پرسش :
اينكه مي گويند ظهور نزديك است به معني اين است كه امام زمان (علیه السلام) تاچند مدت ديگر مي آايند يا چيز ديگري است؟
پاسخ :
ما به علت آنكه از علم محدودي برخورداريم، نمي‌دانيم شرايط فراهم شده است يا خير و لذا نمي توانيم به صورت قاطع چيزي بگوييم. اما اين اميد را داريم كه زمان ظهور نزديك شده باشد. البته اين احتمال است و ما وظيفه داريم آمادگي ظهور را هميشه در خود حفظ كنيم. با توجه به اين كه زمان ظهور مشخص نيست، زمان نشانه‌هاي مرتبط نزديك به آن نيز مشخص نيست. بنابراين، سخن گفتن از نزديكي يا دوري آن، امري پسنديده نيست.
در هر حال بايد بدانيم كه نزديك بودن ظهور امري است كه همه بايد نسبت به آن اميدوار باشند ؛ چنان كه در دعاهاي مربوط به حضرت ولي عصر(عج) آمده است: انهم يرونه بعيدا و نراه قريبا؛ دشمنان ظهور فرج را دور مي بينند ولي ما(شيعيان) آن را نزديك مي بينيم» و نيز در روايتي سفارش شده است كه هر صبح و شام منتظر ظهور آن حضرت باشيد. بنابراين همه اميدواريم كه روزي شاهد ظهور حضرت باشيم. اما با اين حال هيچ كس نمي تواند به طور دقيق از زمان ظهور حضرت سخن بگويد.زيرا غير از خداوند هيچ كس نسبت به آن آگاهي ندارد. آنچه در برخي از روايات درباره زمان ظهور امام زمان(ع) آمده است، نشانهها و علايمي است كه بر اساس آنها برخي از علما و صاحب نظران اظهار نظرهايي نسبت به نزديك بودن و يا نزديك نبودن زمان ظهور كرده‌اند . بعضي از اين بشارتها مي تواند شاهد وقرينه اي بر نزديك بودن ظهور و ايجاد اميد در دلها باشد. اما با اين حال به طور قاطع نمي توان گفت كه آيا امام عصر در اين نزديكي‌ها ظهور خواهد كرد يا خير. و موضوع مورد سوال نيز چنين است و نمي توان رابطه اي بين آن و ظهور برقرار كرد .
ظهور امام زمان (عج) به اراده الهي بستگي دارد كه در صورت فراهم بودن شرايط، به دستور خداوند تحقق مي يابد. بنابراين، تاريخ آن را فقط خداوند مي داند و هيچ كس نمي تواند تاريخ دقيق آن را پيش بيني كند. در روايات بيان شده كه هر كس وقتي را براي ظهور مشخص كند، دروغ گوست.
مهزم اسدي از امام صادق (ع) پرسيد: «فدايت شوم! ظهور قائم آل محمد (ص) و تشكيل دولت حق كه در انتظارش هستيد، طول كشيد؛ اين امر كي تحقق خواهد يافت؟» حضرت فرمود: «تعيين كنندگان وقت ظهور دروغ گويند؛ عجله كنندگان هلاك مي شوند و كساني كه تسليم هستند، نجات مي يابند.» (بحارالانوار، ج 52، ص 103)
در اين رابطه توجه به چند نكته بايسته است:
1.عدهاى با توجه به اوضاع و شرايط فعلى حاكم بر جهان به اين باور رسيدهاند كه دورهاى كه ما در آن زندگى مى‌‌كنيم همان دوره آخرالزمان است كه در روايات به آن اشاره شده است؛ زيرا براى آخرالزمان نشانههايى گفته شده (مانند گسترش فساد و تفسير دين براساس هوا و هوس و...) كه اين نشانهها در دوره زمانى ما به وقوع پيوسته است پس زمان كنونى آخرالزمان است و ظهور نيز در اين دوران محقق مىشود. به علاوه با وجود انقلاب اسلامى ايران و زنده شدن نام و ياد امام زمان(عج)، آمادگى و اقبال مردم براى پذيرش ايشان بيشتر شده و اميد به ظهور زيادتر گشته است.
دوم. برخى از علما معتقدند: همان گونه كه غيبت دو مرحلهاى بود و غيبت صغرى براى ايجاد آمادگى مردم براى ورود به غيبت كبرى لازم بود، ظهور نيز ممكن است دو مرحلهاى باشد و با ظهور صغرى كه در انقلاب اسلامى ايران تجلى يافته است، مردم با حقيقت قيام امام زمان آشنايى بيشترى پيدا كرده‌اند و براى ظهور اصلى و قيام جهانى حضرت آماده مىشوند.
2. حركت عمومى كشورها و جوامع به سمت وحدت و همگرايى و به عبارت ديگر توجه به تشكيلات بين المللى و اتحاديههاى منطقهاى و فاصله گرفتن از جزءگرايى، ملت‌ها را به اين نتيجه رسانده كه براى آينده‌‌اى بهتر، بايد مرزها را به حداقل رساند و جهان را دهكدهاى كوچك دانست. اين رويداد، آمادگى مردم براى براى پذيرش يك حاكميت فراگير، بيشتر كرده است. البته استكبار جهانى تئورى دهكده جهانى را در جهت حفظ منافع خود و تك قطبى شدن جهان پىگيرى مى‌‌كند اما چه بسا اراده الهى به دست دشمنان خدا نيز انجام گيرد.
3. اجحاف و تجاوز بيش از حد و روز افزون دولتهاى استكبارى به كشورهاى فقير به شكلهاى گوناگون از يك سو و لجام گسيختگى فرهنگى و فكرى و علمى؛ مانند بحران هويت، بحران مشروعيت، بحران مدنيت از سوى ديگر، باعث هرج و مرج در زندگى بشر شده است.اين گونه مسائل و مباحث اين واقعيت را اثبات مى‌‌كند كه آينده روشن فقط در سايه حاكميت فردى آسمانى است كه احتمالاً ظهورش نزديك است.
يكي ديگر از نشانه هايي كه براي ظهور در روايات ذكر گرديده است فراگير شدن انواع فساد و فحشا در جوامع انساني مي باشد كه در روايات بعنوان علائم غير حتميه وارد شده است . رواج انواع فساد جنسي(زنا، همجنسگرايي،برهنگي و …) فساد اقتصادي (ربا،رشوه،گرانفروشي و…) فساد حكومتي(وضعيت فعلي حكومت در تمام جهان) فساد اجتماعي ( فروپاشي بنيان خانواده ها ، اعتياد و ناهنجاري هاي اجتماعي و …) در اوضاع كنوني دقيقا منطبق بر فرمايشات روايات و احاديث عصر ظهور مي باشد . پوشش ۳۵۰ كانال فاسد ماهواره كه اكثر آنها زشت ترين و فجيع ترين صحنه ها را به راحتي نمايش مي دهند و تمام اقشار بخصوص جوانان و نوجوانان را در سراسر جهان تحت تاثير خود دارند و سايتهاي مبتذل اينترنت و سي دي ها و فيلمهاي مبتذل و فجيع كه در سراسر جهان فراگير شده اند ( حتي در ايران ) و …
4.در بعضي از روايات منقول از اهل بيت عليهم السلام، ادعاي تعيين وقت ظهور برابر با كذب خوانده شده و شيعيان مأمور به تكذيب اين مدعيان گرديده اند؛ چنانكه در توقيع مبارك امام زمان عليه السلام به اسحاق بن يعقوب آمده است: ... و اما ظهور الفرج فإنه إلي الله تعالي ذكره و كذب الوقّاتون (و اما آشكار شدن فرج وابسته به اراده حق تعالي است و وقت گزاران دروغزناني بيش نيستند)
5.بخش عمده‌‌اى از رواياتى كه در زمينه مهدويت و انتظار از پيامبر گرامى اسلام، صلى‌‌الله‌‌عليه‌‌وآله، امامان معصوم، عليهم‌‌السلام، نقل شده مربوط به نشانه‌‌هاى ظهور است. كه اين نشانهها عبارتند از برخى رويدادهاى اجتماعى مانند جنگها، شورشها، كشته شدن افرادى خاص، زوال برخى حكومتها و...; برخى رويدادهاى طبيعى مانند، سيلهاى ويرانگر، قحطى، خشكسالى، خورشيدگرفتگى و ماه گرفتگى غير عادى و... و همچنين برخى حوادث غيرعادى مانند برخاستن ندايى در آسمان كه نام قائم، عليه‌‌السلام، را در همه جا طنين‌‌انداز مى‌‌سازد. ساير نشانه ها به اجمال : به بن بست رسيدن تمام نظريه ها براي سعادت انسان ، رويكرد جهان به معنويت ، شدت يافتن بلاها ، فتنه ها و مشكلات ، پيش بيني ائمه اطهار در مورد شهر مقدس قم و وقوع انقلاب اسلامي و اتصال آن به انقلاب جهاني امام زمان(عج) ، شدت يافتن دو جريان حق و باطل، شدت يافتن انتظار در اديان مختلف و فراگير شدن نام و ياد مهدي (فراگير شدن دعاي ندبه در سراسر كشور و در هر كوي و برزن ، اقبال و روي آوردن عموم مردم علي الخصوص جوانان به اماكن متبرك به نام امام زمان (عج) خصوصا جمكران بعنوان پايگاه اصلي منتظران و عاشقان ، بحث روز شدن مساله ظهور و امام زمان (عج) در بين مردم ،افزايش قابل توجه رويكرد به مساله مهدويت و ظهور در بين مطبوعات ، صدا و سيما ، سخنراني ها و … و اقبال به اين مساله در حوزه و دانشگاه و در بين فرهيختگان و نخبگان) و ……
چنانكه در روايات تصريح شده وقوع برخى از نشانه‌‌هاى ياد شده حتمى است و تا آنها واقع نشوند ظهور رخ نخواهد داد. برخى از آنها نيز غير حتمى بوده و چه بسا كه واقع نشوند. اين نشانهها از يك سو هشدار و آماده‌‌باشى براى منتظران و از سويى راهى براى شناخت ادعاهاى بى‌‌اساس و مدعيان دروغين مهدويت و به عبارت ديگر وسيله‌‌اى براى حفظ مردم از درافتادن در خطا و اشتباه است. بنابراين همه ما وظيفه داريم كه نشانه‌‌هاى ظهور را بر اساس روايات صحيح و قابل اعتماد بشناسيم و از كم و كيف آنها بدرستى آگاه شويم تا هر ادعايى را بدون دليل نپذيريم.
6. يكى از وظايف اصلى ما در دوران غيبت دعا و استغاثه به درگاه الهى براى تعجيل فرج است و هيچ چيز نبايد ما را از اين وظيفه باز دارد.
چنانكه در توقيعى كه از طرف وجود مقدس امام عصر، عليه‌‌السلام، صادر شده مى‌‌خوانيم:و اكثروا الدعاء لتعجيل الفرج فان ذلك فرجكم. براى تعجيل فرج بسيار دعا كنيد، كه فرج شما در همان است.
اين دعا و استغاثه ضمن اينكه اسباب نزديك شدن فرج مولايمان حضرت صاحب‌‌الامر، عليهم‌‌السلام، را فراهم مى‌‌كند موجبات ارتباط مستمر و هميشگى ما با آن حجت الهى را فراهم آورده و جلوى ياس و نوميدى ما را در دوران طولانى غيبت مى‌‌گيرد.
بنابراين شايسته است كه همه منتظران امام عصر، عليه‌‌السلام، كه اميدوارند در اين زمانها شاهد ظهور آن حضرت باشند، بيش از پيش به دعا و توسل براى تعجيل فرج روى آورند و آتش سوزان سينه خود را با خنكاى دعاهاى دلنشينى همچون دعاى عهد، دعاى ندبه، زيارت آل‌‌ياسين و ديگر ادعيه و توسلات، آرامش بخشند. باشد تا خداوند رحمان بر همه ما ترحم كند و ظهور پربركت آن امام انس و جان را نزديك سازد.
7. نهي از توقيت نبايد منجر به اين شود كه شيعيان و منتظران، امر ظهور را پديده اي دور از دسترس و مستقل از اراده خويش، كه در آينده اي محتمل و نامعلوم به وقوع خواهد پيوست، بيانگارند. بلكه بايد با حفظ روحيه نشاط و اميد، همواره ظهور را در چند قدمي خويش ببينند و اين همان چيزي است كه در برخي مجامع روايي و پاره اي از متون ديني بدان تصريح شده است چنانكه در دعاي عهد آمده است: ... اللهم اكشف هذه الغمة عن هذه الامة بحضوره و عجل لنا ظهوره انهم يرونه بعيدا و نريه قريبا (پروردگارا! با حضور ولي و دوست خود اندوه را از دلهاي اين امت بزداي ودر ظهور وي شتاب كن (هرچند) ديگران ظهور حضرتش را دور مي انگارند و لي ما آن را نزديك مي بينيم) .ما به علت آنكه از علم محدودي برخورداريم، نمي‌دانيم شرايط فراهم شده است يا خير و لذا نمي توانيم به صورت قاطع چيزي بگوييم. اما اين اميد را داريم كه زمان ظهور نزديك شده باشد. البته اين احتمال است و ما وظيفه داريم آمادگي ظهور را هميشه در خود حفظ كنيم.
8.به گفته برخي از علما همانطور كه براي حضرت مهدي عليه السلام يك غيبت صغري و يك غيبت كبرا است يعني درست مانند آفتاب وقتي مي خواهد پنهان شود ابتدا قرص خورشيد پشت افق پنهان مي شود ولي هوا نيمه روشن است و كم كم اين روشنايي برچيده مي شود و تاريك مي شود براي ظهورش هم يك ظهور كبرا و يك ظهور صغرا است مانند موقعي كه آفتاب مي خواهد طلوع كند قرص خورشيد هنوز پيدا نشده اما هوا نيمه روشن است و بعد خورشيد ديده ميشود مرحله غيبت ايشان در دو مرحله واقع شده است و ظهور ايشان هم ظهور صغرا و هم ظهور كبرا دارد در ظهور صغري توجه مردم به امام زمان عليه السلام زياد مي شود و همه جا صحبت از امام زمان عليه السلام است و جلسات امام زمان عليه اسلام پرشور مي شود و بحث هاي امام زمان عليه السلام همه جا را مي گيرد وضع طوري مي شود كه مردم تشنه مي شود و آماده مي شوند ما تصور مي كنيم كه در اين عصر و زمان ما ان شاء‌الله در بين الطلوعين ظهور حضرت مهدي عليه السلام قرار داريم .
پنجاه سال قبل موسساتي كه به نام حضرت مهدي عليه السلام بود خيلي كم بود و كتاب هايي كه درباره حضرت مهدي عليه السلام نوشته شده بود به اندازه امروز نبود و سخن از امام مهدي عليه السلام به اين گستردگي نبود اگر كسي چهل يا پنجاه سال قبل مسجد جمكران مي رفت در بهترين شب ها ده يا بيست نفر بودند اما الان صدها هزار نفر در بعضي از شب هاي حساس هستند ما به سوي طلوع كبرا پيش مي رويم .(فصلنامه علمي -تخصصي ويژه امام مهدي عليه السلام سال دوم شماره پنجم پاييز ۱۳۸۱ ؛ سخنان حضرت آيةاللَّه مكارم شيرازى در جمع جشنواره ستاد برترين‌هاى فرهنگ مهدويت )
ظهور صغري را بعضاً با روايات تشبيه امام زمان عليه السّلام به خورشيد توجيه مي كنند كه خورشيد يك غروب جزئي دارد و يك غروب كلّي و همينطور يك طلوع جزئي دارد و يك طلوع كلّي، اين طلوع جزئي اسمش ظهور صغري است. روايت صريحتر هم داريم كه هم منظور اين روايت را واضح مي كند و هم به روشني دلالت بر وجود چيزي دارد كه برخي آن را ظهور صغري مي نامند و آن اين روايت است: «… ثم يظهر العلم ببلدة يقال لها قم و تصير معدنا للعلم و الفضل حتى لا يبقى في الأرض مستضعف في الدين حتى المخدرات في الحجال و ذلك عند قرب ظهور قائمنا فيجعل الله قم و أهله قائمين مقام الحجة» در اين روايت امام مي فرمايند تمام اين بركاتي كه در مورد قم مطرح است در نزديك زمان ظهور اتّفاق مي افتد « ذلك عند قرب ظهور قائمنا»؛ كه اين همان معناي ظهور صغري را تداعي مي كند.
ظهور انقلاب اسلامي كه منادي و معرف حقايق اسلام(در حد ممكن) بود، باعث توجه بيشتر جهانيان به اسلام شد و روحيه كفر ستيزي و مبارزه با ظلم در ميان ملت‌ها، به ويژه مسلمانان بيشتر شده است؛ به گونه‌اي كه اصول‌گرايي اسلامي، يكي از جرياناتي است كه منافع غرب را به خطر انداخته است. برخي از علما نيز معتقدند: همان گونه كه غيبت دو مرحله‌اي بود و غيبت صغرا براي ايجاد آمادگي مردم براي ورود به غيبت كبرا لازم بود؛ همينطور ظهور نيز ممكن است دو مرحله‌اي باشد و با ظهور صغرا ـ كه در انقلاب اسلامي ايران تجلي يافته ـ مردم با حقيقت قيام امام زمان(ع) آشنايي بيشتري پيدا كرده و براي ظهور اصلي و قيام جهاني حضرت آماده مي‌شوند.
به هر حال ما در عين آن كه بايد اميد به تعجيل در فرج داشته باشيم و آمادگي براي ظهور را در خود تقويت بكنيم، ولي نبايد فكر خود را متوجه اموري بكنيم كه از محدوده‌ي علم ما فراتر است و راهي براي دسترسي به آن نداريم. با توجه به مطالب ياد شده مى‌‌توان گفت كه تعيين زمان براى ظهور بر خلاف مفهوم و فلسفه انتظار است و چه بسا منتظر را به سستى و يا نااميدى بكشد. زيرا وقتى گفته شود كه تا فلان زمان مشخص، هر چند آينده‌‌اى نه چندان دور، ظهور به وقوع نخواهد پيوست، ما به طور طبيعى دچار سكون و ركود مى‌‌شويم و به اين بهانه كه هنوز تا ظهور فاصله داريم از به دست آوردن آمادگى لازم براى ظهور خوددارى مى‌‌كنيم.
از سويى ديگر اگر ظهور به هر دليل در زمانى كه به ما وعده داده شده رخ ندهد ما دچار نااميدى و ياس مى‌‌شويم و چه بسا كه در اصل اعتقاد به ظهور منجى آخرالزمان نيز دچار ترديد شويم. اين نكته‌‌اى است كه در روايات نيز مورد توجه قرار گرفته است.از جمله در روايتى كه فضيل بن يسار از امام محمد باقر، عليه‌‌السلام، نقل كرده، آن حضرت در پاسخ اين پرسش كه «آيا براى اين امر (برخاستن قائم، عليه‌‌السلام) وقت (مشخص) وجود دارد، فرمود:كذب الوقاتون، كذب الوقاتون، كذب الوقاتون، ان موسى، عليه‌‌السلام، لما خرج وافدا الى ربه واعدهم ثلاثين يوما، فلما زاده الله على الثلاثين عشرا قال قومه: قد اخلفنا موسى فصنعوا ما صنعوا... (2)كسانى كه براى اين امر وقت تعيين مى‌‌كنند، دروغ مى‌‌گويند (آن حضرت سه مرتبه اين سخن را تكرار كرد و آنگاه فرمود: ) زمانى كه موسى، عليه‌‌السلام، قومش را براى رفتن به قرارى كه با پروردگارش داشت ترك كرد، به آنها وعده داد كه تا سى روز ديگر برمى‌‌گردد، اما زمانى كه خداوند ده روز ديگر بر آن سى روز افزود، قومش گفتند: موسى خلاف وعده كرد پس آن كردند كه كردند...داستان ارتداد قوم يهود و گوساله‌‌پرست‌‌شدن آنها در پى تاخير ده روزه حضرت موسى در تاريخ مشهور است و اين هشدارى است‌‌به همه كسانى كه در پى تعيين وقت‌‌براى ظهورند.
خلاصه آن كه ما در عين آن كه بايد اميد به تعجيل در فرج داشته باشيم و آمادگي براي ظهور را در خود تقويت بكنيم، ولي نبايد فكر خود را متوجه اموري بكنيم كه از محدوده‌ي علم ما فراتر است و راهي براي دسترسي به آن نداريم. لذا سخن از نزديكي علايم، امري قابل قبول نيست.
porseman.org
ما به علت آنكه از علم محدودي برخورداريم، نمي‌دانيم شرايط فراهم شده است يا خير و لذا نمي توانيم به صورت قاطع چيزي بگوييم. اما اين اميد را داريم كه زمان ظهور نزديك شده باشد. البته اين احتمال است و ما وظيفه داريم آمادگي ظهور را هميشه در خود حفظ كنيم. با توجه به اين كه زمان ظهور مشخص نيست، زمان نشانه‌هاي مرتبط نزديك به آن نيز مشخص نيست. بنابراين، سخن گفتن از نزديكي يا دوري آن، امري پسنديده نيست.
در هر حال بايد بدانيم كه نزديك بودن ظهور امري است كه همه بايد نسبت به آن اميدوار باشند ؛ چنان كه در دعاهاي مربوط به حضرت ولي عصر(عج) آمده است: انهم يرونه بعيدا و نراه قريبا؛ دشمنان ظهور فرج را دور مي بينند ولي ما(شيعيان) آن را نزديك مي بينيم» و نيز در روايتي سفارش شده است كه هر صبح و شام منتظر ظهور آن حضرت باشيد. بنابراين همه اميدواريم كه روزي شاهد ظهور حضرت باشيم. اما با اين حال هيچ كس نمي تواند به طور دقيق از زمان ظهور حضرت سخن بگويد.زيرا غير از خداوند هيچ كس نسبت به آن آگاهي ندارد. آنچه در برخي از روايات درباره زمان ظهور امام زمان(ع) آمده است، نشانهها و علايمي است كه بر اساس آنها برخي از علما و صاحب نظران اظهار نظرهايي نسبت به نزديك بودن و يا نزديك نبودن زمان ظهور كرده‌اند . بعضي از اين بشارتها مي تواند شاهد وقرينه اي بر نزديك بودن ظهور و ايجاد اميد در دلها باشد. اما با اين حال به طور قاطع نمي توان گفت كه آيا امام عصر در اين نزديكي‌ها ظهور خواهد كرد يا خير. و موضوع مورد سوال نيز چنين است و نمي توان رابطه اي بين آن و ظهور برقرار كرد .
ظهور امام زمان (عج) به اراده الهي بستگي دارد كه در صورت فراهم بودن شرايط، به دستور خداوند تحقق مي يابد. بنابراين، تاريخ آن را فقط خداوند مي داند و هيچ كس نمي تواند تاريخ دقيق آن را پيش بيني كند. در روايات بيان شده كه هر كس وقتي را براي ظهور مشخص كند، دروغ گوست.
مهزم اسدي از امام صادق (ع) پرسيد: «فدايت شوم! ظهور قائم آل محمد (ص) و تشكيل دولت حق كه در انتظارش هستيد، طول كشيد؛ اين امر كي تحقق خواهد يافت؟» حضرت فرمود: «تعيين كنندگان وقت ظهور دروغ گويند؛ عجله كنندگان هلاك مي شوند و كساني كه تسليم هستند، نجات مي يابند.» (بحارالانوار، ج 52، ص 103)
در اين رابطه توجه به چند نكته بايسته است:
1.عدهاى با توجه به اوضاع و شرايط فعلى حاكم بر جهان به اين باور رسيدهاند كه دورهاى كه ما در آن زندگى مى‌‌كنيم همان دوره آخرالزمان است كه در روايات به آن اشاره شده است؛ زيرا براى آخرالزمان نشانههايى گفته شده (مانند گسترش فساد و تفسير دين براساس هوا و هوس و...) كه اين نشانهها در دوره زمانى ما به وقوع پيوسته است پس زمان كنونى آخرالزمان است و ظهور نيز در اين دوران محقق مىشود. به علاوه با وجود انقلاب اسلامى ايران و زنده شدن نام و ياد امام زمان(عج)، آمادگى و اقبال مردم براى پذيرش ايشان بيشتر شده و اميد به ظهور زيادتر گشته است.
دوم. برخى از علما معتقدند: همان گونه كه غيبت دو مرحلهاى بود و غيبت صغرى براى ايجاد آمادگى مردم براى ورود به غيبت كبرى لازم بود، ظهور نيز ممكن است دو مرحلهاى باشد و با ظهور صغرى كه در انقلاب اسلامى ايران تجلى يافته است، مردم با حقيقت قيام امام زمان آشنايى بيشترى پيدا كرده‌اند و براى ظهور اصلى و قيام جهانى حضرت آماده مىشوند.
2. حركت عمومى كشورها و جوامع به سمت وحدت و همگرايى و به عبارت ديگر توجه به تشكيلات بين المللى و اتحاديههاى منطقهاى و فاصله گرفتن از جزءگرايى، ملت‌ها را به اين نتيجه رسانده كه براى آينده‌‌اى بهتر، بايد مرزها را به حداقل رساند و جهان را دهكدهاى كوچك دانست. اين رويداد، آمادگى مردم براى براى پذيرش يك حاكميت فراگير، بيشتر كرده است. البته استكبار جهانى تئورى دهكده جهانى را در جهت حفظ منافع خود و تك قطبى شدن جهان پىگيرى مى‌‌كند اما چه بسا اراده الهى به دست دشمنان خدا نيز انجام گيرد.
3. اجحاف و تجاوز بيش از حد و روز افزون دولتهاى استكبارى به كشورهاى فقير به شكلهاى گوناگون از يك سو و لجام گسيختگى فرهنگى و فكرى و علمى؛ مانند بحران هويت، بحران مشروعيت، بحران مدنيت از سوى ديگر، باعث هرج و مرج در زندگى بشر شده است.اين گونه مسائل و مباحث اين واقعيت را اثبات مى‌‌كند كه آينده روشن فقط در سايه حاكميت فردى آسمانى است كه احتمالاً ظهورش نزديك است.
يكي ديگر از نشانه هايي كه براي ظهور در روايات ذكر گرديده است فراگير شدن انواع فساد و فحشا در جوامع انساني مي باشد كه در روايات بعنوان علائم غير حتميه وارد شده است . رواج انواع فساد جنسي(زنا، همجنسگرايي،برهنگي و …) فساد اقتصادي (ربا،رشوه،گرانفروشي و…) فساد حكومتي(وضعيت فعلي حكومت در تمام جهان) فساد اجتماعي ( فروپاشي بنيان خانواده ها ، اعتياد و ناهنجاري هاي اجتماعي و …) در اوضاع كنوني دقيقا منطبق بر فرمايشات روايات و احاديث عصر ظهور مي باشد . پوشش ۳۵۰ كانال فاسد ماهواره كه اكثر آنها زشت ترين و فجيع ترين صحنه ها را به راحتي نمايش مي دهند و تمام اقشار بخصوص جوانان و نوجوانان را در سراسر جهان تحت تاثير خود دارند و سايتهاي مبتذل اينترنت و سي دي ها و فيلمهاي مبتذل و فجيع كه در سراسر جهان فراگير شده اند ( حتي در ايران ) و …
4.در بعضي از روايات منقول از اهل بيت عليهم السلام، ادعاي تعيين وقت ظهور برابر با كذب خوانده شده و شيعيان مأمور به تكذيب اين مدعيان گرديده اند؛ چنانكه در توقيع مبارك امام زمان عليه السلام به اسحاق بن يعقوب آمده است: ... و اما ظهور الفرج فإنه إلي الله تعالي ذكره و كذب الوقّاتون (و اما آشكار شدن فرج وابسته به اراده حق تعالي است و وقت گزاران دروغزناني بيش نيستند)
5.بخش عمده‌‌اى از رواياتى كه در زمينه مهدويت و انتظار از پيامبر گرامى اسلام، صلى‌‌الله‌‌عليه‌‌وآله، امامان معصوم، عليهم‌‌السلام، نقل شده مربوط به نشانه‌‌هاى ظهور است. كه اين نشانهها عبارتند از برخى رويدادهاى اجتماعى مانند جنگها، شورشها، كشته شدن افرادى خاص، زوال برخى حكومتها و...; برخى رويدادهاى طبيعى مانند، سيلهاى ويرانگر، قحطى، خشكسالى، خورشيدگرفتگى و ماه گرفتگى غير عادى و... و همچنين برخى حوادث غيرعادى مانند برخاستن ندايى در آسمان كه نام قائم، عليه‌‌السلام، را در همه جا طنين‌‌انداز مى‌‌سازد. ساير نشانه ها به اجمال : به بن بست رسيدن تمام نظريه ها براي سعادت انسان ، رويكرد جهان به معنويت ، شدت يافتن بلاها ، فتنه ها و مشكلات ، پيش بيني ائمه اطهار در مورد شهر مقدس قم و وقوع انقلاب اسلامي و اتصال آن به انقلاب جهاني امام زمان(عج) ، شدت يافتن دو جريان حق و باطل، شدت يافتن انتظار در اديان مختلف و فراگير شدن نام و ياد مهدي (فراگير شدن دعاي ندبه در سراسر كشور و در هر كوي و برزن ، اقبال و روي آوردن عموم مردم علي الخصوص جوانان به اماكن متبرك به نام امام زمان (عج) خصوصا جمكران بعنوان پايگاه اصلي منتظران و عاشقان ، بحث روز شدن مساله ظهور و امام زمان (عج) در بين مردم ،افزايش قابل توجه رويكرد به مساله مهدويت و ظهور در بين مطبوعات ، صدا و سيما ، سخنراني ها و … و اقبال به اين مساله در حوزه و دانشگاه و در بين فرهيختگان و نخبگان) و ……
چنانكه در روايات تصريح شده وقوع برخى از نشانه‌‌هاى ياد شده حتمى است و تا آنها واقع نشوند ظهور رخ نخواهد داد. برخى از آنها نيز غير حتمى بوده و چه بسا كه واقع نشوند. اين نشانهها از يك سو هشدار و آماده‌‌باشى براى منتظران و از سويى راهى براى شناخت ادعاهاى بى‌‌اساس و مدعيان دروغين مهدويت و به عبارت ديگر وسيله‌‌اى براى حفظ مردم از درافتادن در خطا و اشتباه است. بنابراين همه ما وظيفه داريم كه نشانه‌‌هاى ظهور را بر اساس روايات صحيح و قابل اعتماد بشناسيم و از كم و كيف آنها بدرستى آگاه شويم تا هر ادعايى را بدون دليل نپذيريم.
6. يكى از وظايف اصلى ما در دوران غيبت دعا و استغاثه به درگاه الهى براى تعجيل فرج است و هيچ چيز نبايد ما را از اين وظيفه باز دارد.
چنانكه در توقيعى كه از طرف وجود مقدس امام عصر، عليه‌‌السلام، صادر شده مى‌‌خوانيم:و اكثروا الدعاء لتعجيل الفرج فان ذلك فرجكم. براى تعجيل فرج بسيار دعا كنيد، كه فرج شما در همان است.
اين دعا و استغاثه ضمن اينكه اسباب نزديك شدن فرج مولايمان حضرت صاحب‌‌الامر، عليهم‌‌السلام، را فراهم مى‌‌كند موجبات ارتباط مستمر و هميشگى ما با آن حجت الهى را فراهم آورده و جلوى ياس و نوميدى ما را در دوران طولانى غيبت مى‌‌گيرد.
بنابراين شايسته است كه همه منتظران امام عصر، عليه‌‌السلام، كه اميدوارند در اين زمانها شاهد ظهور آن حضرت باشند، بيش از پيش به دعا و توسل براى تعجيل فرج روى آورند و آتش سوزان سينه خود را با خنكاى دعاهاى دلنشينى همچون دعاى عهد، دعاى ندبه، زيارت آل‌‌ياسين و ديگر ادعيه و توسلات، آرامش بخشند. باشد تا خداوند رحمان بر همه ما ترحم كند و ظهور پربركت آن امام انس و جان را نزديك سازد.
7. نهي از توقيت نبايد منجر به اين شود كه شيعيان و منتظران، امر ظهور را پديده اي دور از دسترس و مستقل از اراده خويش، كه در آينده اي محتمل و نامعلوم به وقوع خواهد پيوست، بيانگارند. بلكه بايد با حفظ روحيه نشاط و اميد، همواره ظهور را در چند قدمي خويش ببينند و اين همان چيزي است كه در برخي مجامع روايي و پاره اي از متون ديني بدان تصريح شده است چنانكه در دعاي عهد آمده است: ... اللهم اكشف هذه الغمة عن هذه الامة بحضوره و عجل لنا ظهوره انهم يرونه بعيدا و نريه قريبا (پروردگارا! با حضور ولي و دوست خود اندوه را از دلهاي اين امت بزداي ودر ظهور وي شتاب كن (هرچند) ديگران ظهور حضرتش را دور مي انگارند و لي ما آن را نزديك مي بينيم) .ما به علت آنكه از علم محدودي برخورداريم، نمي‌دانيم شرايط فراهم شده است يا خير و لذا نمي توانيم به صورت قاطع چيزي بگوييم. اما اين اميد را داريم كه زمان ظهور نزديك شده باشد. البته اين احتمال است و ما وظيفه داريم آمادگي ظهور را هميشه در خود حفظ كنيم.
8.به گفته برخي از علما همانطور كه براي حضرت مهدي عليه السلام يك غيبت صغري و يك غيبت كبرا است يعني درست مانند آفتاب وقتي مي خواهد پنهان شود ابتدا قرص خورشيد پشت افق پنهان مي شود ولي هوا نيمه روشن است و كم كم اين روشنايي برچيده مي شود و تاريك مي شود براي ظهورش هم يك ظهور كبرا و يك ظهور صغرا است مانند موقعي كه آفتاب مي خواهد طلوع كند قرص خورشيد هنوز پيدا نشده اما هوا نيمه روشن است و بعد خورشيد ديده ميشود مرحله غيبت ايشان در دو مرحله واقع شده است و ظهور ايشان هم ظهور صغرا و هم ظهور كبرا دارد در ظهور صغري توجه مردم به امام زمان عليه السلام زياد مي شود و همه جا صحبت از امام زمان عليه السلام است و جلسات امام زمان عليه اسلام پرشور مي شود و بحث هاي امام زمان عليه السلام همه جا را مي گيرد وضع طوري مي شود كه مردم تشنه مي شود و آماده مي شوند ما تصور مي كنيم كه در اين عصر و زمان ما ان شاء‌الله در بين الطلوعين ظهور حضرت مهدي عليه السلام قرار داريم .
پنجاه سال قبل موسساتي كه به نام حضرت مهدي عليه السلام بود خيلي كم بود و كتاب هايي كه درباره حضرت مهدي عليه السلام نوشته شده بود به اندازه امروز نبود و سخن از امام مهدي عليه السلام به اين گستردگي نبود اگر كسي چهل يا پنجاه سال قبل مسجد جمكران مي رفت در بهترين شب ها ده يا بيست نفر بودند اما الان صدها هزار نفر در بعضي از شب هاي حساس هستند ما به سوي طلوع كبرا پيش مي رويم .(فصلنامه علمي -تخصصي ويژه امام مهدي عليه السلام سال دوم شماره پنجم پاييز ۱۳۸۱ ؛ سخنان حضرت آيةاللَّه مكارم شيرازى در جمع جشنواره ستاد برترين‌هاى فرهنگ مهدويت )
ظهور صغري را بعضاً با روايات تشبيه امام زمان عليه السّلام به خورشيد توجيه مي كنند كه خورشيد يك غروب جزئي دارد و يك غروب كلّي و همينطور يك طلوع جزئي دارد و يك طلوع كلّي، اين طلوع جزئي اسمش ظهور صغري است. روايت صريحتر هم داريم كه هم منظور اين روايت را واضح مي كند و هم به روشني دلالت بر وجود چيزي دارد كه برخي آن را ظهور صغري مي نامند و آن اين روايت است: «… ثم يظهر العلم ببلدة يقال لها قم و تصير معدنا للعلم و الفضل حتى لا يبقى في الأرض مستضعف في الدين حتى المخدرات في الحجال و ذلك عند قرب ظهور قائمنا فيجعل الله قم و أهله قائمين مقام الحجة» در اين روايت امام مي فرمايند تمام اين بركاتي كه در مورد قم مطرح است در نزديك زمان ظهور اتّفاق مي افتد « ذلك عند قرب ظهور قائمنا»؛ كه اين همان معناي ظهور صغري را تداعي مي كند.
ظهور انقلاب اسلامي كه منادي و معرف حقايق اسلام(در حد ممكن) بود، باعث توجه بيشتر جهانيان به اسلام شد و روحيه كفر ستيزي و مبارزه با ظلم در ميان ملت‌ها، به ويژه مسلمانان بيشتر شده است؛ به گونه‌اي كه اصول‌گرايي اسلامي، يكي از جرياناتي است كه منافع غرب را به خطر انداخته است. برخي از علما نيز معتقدند: همان گونه كه غيبت دو مرحله‌اي بود و غيبت صغرا براي ايجاد آمادگي مردم براي ورود به غيبت كبرا لازم بود؛ همينطور ظهور نيز ممكن است دو مرحله‌اي باشد و با ظهور صغرا ـ كه در انقلاب اسلامي ايران تجلي يافته ـ مردم با حقيقت قيام امام زمان(ع) آشنايي بيشتري پيدا كرده و براي ظهور اصلي و قيام جهاني حضرت آماده مي‌شوند.
به هر حال ما در عين آن كه بايد اميد به تعجيل در فرج داشته باشيم و آمادگي براي ظهور را در خود تقويت بكنيم، ولي نبايد فكر خود را متوجه اموري بكنيم كه از محدوده‌ي علم ما فراتر است و راهي براي دسترسي به آن نداريم. با توجه به مطالب ياد شده مى‌‌توان گفت كه تعيين زمان براى ظهور بر خلاف مفهوم و فلسفه انتظار است و چه بسا منتظر را به سستى و يا نااميدى بكشد. زيرا وقتى گفته شود كه تا فلان زمان مشخص، هر چند آينده‌‌اى نه چندان دور، ظهور به وقوع نخواهد پيوست، ما به طور طبيعى دچار سكون و ركود مى‌‌شويم و به اين بهانه كه هنوز تا ظهور فاصله داريم از به دست آوردن آمادگى لازم براى ظهور خوددارى مى‌‌كنيم.
از سويى ديگر اگر ظهور به هر دليل در زمانى كه به ما وعده داده شده رخ ندهد ما دچار نااميدى و ياس مى‌‌شويم و چه بسا كه در اصل اعتقاد به ظهور منجى آخرالزمان نيز دچار ترديد شويم. اين نكته‌‌اى است كه در روايات نيز مورد توجه قرار گرفته است.از جمله در روايتى كه فضيل بن يسار از امام محمد باقر، عليه‌‌السلام، نقل كرده، آن حضرت در پاسخ اين پرسش كه «آيا براى اين امر (برخاستن قائم، عليه‌‌السلام) وقت (مشخص) وجود دارد، فرمود:كذب الوقاتون، كذب الوقاتون، كذب الوقاتون، ان موسى، عليه‌‌السلام، لما خرج وافدا الى ربه واعدهم ثلاثين يوما، فلما زاده الله على الثلاثين عشرا قال قومه: قد اخلفنا موسى فصنعوا ما صنعوا... (2)كسانى كه براى اين امر وقت تعيين مى‌‌كنند، دروغ مى‌‌گويند (آن حضرت سه مرتبه اين سخن را تكرار كرد و آنگاه فرمود: ) زمانى كه موسى، عليه‌‌السلام، قومش را براى رفتن به قرارى كه با پروردگارش داشت ترك كرد، به آنها وعده داد كه تا سى روز ديگر برمى‌‌گردد، اما زمانى كه خداوند ده روز ديگر بر آن سى روز افزود، قومش گفتند: موسى خلاف وعده كرد پس آن كردند كه كردند...داستان ارتداد قوم يهود و گوساله‌‌پرست‌‌شدن آنها در پى تاخير ده روزه حضرت موسى در تاريخ مشهور است و اين هشدارى است‌‌به همه كسانى كه در پى تعيين وقت‌‌براى ظهورند.
خلاصه آن كه ما در عين آن كه بايد اميد به تعجيل در فرج داشته باشيم و آمادگي براي ظهور را در خود تقويت بكنيم، ولي نبايد فكر خود را متوجه اموري بكنيم كه از محدوده‌ي علم ما فراتر است و راهي براي دسترسي به آن نداريم. لذا سخن از نزديكي علايم، امري قابل قبول نيست.
porseman.org
