پرسش :
چگونه می‌توانیم از منتظران حقیقی امام زمان (عج) و مورد توجه ایشان باشیم؟
پاسخ :
شرح پرسش:
اگر بخواهیم مورد توجه امام مهدی (عج) قرار بگیریم و از منتظران حقیقی ایشان باشیم، چه باید بكنیم؟
پاسخ:
در برخی روایات وظایفی برای شیعیان بیان شده است(1) كه با انجام و رعایت آنها می‌توان از منتظران واقعی امام زمان(عج) بود و حضرت به انسان توجه خواهند كرد.
در این جا به برخی از آنها اشاره می‌شود:
1. تقوا گرایی:
یكی از وظایف مهم شیعیان در عصر غیبت، خودسازی و رعایت تقوا است؛ زیرا برقراری ارتباط با امام پارسا، پارسایی می‌طلبد بر این اساس یكی از ویژگی‌های یاران امام زمان(ع) تقوا گرایی بیان شده است.(2) امام صادق(ع) فرمود: «هر كس خوش دارد در شمار اصحاب قائم باشد، باید چشم به راه باشد و پارسایی پیش گیرد و كردار باورع داشته باشد.»(3)
2. تكلیف گرایی:
یكی از عواملی كه زمینه توجه امام زمان(عج) را به انسان‌ها فراهم می‌كند، دین مداری و تكلیف گرایی است. انسان باید در عصر غیبت بیشتر به دستورهای الهی توجه نموده و مقید به انجام تكلیف خدایی باشد؛ زیرا در عصر غیبت انسان‌ها بیشتر در معرض آسیب‌ها و آفات قرار می‌‍گیرند و نیاز به پشتوانه قوی دارند. این پشتوانه قوی تقویت باورهای دینی و پاسداری از دین است. از سوی دیگر با انجام تكالیف الهی می‌توان به آسیب زدایی پرداخت. امام صادق(ع) فرمود: «برای صاحب الامر غیبت طولانی است. در این دوران هر كسی باید تقوا پیشه سازد، و به دین چنگ زند.»(4)
3. انتظار فرج:
یكی از وظایف شیعیان انتظار فرج است. پیامبر اسلام(ص) فرمود: «افضل اعمال امتی انتظار الفرج مِن اللَّه عزّوجلّ.»(5)
انتظار كشیدن ظهور یك مصلح، در انسان آمادگی برای انجام كارهای نیك و اصلاح گرایانه ایجاد می‌كند.
4. اصلاح جامعه:
یكی از وظایف شیعیان اصلاح جامعه است. همان گونه كه انسان وظیفه دارد به تقوا و خودسازی بپردازد، وظیفه دارد كه با ناهنجاری‌ها مبارزه نماید. در آموزه‌های دینی این نگرش كه در عصر غیبت باید در برابر ناهنجاری‌ها و بی عدالتی‌ها بی اعتنا بود، پذیرفته شده نیست، و این تحریف مفهوم انتظار است، بلكه از منظر اسلام همگان وظیفه دارند كه با بهره‌گیری از دو عنصر امر به معروف و نهی از منكر در صدد ایجاد جامعه‌ای مبتنی بر شایستگی، خدامحوری و عدالت باشند، یعنی همان هدفی كه امام زمان(عج) می‌خواهند اجرا كنند. چنین شخصی هدفی را دنبال می‌كند كه امام زمان می‌خواهد.
5. شناخت امام و حجت خدا:
شناخت امام و جایگاه او در اسلام یكی از مهم‌ترین عواملی است كه باعث می‌شود امام زمان(عج) به انسان توجه نماید، از این رو در اسلام به شناخت امام(ع) و اطاعت از او سفارش شده است: «مَن مات و لم یعرف امام زمانه، مات میتةً جاهلیة؛(6) كسی كه بمیرد و امام زمان خود را نشناسد، مانند دوران جاهلیت مرده است.»
6. استمداد از امام زمان(عج):
انسان باید تلاش نماید تا جایی كه امكان دارد از فیض وجود امام زمان بهره‌مند باشد. همان گونه كه از آفتاب پشت ابر می‌توان بهره‌مند شد. به هر طریقی كه امكان دارد باید با ایشان ارتباط برقرار نمود كه حداقل آن خواندن دعاهای وارد شده مانند ندبه و فرج است.
اگر خواهی كه دوست نگسلد پیوند
سر رشته نگه دار تا نگهدارد
7. دعا برای امام زمان(عج):
یكی از عواملی كه می‌تواند در جلب توجه امام زمان(ع) مؤثر باشد دعا كردن برای حفظ حضرت و تعجیل در فرج او است. در روایات متعدّد سفارش شده كه برای سلامتی امام زمان(عج) دعا كنید. از جمله دعاهایی كه امام رضا(ع) سفارش نمود برای امام زمان(عج) خوانده شود، این است: «اللّهمّ ادّفع عن ولیك و خلیفتك و حجّتك....» دعای دیگری كه به علاقه‌مندان امام زمان(ع) سفارش شده، دعای مشهوری است كه در مجالس و نمازها خوانده می‌شود: «اللّهمّ كن لولیك الحجّة ابن الحسن....»(7)
انجام وظایف هم چنین موجب می‌شود كه امام زمان(عج) انسان را مورد عنایت قرار دهد. آن حضرت در میان مردم حضور پیدا كرده و مشكلات مردم را رفع و به هدایت آنها می‌پردازد. اگر چه مردم او را نشناسند. امام علی(ع) فرمود: «سوگند به خدای علی، حجت خدا در میان آنان هست و در كوچه و بازار آنها گام بر می‌دارد و بر خانه‌های آنها وارد می‌شود و در شرق و غرب جهان رفته و گفتار مردمان را می‌شنود و بر اجتماعات آنان وارد شده سلام می‌دهد. او مردمان را می بیند.»(8)
پی‌نوشت‌ها:
1. بحارالانوار، ج 52، ص 122؛ منتهی الامال، ص 555.
2. بحارالانوار، ج 52، ص 366.
3. همان، ص 140.
4. همان، ص 135.
5. همان، ج 51، ص 44.
6. نجم الثاقب، ص 613.
7. منتهی الامال، ص 562.
8. بحارالانوار، ج 52، ص 135.
منبع: موسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر علیه السلام
شرح پرسش:
اگر بخواهیم مورد توجه امام مهدی (عج) قرار بگیریم و از منتظران حقیقی ایشان باشیم، چه باید بكنیم؟
پاسخ:
در برخی روایات وظایفی برای شیعیان بیان شده است(1) كه با انجام و رعایت آنها می‌توان از منتظران واقعی امام زمان(عج) بود و حضرت به انسان توجه خواهند كرد.
در این جا به برخی از آنها اشاره می‌شود:
1. تقوا گرایی:
یكی از وظایف مهم شیعیان در عصر غیبت، خودسازی و رعایت تقوا است؛ زیرا برقراری ارتباط با امام پارسا، پارسایی می‌طلبد بر این اساس یكی از ویژگی‌های یاران امام زمان(ع) تقوا گرایی بیان شده است.(2) امام صادق(ع) فرمود: «هر كس خوش دارد در شمار اصحاب قائم باشد، باید چشم به راه باشد و پارسایی پیش گیرد و كردار باورع داشته باشد.»(3)
2. تكلیف گرایی:
یكی از عواملی كه زمینه توجه امام زمان(عج) را به انسان‌ها فراهم می‌كند، دین مداری و تكلیف گرایی است. انسان باید در عصر غیبت بیشتر به دستورهای الهی توجه نموده و مقید به انجام تكلیف خدایی باشد؛ زیرا در عصر غیبت انسان‌ها بیشتر در معرض آسیب‌ها و آفات قرار می‌‍گیرند و نیاز به پشتوانه قوی دارند. این پشتوانه قوی تقویت باورهای دینی و پاسداری از دین است. از سوی دیگر با انجام تكالیف الهی می‌توان به آسیب زدایی پرداخت. امام صادق(ع) فرمود: «برای صاحب الامر غیبت طولانی است. در این دوران هر كسی باید تقوا پیشه سازد، و به دین چنگ زند.»(4)
3. انتظار فرج:
یكی از وظایف شیعیان انتظار فرج است. پیامبر اسلام(ص) فرمود: «افضل اعمال امتی انتظار الفرج مِن اللَّه عزّوجلّ.»(5)
انتظار كشیدن ظهور یك مصلح، در انسان آمادگی برای انجام كارهای نیك و اصلاح گرایانه ایجاد می‌كند.
4. اصلاح جامعه:
یكی از وظایف شیعیان اصلاح جامعه است. همان گونه كه انسان وظیفه دارد به تقوا و خودسازی بپردازد، وظیفه دارد كه با ناهنجاری‌ها مبارزه نماید. در آموزه‌های دینی این نگرش كه در عصر غیبت باید در برابر ناهنجاری‌ها و بی عدالتی‌ها بی اعتنا بود، پذیرفته شده نیست، و این تحریف مفهوم انتظار است، بلكه از منظر اسلام همگان وظیفه دارند كه با بهره‌گیری از دو عنصر امر به معروف و نهی از منكر در صدد ایجاد جامعه‌ای مبتنی بر شایستگی، خدامحوری و عدالت باشند، یعنی همان هدفی كه امام زمان(عج) می‌خواهند اجرا كنند. چنین شخصی هدفی را دنبال می‌كند كه امام زمان می‌خواهد.
5. شناخت امام و حجت خدا:
شناخت امام و جایگاه او در اسلام یكی از مهم‌ترین عواملی است كه باعث می‌شود امام زمان(عج) به انسان توجه نماید، از این رو در اسلام به شناخت امام(ع) و اطاعت از او سفارش شده است: «مَن مات و لم یعرف امام زمانه، مات میتةً جاهلیة؛(6) كسی كه بمیرد و امام زمان خود را نشناسد، مانند دوران جاهلیت مرده است.»
6. استمداد از امام زمان(عج):
انسان باید تلاش نماید تا جایی كه امكان دارد از فیض وجود امام زمان بهره‌مند باشد. همان گونه كه از آفتاب پشت ابر می‌توان بهره‌مند شد. به هر طریقی كه امكان دارد باید با ایشان ارتباط برقرار نمود كه حداقل آن خواندن دعاهای وارد شده مانند ندبه و فرج است.
اگر خواهی كه دوست نگسلد پیوند
سر رشته نگه دار تا نگهدارد
7. دعا برای امام زمان(عج):
یكی از عواملی كه می‌تواند در جلب توجه امام زمان(ع) مؤثر باشد دعا كردن برای حفظ حضرت و تعجیل در فرج او است. در روایات متعدّد سفارش شده كه برای سلامتی امام زمان(عج) دعا كنید. از جمله دعاهایی كه امام رضا(ع) سفارش نمود برای امام زمان(عج) خوانده شود، این است: «اللّهمّ ادّفع عن ولیك و خلیفتك و حجّتك....» دعای دیگری كه به علاقه‌مندان امام زمان(ع) سفارش شده، دعای مشهوری است كه در مجالس و نمازها خوانده می‌شود: «اللّهمّ كن لولیك الحجّة ابن الحسن....»(7)
انجام وظایف هم چنین موجب می‌شود كه امام زمان(عج) انسان را مورد عنایت قرار دهد. آن حضرت در میان مردم حضور پیدا كرده و مشكلات مردم را رفع و به هدایت آنها می‌پردازد. اگر چه مردم او را نشناسند. امام علی(ع) فرمود: «سوگند به خدای علی، حجت خدا در میان آنان هست و در كوچه و بازار آنها گام بر می‌دارد و بر خانه‌های آنها وارد می‌شود و در شرق و غرب جهان رفته و گفتار مردمان را می‌شنود و بر اجتماعات آنان وارد شده سلام می‌دهد. او مردمان را می بیند.»(8)
پی‌نوشت‌ها:
1. بحارالانوار، ج 52، ص 122؛ منتهی الامال، ص 555.
2. بحارالانوار، ج 52، ص 366.
3. همان، ص 140.
4. همان، ص 135.
5. همان، ج 51، ص 44.
6. نجم الثاقب، ص 613.
7. منتهی الامال، ص 562.
8. بحارالانوار، ج 52، ص 135.
منبع: موسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر علیه السلام
