پرسش :
آیا در بیمه باید زمان مشخص باشد؟
پاسخ :
در معاملات، همان[گونه] که عوضین باید مشخص و معین باشند، اگر زمان در آن دخالت دارد، زمان هم باید مشخص باشد و نمى تواند مجهول باشد. مثلاً در بیع، زمان دخالت ندارد، ولى در اجاره زمان دخالت دارد. در هرجا که زمان دخالت دارد، مدت، از اول تا به آخر باید مشخص باشد. اگر مدت، مشخص نباشد، باز معامله مجهول مى شود. مثلاً در مهمان خانه ها اغلب این طور است که مسافر مى پرسد: «شبى چند؟» مى گویند مثلاً شبى پنجاه تومان، ولى مسافر معین نمى کند که این اتاق تا کى در اجاره من است. مدتى را که اجاره میان مؤجر و مستأجر برقرار است و در تمام آن مدت او مالک منفعت آن اتاق است که از آن استفاده کند، معین نمى کند. فقط معین مى کند که هرقدر ماندم، شبى پنجاه تومان مى دهم. این اجاره از نظر شرعى باطل است؛ یعنى اجاره صحیحى نیست. به همین جهت، اثرش در اینجا ظاهر مى شود که اگر بعدها میان صاحب هتل و مسافر اختلاف شود، قراردادى که بسته اند، هیچ اساسى ندارد؛ یعنى دیگر شبى پنجاه تومان میزان نیست؛ چون آن قرارداد باطل بوده [است]، بلکه اجرت المثل میزان است. اگر واقعا اجرت المثل آن اتاق، شصت تومان باشد، باید شصت تومان بدهد و اگر چهل تومان باشد، چهل تومان و [ازاین رو] اگر در آخر تراضى نشود، شبهه دارد. بیمه هم جزو معاملاتى است که زمان در آن دخالت دارد؛ مدتش باید مشخص باشد. اگر زمان بیمه مشخص نباشد، باطل است. از جمله خصوصیات بیمه، مشخص بودن زمان آن است.
منبع : ربا، بانک، بیمه، علامه شهید مرتضی مطهری(ره)، صص 304 ـ 305.
در معاملات، همان[گونه] که عوضین باید مشخص و معین باشند، اگر زمان در آن دخالت دارد، زمان هم باید مشخص باشد و نمى تواند مجهول باشد. مثلاً در بیع، زمان دخالت ندارد، ولى در اجاره زمان دخالت دارد. در هرجا که زمان دخالت دارد، مدت، از اول تا به آخر باید مشخص باشد. اگر مدت، مشخص نباشد، باز معامله مجهول مى شود. مثلاً در مهمان خانه ها اغلب این طور است که مسافر مى پرسد: «شبى چند؟» مى گویند مثلاً شبى پنجاه تومان، ولى مسافر معین نمى کند که این اتاق تا کى در اجاره من است. مدتى را که اجاره میان مؤجر و مستأجر برقرار است و در تمام آن مدت او مالک منفعت آن اتاق است که از آن استفاده کند، معین نمى کند. فقط معین مى کند که هرقدر ماندم، شبى پنجاه تومان مى دهم. این اجاره از نظر شرعى باطل است؛ یعنى اجاره صحیحى نیست. به همین جهت، اثرش در اینجا ظاهر مى شود که اگر بعدها میان صاحب هتل و مسافر اختلاف شود، قراردادى که بسته اند، هیچ اساسى ندارد؛ یعنى دیگر شبى پنجاه تومان میزان نیست؛ چون آن قرارداد باطل بوده [است]، بلکه اجرت المثل میزان است. اگر واقعا اجرت المثل آن اتاق، شصت تومان باشد، باید شصت تومان بدهد و اگر چهل تومان باشد، چهل تومان و [ازاین رو] اگر در آخر تراضى نشود، شبهه دارد. بیمه هم جزو معاملاتى است که زمان در آن دخالت دارد؛ مدتش باید مشخص باشد. اگر زمان بیمه مشخص نباشد، باطل است. از جمله خصوصیات بیمه، مشخص بودن زمان آن است.
منبع : ربا، بانک، بیمه، علامه شهید مرتضی مطهری(ره)، صص 304 ـ 305.
