پرسش :
آیا نیت بر هر انگیزهاى اطلاق مىشود یا اینکه نیت فقط به انگیزه هاى ناشى از آگاهى گفته مىشود؟
پاسخ :
اگر آگاهى وجود نداشته باشد، نیت هم مفهومى ندارد؛ مثلاً حیوانات یا نوزاد انسان از تخیلات ناآگاهانه محض برخوردارند و هیچ آگاهى ندارند، لذا نیتى هم از آنها متمشّى نمىشود و تأثیرى هم در کمال آنها ندارد، پس زیربناى نیت، آگاهى است، هر مقدار که آگاهى بیشتر باشد، نیت هم قوىتر است؛ منتها بستگى دارد که متعلَق نیت چه باشد، اگر نیت تکاملى باشد هرچه آگاهانهتر باشد در جهت کمال ارزشمندتر است و اگر نیت سقوط هم داشته باشد، میزان آگاهى در سقوط او مؤثرتر است، لذا انسان هرچه دانشمندتر باشد، اگر نیت او به جانب کفر باشد، خطر او براى دین بیشتر است. شاید علم و آگاهى ابلیس از همه انسانها در طول تاریخ برتر باشد، چون او علاوه بر علم خود، تجربه همه انسانها را کسب کرده است، اما این علم و آگاهى براى او جز سقوط بیشتر، فایدهاى ندارد.
منبع:پیش نیازهای مدیریت اسلامی ، آیت الله محمدتقی مصباح ، قم : موسسه آموزشی امام خمینی 1367
اگر آگاهى وجود نداشته باشد، نیت هم مفهومى ندارد؛ مثلاً حیوانات یا نوزاد انسان از تخیلات ناآگاهانه محض برخوردارند و هیچ آگاهى ندارند، لذا نیتى هم از آنها متمشّى نمىشود و تأثیرى هم در کمال آنها ندارد، پس زیربناى نیت، آگاهى است، هر مقدار که آگاهى بیشتر باشد، نیت هم قوىتر است؛ منتها بستگى دارد که متعلَق نیت چه باشد، اگر نیت تکاملى باشد هرچه آگاهانهتر باشد در جهت کمال ارزشمندتر است و اگر نیت سقوط هم داشته باشد، میزان آگاهى در سقوط او مؤثرتر است، لذا انسان هرچه دانشمندتر باشد، اگر نیت او به جانب کفر باشد، خطر او براى دین بیشتر است. شاید علم و آگاهى ابلیس از همه انسانها در طول تاریخ برتر باشد، چون او علاوه بر علم خود، تجربه همه انسانها را کسب کرده است، اما این علم و آگاهى براى او جز سقوط بیشتر، فایدهاى ندارد.
منبع:پیش نیازهای مدیریت اسلامی ، آیت الله محمدتقی مصباح ، قم : موسسه آموزشی امام خمینی 1367