پرسش :

اﺣﺘﺮاﻣﺎ، ﭼﻮن در ﺑﺎره ﻧﺤﻮه اﺟﺮای ﺗﻜﺎﻟﻴﻒ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﺤﺒﻮﺳﺎت و اﺛﻼث ﺑﺎﻗﻴﻪ اﺷﻜﺎﻻت ﺷﺮﻋﻲ و ﻋﻤﻠﻲ ﺑﻪ ﺷﺮح زﻳﺮ ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ ﻟﺬا ﺳﺆال ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را در ﻧﻬﺎﻳﺖ اﺧﺘﺼﺎر ﺑﻪ ﻋﺮض ﻣﻲرﺳﺎﻧﺪ: اﻟﻒ: ﺑﺎ ﻋﻨﺎﻳﺖ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ رﻫﺒﺮ ﻛﺒﻴﺮ اﻧﻘﻼب رﺿﻮان اﷲ ﺗﻌﺎﻟﻲ ﻋﻠﻴﻪ در اﺳﺘﻔﺘﺎﺋﻴﻪ ﻣﻮرخ 1366 درﺑﺎره ﻣﺤﺒﻮﺳﺎت ﻣﺮﻗﻮم ﻓﺮﻣﻮده اﻧﺪ: «ﺣﺒﺲ اﺑﺪ در اﺣﻜﺎم ﺑﺎ وﻗﻒ ﺷﺮﻳﻚ اﺳﺖ .» ... اﻳﻨﻚ از ﻣﺤﻀﺮﺗﺎن ﺗﻘﺎﺿﺎی ﭘﺎﺳﺦ ﺷﺮﻋﻲ در ﻣﻮارد زﻳﺮ را دارد. ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ در وﺻﻴﺖ ﻧﺎﻣﻪ ای ﻣﻮﺻﻲ ﺛﻠﺚ داراﺋﻲ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺣﺒﺲ ﻣﺆﻳﺪ ﻳﺎ ﺛﻠﺚ ﺑﺎﻗﻲ ﺟﻬﺖ اﻣﻮر ﺧﻴﺮﻳﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻛﺮده ﺑﺎﺷﺪ وﻟﻲ وﺻﻲ ﻓﻮت ﺷﺪه و ﻳﺎ در دﺳﺘﺮس ﻧﺒﺎﺷﺪ، از ﻧﻈﺮ ﺷﺮﻋﻲ ﺗﻜﻠﻴﻒ اﻣﻮال ﻣﺤﺒﻮﺳﻪ ﻳﺎ ﺛﻠﺚ داﺋﻢ ﭼﻴﺴﺖ؟ و ﭼﻪ ﻣﺮﺟﻌﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ رﺳﻴﺪﮔﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ؟ اﮔﺮ وﺻﻲ ﻣﺸﺨﺺ و ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺎﺷﺪ ﺗﻜﺎﻟﻴﻒ او در ﻣﻮرد ﺣﺒﺲ اﺑﺪ و ﻳﺎ ﺛﻠﺚ داﺋﻢ آﻳﺎ ﻗﺒﻮل ﻣﻔﺎد ﺑﻨﺪ اﻟﻒ و ب ﻓﻮق اﻟﺬﻛﺮ و ﻣﻮﻗﻮﻓﻪ داﻧﺴﺘﻦ ﻣﻮرد وﺻﻴﺖ و رﻋﺎﻳﺖ ﻗﻮاﻧﻴﻦ و ﻣﻘﺮرات اوﻗﺎﻓﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ؟ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ وﺻﻲ در اﺟﺮای ﻧﻈﺮ ﻣﻮﺻﻲ و ﺣﻔﻆ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻊ اﻗﺪام ﻻزم ﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﻧﻴﺎورد، ﭼﻪ ﺷﺨﺺ ﻳﺎ ﻣﻘﺎﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ در اﻳﻦ اﻣﺮ ﻣﺪاﺧﻠﻪ و ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻣﻮرد ﺛﻠﺚ را روﺷﻦ و ﺑﻪ ﺟﺮﻳﺎن ﺑﮕﺬارد.

پاسخ :
پاسخ از حضرت آیت الله العظمی خامنه ای مدظله العالی :
1)ﻻزم اﺳﺖ ﻃﺒﻖ ﺣﺒﺲ و وﺻﻴﺖ ﻋﻤﻞ ﺷﻮد و اﮔﺮ وﺻﻲ در دﺳﺘﺮس ﻧﻴﺴﺖ ﺣﺎﻛﻢ ﺷﺮع اﻗﺪام ﻣﻲﻛﻨﺪ. 2)ﺣﻜﻢ ﻫﻤﺎن اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺑﻨﺪ (اﻟﻒ) و ﺑﻨﺪ (ب) ﻧﻘﻞ ﻛﺮده اﻧﺪ. و اﮔﺮ وﺻﻴﺖ ﺑﻪ ﺣﺒﺲ ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﻓﻌﻞ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺤﻮ ﻛﻪ وﺻﻴﺖ ﺷﺪه ﻛﻪ ﺣﺒﺲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻳﺎ وﺻﻴﺖ ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻟﻜﻦ ﻣﻨﻘﻄﻊ اﻻول ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺤﻮ ﻛﻪ وﺻﻴﺖ ﻛﺮده ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از ﻣﺮدﻧﺶ ﺣﺒﺲ ﺑﺎﺷﺪ، وﺻﻲ ﻣﻮرد وﺻﻴﺖ را ﺣﺒﺲ ﻣﻲﻛﻨﺪ و اﮔﺮ اﻗﺪام ﻧﻜﺮده ﺣﺎﻛﻢ ﺷﺮع ﻋﻤﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
منبع : اﺳﺘﻔﺘﺎﺋﺎت ﺑﺎب وﻗﻒ، ﺣﻀﺮت آﻳﺖ الله اﻟﻌﻈﻤﻲ ﺧﺎﻣﻨﻪای ﻣﺪﻇﻠﻪ اﻟﻌﺎﻟﻲ، ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺳﺎزﻣﺎن اوﻗﺎف ، مهر1390