پرسش :
آیا مرده شوری شغل پسندیده ای است و آیا سفارشی از جانب امامان معصوم(ع) درباره شستن جنازه مؤمن شده است؟
پاسخ :
اگرچه توصیهای به انتخاب مرده شوری به عنوان شغل نشده است، اما برای غسل دادن میّت پاداش‌هایی بیان شده است که برای نمونه برخی از روایات ذکر می‌شود:
1. رسول خدا(ص) فرمود: «هیچ مؤمنی نیست که میّتی را غسل دهد، مگر این‌که حرارت آتش از او دور شود و خداوند مسیر عبور او از پُل صراط به مقداری که صدایش می‌رسد را وسعت بخشد و نوری به او می‌دهند که با آن به بهشت رسد».[1]
2. امام محمّد باقر(ع) فرمود: «مؤمنى نیست که جنازه مؤمنى را غسل دهد، و به هنگام پهلو به پهلو کردن او بگوید: اللَّهُمَّ إِنَّ هَذَا بَدَنُ عَبْدِکَ الْمُؤْمِنِ قَدْ أَخْرَجْتَ رُوحَهُ مِنْهُ وَ فَرَّقْتَ بَیْنَهُمَا فَعَفْوَکَ عَفْوَکَ؛ بار الها! این بدن بنده تو است که روح را از آن جدا کردى و در میان آن دو جدایى انداختى، پس او را بیامرز، او را بیامرز مگر این‌که خداوند گناهان یک سال او را –غیر از گناهان کبیره- مىآمرزد».[2]
3. امام صادق(ع) فرمود: «کسى که جنازه مؤمنى را غسل دهد و حقّ امانت را درباره او ادا کند، خداوند او را می‌آمرزد». راوى پرسید: چگونه حق امانت را ادا کند؟! آن‌حضرت فرمود: «آنچه را که می‌بیند، فاش نکند».[3]
البته با جست‌و‌جویی که در منابع روایی انجام گرفت؛ حدیثی را که دلالت بر توصیه به شستن مرده مؤمن حداقل ماهی یک‌بار کند نیافتیم.
پی نوشت:
[1]. «عَنْ رَسُولِ اللَّهِ (ص) فِی حَدِیثٍ أَنَّهُ قَالَ: مَا مِنْ مُؤْمِنٍ یُغَسِّلُ مَیِّتاً إِلَّا یَتَبَاعَدُ عَنْهُ لَهَبُ النَّارِ وَ یُوَسِّعُ اللَّهُ عَلَیْهِ الصِّرَاطَ بِقَدْرِ مَا یَبْلُغُ الصَّوْتُ وَ یُعْطَى نُوراً حَتَّى یُوَافِیَ الْجَنَّةَ»؛ شیخ مفید، الاختصاص، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، محرمی زرندی، محمود، ص 40، المؤتمر العالمی لالفیة الشیخ المفید، قم، چاپ اول، 1413ق.
[2]. شیخ صدوق، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص 195، دار الشریف الرضی للنشر، قم، چاپ دوم، 1406ق.
[3]. همان، ص 196.
اگرچه توصیهای به انتخاب مرده شوری به عنوان شغل نشده است، اما برای غسل دادن میّت پاداش‌هایی بیان شده است که برای نمونه برخی از روایات ذکر می‌شود:
1. رسول خدا(ص) فرمود: «هیچ مؤمنی نیست که میّتی را غسل دهد، مگر این‌که حرارت آتش از او دور شود و خداوند مسیر عبور او از پُل صراط به مقداری که صدایش می‌رسد را وسعت بخشد و نوری به او می‌دهند که با آن به بهشت رسد».[1]
2. امام محمّد باقر(ع) فرمود: «مؤمنى نیست که جنازه مؤمنى را غسل دهد، و به هنگام پهلو به پهلو کردن او بگوید: اللَّهُمَّ إِنَّ هَذَا بَدَنُ عَبْدِکَ الْمُؤْمِنِ قَدْ أَخْرَجْتَ رُوحَهُ مِنْهُ وَ فَرَّقْتَ بَیْنَهُمَا فَعَفْوَکَ عَفْوَکَ؛ بار الها! این بدن بنده تو است که روح را از آن جدا کردى و در میان آن دو جدایى انداختى، پس او را بیامرز، او را بیامرز مگر این‌که خداوند گناهان یک سال او را –غیر از گناهان کبیره- مىآمرزد».[2]
3. امام صادق(ع) فرمود: «کسى که جنازه مؤمنى را غسل دهد و حقّ امانت را درباره او ادا کند، خداوند او را می‌آمرزد». راوى پرسید: چگونه حق امانت را ادا کند؟! آن‌حضرت فرمود: «آنچه را که می‌بیند، فاش نکند».[3]
البته با جست‌و‌جویی که در منابع روایی انجام گرفت؛ حدیثی را که دلالت بر توصیه به شستن مرده مؤمن حداقل ماهی یک‌بار کند نیافتیم.
پی نوشت:
[1]. «عَنْ رَسُولِ اللَّهِ (ص) فِی حَدِیثٍ أَنَّهُ قَالَ: مَا مِنْ مُؤْمِنٍ یُغَسِّلُ مَیِّتاً إِلَّا یَتَبَاعَدُ عَنْهُ لَهَبُ النَّارِ وَ یُوَسِّعُ اللَّهُ عَلَیْهِ الصِّرَاطَ بِقَدْرِ مَا یَبْلُغُ الصَّوْتُ وَ یُعْطَى نُوراً حَتَّى یُوَافِیَ الْجَنَّةَ»؛ شیخ مفید، الاختصاص، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، محرمی زرندی، محمود، ص 40، المؤتمر العالمی لالفیة الشیخ المفید، قم، چاپ اول، 1413ق.
[2]. شیخ صدوق، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص 195، دار الشریف الرضی للنشر، قم، چاپ دوم، 1406ق.
[3]. همان، ص 196.
