پرسش :

لطفا این حدیث را شرح دهید. امام هادی علیه السلام فرمودند: مَنِ اتَّقَی اللهُ یُتَّقی وَ مَنْ اَطاعَ اللهُ یُطاعُ؛ هر که از خدا پروا کند، از او پروا می کنند و هر که از خدا اطاعت کند، اطاعتش می کنند. (1)

پاسخ :
شرح حدیث:
تکیه گاه اصلی مؤمنان واقعی«خداوند»است.
اگر قرآن دستور می دهد که مؤمنان بر او تکیه و توکّل کنند و از او یاری بجویند و جز از او نترسند و جز به او امید نداشته باشند، به خاطر نیرومندی این تکیه گاه و شکست ناپذیری این قدرت است.
چون انسان باتقوا، تنها از خدا پروا می کند و از غیرخدا نمی ترسد، طبیعی است که قدرتهای شیطانی از او در هراس باشند.
چون مؤمن راستین، مطیع خداست، خدا هم محبوبیّت و نفوذ او را در دلها چنان می سازد که از او فرمانبرداری کنند.
امام امت رحمة الله، تنها از خدا حساب می برد و تنها فرمان او را اجرا می کرد. از این رو، دشمنان از آن مرد خداترس و باتقوا هراس داشتند و دوستان، دل در گروِ محبّت و اطاعت او بسته بودند و از جان و دل، فرمانش را اجرا می کردند و در طول سالهای دفاع مقدس، منتظر یک اشاره او بودند تا در پی فرمانش بروند:« از تو به یک اشاره، از ما به سر دویدن».
تقوا برای متّقی قدرت روحی می آورد.
امام علی علیه السلام می فرمایند:
«هر که از خدا پروا کند و تقوا داشته باشد، عزیز و شکست ناپذیر و نیرومند می شود... »(2).
مردان خدا پرده ی پندار دریدند
یعنی همه جا غیرخدا هیچ ندیدند
و... کسی که چنین باشد، روحی استوار و عزمی راسخ و قدرتی بالا خواهد یافت.
پی نوشت:
1. تحف العقول، ص 482
2. فانّ من اتقی الله، عزّ و قویَ(میزان الحکمه، حدیث 2236).
منبع: حکمت های نقوی(ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام هادی علیه السلام)، جواد محدثی، ‌انتشارات آستان قدس رضوی، چاپ اول(1391).