پرهیز از نحس شمردن ایام

حسن بن مسعود گفت:

قَالَ اَلْحَسَنُ بْنُ مَسْعُودٍ : دَخَلْتُ عَلَى أَبِی اَلْحَسَنِ عَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدٍ عَلَیْهِ السَّلاَمُ وَ قَدْ نُکِیَتْ إِصْبَعِی وَ تَلَقَّانِی رَاکِبٌ وَ صَدَمَ کَتِفِی وَ دَخَلْتُ فِی زَحْمَةٍ فَخَرَقُوا عَلَیَّ بَعْضَ ثِیَابِی فَقُلْتُ کَفَانِی اَللَّهُ شَرَّکَ مِنْ یَوْمٍ فَمَا أَشْأَمَکَ فَقَالَ لِی یَا حَسَنُ هَذَا وَ أَنْتَ تَغْشَانَا تَرْمِی بِذَنْبِکَ مَنْ لاَ ذَنْبَ لَهُ قَالَ اَلْحَسَنُ فَأَثَابَ إِلَیَّ عَقْلِی وَ تَبَیَّنْتُ خَطَائِی فَقُلْتُ مَوْلاَیَ أَسْتَغْفِرُ اَللَّهَ فَقَالَ یَا حَسَنُ مَا ذَنْبُ اَلْأَیَّامِ حَتَّى صِرْتُمْ تَتَشَأَّمُونَ بِهَا إِذَا جُوزِیتُمْ بِأَعْمَالِکُمْ فِیهَا قَالَ اَلْحَسَنُ أَنَا أَسْتَغْفِرُ اَللَّهَ أَبَداً وَ هِیَ تَوْبَتِی یَا اِبْنَ رَسُولِ اَللَّهِ قَالَ وَ اَللَّهِ مَا یَنْفَعُکُمْ وَ لَکِنَّ اَللَّهَ یُعَاقِبُکُمْ بِذَمِّهَا عَلَى مَا لاَ ذَمَّ عَلَیْهَا فِیهِ أَ مَا عَلِمْتَ یَا حَسَنُ أَنَّ اَللَّهَ هُوَ اَلْمُثِیبُ وَ اَلْمُعَاقِبُ وَ اَلْمُجَازِی بِالْأَعْمَالِ عَاجِلاً وَ آجِلاً قُلْتُ بَلَى یَا مَوْلاَیَ قَالَ لاَ تَعُدْ وَ لاَ تَجْعَلْ لِلْأَیَّامِ صُنْعاً فِی حُکْمِ اَللَّهِ.

خدمت امام هادی (علیه السلام) رسیدم در حالى که در مسیر راه انگشتم مجروح شده بود، و سوارى از کنارم گذشت و به شانه من صدمه زد، و در وسط جمعیت گرفتار شدم و لباسم را پاره کردند، گفتم: خدا مرا از شر تو اى روز حفظ کند، عجب روز شومى هستى!

امام (علیه السلام) فرمودند: با ما ارتباط دارى و چنین مى‌گویى؟! و روز را که گناهى ندارد گناهکار مى‌شمرى؟

آن مرد عرض مى‌کند از شنیدن این سخن به هوش آمدم و به خطاى خود پى بردم، عرض کردم اى مولاى من من استغفار مى‌کنم، و از خدا آمرزش مى‌طلبم.

امام (علیه السلام) فرمودند: روزها چه گناهى دارد که شما آنها را شوم مى‌شمرید هنگامى که کیفر اعمال شما در این روزها دامانتان را مى‌گیرد.

حسن مى‌گوید: عرض کردم من براى همیشه از خدا استغفار مى‌کنم و این توبه من است اى پسر رسول خدا.

امام هادی (علیه السلام) فرمودند: این براى تو فایده‌اى ندارد، خداوند شما را مجازات مى‌کند به مذمت کردن چیزى که نکوهش ندارد، آیا تو نمى‌دانى که خداوند ثواب و عقاب مى‌دهد، و جزاى اعمال را در روزها در برابر حکم خداوند کار و تاثیرى قرار مده.

بحار الانوار، ج 56، ص 2

این حدیث شریف دلالت دارد که روزها فی حد ذاته دارای شر نیستند، و به تعبیر دقیق‌تر اگر روزها هم تأثیرى داشته باشد به فرمان خدا است، هرگز نباید براى آنها تأثیر مستقلى قائل شد و نباید حوادثى را که غالبا جنبۀ کفاره اعمال نادرست انسان دارد به تأثیر ایام ارتباط داد و خود را تبرئه کرد.