مرگ آگاهی در شبکه های اجتماعی

 شبکه های اجتماعی بر خودآگاهی ما، به شدت تاثیر می گذارند.
 

چکیده: یکی از معضلات شبکه های اجتماعی، از دست رفتن ذهن و آگاهی و حتی نوعی گم گشتی در مبدا فکری انسان نسبت به خود است. در شبکه های اجتماعی انواع آگاهی از خود دچار تحول می شود. در این مقاله ابتدا با تعریف خودآگاهی و انواع آن، و سپس تاثیرات شبکه های اجتماعی بر انواع خودآگاهی آشنا می شویم.

تعداد کلمات 902  / تخمین زمان مطالعه 5 دقیقه

 

خودآگاهی(consciousness) عبارت است از توانایی شناخت و درک نیازها، امیال، نقاط قوت و نقاط ضعف، عادات و هر جنبه‌ی دیگری که به‌ طرز رفتار یک فرد شکل می‌ دهد. خودآگاهی یکی از مهم‌ترین بحث‌های فلسفه ذهن و روانشناسی است. در واقع خودآگاهی دانش و ادراکی است که فرد از خود دارد. به عبارت دیگر، آگاهی از خود شامل شناخت ما از خودمان است و افزایش آن به معنای آن است که فرد تصویری روشن از ویژگی‌ها، ارزش‌ها، نگرش‌ها، علایق و نیازهایش داشته باشد.
 

یکی از معضلات شبکه های اجتماعی، از دست رفتن ذهن و آگاهی و حتی نوعی گم گشتی در مبدا فکری انسان نسبت به خود است. در این شبکه ها آگاهی انسان نسبت به خود، بسیار بیشتر از سایر فضاها آسیب پذیر است؛ این در حالی است که در شبکه های اجتماعی، همواره به انسان القا می شود که آگاهی اش نسبت به رفتار و اعمال و حتی نگرش خودش مدام در حال افزایش است. بنابراین اگر بگوییم در شبکه های اجتماعی با پدیده ای به نام «مرگ آگاهی» رو به رو هستیم، گزاف نگفته ایم. در شبکه های اجتماعی انواع آگاهی از خود دچار تحول می شود و به عبارتی در حال شدن به خودهای دیگری هستند که ما به آن ها دسترسی نداریم.
 

خودآگاهی، که به معنای دانش و ادراکی است که هرکس از خود دارد، به انواعی تقسیم می شود:

1. خود فیزیکی:
هرکسی از جسم خود برداشتی دارد؛ تصویری را که فرد از وضعیت فیزیکی و جسمی خود دارد، «خود فیزیکی» می گویند.  به عبارت دیگر، آیا از ویژگی های ظاهری خود را راضی هستیم یا نسبت به آن احساس خوبی نداریم؟ در شبکه های اجتماعی مدام در حال تعاریف متعدد از ظواهر فیزیکی خود هستیم؛ تغییر پی در پی پروفایل ها و انتخاب عکس هایی که حالت گم گشتگی در افراد را نشان می دهد از جمله این تعاریف محسوب می شود.
از سوی دیگر انجام عمل های متعدد بینی نشان از آن  دارد که بسیاری از این افراد از خود جسمی رضایت ندارند و با عمل های جراحی در حال بهبود آن هستند.

2. خود جنسیتی:
تصور یا برداشتی است که هر کس از هویت و تمایلات خود دارد. به عبارت دیگر مخاطب زن است یا مرد، آیا او از زن یا مرد بودن خود احساس رضایت دارد یا خیر؟ در شبکه های اجتماعی افراد خود را به گونه های مختلفی تعریف می کنند و در کانال ها و صفحه های مختلف رفتارهای جنسیتی متعددی دارند که نشان می دهد در این بخش نیز خودآگاهی ندارند.

3. خود اجتماعی:
به تصوری که فرد از جایگاه اجتماعی خود دارد، خود اجتماعی گفته می شود. در شبکه های اجتماعی این نمود به وفور دیده شده است که لایک ها، فالورها، اعضا و حتی کلیک ها در حال تعریف از یک خود اجتماعی مجازی هستند که از خود واقعی بزرگ تر و اثر گذارتر است.

4. خود معنوی:
باورها و اعتقادات ما به دنیای پس از مرگ، توحید، نبوت، عدل و امامت و حتی سنت ها قسمت معنوی ذهن ما را تشکیل می دهند؛ در شبکه های اجتماعی با توجه به گرایش افراد به شبکه های مخالف و موافق، این بعد در حال تقویت یا تضعیف اسست

5. خود تاریک:
جنبه خاصی از خود است که دربرگیرنده اسرار ماست و چون دوست نداریم فاش شود، معمولا انرژی زیادی برای مخفی نگه داشتن آن صرف می کنیم. در شبکه های اجتماعی با رفتارهایی که از خود بروز می دهیم کم کم این خود تاریک برای دیگران هم آشکار می شود و یک نتیجه گیری از شخصیت ما برای دیگران اتفاق می افتد.

6. خود آرمانی:  
این جنبه از خود، برخی از آرزوها و خواسته های ما یا برنامه ریزی ما برای آینده را در برمی گیرد؛ در واقع بخشی از ماست که می خواهیم به آن برسیم. برای نمونه دائم در این فکر هستیم که چگونه به نظر می آییم؟ با نگاه به زندگی دیگران خودمان را با آن ها مقایسه می کنیم، سپس در ذهنمان تصویری از خود می سازیم که دوست داریم آن باشیم.

7. خود واقعی:
درونی ترین بخش وجود ما خود واقعی است که آن را به خوبی می شناسیم، ولی افراد محدودی از آن آگاه هستند. ممکن است از دیگران پنهان کنیم، چون نگرانیم از اینکه اگر دیگران خود واقعی ما را بشناسند، علاقه شان را نسبت به ما از دست بدهند.

8. خود تصوری:
خود تصوری آن چیزی است که ما تصور می کنیم هستیم، اما در حقیقت نیستیم. برخی اوقات تصور می کنیم آدم محبوب و مهربانی هستیم، در حالی که در عالم واقعیت اینگونه نیست. در شبکه های اجتماعی خود تصوری  به صورت دامنه داری در حال رشد است و هر فردی احساس می کند به یک شخصیت جهانی محبوب تبدیل شده است.

منابع :
www.setare.com
www.koodak.ir