گفتگوی خواستگاری را چگونه آغاز کنیم؟

جلسه اول گفتگو مقدمه آشنایی است و زمینه آشنایی دو طرف را فراهم می‌کند.
 

چکیده : در جلسات اوّل خواستگاری، باید پیرامون کلّیات بحث شود. همچنین باید ظاهر، حرکات و نحوه سخن گفتن طرف مقابل را ارزیابی کرد. بنابراین لزومی ندارد که جوانان در جلسات اولیه وارد مباحث جزئی ازدواج شوند.

تعداد کلمات 1078 /  تخمین زمان مطالعه 5 دقیقه

یکی از مهم­ترین آداب خواستگاری، برگزاری مجلس خواستگاری است. گاهی دانشجویان ترجیج می‌دهند خواستگاری در محل دانشگاه انجام گیرد و علّت آن را دردسرهای مسافرت خانواده‌ها مطرح می‌کنند و گاه جوانان غیر دانشجو نیز علاقه دارند در دفاتر مشاوره جلسه‌ی خواستگاری را انجام دهند که مشکلات و دردسرهای رفت و آمد به خانه‌ی طرفین نباشد و برای این نظر خود استدلال‌های گوناگونی دارند؛ مثلاً خانواده‌ی دختر استدلال‌شان این است که اگر خواستگاری در منزل انجام گیرد و با موفّقیت همراه نباشد، بازتاب خوبی در محل ندارد و یا پسر می‌گوید: پدر و مادر من خجالت می‌کشند به خانه‌ی دختر بیایند. یا می‌گوید: من خجالت می‌کشم به خانه‌ی شما بیایم. این دلایل، دلایل پسندیده‌ای نیست.

چنانکه پیش از این نیز اشاره نمودیم، خواستگاری باید در محل زندگی فرد انجام پذیرد. برای این نظر دلایل متعدّد وجود دارد: محیط خانه ما را با فرهنگ و حالات و نظریات طرف مقابل و خانواده‌اش آشنا می‌کند. دکوراسیون خانه، آراستگی و تزیینات و نیز تابلوهایی که در اتاق نصب است و کتاب‌هایی که در کتابخانه وجود دارد، معرّف شخص مخاطب ماست. حتّی گفتار کودکانی که در حیاط منزل مشغول بازی هستند، می‌تواند شناخت بهتری از همسر آینده‌ی ما ارائه دهد. محیط خانواده شناخت خوبی از وضعیت معیشتی فرد در اختیار ما می‌گذارد. اگر دختر خانم اتاقی اختصاصی در منزل دارد و صحبت‌های دو نفری قرار شد در آن اتاق انجام گیرد، تصویری که بر دیوار اتاق نصب شده و کتاب‌های در قفسه می‌تواند بیانگر حالات روحی دختر باشد. یکی دو جلسه که گفتگوها در منزل پدری دختر خانم انجام شد، خانواده‌ی دختر نیز می‌توانند پیشنهاد دهند به منظور بازدید، جلسه‌ی سوم یا چهارم در منزل پسر انجام شود و دختر نیز با دیدن فضای خانه‌ی پسر بسیاری از اطّلاعات را به دست آورد. بارها دیده شده وقتی دختر خانمی پس از عقد به منزل پسر رفته، شگفت‌زده شده؛ زیرا محیط منزل آن‌ها را کاملاً با آنچه در ذهن ترسیم کرده بود، متفاوت می‌بیند. باید این بازدید زودتر از انتخاب انجام شود.

جلسه اول گفتگو مقدمه آشنایی است و زمینه آشنایی دو طرف را فراهم می‌کند. برای شناخت کامل و انتخاب صحیح گفتگوهای بیشتر و جلسات متعدد لازم است. جلسه‌ی گفتگو فرصتی برای شناخت یکدیگر است و ورود احساسات، جلسه را از شناخت عاقلانه دور می‌کند. در جلسات اوّل خواستگاری، باید پیرامون کلّیات بحث شود. مثل اینکه: چه چیز باعث شد شما به خواستگاری من بیایید؟ به شما چه گفتند که شما اجازه دادید من به خواستگاری شما بیایم؟ از او بخواهید اطّلاعات اجمالی از خودش ارائه دهد. در این زمینه می‌توان اینگونه سؤال کرد: از خودتان بگویید؟ منظور تحصیلات تان، شغل تان، روحیات تان، عقایدتان و کارهایی که کرده‌اید؟ موضوعات کلّی را از او بپرسید: هدفش از ازدواج؟ انتظاراتش از همسر آینده؟ برنامه‌ی آینده‌ی زندگیش؟ خصوصیات بارز شخصیتیش؟

در جلسه‌ی اوّل باید ظاهر یعنی صدا و سیما و حرکات او را برانداز و ارزیابی کنید. گاه برخی از جوانان قبل از آنکه بخواهند به خواستگاری فرد بروند، تقاضا می‌کنند عکسی از او را ببینند و یا می‌گویند در مکانی قبل از خواستگاری او را به من نشان بدهید. در این زمینه به آنان متذکّر می‌شویم صدا و سیما و حرکات با همدیگر ظاهر فرد را می‌سازند نه به تنهایی. در جلسه‌ی اوّل باید در حالی که او را می‌بینید، نحوه‌ی سخن گفتن او را ارزیابی کنید. نحوه‌ی ورود و خروج و کلام او را بسنجید. ببینید رفتارهای او و خانواده‌اش آیا مورد توجّه شما قرار می‌گیرد یا زننده جلوه می‌کند.
در جلسه‌ی اوّل وارد مباحث جزئی ازدواج نشوید؛ مگر اینکه پیش از این اطّلاعاتی از همسایه یا اقوام و آشنایان به دست آورده باشید. یعنی اگر قبل از خواستگاری در منزل جلساتی و گفتگوهایی در محیط دانشگاه ، کار و یا محل فرهنگی دیگر داشته‌اید، دیگر این جلسه، جلسه‌ی اوّل خواستگاری به شمار نمی‌آید و باید مباحث جزئی را هم آغاز کنید.

اما چند نکته:
 ـ جلسه‌ی گفتگو زمینه و فرصتی است برای محک زدن طرف مقابل، بهتر است همه‌ی امور واقعی و منطقی باشد تا انتخاب عاقلانه صورت گیرد.
ـ در جلسه‌ی خواستگاری تمام حرکات، حالات چهره و برخوردهای افراد و خانواده در ارزیابی نهایی مؤثر است.
ـ جلسه‌ی اول جهت آشنایی است و به دلیل اینکه ممکن است احساس و هیجان غلبه کند، به همان اکتفا نکنید و در جلسات بعدی جدی‌تر گفتگو کنید. از طرف دیگر ممکن است چون علاقه ایجاد نشده صادقانه‌تر صحبت کنند.
 

به جوانان توصیه می‌شود قبل از اینکه خود اظهارنظر کنند، اجازه دهند مادر و خواهر و کسانی که با شما در خواستگاری بوده‌اند اظهارنظر کنند. از آن‌ها نظرشان را به نحوی بپرسید. اگر شما قبل از آنان اظهارنظر کنید، آنان دیگر نظر موافق یا مخالف خود را ابراز نمی‌کنند. هر چند از نظر شرعی اشکالی ندارد که شما ابراز نظر کنید؛ امّا ادب اقتضا می‌کند نظر آن‌ها را بر نظر خود مقدّم بدارید. وقتی از مادر می‌پرسید: آیا این دختر را پسندیدید یا نه؟ بطور مسلّم مادر پاسخ می‌دهد: مادرم تو باید بپسندی نه من. شما باید بگویید: ولی من می‌خواهم اوّل خاطرم جمع شود که نظر شما مساعد است تا بعد من به این دختر خانم فکر کنم. در خواستگاری‌های مستقیم این اشکال اساسی دیده می‌شود که آن‌ها چندین مرحله جلو رفته‌اند، انتخاب خود را انجام داده‌اند و به هم وابسته و دلباخته شده‌اند و تازه می‌خواهند خانواده را وارد میدان کنند. از این‌رو، خانواده‌ها هر گونه اظهارنظری کنند و از مسأله‌ای پیرامون زندگی ایشان سؤال شود، حوصله‌شان سر می‌رود. این جوانان تصوّر می‌کنند با اظهارنظر خانواده و این پرسش از خانواده‌شان به مطلوب خود نمی‌رسند.

جوانان باید خانواده‌های خود را در این امر پیش‌قدم نمایند. به مادر بگویند به عنوان یک مشاور نظر خود را راجع به عروس آینده‌ی خود بگویید. آیا او را می‌پسندیدید یا نه؟ دختر خانم‌ها نیز نظر پدر و مادرشان را راجع به داماد جویا شوند. همیشه سعی کنید در زندگی حرف آخر را شما بزنید. بگذارید ابتدا آنان اظهارنظر کنند. اگر در میان اظهارنظرشان نکات منفی را متذکّر شدند، در مقابل آن سخنان سریعاً موضع‌گیری نکنید. اگر دیدید مشکلاتی که آنان مطرح می‌کنند چندان حاد و بغرنج نیست، به نحوی اجازه بگیرید که گفتگو در جلسه‌ی بعد ادامه یابد.

منبع: مطلع مهر، امیرحسین بانکی پور (1396)، انتشارات حدیث راه عشق، اصفهان، چاپ شصت و هشتم.