چرا برخی کودکان و نوجوانان دزدی می کنند؟

بچه های کوچک معمولاً از زشتی دزدی کردن آگاهی ندارند.
 

چکیده: مواجه شدن والدین با دزدی بچه ها ممکن است برای آن ها خیلی سخت باشد. با توجه به شرایط و سن کودک و یا نوجوان، ممکن است دزدی علل مختلفی داشته باشد. در سنین کوچک معمولاً دزدی به خاطر نادانی بچه اتفاق می افتد و در سنین بالاتر نیز علل مختلفی دارد. در این مقاله سعی نموده ایم به اصلی ترین علل دزدی توسط کودکان و نوجوانان و نحوه صحیح برخورد با این پدیده بپردازیم. با ما همراه باشید.

تعداد  کلمات 1229 / تخمین زمان مطالعه 7 دقیقه

1. برخی اوقات بچه های خیلی کوچک ممکن است ندانند برای به دست آوردن چیزی که دوستش دارند، باید پول پرداخت کنند و همچنین معمولاً نمی دانند برداشتن چیزی بدون اینکه هزینه آن را پرداخت کنند، کاری اشتباه است.  
2. کودکان مدرسه رو معمولاً می دانند برای به دست آوردن یک چیز لازم است هزینه آن را پرداخت کنند، اما ممکن است به خاطر اینکه از خودکنترل گری مناسبی برخوردار نیستند، دست به چنین کارهایی بزنند.
3. کودکانی که در سنین نزدیک به نوجوانی هستند نیز از بد بودن دزدی آگاهی دارند، اما ممکن است به خاطر رفتارهای تکانشی و یا به تقلید از دوستانشان، اقدام به دزدی نمایند. برخی از نوجوانانی که به شدت تحت کنترل بوده و والدین و یا مراقبانشان آن ها را محدود می کنند، ممکن است به عنوان راهی برای تمرد و سرکشی دزدی کنند.

البته دزدی کودکان ممکن است معلول عوامل پیچیده تری نیز باشد. ممکن است کودک به خاطر خشم و یا جلب توجه اقدام به دزدی کند. رفتار این کودکان منعکس کننده استرس در محیط خانه، مدرسه و یا در ارتباط با دوستانشان است. برخی از کودکانی که مورد آزار و اذیت جسمی و یا هیجانی قرار می گیرند، ممکن است دزدی را به عنوان روشی برای دریافت کمک انتخاب کنند.
در برخی موارد کودکان و نوجوانان چیزی را نیاز دارند و یا می خواهند، اما توان پرداخت هزینه آن را ندارند، در نتیجه برای رسیدن به خواسته خود، روش دزدی را انتخاب می کنند.
علت دزدی هر چه باشد، والدین باید ریشه ی این رفتار کودکان و نوجوانان خود را یافته و در صورت وجود مشکلات زیربنایی مانند سوء مصرف مواد، از آن ها آگاه شوند.

وقتی کودکی اقدام به دزدی می نماید، بسته به اینکه این دزدی برای اولین بار اتفاق افتاده و یا چندین بار تکرار شده، باید عکس العمل مناسبی از خود نشان داد.
در صورتی که دزدی از بچه های خیلی کوچک سر بزند، کودکان برای درک اینکه دزدی کار اشتباهی است، به کمک والدین نیاز دارند. باید به کودکان آموخت اگر بدون پرداخت پول، چیزی را بردارند، در حقیقت با این کار به کس دیگری آسیب رسانده اند. مثلاً اگر کودکی که هنوز مدرسه نمی رود، از داخل یک شیرینی فروشی، چند دانه شکلات برداشت، می توانید به او کمک کنید تا شکلات ها را سر جایشان گذاشته و از فروشنده عذر خواهی کند، و در صورت گریه کردن به او پول بدهید تا با دادن آن به فروشنده، شکلات ها را بخرد.

 همچنین وقتی متوجه شدید کودکان دبستانیتان چیزی را از مغازه ای برداشته، باید آن را به مغازه برگرداند. کودکان اول و دوم دبستان ممکن است هنوز بر اشتباه بودن دزدی، آن چنان که باید، آگاه نباشند. پس، با آگاهانیدن آن ها از زشتی دزدی و پیامدهای آن می توانید به فرزندانتان کمک نموده تا دیگر مرتکب آن نشوند.

مثال: اگر فرزندتان به خانه آمد و یکی از وسائلِ همکلاسی خود را همراه خود به خانه آورد و مشخص است که آن را بدون اجازه دوستش برداشته، در این مورد لازم است شما به عنوان والدین، خیلی آرام و صمیمانه با فرزندتان صحبت کرده و به او بفهمانید که الان دوستش چه حالی دارد. سپس باید او را تشویق کنید که با همکلاسی اش تماس گرفته، عذر خواهی نماید و قول دهد که وسیله اش را به او برمی گرداند. اگر اشتباه بودن دزدی را برای فرزندتان توضیح دادید ولی او متوجه زشتی کارش نشود، موضوع را جدی گرفته و در اولین فرصت به یک روانشناس کودک مراجعه کنید.

اگر دزدی توسط فرزند نوجوانتان اتفاق افتاد، توصیه متخصصین این است که برخوردتان سخت تر و جدی تر باشد. مثلاً اگر فرزند نوجوانتان از یک فروشگاه دزدی کرد، او را با خود به همان فروشگاه و بخش حراست برده و از او بخواهید ضمن عذر خواهی و بازگرداندن آنچه برداشته، قضیه را به طور کامل برای آن ها توضیح دهد. خجالت کشیدن از روبرو شدن با فروشنده و یا بخش حراست فروشگاه موجب می شود به اشتباه و زشت بودن کار خود بیشتر پی ببرد.
البته لازم است به پیامدهای مراجعه به فروشگاه نیز توجه داشته باشید، چرا که ممکن است برخی از فروشنده ها برخورد مناسبی از خود نشان ندهند.
باید توجه داشت که تنبیهات بیشتر، خصوصاً تنبیهات بدنی، لازم نیست و ممکن است نوجوان شما را جری تر کرده و دست به کارهای بدتری بزند.
همچنین لازم است فرزندان شما بیاموزند که دزدی، تنها شامل برداشتن اشیاء از مغازه ها نیست، بلکه گرفتن پول اضافی از مردم، مانند گران فروشی و یا کم فروشی نیز، نوعی دزدی محسوب می شود. همچنین لازم است آن ها بدانند که دزدی جرم است و ممکن عواقب خطرناکی همچون دستگیری، رفتن به بازداشتگاه های نوجوانان و حتی زندان را در پی داشته باشد.
حتی اگر کودکان از والدین خود پول بردارند،، باید به هر نحوی شده از آن ها بخواهید جبران کنند. اگر پول ندارند می توانید آن ها را مجبور کنید به جای برگرداندن پول، برخی کارهای خانه را انجام دهند.

اگر فرزند شما بیش از یک بار دزدی کرد، لازم است برای دریافت کمک تخصصی و حرفه ای به یک درمانگر کودک و نوجوان مراجعه کنید. تکرار جرم، ممکن است حاکی از مشکلی بزرگتر باشد.

 یک سوم نوجوانانی که در ندامتگاه ها نگهداری می شوند، می گویند ترک کارهای خلاف برایشان دشوار است. بنابراین لازم است به کودکان و نوجوانان زشتی و اشتباه بودن دزدی را آموزش داده و به آن ها بفهمانیم که تکرار دزدی ممکن است چه عواقب خطرناکی برای آن ها در پی داشته باشد.

افراد دیگری که می توانید به آن ها مراجعه کرده و از آن ها کمک بخواهید:
الف. خانواده درمانگر یا مشاور
ب. پزشک خانواده (می تواند در ارجاع با درمانگر و یا مشاور به شما کمک کند)
ج. روحانی
د. مشاور مدرسه (خصوصاً اگر فرزند شما در مدرسه دزدی کرده باشد).

بیشتر دزدی هایی که توسط کودکان و نوجوانان اتفاق می افتند، کاملاً اختیاری است، اما در برخی موارد ممکن است دزدی به خاطر اختلالی به نام جنون دزدی یا کلپتومنیا، انجام شود. در این اختلال نادر، شخص قبل از دزدی احساس اضطراب و یا تنش زیادی می کند، سپس با ارتکاب دزدی، به سرعت آرام می شود. این فرد پس از دزدی احساس گناه کرده و حتی ممکن است اشیاء دزدیده شده را باز گرداند، همچنین ممکن است فرد به اختلالات دیگری همچون، اختلال خوردن و یا اختلال وسواس جبری، مبتلا باشد.

در هر صورت علت زیربنایی دزدی هر چه می خواهد باشد، اگر به صورت عادت درآمده باشد، لازم است موضوع را با یک متخصص در میان گذاشته و از او کمک بخواهید. همچنین لازم است رفتار فرزند خود را کاملاً زیر نظر گرفته و سعی کنید از قرار گرفتن فرزندتان در موقعیت هایی که احتمال دزدی در آن ها زیاد است، اجتناب نموده و در صورت ارتکاب دزدی، تنبیهی منطقی و متناسب با سن و موقعیت، اعمال کنید.