عشق کلید تربیت است.
چکیده: همه مادران خوب ایران زمین، فرشته اند. اما هیچ کدام از ما برای بهتر شدن، از آموختن بی نیاز نیستیم. مادر بودن نیز مانند هر کار دیگری نیاز به مهارت هایی دارد. در این مقاله به برخی نکات اساسی در این زمینه اشاره می کنیم. با ما همراه باشید.
تعداد کلمات 993 / تخمین زمان مطالعه 5 دقیقه
تعداد کلمات 993 / تخمین زمان مطالعه 5 دقیقه
سید مصطفی سید آقامیری
مقدمه
می توان تعاریف مختلفی از یک مادر خوب ارائه داد. اما مهمترین فاکتور برای خوب بودن این است که به نحوی رفتار کنید که فرزندانتان لبریز از عشق گردند. در این میان مهم ترین چیزی که وجود دارد رضایت خودتان و فرزندانتان است. برای اینکه تبدیل به مادری نمونه شوید باید بسیاری از نکات را مد نظر خود قرار دهید. در این مقاله به صورت کاملا کاربردی، روش های رسیدن به این هدف را برایتان توضیح می دهیم.
1. روش تربیتی مشخصی داشته باشید
الف. نظر متخصصان کودک و نوجوان را جویا شوید. سعی کنید کتاب های معتبر تربیتی را تهیه نموده و مطالب آن ها را با دقت مطالعه کنید. سپس تلاش کنید آنچه را که آموخته اید در زندگی واقعی با کار ببنید.
باید توجه داشت که منابع مختلفی در زمینه شیوه های فرزند پروری در دسترس است اما شما باید از میان آن ها تنها به منابع علمی که توسط نویسنده های متخصص نگاشته شده، رجوع کنید.
البته این نکته را همیشه مد نظر داشته باشید که عمل به تمام توصیه هایی که در کتاب ها می خوانید و یا از متخصصین می شنوید، غیر ممکن است. پس نباید از خودتان چنین انتظاری داشته باشید[1].
ب. قوانین مشخصی وضع کرده و به دقت آن ها را رعایت کنید. پس از مطالعه و یادگیری در مورد روش های صحیح فرزند پروری حالا نوبت وضع قوانین بر اساس آن چیزی است که آموخته اید. قوانین را وضع کرده و ضمن در میان گذاشتن آن ها با فرزندانتان، انتظار خود از آن ها را بیان کنید. برای تبیین قوانین، جلسات خانوادگی منظمی تشکیل دهید تا مطمئن شوید همه از قوانین آگاه شده و متوجه آن ها شده اند. سپس قوانین تصویب شده را در جایی مانند درب یخچال، نصب کنید[2].
قوانین باید به شکل واضح بیان شده و مختصر باشند و در عین حال باید از جملات مثبت استفاده کرد. مثلاً به جای اینکه بگویید: "هیچ کس در خانه حق دویدن ندارد" می توانید بگویید: "همه باید در خانه راه بروند."
بسته به سن فرزندتان، می توانید قبل از تصویب قوانین، نظر بچه ها را خواسته و پس از مشورت قوانین را بنویسید.
ج. قوانین به نحوی وضع شوند که انجام دادن و یا ندادن آن ها نتایج مشخصی را در پی داشته باشد. اگر فرزندانتان قوانین را نقض کردند، باید آن ها را به رعایت قوانین دعوت نموده و در صورت نیاز تنبیهاتی را جهت نقض قوانین در نظر گرفت. سعی کنید این تنبیهات و پیامدها به نحوی وضع شوند که در عمل قابلیت اجرا را داشته باشند.
نقض قوانین توسط فرزندان الزاماً حاکی از بی مسئولیت بودن آن ها نیست. سعی کنید به جای انتقاد و سرزنش آن ها، رفتارشان را نقد کنید. مثلاً فرض کنید قانونی وضع کرده اید که مطابق آن باید بچه ها پس از بازی کردن اسباب بازی های خود را بردارند. سپس یکی از آن ها این قانون را نقض می کند. در این صورت می توانید برای جمع نکردن اسباب بازی ها تنبیهاتی مانند محرومیت از تماشای برنامه مورد علاقه را در نظر بگیرید. البته باید این تنبیهات مطابق سن و سال و درک کودک باشند و از خشونت و درگیر شدن با کودک باید به شدت پرهیز نمایید. باید هدفتان از این قوانین تربیت کودک باشد.
د. در بیشتر اوقات با مهربانی رفتار کنید. سعی کنید عشق و محبت را به شکل بغل کردن، بوسیدن و استفاده از کلمات محبت آمیز، به فرزند خود منتقل کنید. محبت و عشق، این نکته را به کودک می فهماند که بدون هیچ پیش شرطی محبوب والدین هستند. بعلاوه اینکه، هر چه کودک محبت بیشتری دریافت کند، عزت نفسش افزایش یافته، عملکرد تحصیلی بهتری کسب نموده، مشکلات رفتاری کمتری را تجربه کرده و روابطش با شما بسیار عمیق تر خواهد شد[3].
باید بیشتر تعاملات شما با فرزنتان مثبت و مبتنی بر عشق ورزی و محبت باشد. سعی کنید عشق و محبت خود را هر روز به فرزند خود ابراز نمایید.
این ابراز علاقه و محبت ها باید متناسب با سن و جنسیت فرزندتان باشد. مثلاً اگر فرزندتان نوزاد است، عشق ورزی و محبت در رسیدگی منظم به نیازهای او بروز می نماید.
ه. در دسترس فرزندانتان باشید. یک ارتباط خوب با فرزند با تعاملی سالم شکل خواهد گرفت. فرزندان وقتی بزرگ تر می شوند دوست دارند والدین برای صحبت کردن با آن ها وقت بگذراند. سعی کنید ساعات منظمی را به صحبت کردن با هر کدام از فرزندان خود اختصاص دهید. البته موضوع صحبت کردن اصلاً اهمیتی ندارد، مهم این است که با آن ها حرف بزنید. ضمناً آن ها باید بدانند همیشه می توانند روی حرف زدن با شما حساب بکشند.
در هنگام صحبت کردن با فرزندان، لبخند بزنید و تماس چشمی برقرار کنید. اگر او حرف می زند، با دقت و توجه کامل به حرفهایش گوش دهید. در هنگام صحبت کردن، تلویزیون را خاموش کرده و تلفن همراه خود را در حالت سکوت قرار دهید. برای اینکه نشان دهید که کاملا حواستان جمع است، آن چه را شنیده اید برایشان بازگو کنید.
همیشه به فرزندان خود یاد آوری کنید که عاشقشان هستید. حتی اگر در مواردی با کارها و رفتارهایشان موافق نیستید. حتی در مواردی که سعی در تربیت آن ها دارید، باید بدانند این رفتار شما نیز ناشی از محبت و عشق شما به آن هاست.
از سرزنش کردن فرزندانتان بپرهیزید. چرا که سرزنش زیاد باعث می شود آن ها تمایلی به مطرح کردن مسائل و مشکلاتشان نداشته باشند.
ادامه دارد...
باید توجه داشت که منابع مختلفی در زمینه شیوه های فرزند پروری در دسترس است اما شما باید از میان آن ها تنها به منابع علمی که توسط نویسنده های متخصص نگاشته شده، رجوع کنید.
البته این نکته را همیشه مد نظر داشته باشید که عمل به تمام توصیه هایی که در کتاب ها می خوانید و یا از متخصصین می شنوید، غیر ممکن است. پس نباید از خودتان چنین انتظاری داشته باشید[1].
ب. قوانین مشخصی وضع کرده و به دقت آن ها را رعایت کنید. پس از مطالعه و یادگیری در مورد روش های صحیح فرزند پروری حالا نوبت وضع قوانین بر اساس آن چیزی است که آموخته اید. قوانین را وضع کرده و ضمن در میان گذاشتن آن ها با فرزندانتان، انتظار خود از آن ها را بیان کنید. برای تبیین قوانین، جلسات خانوادگی منظمی تشکیل دهید تا مطمئن شوید همه از قوانین آگاه شده و متوجه آن ها شده اند. سپس قوانین تصویب شده را در جایی مانند درب یخچال، نصب کنید[2].
قوانین باید به شکل واضح بیان شده و مختصر باشند و در عین حال باید از جملات مثبت استفاده کرد. مثلاً به جای اینکه بگویید: "هیچ کس در خانه حق دویدن ندارد" می توانید بگویید: "همه باید در خانه راه بروند."
بسته به سن فرزندتان، می توانید قبل از تصویب قوانین، نظر بچه ها را خواسته و پس از مشورت قوانین را بنویسید.
ج. قوانین به نحوی وضع شوند که انجام دادن و یا ندادن آن ها نتایج مشخصی را در پی داشته باشد. اگر فرزندانتان قوانین را نقض کردند، باید آن ها را به رعایت قوانین دعوت نموده و در صورت نیاز تنبیهاتی را جهت نقض قوانین در نظر گرفت. سعی کنید این تنبیهات و پیامدها به نحوی وضع شوند که در عمل قابلیت اجرا را داشته باشند.
نقض قوانین توسط فرزندان الزاماً حاکی از بی مسئولیت بودن آن ها نیست. سعی کنید به جای انتقاد و سرزنش آن ها، رفتارشان را نقد کنید. مثلاً فرض کنید قانونی وضع کرده اید که مطابق آن باید بچه ها پس از بازی کردن اسباب بازی های خود را بردارند. سپس یکی از آن ها این قانون را نقض می کند. در این صورت می توانید برای جمع نکردن اسباب بازی ها تنبیهاتی مانند محرومیت از تماشای برنامه مورد علاقه را در نظر بگیرید. البته باید این تنبیهات مطابق سن و سال و درک کودک باشند و از خشونت و درگیر شدن با کودک باید به شدت پرهیز نمایید. باید هدفتان از این قوانین تربیت کودک باشد.
د. در بیشتر اوقات با مهربانی رفتار کنید. سعی کنید عشق و محبت را به شکل بغل کردن، بوسیدن و استفاده از کلمات محبت آمیز، به فرزند خود منتقل کنید. محبت و عشق، این نکته را به کودک می فهماند که بدون هیچ پیش شرطی محبوب والدین هستند. بعلاوه اینکه، هر چه کودک محبت بیشتری دریافت کند، عزت نفسش افزایش یافته، عملکرد تحصیلی بهتری کسب نموده، مشکلات رفتاری کمتری را تجربه کرده و روابطش با شما بسیار عمیق تر خواهد شد[3].
باید بیشتر تعاملات شما با فرزنتان مثبت و مبتنی بر عشق ورزی و محبت باشد. سعی کنید عشق و محبت خود را هر روز به فرزند خود ابراز نمایید.
این ابراز علاقه و محبت ها باید متناسب با سن و جنسیت فرزندتان باشد. مثلاً اگر فرزندتان نوزاد است، عشق ورزی و محبت در رسیدگی منظم به نیازهای او بروز می نماید.
ه. در دسترس فرزندانتان باشید. یک ارتباط خوب با فرزند با تعاملی سالم شکل خواهد گرفت. فرزندان وقتی بزرگ تر می شوند دوست دارند والدین برای صحبت کردن با آن ها وقت بگذراند. سعی کنید ساعات منظمی را به صحبت کردن با هر کدام از فرزندان خود اختصاص دهید. البته موضوع صحبت کردن اصلاً اهمیتی ندارد، مهم این است که با آن ها حرف بزنید. ضمناً آن ها باید بدانند همیشه می توانند روی حرف زدن با شما حساب بکشند.
در هنگام صحبت کردن با فرزندان، لبخند بزنید و تماس چشمی برقرار کنید. اگر او حرف می زند، با دقت و توجه کامل به حرفهایش گوش دهید. در هنگام صحبت کردن، تلویزیون را خاموش کرده و تلفن همراه خود را در حالت سکوت قرار دهید. برای اینکه نشان دهید که کاملا حواستان جمع است، آن چه را شنیده اید برایشان بازگو کنید.
همیشه به فرزندان خود یاد آوری کنید که عاشقشان هستید. حتی اگر در مواردی با کارها و رفتارهایشان موافق نیستید. حتی در مواردی که سعی در تربیت آن ها دارید، باید بدانند این رفتار شما نیز ناشی از محبت و عشق شما به آن هاست.
از سرزنش کردن فرزندانتان بپرهیزید. چرا که سرزنش زیاد باعث می شود آن ها تمایلی به مطرح کردن مسائل و مشکلاتشان نداشته باشند.
ادامه دارد...
پی نوشت:
[1] Amy Novotney, Seven research-backed ways to improve parenting, (October 2012), site: apa.org
[2] Ben Martin, The 5 C’s of Effective Discipline: Setting Rules for Children, (Oct 2018), site: psychcentral.com
[3] Sandi Schwartz, How a Parent’s Affection Shapes a Child’s Happiness for Life, (Sep, 2016), site: mother.ly
بیشتر بخوانید:
آژیرهای تربیتی مخصوص والدین
تأثیر شیوه های فرزندپروری در پرورش خلاقیت
ربط سبک فرزندپروری با سبکهای هویت و تعهد