در اوقات فراغت باید افراد فرصت‌هائى داشته باشند تا هدف‌هاى مشخص و معینى را دنبال نمایند و به رشد همه‌جانبهٔ شخصیت خود بپردازند.
برنامه‌ریزی برای اوقات فراغت
فراغت در لغت به معنى 'آسودگی' است و معمولاً در مقابل کار، انجام امور روزمره و اشتغالاتى که موجب خستگى مى‌شود به کار مى‌رود. در زمان فراغت معمولاً افراد به علایق و سرگرمى‌هاى خود مى‌پردازند و این امر موجب تقویت بهداشت روانى آنها مى‌گردد. چگونگى گذراندن اوقات فراغت تا حدود زیادى مىتواند نشانگر ویژگى‌هاى فکرى فرد و نیز ویژگى‌هاى فرهنگى جامعه‌اى باشد که فرد در آن زندگى کند.
اوقاتى که افراد در آن به فعالیتهاى منظم و برنامه‌ریزى شده (مثل مدرسه رفتن، درس خواندن و کار کردن) که انتظارات ویژه‌اى را برآورده مى‌سازند مى‌پردازند جزء اوقات فراغت محسوب نمى‌شود. کودکان تا قبل از سن مدرسه اوقات خود را به‌طور آزاد مى‌گذرانند و فعالیتهاى آن ها براساس بازى‌ها و سرگرمى‌هاى روزمره آن ها مى‌گذرد. ولى با ورود آن ها به مدرسه باید خود را بر طبق برنامه‌ریزى‌هاى تعیین‌شده روزانه مستمر وفق دهند و از یک نظام خاص تبعیت نمایند. بنابراین انجام این فعالیت‌ها به حساب وظایف آن ها مى‌آید و فعالیت‌هائى که در ساعاتى غیر از ساعات انجام وظایف به آن ها پرداخته مى‌شود علایق و سرگرمى‌هاى آنها محسوب مى‌شود.
اوقاتى که افراد در آن به فعالیتهاى منظم و برنامه‌ریزى شده (مثل مدرسه رفتن، درس خواندن و کار کردن) که انتظارات ویژه‌اى را برآورده مى‌سازند مى‌پردازند جزء اوقات فراغت محسوب نمى‌شود. کودکان تا قبل از سن مدرسه اوقات خود را به‌طور آزاد مى‌گذرانند و فعالیتهاى آن ها براساس بازى‌ها و سرگرمى‌هاى روزمره آن ها مى‌گذرد. ولى با ورود آن ها به مدرسه باید خود را بر طبق برنامه‌ریزى‌هاى تعیین‌شده روزانه مستمر وفق دهند و از یک نظام خاص تبعیت نمایند. بنابراین انجام این فعالیت‌ها به حساب وظایف آن ها مى‌آید و فعالیت‌هائى که در ساعاتى غیر از ساعات انجام وظایف به آن ها پرداخته مى‌شود علایق و سرگرمى‌هاى آنها محسوب مى‌شود.
اهمیت اوقات فراغت در بهداشت روانى
انسان تمایل دارد در اوقاتى که از کار اجبارى و وظیفه‌اى فارغ مى‌شود به نوعى به تفریح و یا سرگرمى بپردازد. این تمایل جزء نیازهاى انسان محسوب مى‌شود چگونگى گذارندن اوقات فراغت در هر جامعه به عوامل متعددى بستگى دارد که باید به فرهنگ، امکانات مالى فردى و اجتماعى به‌عنوان دو عامل مهم اشاره نمود. امروزه روانشناسان عقیده دارند که تفریح و سرگرمى نقش مهمى در پرورش قواى جسمانی، فکری، اخلاقى و رفتارى افراد دارد و چنانچه از این اوقات به خوبى و به طرز صحیح استفاده شود در پیشگیرى از انحرافات و کجروى‌ها مىتواند به نحو چشم‌گیرى موثر باشد.
در اوقات فراغت باید افراد فرصت‌هائى داشته باشند تا هدف‌هاى مشخص و معینى را دنبال نمایند و به رشد همه جانبهٔ شخصیت خود بپردازند. اوقات فراغت نوجوانان به ویژه باید طورى برنامه ریزى شود که هم سازندگى و هم حذف عوامل مزاحم را به دنبال داشته باشد. مثلاً نوجوانانى که در اوقات فراغت خود ورزش مى‌کنند و یا به انجام کارهاى هنرى مى‌پردازند ذهن خود را از پرداختن به امور ناراحت کننده، اضطراب‌آور که موجب آزردگى روانى مى‌گردد به طرف فعالیتهاى لذت‌بخش و آرام بخش سوق مى‌دهند. از طرف دیگر ذکر این نکته ضرورى به‌نظر مى رسد که چنانچه نوجوانان اوقات فراغت خود را صرف فعالیتهاى غیرموجه و مصر نمایند نه تنها کمکى به بهداشت روانى آنها نمى‌شود بلکه خود زمینهٔ بروز انحراف خواهد بود.
در اوقات فراغت باید افراد فرصت‌هائى داشته باشند تا هدف‌هاى مشخص و معینى را دنبال نمایند و به رشد همه جانبهٔ شخصیت خود بپردازند. اوقات فراغت نوجوانان به ویژه باید طورى برنامه ریزى شود که هم سازندگى و هم حذف عوامل مزاحم را به دنبال داشته باشد. مثلاً نوجوانانى که در اوقات فراغت خود ورزش مى‌کنند و یا به انجام کارهاى هنرى مى‌پردازند ذهن خود را از پرداختن به امور ناراحت کننده، اضطراب‌آور که موجب آزردگى روانى مى‌گردد به طرف فعالیتهاى لذت‌بخش و آرام بخش سوق مى‌دهند. از طرف دیگر ذکر این نکته ضرورى به‌نظر مى رسد که چنانچه نوجوانان اوقات فراغت خود را صرف فعالیتهاى غیرموجه و مصر نمایند نه تنها کمکى به بهداشت روانى آنها نمى‌شود بلکه خود زمینهٔ بروز انحراف خواهد بود.
نقش رسانه‌هاى گروهى در بهداشت روانى
سینما، رادیو و تلویزیون یکى از متداولترین سرگرمى‌هاى نوجوانان مى‌باشند. در دسترس بودن آن ها باعث مى‌شود که نوجوانان بتوانند در زمان‌هاى مختلف و در موقعیت‌هاى مختلف از آن استفاده نمایند. چه در موقع تنهائى و بیکارى و چه زمانى که با دوستان خود هستند. به‌طورکلى مى‌توان گفت که فیلم‌هاى حادثه‌جوئی، قهرمانى و جنگى بیشتر مورد توجه پسران و فیلم‌هاى خانوادگى و احساسى بیشتر مورد توجه دختران است از آنجا که موضوعات فیلم‌ها و نقش و رفتار بازیگران فیلم‌ها نوجوانان را تحت تأثیر قرار مى‌دهد و نوجوانان با شخصیت‌هاى موردنظر خود که از طریق فیلم مى‌بینند همانندسازى نموده، حرکات و رفتار و حتى لباس پوشیدن آنها را مورد تقلید قرار مى‌دهند، بهتر است انتخاب فیلم‌ها با مشورت و هم فکرى والدین و بزرگسالان با تجربه و دلسوز انجام پذیرد گفتنى است که سینما و تلویزیون را نباید صرفاً نوعى سرگرمى و تفریح براى نوجوانان تلقى نمود بلکه کاملاً به کلاس درس تعلیم و تربیت شباهت دارد. بعضى از فیلم‌هاى سازنده به دلیل این که درک مطلب را به عهده بیننده مى‌گذارد قدرت تفکر و دقت و داورى تماشاگر را مىتواند بالا ببرد و به حل دشوارى‌ها و مشکلاتى روانی-اجتماعى افراد کمک نماید.
امروزه متخصصان، بر این عقیده هستند که سینما و تلویزیون اگر وقت زیادى را از نوجوانان نگیرند و باعث عقب‌افتادگى تحصیلى در آنها نشوند مى‌توانند مفید واقع گردند. مگر اینکه فیلم‌هاى مبتذل و غیر مجاز که آن هم خوشبختانه در سینماهاى عمومى ایران نشان داده نمى‌شوند. این مهم به‌عهده خانواده‌‌ها است که در منزل فیلم‌هاى مبتذل را که باعث انحطاط فکرى و شخصیتى نوجوانان مى‌شود به معرض نمایش نگذارند و این اعتقاد را داشته باشند که نوجوانان گاهى با قهرمانان داستان‌ها و فیلم‌ها همانندسازى مى‌نمایند و علاقه‌مند هستند که صحنه‌هاى فیلم را خود آن ها تجربه نموده، تکرار نمایند. مجلات و نشریات نیز تأثیر به سزائى در تفکر و نگرش افراد دارند و چنانچه از محتواى مفید و مورد علاقه نوجوانان برخوردار باشند مى‌توانند اوقات فراغت آن ها را به‌نحو مناسبى پر نموده، بر وضعیت سلامت روانى آن ها تأثیر بگذارند.
ادامه دارد...
منبع : سایت تبیان
امروزه متخصصان، بر این عقیده هستند که سینما و تلویزیون اگر وقت زیادى را از نوجوانان نگیرند و باعث عقب‌افتادگى تحصیلى در آنها نشوند مى‌توانند مفید واقع گردند. مگر اینکه فیلم‌هاى مبتذل و غیر مجاز که آن هم خوشبختانه در سینماهاى عمومى ایران نشان داده نمى‌شوند. این مهم به‌عهده خانواده‌‌ها است که در منزل فیلم‌هاى مبتذل را که باعث انحطاط فکرى و شخصیتى نوجوانان مى‌شود به معرض نمایش نگذارند و این اعتقاد را داشته باشند که نوجوانان گاهى با قهرمانان داستان‌ها و فیلم‌ها همانندسازى مى‌نمایند و علاقه‌مند هستند که صحنه‌هاى فیلم را خود آن ها تجربه نموده، تکرار نمایند. مجلات و نشریات نیز تأثیر به سزائى در تفکر و نگرش افراد دارند و چنانچه از محتواى مفید و مورد علاقه نوجوانان برخوردار باشند مى‌توانند اوقات فراغت آن ها را به‌نحو مناسبى پر نموده، بر وضعیت سلامت روانى آن ها تأثیر بگذارند.
ادامه دارد...
منبع : سایت تبیان
.jpg)
