تحلیل نقاشی کودکان و بزرگسالان (بخش دوم)

نقاشی به مانند یک نوشته است که می تواند نشان از حرفها، خواسته ها، باورها و نیازهای افراد باشد که خود را در قالب تصویر و رنگ نشان می دهد. از همین روی، تحلیل و تفسیر نقاشی یکی از آزمون های مهم در روان شناسی به شمار می آید. همراه ما باشید تا با تحلیل نقاشی بیشتر آشنا شوید.
 

در مورد خطوط نقاشی لازم است به نکات زیر توجه داشته باشید:
-خطوطی را که زیاد فشار آورده است می تواند نشان از اضطراب، شتاب زدگی و ناشکیبایی باشد.
-خطوط پررنگ و ضخیم که تا مرز پاره شدن کاغذ پیش رفته است می تواند نشان از عصبیت، پرخاشگری و غلبه بر برخی از فشارهای روانی باشد.
- خطوط کمرنگ تر و ضعیف می تواند نشانی از ترس، ضعیف و سست بودن شخصیت روان او، عدم اطمینان و تردید باشد.
- خطوط مکرر کشیده شده و پاک شده نیز نشان از خودانتقادی و یا وسواس باشد. این آیتم نشان خوبی از اضطراب و خودانتقادی در بچه هاست.
خطوط از هم رد شده و بیرون زده نیز نشان از عدم ثبات، بیش فعال و عجول بودن فرد است.
 

برای استفاده از این آیتم باید کودک شش سال به بالا باشد تا بتوانید از رنگ ها به عنوان موضوع تفسیر بهره گیرید.
در نقاشی ها اگر رنگ ها به درستی استفاده شود، نشان از واقعیت گرایی فرد دارد و این موارد دیگر مورد استفاده در تفسیر و تحلیل قرار نمی گیرد. ولی اگر رنگ های مورد استفاده شده، رنگ های اعضای بدن و آدمک نباشد به عنوان مثال صورت را قرمز بکشد در این موارد است که باید آنها را مورد تحلیل قرار داد.
در این بخش رنگ ها را به طور خاص مورد بررسی قرار می دهیم:

رنگ قرمز: این رنگ به دلیل تاثیر بر روی سیستم سمپاتیک بدن باعث افزایش فشار خون می شود و آن را بالا می برد و استفاده بیش از حد آن آسیب زاست. این رنگ، یک رنگ اشتها آورست.
اگر فردی در نقاشی در جای غیر مناسبی این رنگ را به کار برد، مبین خشم و پرخاشگری اوست. اگر رنگ قرمز بخش زیادی از نقاشی او را به خود اختصاص داد، نشان از این دارد که کودک نیاز به حرکت و جنب و جوش دارد و از سوی خانواده و محیط اطراف خود، این خواسته سرکوب شده است.
با بیانی که گذشت می توان گفت که اگر کودک یک رنگ را بیش از اندازه مورد استفاده قرار داد، نشان از نیازهای آن کودک در موردهای بیان شده است.

رنگ آبی: این رنگ نشان از عدم تحرک دارد. اگر بیش از اندازه استفاده شود، نشان از نیاز فرد به آرامش دارد. اگر رنگ آبی در عضو نامناسبی استفاده شود نشان از حساسیت بر روی آن عضو نیز می تواند باشد. آبی نشانی از آن است که کودک نیاز میل شدیدی به صلح و آرامش در محیط زندگی خود دارد.

رنگ بنفش: رنگ بنفش یا ارغوانی نشان از پنهان کاری، اضطراب، میل به افسونگری (جادوگری) دارد. این نشان از آن دارد که فرد دارای افکار عجیب و غریب است و می تواند نشان از اختلال شخصیت اسکیزوتایپال[1] باشد. افرادی که دارای اختلال اسکیزوتایپال هستند، باورهای عجیب، سوءظن و تنفر آشکاری دارند که به راحتی در رفتارهای ایشان قابل مشاهده است[2]. این افراد به شدت رابطه میان فردی بسیار ضعیفی دارند. افراد مبتلا به این اختلال، همه چیز را در ارتباط با خود می دانند و حتی رویدادهایی که اصلا ارتباطی با ایشان ندارد را به خود نسبت می دهند و فکر می کنند که توانایی های فوق حسی (حس برتر یا حس ششم) دارند یا می توانند به شیوه جادویی در رویدادهای بیرونی تاثیر بگذارند.[3]

 

رنگ قهوه ای: این رنگ در صورت استفاده درست آن نشان از آن دارد که شخص دارای یک حس امنیت است و در صورت استفاده نادرست و بیش از اندازه آن، نشان از آن دارد که کودک نیاز به امنیت دارد و حس ناامنی در او بسیار است.

رنگ نارنجی: نشان دهنده حیات، انرژی، پویایی و استفاده بیش از حد نیاز از تحریک پذیری زیاد و تکانش گری شخص دارد.

رنگ سیاه: این رنگ نشان دهنده غمگینی، ناامیدی، میل به سرزنش همه چیز به دلیل اعتراض سرسختانه از سوی اطرافیان دارد و اگر این استفاده بیش از حد باشد می تواند مشخص کننده اختلال روانی افسردگی باشد.

رنگ زرد: رنگ زرد، رنگ خوبی است و نشان دهنده شادی، خوش بینی و خلاقیت است و اگر این رنگ به طور افراطی مورد استفاده قرار گرفته شده باشد مشخص کننده این است که شخص دوست ندارد زیر بار مسئولیت برود.

رنگ سبز: این رنگ نشان از امید، سرزندگی، انعطاف پذیری، اراده و پشتکار شخص دارد و اگر به گونه ای افراطی از این رنگ استفاده شده باشد، نشانگر آن است که فرد نیاز به جلب توجه و محبوبیت دارد و به دنبال آن است که تائید و احترام دیگران را به خود جلب کند.
 

 

در این بخش لازم است که سن، جنس و هویت آدمک مورد بررسی قرار گیرد. به عنوان نمونه کودک کسی را می کشد و می گوید سن این آدمک از من 5 سال بزرگ تر است. در بازه 5 سال کوچک تر و بزرگ تر مشکلی ندارد ولی اگر این تفاوت سنی بیشتر شد نشان دهنده فشارهایی است که در این سن بر روی اوست.
 

یکی از بخش های مهم قرینه سازی است که اگر به درستی انجام نگرفته باشد می تواند نشان از مشکلات مغزی در فرد باشد.

پی نوشت: