عباس حری
| شناسنامه | |
| 15 اسفند سال 1315 ه.ش | تولد |
| 7 اردیبهشت سال 1392 ه.ش | درگذشت |
| بیماری | علت درگذشت |
| قطعه نام آوان بهشت زهرا (سلام الله علیها) | آرامگاه |
| ایرانی | ملیت |
| اسلام | دین |
| شیعه | مذهب |
| - | دیگر نام ها |
| دکترای کتابداری | تحصیلات |
| دانشگاه کیس وسترن رزرو آمریکا | دانشگاه |
| تدریس، پژوهش | زمینه فعالیت |
| - | سبک |
| از سال 1335 ه.ش | سال های فعالیت |
| تألیف چندین کتاب و مقاله | آثار مهم |
| - | جایزه ها |
| - | وبگاه رسمی |
| ناهید مصوری | همسر |
| - | فرزندان |
| - | والدین |
زندگی نامه
تولد
او در سال 1315 ه.ش در مشهد در خانواده‌ای روحانی به دنیا آمد. وی از نسل شیخ حر عاملی، دانشمند لبنانیِ قرن یازدهم هجری و مدفون در مشهد و صاحب وسائل الشیعه است.درگذشت
دکتر عباس حرّی روز شنبه هفتم اردیبهشت ۱۳۹۲ ه.ش در سن ۷۷ سالگی بعلت بیماری درگذشت. پیکر دکتر عباس حری، صبح روز سه‌شنبه، 10 اردیبهشت ماه در دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران تشییع شد و در قطعه نام آوان بهشت زهرا (سلام الله علیها) آرمید.
سمت و فعالیت ها
فعالیت های علمی
تحصیلات
وی تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در مشهد گذراند و سپس وارد دانش‌سرای مقدماتی شد. حری در جریان دوره دو ساله آن بنیاد آموزشی، در "مهدیه" نیز به فراگیری زبان عربی پرداخت و از شاگردان خوب آن جا بود. حری به سال ۱۳۳۵ ه.ش دوره آموزگاری خود را در یکی از روستاهای کاشمر در جنوب خراسان آغاز کرد. پس از دو سال آموزگاری در آن روستا به شهر کاشمر منتقل شد و هفت سال نیز در آن جا خدمت کرد. او در آن دوره به فراگیری زبان انگلیسی پرداخت و در سال ۱۳۴۲ ه.ش در همان شهر ازدواج کرد. اما شادی آن سال با غم از دست دادن پدر همراه شد.حری در سال ۱۳۴۵ ه.ش به شهر مشهد منتقل شد و در همان سال در آزمون ورودی دانشگاه مشهد شرکت کرد و رتبه‌ی اول را در رشته تاریخ و رتبه‌ی پنجم را در رشته زبان و ادبیات انگلیسی به دست آورد. بنا به علاقه خود، رشته‌ی دوم را برگزید و در سال ۱۳۴۹ ه.ش کارشناسی رشته زبان و ادبیات انگلیسی را دریافت کرد.
پس از پایان این دوره، به درخواست خودش به تهران منتقل شد و در سال ۱۳۵۰ در آزمون ورودی دوره کارشناسی ارشد کتابداری دانشگاه تهران شرکت کرد و پذیرفته شد. این دوره را در سال ۱۳۵۲ ه.ش به پایان رساند و در سال ۱۳۵۳ ه.ش، از آموزش و پرورش به دانشگاه تهران انتقال یافت و با عنوان مربی در گروه کتابداری این دانشگاه فعالیت‌های آموزشی خود را آغاز کرد.
عباس حری در سال ۱۳۵۳ ه.ش از سوی دانشگاه تهران برای یک فرصت مطالعاتی کوتاه به امریکا رفت. او از این فرصت نیز به خوبی بهره‌برداری کرد و در دانشگاه کیس‌وسترن برای مقطع دکتری نام‌نویسی کرد و پذیرفته شد. در ۱۴ ماه توانست درس‌های این دوره را به پایان برساند. اما با پایان یافتن مهلت قانونی فرصت مطالعاتی، باید به ناچار به تهران باز می‌گشت.
سپس در سال ۱۳۵۸ ه.ش برای گذراندن رساله دکتری بار دیگر به همان دانشگاه بازگشت و در سال ۱۳۶۰ ه.ش از پایان نامه خود دفاع کرد و به کشور بازگشت.
فعالیت های پژوهشی
حری در کنار فعالیت‌های آموزشی و راهنمایی دانشجویان در طرح‌های پزوهشی، در راه‌اندازی و پیشرفت چند طرح پژوهشی ملی نقش اصلی را داشته است:۱. همکاری در برنامه‌ریزی و طرح علمی دانش‌نامه جهان اسلام؛ هنگامی که در سال ۱۳۶۲ ه.ش، بنیاد دایره المعارف اسلامی با پیشنهاد و کوشش مهدی محقق پایه‌ریزی شد، حری و عبدالحسین آذرنگ دو بازوی توانای او بودند که نه تنها در برنامه‌ریزی و طرح علمی دانش‌نامه‌ی جهان اسلام فعال بودند، بلکه در کارهای اجرایی و اداری آغازین آن بنیاد نیز نقش چشمگیری داشتند. حری بیش از ۱۷۰ مقاله نیز برای این دانش‌نامه ترجمه کرده است.
۲. طراحی و اجرای پایگاه مطالعات ایران شناسی؛ این طرح با هدف فراهم آوردن اطلاعات و منابعی که اجرای پژوهش‌های علمی در قلمرو ایران‌شناسی را آسان می‌سازد، در سال ۱۳۷۶ ه.ش در بنیاد ایران شناسی مطرح و تصویب شد. کار گردآوری، سازمان‌دهی و اندوخته‌سازی رایانه‌ای مواد این پایگاه از خرداد ۱۳۷۷ ه.ش آغاز شد و اکنون دارای بیش از ۳۵۰ هزار عنوان مدرک همراه با چکیده‌های اطلاعاتی و کلید واژه‌های موضوعی است. اطلاعات این پایگاه شامل نوشته‌ها، نوارهای صوتی و تصویری، نسخه‌های خطی و مواد گوناگون دیگری است که به زبان‌های فارسی، عربی، آلمانی، انگلیسی، فرانسوی، روسی و زبان‌های دیگر آماده شده و در ایران یا کشورهای دیگر قابل دسترس است.
۳. طرح نظام ملی اطلاع‌رسانی؛ پایه‌های این طرح در سال ۱۳۷۳ ه.ش با پشتیبانی سید محمد خاتمی گذاشته شد. در این طرح، نظام ملی اطلاع‌رسانی به مجموعه‌ای متمرکز شامل واحد هماهنگ‌کننده و کمیته‌های آن و نیز اجزای غیر متمرکز آن، یعنی کتاب‌خانه‌ها و مراکز اسناد و اطلاعات، گفته شده است که می‌بایست در راه تحقق هدف‌های از پیش تعیین شده برای انجام فعالیت‌های اطلاع‌رسانی در مقیاس ملی گام بردارند. ایجاد هماهنگی در آماده‌سازی، گردآوری، ذخیره‌سازی و بازیابی و گسترش اطلاعات مربوط به منابع، نظارت بر آماده‌سازی منابع اطلاعاتی و خدمات اطلاع‌رسانی و عرضه‌ی خدمات مشاوره‌ای و ارجاعی به مراکز آماده‌سازی داده‌ها و اطلاعات، از محورهای اصلی این طرح است. بنیان‌گذاری شورای عالی اطلاع‌رسانی نیز از دستاوردهای همین طرح است.
سایر فعالیت ها
عباس حری سردبیری چند مجله تخصصی و مرتبط با اطلاع‌رسانی و کتابداری و کتاب شناسی را برعهده داشت و یا عضو هیأت تحریریه آن‌ها بوده است:سردبیر و عضو هیأت تحریریه‌ی مجله‌ی روان‌شناسی و علوم تربیتی از ۱۳۸۰ ه.ش
سردبیر و عضو هیأت تحریریه‌ی مجله‌ی فصلنامه‌ی کتاب از ۱۳۷۴ تا ۱۳۸۰ ه.ش
مدیر مسئول مجله‌ی اطلاع شناسی از ۱۳۸۱ ه.ش
عضو هیأت تحریریه‌ی نشریه‌ی سخن سمت از ۱۳۷۶ تا ۱۳۷۸ ه.ش
مدیر مسئول مجله‌ی پل فیروزه، دفتر پزوهش های فرهنگی، از ۱۳۷۹ ه.ش
سردبیر و عضو هیأت تحریریه‌ی مجله‌ی کتابداری (دانشگاه تهران)، از ۱۳۸۲ ه.ش
عضو هیأت تحریریه‌ی مجله‌ی انگلیسی علم و فن‌آوری اطلاعات(شیراز) از ۱۳۸۰ ه.ش
عباس حری در آخرین فعالیت‌های خود در کتاب ماه کلیات به همراه یونس شکرخواه، فریده عصاره، حبیب الله عظیمی، غلامرضا فدایی، فریبا افکاری، محمد حسن زاده، ابراهیم عمرانی، عباس گیلوری، مهدی محسنیان راد، نورالله مرادی و یزدان منصوریان فعالیت داشت.
آثار
کتاب ها:۱. فهرست کوچک سرعنوان‌های موضوعی. انجمن کتابداران ایران، ۱۳۵۲ ه.ش
۲. شیوه‌ی بهره‌گیری از کتابخانه. مرکز اسناد فرهنگی آسیا، ۱۳۵۶ ه.ش
۳. مراجع و بهره‌گیری از آن ها. مرکز اسناد فرهنگی آسیا، ۱۳۵۶ ه.ش
۴. آیین‌گزارش نویسی. دبیرخانه هیات امنای کتابخانههای عمومی کشور، ۱۳۷۱ ه.ش
۵. مروری بر اطلاعات و اطلاع‌رسانی. دبیرخانه هیات امنای کتابخانههای عمومی کشور، ۱۳۷۲ ه.ش
۶. آیین نگارش علمی. دبیرخانه هیات امنای کتابخانههای عمومی کشور، چاپ سوم، ۱۳۵۸ ه.ش
۷. اطلاع‌رسانی: نظام‌ها و فرآیندها. نشر کتابدار، چاپ دوم، ۱۳۸۵ ه.ش
۸. اطلاع‌رسانی: نگرش‌ها و پژوهش‌ها. نشر کتابدار، چاپ دوم، ۱۳۸۵ ه.ش
۹. توسعه‌ی نظام ملی کتابخانههای عمومی ایران. با همکاری دکتر جعفر مهرداد. دانشگاه شیراز، ۱۳۸۰ ه.ش
۱۰. کتابخانه‌ی آموزشگاهی در مدرسه کتابخانه‌مدار. با همکاری دکتر نرگش نشاط. شبکه‌ی کتاب، ۱۳۸۳ ه.ش
۱۱. کسانی که جامعه را می‌سازند. نشر دیبایه، نشر ناهید، ۱۳۸۴ ه.ش
۱۲. شیوه‌های استناد در نگارش‌های علمی. با همکاری اعظم شاهبداغی. دانشگاه تهران، ۱۳۸۵ ه.ش
۱۳. راهنمای تهیه و گسترش اصطلاح‌نامه‌ی یک زبانه(ترجمه). مرکز اسناد و مدارک علمی ایران، ۱۳۶۵ ه.ش
۱۴. اصطلاح‌نامه‌ی فرهنگ، ارتباطات و اطلاعات(ترجمه). دفتر پژوهش‌های فرهنگی، ۱۳۷۵ ه.ش
۱۵. اصطلاح‌نامه‌ی بین المللی و توسعه‌ی فرهنگی یونسکو(ترجمه). دفتر پژوهش های فرهنگی، ۱۳۷۷ ه.ش
گزیده مقاله‌ها:
۱. اطلاعات چیست؟ دانشمند، شهریور ۱۳۶۹، ص ۵-۸ و ۸۸-۸۹
۲. اکولوژی اطلاعات: مروری بر مفاهیم و مصادیق. اطلاع‌شناسی، شماره‌ی ۲ زمستان ۱۳۸۲، ص ۵-۳۰
۳. واقع‌گرایی در ادبیات کودکان. گزارش شورای کتاب کودک، شماره‌ی ۱، ۱۳۵۳
۴. نظر ابن خلدون در باب تألیف. نشر دانش، شماره‌ی ۴، خرداد و تیر ۱۳۶۳، ص ۲۰- ۲۷
۵. تحلیل استنادی و شباهت‌های آن با علم الحدیث. نشر دانش، شماره‌ی ۲، بهمن و اسفند ۱۳۶۲، ص ۱۱- ۱۷
۶. تبلور اطلاعات در تکنولوژی. ریز پردازنده. شماره ی ۸ و ۹، فروردین و اردیبهشت ۱۳۷۰، ص ۵-۸
۷. بررسی وضعیت مجله‌های منتشر شده در ایران در طول برنامه‌ی پنج ساله‌ی اول توسعه(۷۲-۱۳۶۸)، کتابداری، دفتر ۲۶ و ۲۷، ۱۳۷۶، ص ۳۷-۲۱
۸. وضعیت کتابداری و اطلاع شناسی در ایران. کتاب ماه کلیات، شماره‌ی ۵، اردیبهشت ۱۳۸۲، ص ۴-۱۳
۹. نظام چند سطحی در ذخیره و بازیابی رایانه‌ای اطلاعات اسلامی. فصلنامه کتاب، شماره ۳، پاییز ۱۳۷۵، ص ۸-۱۳
۱۰. مروری بر مفاهیم و نظریه‌ها در قلمرو اطلاع‌شناسی. اطلاع‌شناسی، پاییز ۱۳۸۲. ص ۹-۳۴
۱۱. مدیریت دانش و مدیریت اطلاعات در کتابداری. کتاب ماه کلیات، آذر ۱۳۸۳، ص ۱۱-۸
۱۲. رفتار استنادی نویسندگان مقاله‌های مجله‌ی روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران از آغاز تا پایان سال ۱۳۷۹. با همکاری نرگس نشاط. مجله‌ی روان شناسی و علوم تربیتی. پاییز و زمستان ۱۳۸۱، ص ۳۳-۳۱
۱۳. رایانه و رسم الخط فارسی. پیام کتابخانه، شماره‌ی۱، بهار ۱۳۷۳، ص ۱۱-۶
۱۴. ایدز تکنولوژیکی. فصلنامه کتاب. دوره‌ی ششم، شماره‌ی ۱، بهار ۱۳۷۴
۱۵. آیین بدنویسی. آیینه‌ی پزوهش. شماره‌ی ۳، مهر و آبان ۱۳۷۰، ص ۲-۵
۱۶. کتاب و عالم سوم پوپر. نشریه علوم تربیتی، شماره‌ی ۳ و۴، ۱۳۶۶، ص ۱۱-۱
۱۷. ارتباط علمی و اختلاف پتانسیل اطلاعاتی. اطلاع‌شناسی، شماره‌ی ۲ از سال دوم، ص ۳۲-۲۱
۱۸. اطلاع‌شناسی. دایره المعارف کتابداری و اطلاع رسانی. جلد ۱، ص ۴-۲۴۲
۱۹. مطالعه‌ی تأثیر استفاده از اینترنت بر رفتار پژوهشی اعضای هیأت علمی دانشگاه تهران. با همکاری مریم اسدی، کتابداری، شماره‌ی ۴۰، ۱۳۸۲، ص ۱۷۱-۱۲۳
۲۰. سیاست‌گذاری اطلاع رسانی. رهیافت. شماره‌ی ۲۵، پاییز ۱۳۸۰، ص ۱۲-۶
حری علاوه بر کتاب‌ها و مقاله‌های پرشماری که نوشه یا ترجمه کرد، در آماده‌سازی چند دانش‌نامه نیز نقش مهمی داشت:
۱. فرهنگ‌نامه‌ی کودکان و نوجوانان؛ این فرهنگ‌نامه زیر نظر شورای کتاب کودک تولید می‌شود که حری از سال ۱۳۵۳ ه.ش عضو رسمی آن بود. او از سال ۱۳۶۱ ه.ش به کمیته‌ی اجرایی فرهنگ‌نامه‌ی کودکان و نوجوانان پیوست و به پیشنهاد توران میرهادی، سرپرست فرهنگ‌نامه، همراه با نوش‌آفرین انصاری به عنوان مشاوران سرپرست فرهنگ‌نامه، همه‌ی مقاله‌های کم و بیش آماده برای چاپ را بازبینی می‌کرد. تاکنون ۱۰ جلد از این فرهنگ‌نامه منتشر شده و کار نمایه‌سازی برای جلدهای یکم تا هشتم نیز زیر نظر حری انجام شده است.
۲. دایره المعارف کتابداری و اطلاع‌رسانی؛ طرح چنین دانش‌نامه‌ای در زمان ریاست سید محمد خاتمی بر کتاب خانه‌ی ملی ریخته شد و جلد نخست آن در سال ۱۳۸۱ ه.ش منتشر شد. مقاله‌های این دانش‌نامه به معرفی کتابداران و کتاب‌شناسان بزرگ ایرانی و غیر ایرانی، کتابخانههای مهم جهان، مفاهیم کتابداری و اطلاع‌رسانی، کتاب‌های مهم در حوزه‌ی کتابداری، بنیادهای اطلاع‌رسانی و مرتبط با کتاب و جوایز کتاب و کتابداری، می‌پردازند و از آثار ماندگار حری است.
۳. دانش‌نامه‌ی مک‌گروهیل؛ سرپرستی ترجمه و ویرایش این اثر بر عهده‌ی حری بود.
جوایز و افتخارات
دکتر حری برنده به عنوان استاد برجسته دانشگاه تهران شناخته شده‌اند. آئین نگارش علمی که از آثار ایشان است از کتب برگزیده دانشگاهی از سوی دانشگاه تهران است و کتاب مروری بر اطلاعات و اطلاع‌رسانی به عنوان کتاب سال جمهوری اسلامی ایران معرفی شد.منابع:
1. ویکی پدیا
2. همشهری آنلاین
3. دانشگاه تهران
