شهاب ‏الدین ابوحفص عمر سهروردی

(632 -539 ق)، حكیم، صوفى، فقیه شافعى و محدث. ملقب به شیخ‏الاسلام. در سهرورد زنجان به دنیا آمد. نسبش به ابوبكر صدیق مى‏رسد. وى نزد عمویش ابونجیب سهروردى فقه و وعظ و تصوف آموخت. و در بصره با شیخ ابومحمد بن عبد مصاحب بود. وى به بغداد مسافرت كرد و در آنجا سر سلسله‏ى عرفا شد. به صحبت عبدالقادر گیلانى رسید. وى پیشوا و موسس سلسله‏ى عرفانى سهروردیه بود. كمال‏الدین اسماعیل اصفهانى و سعدى شیرازى از ارادتمندان وى بودند. وى از كسانى مثل هبه‏اللَّه بن احمد شبلى، ابن بطى، ابوزرعه مقدسى، معمر بن فاخر و یحیى بن ثابت حدیث شنید. و ابن‏نقطه، ابن‏نجار، ظهیرالدین محمود زنجانى و ابواسحاق ابن‏واسطى از وى روایت نقل كرده‏اند. وى هر سال به سفر مكه و مدینه مى‏رفت و بیشتر عمرش را به وعظ اشتغال داشت. شهاب‏الدین با ابن‏فارض وابن‏عربى و نجم‏الدین دایه ملاقات داشته است. وى در بغداد درگذشت و در وردیه این شهر به خاك سپرده شد. از آثارش: «عوارف المعارف» كه در سفر مكه نوشته و اسماعیل بن عبد مومن و ظهیرالدین بزغش آن را به فارسى ترجمه كرده‏اند؛ «رشف النصایح الایمانیه و كشف الفایح الیونانیه؛ رساله‏ى «السیر و الطیر»؛ «بهجه الاسرار فى مناقب الغوثیه»؛ «نغبه البیان فى تفسیر القرآن»؛ «جذب القلوب الى مواصله المحبوب»؛ رساله‏ى «اعلام الهدى و عقیده ارباب التقى»؛ «دیوان» اشعار.[1] ابوحفص عمر، برادرزاده ابوالنجیب عبدالقاهر سهرودى عارف معروف كه نسبت تعلیم او به احمد غزالى مى‏رسد (ف. 632 ه.ق.) از تألیفات او كتاب «عوارف» «رشف النصائح» «اعلام التقى» و «اعلام الهدى» است. وى مؤسس فرقه سهرودیه و مرشد سعدى و اوحدالدین كرمانى است (سهروردیه).