ابوالعباس فضل لوکری مروزی

(س پنجم و ششم ق)، حكیم، فیلسوف ادیب و شاعر. اهل لوكر در كنار رود مرو بود. وى حكیمى كامل و در اجزاء علوم حكمت ماهر بود. لوكرى شاگرد بهمنیار (م 458 ق)، شاگرد ابوعلى سینا، بود و به وسیله او علم حكمت در خراسان انتشار یافت. از اقران وى در میدان حكمت مى‏توان به خیام، ابن‏كوشك و واسطى اشاره كرد. او با خیام (م 525 ق) و خازنى (م 525 ق) در «زیج ملكشاهى» همكارى داشته است. از شاگردان وى مى‏توان قطب‏الزمان محمد بن ابوطاهر طبسى مروزى (م 539 ق)، مجد الافاضل قاضى عبدالرزاق تركى، محمد بن یوسف الایلاقى (536 ق)، فریدالدین عمر بن غیلان بلخى، عین الزمان حسن قطان مروزى و ابوالفتح اسعد بن محمد بن ابونصر المیهنى (م بعد از 520 ق) را نام برد. لوكرى در مرو درگذشت. از آثار وى: «بیان الحق بضمان الصدق»، كه مهم‏ترین اثر وى است و از سخنان فارابى و ابوعلى سینا و حكیمان دیگر استفاده كرده است، شامل پنج بخش: 1- منطق 2- طبیعیات 3- الهیات 4- بخشى در ذكر مسائلى از علم ما بعد الطبیعه كه در حكم اسرار است 5- فصول منتخب از «رسالة الاخلاق»، در پنج باب؛ قصیده‏اى، با شرح فارسى آن؛ «دیوان» شعر. صاحب «روضات الجنات» ضمن شرح حال بهمنیار، او را شاگرد لوكرى مى‏داند كه به گفته‏ى «ریحانة الادب» باید فرد دیگرى باشد.