رضا همدانی
رضا بن شیخ محمدهادى همدانى نجفى متوفى 1322 ق از اكابر فقهاء محققین و مشاهیر مراجع عصر خود بوده است.
مرحوم والدش حاج شیخ محمدهادى از علماء صلحاء و وى از اجله فقهاء و افضل اعلام زمان خویش بوده و مهاجرت به سامرا و سالهاى متمادى ملازمت درس مجدد شیرازى را نموده و تقریرات درس وى را نوشته تا در میان اقران خویش مشارالیه بالبنان گردیده و در حیات استادش میرزا بزرگ به نجف برگشته و به تدریس اشتغال یافته و جمع زیادى از اهل فضل اطرافش را گرفته و از بیاناتش استفاده نمودهاند.
و ضمنا به اقامه جماعت و تألیف كتاب نفیسش (مصباح الفقیه) پرداخته و آن بزرگوار چنانچه معاصرین و متاخیرین او گواهى مىدهند ازهد و اورع و اتقا و افضل اقران خود بوده و اكثر اوقات خود را مصروف به مطالعه و تدریس و مباحثه و تألیف مىنموده و در نهایت اعراض از دنیا و زخارف آن بوده و بعد از فوت استادش میرزا شیرازى مردم به وى رجوع نمودند و این مرجعیت برایش گران و سنگین بود ریاست و زعامت را مكروه مىداشت براى مسئولیت خطیرى كه دارد.
و واقعا هم چنین بود زیرا بعد از ریاست هم تغییر وضع نداده و ماكل و ملبسش مانند گذشته بود و این ریاست هم طولى نكشید چون نسیان برایش عارض شد و خود از فتوا دادن امساك نمود فقط مواظبت به تدریس داشت تا در سال 1322 ق وفات نمود و آثار بسیار ارزندهاى از خود به یادگار گذاشت كه ذیلا مىنگارم.
1- كتاب الطهاره 2- كتاب الصلوه 3- كتاب الزكوه 4- حاشیه بر رسائل 5- حاشیه بر نجاه العباد 6- تقریرات دروس میرزا بزرگ شیرازى 7- كتاب البیع :
معظم شاگردان و تلامذه آن جناب نامبردگان زیرند.
1- آیتاللَّه آقا شیخ ابوالقاسم كبیر قمى 2- آیتاللَّه حاج شیخ محمدتقى تهرانى مقدس 3- آیتاللَّه حاج شیخ جعفر آل شیخ راضى 4- آیتاللَّه حاج شیخ على زاهد قمى 5- آیتاللَّه حاج شیخ عبدالحسین آل اسداللَّه شوشترى 6- آیتاللَّه حاج سید محسن امین جبل عامل 7- آیتاللَّه حاج شیخ على همدانى 8- آیتاللَّه شیخ على جواهرى 9- آیتاللَّه حاج شیخ على حلى 10- آیتاللَّه حاج شیخ احمد آل كاشف الغطا 11- آیتاللَّه حاج شیخ محمدحسین آل كاشف الغطاء 12- آیتاللَّه حاج شیخ جواد بلاغى 13- آیتاللَّه شیخ مشكور طالقانى 14- آیتاللَّه حاج سید حسن صدر و عده زیادى دیگر كه ذكرشان موجب اطناب است.
آن بزرگوار در اواخر مبتلا به كسالت سل گردیده و مسافرتى براى زیارت و تغییر آب و هوا به سامرا نموده ولى در آنجا در روز یكشنبه 28 ماه صفر 1322 قمرى در سن هفتاد و پنجسالگى وفات و در رواق شریف عسكریین طرف پائین پاى امامین همامین مدفون شده است.
آن مرحوم داراى یك پسر بنام حجةالاسلام آقا شیخ محمد همدانى و چهار دختر بوه و دامادهاى وى همه از آیات و اعلام علماء معروف بدین شرح مىباشند.
1- آیتاللَّه حاج میرزا نجمالدین شریف عسكرى بن آیتاللَّه آقا میرزا محمد تهرانى عسكرى متوفى ماه رجب 1395 ق.
(1322 -1252/ 1250 ق)، عالم دینى، فقیه، اصولى، متكلم، مدرس، عابد و زاهد. وى در همدان به دنیا آمد. پس از فراگرفتن مقدمات به عراق رفت و در محضر علماى بزرگ از جمله میرزا محمدهاشم خوانسارى و میرزاى بزرگ شیرازى و میرزا محمدتقى شیرازى و میرزا حسن فرزند میرزا خلیل تهرانى نجفى تلمذ نمود. وى از شاگردان برجستهى میرزاى بزرگ شیرازى بود. در حیات میرزا از سامرا به نجف رفت و به تدریس و تألیف و اقامهى جماعت پرداخت. از جمله شاگردان مشهور وى مىتوان به شیخ آقا بزرگ تهرانى، صاحب «الذریعه»، و شیخ على زاهد قمى و آیتاللَّه شیخ جواد بلاغى و آیتاللَّه شیخ على حلى و آیتاللَّه شیخ احمد آل كاشفالغطاء و شیخ محمدحسین آل كاشفالغطاء و شیخ جعفر آل شیخ راضى و آیتاللَّه شیخ على جواهرى و آیتاللَّه شیخ محمدتقى تهرانى مقدس و آیتاللَّه شیخ ابوالقاسم كبیر قمى و آیتاللَّه علامه سید محسن امین جبلعاملى اشاره كرد. وى به مناسبت اهمیت و شهرت كتابش «مصباح الفقیه»، كه شرحى است بر «شرایع الاسلام» علامه حلى، به صاحب «مصباح الفقیه»، مشهور مىباشد. صاحب «اعیانالشیعه»، وى را به كثرت زهد و ورع، تواضع شدید و كراهت داشتن از شهرت ستوده است. در اواخر عمر به علت بیمارى سل، براى تغییر آب و هوا، به سامرا رفت و در آنجا درگذشت و در رواق شریف به خاك سپرده شد. از دیگر آثارش: «الفوائد الرضویة على الفرائد المرتضویة» یا «العوائد الرضویة على الفرائد المرتضویة»، در حاشیه بر «رسائل» شیخ انصارى؛ حاشیه بر «المكاسب» شیخ انصارى؛ حاشیه بر «نجاة العباد»؛ حاشیه بر «ریاض المسائل»؛ «تقریرات» استادش میرزاى بزرگ شیرازى، در فقه و اصول؛ كتاب «البیع» از «تقریرات» میرزاى بزرگ شیرازى؛ «الهدایة»؛ «الوجیزة».[1]
رضا همدانى قدساللَّهسره متولد در سال 1250 قمرى و متوفى 1322 ق و علامه سماوى در ماده تاریخ فوت و رثاء آن مرحوم گفته است.
و كالرضا المحقق ابن الهادى
الهمدانى الفقیه البادى
رافع مصباح الفقیه المائل
و ذى التعالیق على الرسائل
فانه جاورها بدر النجف
و قال ارخوه (ابهج الغرف)
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
