علیقلی مسعود انصاری

معروف به مشاورالممالك فرزند میرزا حسین خان نایب‏الوزاره در 1248 ش در تهران متولد شد. قسمتى از تحصیلات خود را در تهران و قسمتى را در قففاز انجام داد. در 1267 در وزارت امور خارجه با سمت مترجم استخدام شد. مدتى هم مترجم ناصرالدین شاه بود. اولین سمتى كه در خارج از ایران به دست آورد نیابت قنسولگرى حاج طرخان بود. پس از بازگشت از این مأموریت به ریاست تذكره خراسان منصوب شد و سپس به نیابت اول سفارت ایران در روسیه و بعد مستشارى آن سفارتخانه منصوب و سپس كاردار ایران در استانبول شد. بعد از استبداد صغیر به تهران آمد و به مقام مدیر كلى و معاونت وزارت امور خارجه برگزیده شد. در 1294 در كابینه عبدالحسین میرزا فرمانفرما به وزارت خارج معرفى شد و قریب دو ماه وزیر خارجه بود. در 1296 در كابینه مستوفى‏الممالك مجددا وزیر خارجه گردید. در كابینه بعدى كه به ریاست صمصام‏السلطنه تشكیل شد همچنان وزیر خارجه بود. هنگامى كه وثوق‏الدوله براى بار دوم به نخست‏وزیرى رسید وزارت خارجه را به او سپرده و تا اواسط 1298 در آن سمت بود، بعد در رأس هیئتى عازم پاریس شد كه به نمایندگى دولت ایران در مذاكرات كنفرانس صلح ورساى شركت كند ولى انگلیس نمایندگان ایران را به كنفرانس صلح ورساى راه ندارد. مشاورالممالك پس از ناكامى از این مأموریت از طرف دولت ایران سفیركبیر در عثمانى شد و قریب یك سال در آن مأموریت بود. در اوایل كودتا با سمت سفیر كبیر و نماینده فوق‏العاده ایران به كشور جدیدالتأسیس شوروى رفت و مذاكرات خود را براى انعقاد یك قرارداد آغاز نموده و سرانجام قرارداد 1921 تنظیم و به ایران فرستاده شد و مجلس چهارم آن را به تصویب رسانید. به موجب این قرارداد دولت شوروى بانك استقراضى را به ایران بخشید. مشاورالممالك تا 1305 سفیر كبیر ایران در شوروى بود. وقتى در آن سال براى ششمین بار مستوفى به ریاست دولت رسید مشاورالممالك را از مسكو احضار و به وزارت امور خارجه منصوب كرد. در تمام مدت یك سال رئیس‏الوزرائى مستوفى وزیر امور خارجه بود. مخبرالسلطنه هدایت جانشین مستوفى نیز مشاورالممالك را در كابینه خود در همان سمت ابقاء نمود. در ابتداى ریاست دولت مخبرالسلطنه به علت بهم خوردن روابط تجارى ایران و شوروى، تیمورتاش وزیر دربار به آن كشور عزیمت نمود و ظرف شش ماه مذاكراتى پیرامون روابط تجارى دو دولت انجام داد. پس از مراجعت به تهران براى ادامه مذاكرات، این بار مشاورالممالك به شوروى اعزام گردید. چندى در سمت وزیر امور خارجه مذاكرات را دنبال كرد تا اینكه در 1307 مجددا سفیر كبیر ایران در شوروى شد و تا 1309 در آن سمت بود، بعد به سمت وزیر مختار ایران در لندن انتخاب گردید. در سفر آخر تیمورتاش به اروپا كه براى تجدیدنظر در قرارداد نفت مذاكراتى با سرجان كدمن رئیس شركت نفت انجام داد و با شكست مواجه شد، مشاورالممالك با او همكارى داشت. در اواخر 1311 كه تیمورتاش از وزارت دربار معزول و چندى بعد توقیف گردید. همزمان با این جریان مشاورالممالك نیز به تهران احضار و مغضوب شد. در 1313 بازنشسته و سرانجام در 1319 در تهران درگذشت.

علیقلی مسعود انصاری

تازه های مشاهیر

بیشترین بازدید هفته