منوچهر آتشی

منوچهر آتشی، شاعر، روزنامه‌نگار و مترجم معاصر ایرانی بود. آتشی را از نمایندگان «شعر حجم» می‌دانند. وی چند روز قبل از درگذشتش در مراسم چهره‌های ماندگار به عنوان چهره ماندگار ادبیات معرفی شده بود.

شناسنامه
2 مهر سال 1310 ه.ش	تولد
29 آبان سال 1384 ه.ش	درگذشت
ایست قلبی	علت درگذشت
بوشهر	آرامگاه
ایرانی	ملیت
اسلام	دین
شیعه	مذهب
-	دیگر نام ها
لیسانس زبان انگلیسی	تحصیلات
دانشسرای عالی تهران	دانشگاه
شاعر، مترجم	زمینه فعالیت
-	سبک
از دهه سی	سال های فعالیت
چندین مجموعه شعر	آثار مهم
انتخاب بعنوان چهره ماندگار	جایزه ها
-	وبگاه رسمی
ثریا ثابتی	همسر
شقایق، مانلی، شعله	فرزندان
مادر: پری	والدین

زندگی نامه

تولد

منوچهر آتشی در ۲ مهر ۱۳۱۰ ه.ش در دهرود در شهرستان دشتستان در استان بوشهر به دنیا آمد. خانوادهٔ وی از عشایر زنگنه کرمانشاه بودند که در حدود ۴ نسل پیش به جنوب ایران مهاجرت کرده بودند. نام جد وی «آتش‌خان زنگنه» بود و به همین دلیل نام خانوادگی وی «آتشی» انتخاب شد. پدر منوچهر آتشی فرد باسوادی بود و به دلیل علاقه‌ای که سرگرد اسفندیاری که در جنوب به رضاخان کوچک مشهور بود به وی داشت، او را به بوشهر انتقال داد و کارمند اداره ثبت و احوال بوشهر شد.

ازدواج

آتشی دوبار ازدواج کرد و هر دو به جدایی کشید. همسر اول و دخترش از آن ازدواج، که وکیل است، مقیم امریکا هستند. مانلی پسر آتشی، در جوانی انسفالیت گرفت و در نوزده سالگی درگذشت. آتشی گفته است که اصرارش در نرفتن از ایران، سبب این جدایی شد.

درگذشت

منوچهر آتشی ۲۹ آبان ۱۳۸۴ ه.ش بر اثر ایست قلبی در سن ۷۴ سالگی در بیمارستان سینا تهران درگذشت و در بندر بوشهر به خاک سپرده شد. وی چند روز قبل از مرگش در مراسم چهره‌های ماندگار به عنوان چهره ماندگار ادبیات معرفی شده بود.

سمت و فعالیت ها

فعالیت های علمی

تحصیلات

آتشی تحصیلات ابتدایی(دبستان گلستان) و متوسطه (دبیرستان سعادت) را در بوشهر گذراند و برای طی دوره دانشسرای عالی به شیراز رفت. درسال 1333 ه.ش آموزگاری را در بوشهر آغاز کرد و درسال1336 ه.ش وارد دانشسرای عالی تهران شد و در رشته‌ی زبان انگلیسی لیسانس گرفت.

فعالیت های فرهنگی

وی در دبیرستان‌های قزوین، به دبیری پرداخت. او تا پایان سال‌های خدمت دبیری به عنوان ویراستار در انتشارات سازمان رادیو و تلوزیون به کار پرداخت و در سال ۱۳۵۹ ه.ش بازنشسته شد و به بوشهر بازگشت. آتشی از سال ۱۳۳۳ ه.ش انتشار شعرهایش را شروع کرد و در فاصله چند سال توانست در شمار شاعران مطرح معاصر درآید. آتشی در دهه‌های ۴۰و۵۰و۶۰ به سبک نیمایی شعر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سرود و در دو دهه آخر عمر، به شعر سپید روی آورد. منوچهر آتشی از آخرین بازماندگان گروهی بود که شاگردان بلاواسطه نیمای بزرگ محسوب می‌شدند. با نیما حشر و نشر بسیار داشت و در گسترش اوزان نیمایی و افزودن ابزارهای شعر نو نقش بزرگی ایفا کرد. او به واسطهٔ‌ دلبستگی شدیدش به زندگی ایلیاتی و غیر شهری، از استعاره‌ها، تمثیل‌ها و مضامین ویژه‌ای استفاده می‌کرد که عمدتا با عناصر زندگی روستایی سروکار دارند و زندگی شهری را تحقیر می‌کنند. در آغاز کار، نقدنویسان آن زمان و نیز جمع کثیری از شاعران شهرنشین، شعر آتشی را زیر سوال بردند و او را محصور در حصاری بسته و فاقد جهان‌بینی کافی، روستایی و انزواطلب خواندند. آتشی با بردباری این اتهامات را تحمل کرد. ولی به عقیده خود او، در نقد شعرهایش فقط به یک بعد که همان شورش علیه مظاهر شهری‌گری است وجهه‌ مطالعه و بررسی قرار گرفته ولی نه آنطور که باید و شاید. البته با وجود وفاداری به جنوب، آتشی از اوایل دهه چهل با دیدی جهانبینانه‌تر عمل کرد و سروده‌هایش جهان‌شمولی وسیع‌تری پیدا کردند.

آثار

از این شاعر چهارده دفتر شعر در طول سال‌های ۱۳۳۹ ه.ش تا ۱۳۸۰ ه.ش، همچنین تعدادی مقاله و ترجمه باقی مانده است.

مجموعه‌های شعر:
آهنگ دیگر ۱۳۳۸ ه.ش
آواز خاک ۱۳۴۶ ه.ش
دیدار در فلق ۱۳۴۸ ه.ش
بر انتهای آغاز ۱۳۵۰ ه.ش
گزینه اشعار ۱۳۶۵ ه.ش
وصف گل سوری ۱۳۷۰ ه.ش
گندم و گیلاس ۱۳۷۱ ه.ش
زیباتر از شکل قدیم جهان ۱۳۷۶ ه.ش
چه تلخ است این سیب ۱۳۷۸ ه.ش
خلیج و خزر ۱۳۸۰ ه.ش
باران برگ زوق: دفتر غزل‌ها ۱۳۸۰ ه.ش
اتفاق آخر ۱۳۸۰ ه.ش
حادثه در بامداد ۱۳۸۰ ه.ش
ریشه‌های شب ۱۳۸۴ ه.ش
غزل غزل‌های سورنا 1384 ه.ش
بازگشت به درون سنگ۱۳۸۶ ه.ش

ترجمه
«دلاله» اثر «تورنتون وایلدر»
«لنین» اثر «مایاکوفسکی»
«فونتامارا» اثر «ایناتسیو سیلونه»
«جزیرهٔ دلفین‌های آبی‌رنگ» اثر «اسکات اودل»
«مهاجران» اثر «زیگموند لاوین»

مقالات
تعدادی از مقاله‌ها
خاموشی منوچهر آتشی
منوچهر آتشی و اشعارش
چند خاطره از منوچهر آتشی
منوچهر آتشی: آتشی، در پرتو خیال زیباتر می‌شود
بررسی نوستالژی در شعر منوچهر آتشی
آشنایی زدایی در شعر منوچهر آتشی
غم غربت در اشعار منوچهر آتشی
هویت بومی در شعر منوچهر آتشی
بررسی توازن آوایی در اشعار منوچهر آتشی
رویکردی به مدرنیته در شعر منوچهر آتشی
رویکرد باستان‌گرایی در آثار منوچهر آتشی
شعر منوچهر آتشی و جایگاه اسطوره در آن
بررسی برخی مولفه‌های پسامدرن در اشعار منوچهر آتشی
مقایسه تطبیقی کارکرد اسطوره در شعر خلیل حاوی و منوچهر آتشی
ایستادن به اتفاق عصای سلیمان
بررسی یکی از مولفه‌های نوستالژیک دوری از معشوق در برخی از اشعار منوچهر آتشی

جوایز و افتخارات

انتخاب بعنوان چهره ماندگار در سال 1384 ه.ش

در نگاه دیگران

کتاب

ارغوانی از بوسه (گزیدهٔ اشعار منوچهر آتشی)، شعله آتشی، بامداد نو، ۱۳۹۶ ه.ش
بر مدار اندیشه و زبان (سیر دگرگونی زبان و اندیشه از اشعار منوچهر آتشی)، منصوره صبح‌نمایان، حله، ۱۳۹۷ ه.ش
پلنگ درّه دیزاشکن (زندگی و شعر منوچهر آتشی)، فرخ تمیمی، نشر ثالث، چاپ اول ۱۳۷۸، چاپ دوم ۱۳۸۵ ه.ش
تحلیل اشعار و سبک شعری منوچهر آتشی، بتول شیردل، چشم‌انداز قطب، ۱۳۹۷ ه.ش
خندهٔ تلخ سیب، فاطمه حاجی‌رحیمی، ارمغان، ۱۳۹۴ ه.ش
دانشنامه زبان و ادب فارسی (ذیل منوچهر آتشی)، اسماعیل سعادت، فرهنگستان زبان و ادب فارسی، ۱۳۹۷ ه.ش
شعر منوچهر آتشی از نظر زبانی و ادبی با تکیه بر نظریهٔ صورت‌گرایی، لیلا مرادی، دانشگاه آزاد اسلامی، مرکز انتشارات علمی، ۱۳۸۹ ه.ش
گزینه اشعار منوچهر آتشی، مروارید، ۱۳۶۵ ه.ش

منابع:
1. ویکی پدیا
2. ویکی ادبیات
3. پایگاه بهترین ها