مدتهاست که در عکسها و گزارشهای منتشرشده در رسانهها از دادگاهها و حتی در فیلمهای سینمایی، شاهد پوشش چادر بر سر متهمان زنی هستیم که هیچ تعریفی از حجاب برتر ندارند و بنابر قانون نانوشته زندانها و دادگاهها، با پوشش چادر در جلسات دادگاه حاضر میشوند و خود را در پس آن پنهان میکنند؛ نوع این پوشش همواره مورد اعتراض بسیاری از زنان محجبه کشور بوده و آن را نوعی هتک حرمت به چادر بهعنوان پوشش ملی و اسلامی تلقی میکنند. استفاده از چادر برای زنان متهم، موضوع امسال و سال گذشته نیست؛ همین چند روز گذشته در پوشش خبری رسانه ملی شاهد حضور زنان متهم به فساد اقتصادی بودیم که خود را در پناه چادر مخفی کرده بودند. افرادی که زمان اختلاس مالی، اعتقادی به خدا و پایبندی به اخلاق و انسانیت نداشتند، به محض دستگیری و بازداشت شدن، چادری رنگورورفته بر سر میکنند و چهره خود را از انظار عمومی میپوشانند.
در گذشته استفاده مجرمان و متهمان زن در دادگاه از چادر به اندازه امروز حائز اهمیت نبود؛ چرا که معمولاً دادگاهها در فضای بسته و با حضور کم رسانهها انجام میشد و شخص متهم تأثیر خاصی به جامعه منعکس نمیکرد و نوع پوشش او هر چه بود موجب جریحهدار شدن افکار عمومی نمیشد. اما امروزه با گسترش رسانهها، شبکههای اجتماعی و فضای باز دادگاهها، کمکم اعتراض اقشار مختلف بهخصوص زنان محجبه جامعه به این موضوع بیشتر شده و تبعات این موضوع خود را بیش از پیش نشان داد؛ موضوعی که در شبهای گذشته در نشست هماندیشی فعالان و نخبگان حوزه حقوق زنان با آیتالله «سیدابراهیم رئیسی» رییس قوهقضاییه نیز به آن اشاره شد و رییس قوهقضاییه در پاسخ به انتقادی در مورد پوشاندن چادر به متهمان زن که موجب زیر سؤال رفتن حجاب برتر میشود، اعلام کرد: «بنده هم با شما همنظر هستم و معتقدم متهمان زن لزوماً نباید چادر بپوشند بلکه میتوان ترتیباتی اتخاذ کرد که هر متهم زن با همان پوششی که به صورت عادی دارد، منتها با رعایت شوونات، در دادگاه، دادسرا و زندان حضور یابد.»
استفاده نادرست از چادر برای پوشش متهمان در دادگاه، حتی صدای یکی از شاکیان پرونده کیمیاخودرو را هم در جلسه دادگاهی که در روزهای گذشته برگزار شد، درآورد. این شاکی با اشاره به یکی از متهمان زن گفت: «این فرد در بیرون از دادگاه پوشش دیگری داشت و مشتریان را با استفاده از نوع پوشش و گویشاش به خود جلب میکرد اما اکنون چادر به سر گرفته و به نظر من توهین به این نوع پوشش است چرا که زنان محجبه هرگز اینچنین فریبنده نیستند.» بدیهی است که برای متهمانی که از رسانهای شدن چهرههایشان امتناع دارند، شاید هیچ چیز به اندازه سر کردن چادر در جلسات محاکمه خوشایند نباشد.
در این خصوص اما خانم لاله افتخاری، عضو هیات رییسه کمیسیون دور پیشین مجلس شورای اسلامی و مسوول امور بانوان دفتر نمایندگی آستان قدس رضوی در تهران، در گفتوگویی با خبرگزاری ایرنا گفته است: «بسیاری از زنان مجرم، افرادی هستند که آشنا و پایبند به حجاب نیستند و یک بار در عمر خود آن را به سر نکردهاند، حال به اجبار با چادر در دادگاهها حاضر میشوند. این اقدام میتواند به حرمت چادر خدشه وارد کرده و نتیجه منفی در جامعه داشته باشد. مردم وقتی میبینند کسی جرم انجام داده برایشان سؤال پیش میآید چرا چادر به سر دارد؟
افتخاری گفته است: «هیچ دلیلی ندارد که متهمانی که خدا را نمیشناسند و هزار بلا بر سر مردم میآورند با پوشش چادر در دادگاه حاضر شوند. این کار درستی نیست که کسی که قتل و جنایت و اختلاس انجام داده، چادر مشکی داشته باشد و روی صورت بیندازد تا دیده نشود.»
بدیهی است که هرکس باید با پوشش خود اما متناسب با شرعیات در محکمه و دادگاه حاضر شود یا اگر سازمان زندانها میخواهد متهمان زن در دادگاهها با چادر حاضر شوند حداقل از ملحفه یا پارچهای که نماد زندان دارد، استفاده کند یا همانند مردان، برای زنان هم لباس متحدالشکلی طراحی کنند تا از بار منفی استفاده از چادر در جامعه کاسته شود چرا که اکنون این چادر همچون لباسهای زندانی تلقی میشود و روز به روز نگاه منفی به آن بیشتر میشود به خصوص حالا که این نوع حجاب از سوی جوامع غربی نیز مورد حمله قرار گرفته و بهدنبال کشف حجاب نرم در جامعه ایرانی- اسلامی ما هستند.
اعلام آمادگی انجمن حجاب برای طراحی لباس زندانیها
روز گذشته بهدنبال انتشار تصاویر حضور زنان متهم به فساد اقتصادی در دادگاه با پوشش «چادر»؛ و همچنین انتقاد رییس قوهقضاییه از نوع پوشش متهمان زن، انجمن تولیدکنندگان محصولات حجاب طی نامهای به رییس دستگاه قضا، ضمن بیان پیامدهای فرهنگی این نوع استفاده از حجاب برتر، آمادگی طراحان و تولیدکنندگان حجاب اسلامی برای کمک به دستگاه قضایی در طراحی پوششی مناسب برای استفاده زنان در ندامتگاهها و محاکم که ضمن رعایت موازین شرعی، موجب وهن پوشش «چادر» نیز نباشد، اعلام کرد.در بخشی از این بیانیه خطاب به آیتالله رئیسی آمده است: «سالهاست که جامعه متدین کشور و دلسوزان فرهنگی به استفاده از پوشش چادر برای متهمان و مجرمان معترض هستند؛ واکنش حضرتعالی درخصوص عدم لزوم به استفاده از پوشش چادر برای مجرمان خود پیام امیدبخشی بود. در همین راستا تولیدکنندگان محصولات حجاب کشور آمادگی خود را برای کمک به قوهقضاییه در طراحی پوششی مناسب برای زنان در بازداشتگاهها و همچنین حضور آنها در محاکم قضایی اعلام میکند.»
شایان ذکر است پس از انتقاد رییس دستگاه قضا از این نوع پوشش، در جلسه دوم همان متهمان اقتصادی پرونده کیمیا خودرو، زنان متهم با رعایت شوونات اسلامی اما بدون پوشش چادر و با ظاهر واقعی خود در جامعه، در این دادگاه حضور پیدا کردند.