متن کامل رد قطعنامه آمریکا در تمدید تحریم تسلیحاتی ایران
کدام کشورها رای شان موافق، مخالف و یا ممتنع بود؟
کشورهای موافق: آمریکا و جمهوری دومینیکنمخالفان: چین و روسیه
ممتنعین: بلژیک، استونی، فرانسه، آلمان، اندونزی، نیجر، سنت ویسنت، آفریقای جنوبی، تونس، بریتانیا و ایرلند شمالی و ویتنام
استقبال نماینده ایران از شکست آمریکا
«به نام خداوند بخشنده مهربان
آقای رئیس،
امروز شورای امنیت در حال بررسی پیش نویس قطعنامه ارائه شده از سوی کشوری است که سابقه طولانی و تاریکی در جعل و دروغ پراکنی در سراسر دنیا دارد و این شورا نسبت به نشر چنین اکاذیبی ناآشنا نیست. اینگونه بنظر میرسد که برای پیشبرد اهدف سیاسی کوتهبینانه خود، آمریکا به انتشار دروغ معتاد شده باشد. دروغ که شاخ و دم ندارد.
طی سالیان متمادی، آمریکا با سوء استفاده از عضویت دائم خود در شورای امنیت، تلاش کرده است ایران را تهدیدی علیه صلح و امنیت بینالمللی جلوه دهد و برای اعمال تحریم علیه آن تلاش نماید. یک نمونه آشکار، پیشنهاد کنونی آن برای تحمیل تحریمهای تسلیحاتی جامع و نامحدود بر کشور من است. آیا هیچ استدلال حقوقی درست یا قرائن عینی امنیتی برای چنین اقدامی وجود دارد؟ آیا واردات و صادرات سلاح از ایران میتواند تهدید علیه صلح و امنیت بین المللی تلقی شود؟ و اساساً هدف غایی ایالات متحده از این اقدام چیست؟
از جنبه حقوقی، تحت قطعنامه ۲۲۳۱، به دلایل زیر هیچ تحریم تسلیحاتی نمیتواند متعاقب انقضای محدودیتهای جاری بر ایران اعمال گردد:
۱. براساس برجام که به قطعنامه ۲۲۳۱ ضمیمه شده و با تأیید آن توسط شورا، به تعهد حقوقی الزامآور برای همه دولتهای عضو سازمان تبدیل گردیده است، هیچ تحریم جدید شورای امنیت وجود نخواهد داشت؛
۲. چنین کاری برخلاف سیاست «تغییر بنیادین» شورا و هم چنین «تمایل آن برای ایجاد روابطی جدید با ایران» خواهد بود که در قطعنامه ۲۲۳۱ مورد تأیید و تصریح واقع شده است؛
۳. همچنین چنین اقدامی مغایر تمایل شورا «برای ارتقاء و تسهیل همکاری و تماسهای تجاری و اقتصادی عادی با ایران» خواهد بود که در قطعنامه ۲۲۳۱ تصریح شده و طبیعتاً تجارت تسلیحات را نیز در بر میگیرد؛
۴. هر تغییری در زمانبندیها و اقدامات توافق شده قبلی، با تغییر یک توازن بی نهایت ظریف موجود در قطعنامه ۲۲۳۱، بخشهای متعدد دیگری را متأثر خواهد کرد. این قطعنامه، همانطور که خودش بیان داشته، براساس یک «رهیافت گام به گام» بنا نهاده شده، «مشتمل بر تعهدات متقابل» بوده – که اجرا و انقضای آنها براساس مهلتهای زمانی مقرر صورت می پذیرد – و مستلزم تبعیت دولتها از مقرراتش «طبق زمانبندی تعیین شده» است؛
۵. این کار بر خلاف خواست شورای امنیت از همه دولتهای عضو سازمان «برای حمایت از اجرای برجام» و خودداری «از اقداماتی که اجرای تعهدات برجام را تضعیف میکند» و هم چنین «رعایت کامل زمانهای بندهای مقرر» در آن است.
براساس پیوست ب قطعنامه ۲۲۳۱، «مدت» ترتیبات از جمله در مورد تسلیحات «میتواند مورد بازنگری قرار گیرد». اما پیوست ب اصالتاً به گونهای طراحی شده که انقضای مقررات در زمانبندیهای توافق شده را تضمین میکند؛ چون چنین تصمیمی باید توسط شورای امنیت براساس توصیه مبتنی بر اجماع کمیسیون مشترک صورت پذیرد؛ جاییکه آمریکا عضو نیست تا چنین تمدیدی را پیشنهاد کند و ایران نیز به عنوان یک عضو کمیسیون چنین پیشنهادی را نخواهد پذیرفت؛
۶. کاملاً روشن است که هر تحریم تسلیحاتی علیه ایران مغایر با تمامی قول هایی است که در بخش های مختلف قطعنامه ۲۲۳۱ و برجام به ایران داده شده و توسط شورا تأیید گردیده است. این امر سابقه خطرناکی ایجاد میکند، اقتدار شورا را تضعیف می نماید و اعتماد و اطمینان به شورا و تصمیماتش و به تبع آن، به خود سازمان ملل را دچار فرسایش خواهد کرد. اما قربانیان اصلی، اصول عدالت، حاکمیت قانون، گفتگو، دیپلماسی و اعتماد خواهند بود؛ و
۷. حتی فراتر از برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ – که به خاطر ارتباط ماهوی مستقیم آنها به موضوع، به هیچ عنوان نمیتوانند کنارگذاشته شده یا نادیده گرفته شوند – شورای امنیت فقط زمانی میتواند تحریم وضع نماید که «وجود تهدید علیه صلح، نقض صلح یا تجاوز» را احراز کند و مهمتر از آن، توسل به همه روشهای ممکن به جز تحریم که در صورت لزوم، باید آخرین گزینه باشد، را قبلاً طی کرده باشد. حالا سئوال این است که آیا چنین شرایطی در مورد ایران وجود دارد که به شورا اجازه چنین اقدامی را بدهد؟ طبیعی است که این ارزیابی نمیتواند در خلأ یا براساس انگیزههای سیاسی، جعلیات، دروغها و اتهامات ساختگی یک عضو یا تعدادی از اعضای شورا صورت پذیرد بلکه باید براساس حقایق غیرقابل انکار یعنی واقعیتهای امنیتی در منطقه باشد.
پس اجازه بدهید نگاهی گذرا به وضعیت منطقه انداخته و این را با ارزیابی سیاستها و اقدامات آمریکا شروع کنیم؛ کشوری که در منطقه ما واقع نشده اما چندین دهه است که ۶۰۰۰ مایل دورتر از سواحل خود، در امور ما دخالت میکند.
تنها در شش کشور همسایه ایران در منطقه خلیج فارس، آمریکا ۵۰ هزار نیرو به همراه ۳۰۰ هواپیمای نظامی، یک ناو هواپیمابر و دهها ناوچه مستقر کرده و چهار مقر فرماندهی مرکزی برای نیروهای زمینی، هوایی، دریایی و نیروهای ویژه خود ایجاد نموده است. از ۴۰ پایگاه نظامی غربی در خاورمیانه، ۲۹ پایگاه آن متعلق به آمریکا است. چنین حجم وسیعی از استقرار نیرو، این منطقه را به بزرگترین مرکز تجمع نیروهای نظامی خارجی در جهان تبدیل کرده است.
حال اجازه دهید به اشتهای سیریناپذیر آمریکا برای صدور تسلیحات به این منطقه و تشنگی مفرط متحدین منطقهای آن برای واردات سلاح اشاره کنم.
عربستان سعودی با واردات ۱۲ درصد از کل تسلیحات صادراتی جهان از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۹، بزرگترین وارد کننده تسلیحات در جهان بوده که ۷۵ درصد آن، تسلیحات وارداتی از آمریکا است. برای نمونه، من معامله تسلیحاتی ۱۱۰ میلیارد دلاری آمریکا با عربستان در سال ۲۰۱۷ را یادآوری میکنم که ترامپ رئیس جمهور آمریکا آن را «بزرگترین سفارشی که تا کنون انجام شده»، توصیف کرد. از لحاظ هزینههای نظامی، عربستان سعودی در سال ۲۰۱۸ رتبه سوم و در سال ۲۰۱۹ رتبه پنجم را در کل کشورهای جهان داشته و در این سال ۸ درصد از تولید ناخالص داخلی خود را به هزینه های نظامی تخصیص داده است که بالاترین رقم در جهان است. عربستان سعودی با فاصله بسیار زیاد نه تنها بزرگترین هزینه کننده نظامی در خاورمیانه است بلکه به شدت نیز به نوسازی و گسترش نیروهای نظامی خود ادامه می دهد. طبق گزارش مؤسسه سیپری، این کشور «بزرگترین زرادخانه تسلیحات پیشرفته» در میان کشورهای خلیج فارس را دارد.
اما وضعیت ایران از نظر خریدهای نظامی چگونه است؟ بین سالهای ۱۹۹۴ تا ۲۰۱۸، واردات سلاح توسط ایران به میزان قابل توجهی کاهش یافت. طبق گزارش سیپری، «در این مدت میزان واردات تسلیحات ایران در مقایسه با دیگر دولتهای خاورمیانه نسبتاً اندک بود». بین سالهای ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۹، رتبه ایران از نظر میزان واردات سلاح در جهان، ۵۷ بود. هزینه نظامی ایران در سال ۲۰۱۹ یک پنجم عربستان بود و ایران تنها ۲.۳ درصد تولید ناخالص داخلی خود را صرف هزینههای نظامی کرده که ۳.۵ برابر کمتر از عربستان سعودی است.
آقای رئیس، اعضای محترم شورا،
این آمار و ارقام چه چیزی را نشان میدهد؟ آیا اینها حاکی از این هستند که ایران حتی کوچکترین تهدیدی برای صلح داشته باشد؟
این حقایق به وضوح نشانگر روندی هشداردهنده در این منطقه است یعنی جریان سیلآسای تسلیحات پیشرفته مخربِ عمدتاً ساخت آمریکا به برخی دولتهای منطقه، به همراه استقرار گسترده نیروهای خارجیِ تا بنِ دندان مسلح به انواع تسلیحات پیشرفته که منبع اصلی بیثباتی در این منطقه به شمار میروند.
تسلیحات صادره به این منطقه حساس نه تنها به طور گستردهای برای تطویل کشتار و ویرانی در یمن استفاده شده، بلکه موجب تشدید منازعات از عراق تا سوریه و لیبی نیز گردیده است.
همچنین، نیروهای خارجی- که همواره مأموریت واقعی خود را تحت عبارات جذاب و عامهپسندی مثل «تضمین آزادی کشتیرانی» و «ارتقاء ثبات دریانوردی» پنهان میکنند - در طیف وسیعی از فعالیتهای اشغالگرانه، مداخلهجویانه، مخرب و براندازانه مشارکت داشتهاند. اشغال، عملیاتهای دروغین و فعالیتهای جاسوسی انجام شده توسط نیروهای خارجی، همراه با سیاست شناخته شده «تفرقه بیانداز و حکومت کن» دولتهای متبوع آنها، نه تنها اعتماد و اطمینان میان ملتهای منطقه، که قرنها همزیستی مسالمتآمیز داشتهاند، را هدف قرار داده، بلکه به ناامنی و بیثباتی بیشتر در منطقه ما نیز منجر شده است.
یک نمونه، حمله غیرقانونی آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ است که سیاستمداران وقت این کشور تلاش کردند اهمیت آن را تا حد یک بازی ویدئویی پایین بیاورند و سیاستمداران فعلی نیز برای این واقعه ناله میکنند، البته نه بخاطر تلفات انسانی که بر جای گذاشت، بلکه به دلیل پولهای آمریکا که به اشتباه برای آن خرج شد! حمله آمریکا به عراق منجر به کشته و زخمی شدن و آوارگی میلیون ها نفر شد. البته، هیچ کس جنایتهای وحشیانهای که نیروهای آمریکایی در نقاط مختلف عراق، از جمله در زندان ابوغریب مرتکب شدند را فراموش نخواهد کرد.
ایران نیز یکی از قربانیان اصلی حضور نیروهای خارجی است. برای مثال، در سالهای ۱۹۸۷ و ۱۹۸۸، نیروهای دریایی آمریکا سه سکوی نفتی ایران در خلیج فارس را ویران کردند. دیوان بینالمللی دادگستری «هرگونه توجیه حقوقی برای تخریب این سکوها» را رد کرد و حتی آن را «نقض تجارت آزاد» دانست.
درسال ۱۹۸۸، نیروهای آمریکایی یک هواپیمای غیرنظامی ایرانی را بر فراز خلیج فارس هدف قرار دادند و همه ۲۹۰ سرنشین آن، از جمله ۶۶ کودک را به شهادت رساندند. این مرگبارترین فاجعه هوایی سال ۱۹۸۸ بود.
در سال ۲۰۱۱، یک هواپیمای جاسوسی بدون سرنشین آمریکا وارد حریم هوایی ایران شد و بیش از ۲۵۰ کیلومتر در عمق خاک ایران پرواز کرد که در آنجا توسط ایران به دام افتاد. بعدها، رئیس جمهور آمریکا خواستار بازگرداندن آن شده بود که این درخواست رد شد.
در سال ۲۰۱۹، یک هواپیمای بدون سرنشین آمریکائی که از یک پایگاه آمریکا در یکی از کشورهای حوزه خلیج فارس برخاسته بود، با نقض حریم هوایی ایران، آشکارا به عملیات جاسوسی پرداخت و زمانی که به هشدارهای مکرر رادیویی بیتوجهی کرد، ساقط شد.
در اوایل سال ۲۰۲۰، در یک حمله تروریستی به دستور مستقیم رئیس جمهور آمریکا، نیروهای آمریکایی به طرز وحشتناکی سردار سپهبد قاسم سلیمانی و همراهان او را در فرودگاه بینالمللی بغداد شهید کردند؛ اقدامی که یک هدیه واقعی برای داعش بود. اکثریت قریب به اتفاق حقوقدانان بینالمللی، از جمله برخی از گزارشگران ویژه سازمان ملل، توجیهات حقوقی آمریکا برای این اقدام جنایتکارانه را رد کرده و آن را نقض فاحش منشور ملل متحد و حقوق بینالملل دانستند.
موارد یاد شده، تنها نمونههایی از اقدامات بیشمارِ تحریک کننده، غیرقانونی و خرابکارانه نیروهای آمریکایی علیه ایران است. مسخره است که ایالات متحده با چنین سابقه تاریکی از اقدامات تجاوزگرانه، مخرب و مداخله جویانه در منطقه، اکنون ایران را به رفتار بیثبات کننده متهم مینماید. مثل اعتیاد شدید آمریکا به اعمال تحریم علیه دیگران، ریاکاری نیز بخش جدائیناپذیری از سیاست خارجی این کشور است.
آقای رئیس،
طی سالیان طولانی، آمریکا بحرانی ساختگی علیه برنامه هستهای ایران ایجاد کرده بود. اما، انعقاد برجام این بهانه را از دست آنها گرفت. حال، آمریکا در حال ایجاد بحرانی جدید با برچسب ادعایی «اشاعه تسلیحات» است. در حالی که هیچ «اشاعه تسلیحات» توسط ایران که به دروغ توسط مقامات آمریکائی ادعا می شود، وجود ندارد و ما نیز قبلاً تمام این ادعاهای یک طرفه اثبات نشده را به طور قاطع رد کردهایم.
پس از ماهها ارزیابی در درون شورای امنیت، هفته پیش آمریکا، در نقض آشکار قطعنامه ۲۲۳۱، پیشنویس قطعنامهای را برای اعمال تحریم تسلیحاتی علیه ایران ارائه نمود. پس از برخورد سرد اعضای شورای امنیت با این پیشنهاد، آمریکا برای پیشبرد هدف خود به هر وسیله ممکن، به روشهای فریبکارانه نیز متوسل شد و در این راستا، با کوتاهتر کردن پیش نویس قطعنامه ۱۳ صفحهای خود به پیش نویسی حاوی ۴ بند کوتاه، بدون اینکه در ماهیت و هدف آن تغییری داده باشد، تلاش کرد به ظاهر اینگونه وانمود کند که از خود انطاف نشان داده است. همچنین، برای ایجاد آشفتگی و سردرگمی حقوقی، آمریکا در پیش نویس قطعنامه خود به ۶ قطعنامه شورای امنیت استناد کرده است که حدود ۵ سال از الغای آنها میگذرد!
این هفته، آمریکا مصرانه خواستار رأیگیری شورای امنیت درباره دومین پیش نویس قطعنامه خود شد با اینکه پیشاپیش میدانست چنین قطعنامهای از حمایت اعضای شورا برخوردار نیست. سئوال این است که چرا این کشور به چنین اقدامی دست میزند؟ چون آمریکا، بر اساس محاسبات نادرست خود، میخواهد از این اقدام به عنوان بهانهای برای تحقق هدف نهایی خویش که همانا نابودی دائمی برجام از طریق بکارگیری مکانیسم ماشه است، استفاده نماید در حالی که به عنوان یک کشور غیرعضو برجام، آمریکا صلاحیت لازم برای استفاده از مکانیسم ماشه را ندارد.
از این رو، شورا، به عنوان ضامن اجرای تصمیمات خود، بایستی مسئولانه و قاطعانه عمل کرده و اثبات نماید که میتواند و میخواهد که از برجام که خود آنرا تأیید نموده و از قطعنامه ۲۲۳۱ که خود به اتفاق آراء آن را تصویب کرده است، حمایت کرده و اقتدار و اعتبار خود را تضمین نماید.
همانگونه که ما قبلاً نیز آشکارا اعلام کردهایم برنامه زمانی رفع محدودیتهای تسلیحاتی مندرج در قطعنامه ۲۲۳۱ جزئی تفکیک ناپذیر از مصالحهای است که نهایتاً توافق درباره برجام و قطعنامه مذکور را ممکن ساخت. قطعنامه صریحاً بر «اجرای کامل مفاد خود طبق برنامه زمانی مقرر» تأکید میکند. هرگونه تلاش در راستای تغییر یا اصلاح برنامه زمانی به مثابه تضعیف کلیت قطعنامه ۲۲۳۱ می باشد.
شورا، همانند زمانی که در ممانعت از تجاوز صدام به ایران و استفاده از سلاح شیمیایی علیه مردم ایران و عراق، منفعلانه رفتار کرد، نباید اجازه دهد امروز نیز مورد سوء استفاده و اعمال نفوذ قرار گیرد.
همانگونه که قبلاً نیز تأکید کردهایم، تحمیل هرگونه تحریم یا محدودیت از سوی شورای امنیت بر ایران با پاسخ سخت ایران مواجه خواهد شد و در این خصوص گزینههای ما محدود نیست و آمریکا و هر موجودیت دیگری که احتمالاً به آن کمک کند یا به رفتار غیرقانونی آن تن در دهد، مسئولیت کامل اقدامات خود را بر عهده خواهد داشت.
آقای رئیس، در پایان اجازه میخواهم تأکید کنم که هیچکس نمیتواند روند هشدارآمیز بازگشت از چندجانبهگرایی مبتنی بر قانون به یکجانبهگرایی مبتنی بر قدرت را انکار نماید. جامعه بینالمللی نباید اجازه دهد که سیاست «زانو بر گردن» دیگر بیش از این تحمل شود.
اجازه دهید با هم رو راست باشیم. از نظر تاریخی، مماشات هرگز در خدمت منافع مشترک بشریت نبوده، بلکه بر عکس، صرفاً قلدرها را جریتر نموده است. در شرایط پرتلاطم کنونی، همه کشورها بویژه اعضای این شورا مسئولیت اخلاقی و نزاکتی دارند تا با همه توان خود اعتقاد به ارزشها، اهداف و اصول مندرج در منشور ملل متحد را احیا نمایند. ما این را به خودمان و نسل آینده که اجباراً با پیامدهای فعال یا منفعل بودن ما زندگی خواهد کرد، مدیون هستیم.
متشکرم آقای رئیس.»
موسوی: در تاریخ ۷۵ ساله سازمان ملل سابقه نداشته آمریکا تا این حد منزوی باشد
به گزارش ایسنا، سید عباس موسوی سخنگوی وزارت خارجه کشورمان پس از شکست امریکا در شورای امنیت در صفحه توییترش نوشت: در تاریخ ۷۵ ساله سازمان ملل سابقه نداشته که آمریکا تا این حد منزوی باشد. به رغم همه سفرها، فشارها و دوره گردی ها، آمریکا توانست فقط یک کشور کوچک را با خود همراه کند. دیشب دیپلماسی فعال ایران در کنار استحکام حقوقی برجام آمریکا را برای چندمین بار در شورای امنیت شکست داد.
بیانیه پامپئو پس از شکست سنگین آمریکا در شورای امنیت
مایک پامپئو، وزیر امور خارجه آمریکا از اقدام شورای امنیت به عدم تمدید تحریم تسلیحاتی ایران انتقاد کرد. وی اعلام کرد: شورای امنیت سازمان ملل متحد وظیفه حفظ صلح و امنیت بینالمللی را برعهده دارد. این شورا امروز نتوانست مجموعه مأموریتهای اساسی خود را محقق کند. شورای امنیت قطعنامه معقولی را برای تمدید تحریم تسلیحاتی ۱۳ ساله ایران رد کرد.
وی خاطرنشان کرد که این اقدام زمینه را برای ایران جهت خرید و فروش تسلیحات متعارف بدون محدودیتهای خاص سازمان ملل برای اولین بار در بیش از یک دهه گذشته فراهم کرد.
او ادامه داد: ناکامی شورای امنیت در اقدام قاطعانه برای دفاع از صلح و امنیت بینالمللی غیرقابلتوجیه است.
پامپئو با بیان این که کشورهای عربی و رژیم صهیونیستی به شدت از تمدید تحریمها حمایت کردند، ادعا کرد: شورای امنیت درخواستهای صریح برای تمدید تحریم تسلیحاتی از جانب بسیاری از کشورهای خاورمیانه را که در معرض خشونتهای ایران قرار دارند، رد کرد.
او پس از این شکست تحقیرآمیز اعلام کرد: شش عضو شورای همکاری خلیج فارس با هم جمع شدند تا از شورای امنیت بخواهند تحریم را تمدید کند. اسرائیل نیز از شورا خواست که همین کار را انجام دهد تا از گسترش و مدرنسازی زرادخانه ایران جلوگیری کند.
پامپئو خاطرنشان کرد: ایالات متحده هرگز دوستان ما در منطقه را که انتظار بیشتری از شورای امنیت داشتند، رها نخواهد کرد.
وزیر امور خارجه آمریکا تأکید کرد، کشورش به کار خود ادامه خواهد داد تا اطمینان حاصل شود ایران، آزادی خرید و فروش تسلیحات را نداشته باشد.
چرا انگلیس به قطعنامه تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران رأی نداد؟
انگلیس در بیانیهای اعلام کرد: ما در نگرانیهای تعدادی از اعضای شورای امنیت نسبت به انقضای محدودیتهای تسلیحاتی موجود علیه ایران در ماه اکتبر مشترک هستیم.
بر اساس ادعای انگلیس، وزیران خارجه سه کشور اروپایی تصریح کردهاند که منقضی شدن این محدودیتها میتواند پیامدهای اساسی برای امنیت و ثبات منطقهای داشته باشد.
در ادامه این بیانیه آمده است: انگلیس به پیشنویس این قطعنامه رأی ممتنع داد زیرا مشخص بود که حمایت شورا را به خود جلب نخواهد کرد و مبنایی برای دستیابی به اجماع نخواهد بود و بنابراین نمیتواند به بهبود امنیت و ثبات در منطقه کمک کند.
دستگاه دیپلماسی انگلیس تأکید کرد: با این وجود، ما آماده همکاری با اعضای شورا و طرفین برجام هستیم تا بتوانیم مسیری را پیش رو داشته باشیم که بتواند حمایت شورا را تأمین کند.
انگلیس اعلام کرد که همچنان در قبال برجام و نیز جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای قاطعانه متعهد است.
واکنش چین به شکست آمریکا در شورای امنیت
از سوی دیگر، ژانگ جون، نماینده چین در سازمان ملل طی اظهاراتی درباره پیشنویس قطعنامه ضدایرانی آمریکا گفت، این پیشنویس در زمینه تحمیل مجدد تحریمها علیه ایران و ادامه سیاست «فشار حداکثری» بوده است که با روح برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازگاری ندارد.
ژانگ جون، نماینده چین در سازمان ملل درباره پیشنویس قطعنامه ضدایرانی آمریکا گفت، این پیشنویس در زمینه تحمیل مجدد تحریمها علیه ایران و ادامه سیاست «فشار حداکثری» بوده است که با روح برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازگاری ندارد.
این دیپلمات چینی تأکید کرد که پیشنویس آمریکا فاقد منطق و مبنای حقوقی است. او ادامه داد، آمریکا نگرانیهای اکثریت اعضای شورای امنیت را نادیده گرفته و تأکید داشت که این شورا قطعنامه را تصویب کند. در چنین شرایطی چین به این پیشنویس رأی مخالف داد.
او خاطرنشان کرد، آمریکا در مه ۲۰۱۸ اعلام کرد که به طور یکجانبه از برجام خارج میشود و از سیاست فشار حداکثری دفاع کرده و کوشیده که از اجرای برجام توسط سایر جناحها جلوگیری کند. این اقدامات باعث بالا گرفتن تنشها پیرامون موضوع هستهای ایران شده است.
نماینده چین در سازمان ملل گفت، آمریکا با خروج از برجام، دیگر طرف این تفاهم نیست و از این رو مشروعیتی برای درخواست از شورای امنیت جهت به جریان انداختن مکانیسم بازگشت خودکار (مکانیسم ماشه) ندارد.
او ادامه داد: اکثریت اعضای شورای امنیت بر این باورند که این تلاش آمریکا فاقد مبنای حقوقی است. چنانچه آمریکا به رغم دیدگاه بینالمللی، به کار خود اصرار ورزد، باز هم محکوم به شکست خواهد بود.
ژانگ جون تصریح کرد، نتیجه رأیگیری نشان داد که یکجانبهگرایی از هیچ حمایتی برخوردار نیست. به گفته وی، هر تلاشی برای قرار دادن منفعت یک جناح فراتر از منفعت مشترک جامعه بینالمللی، منتهی به بنبست است.
او حفظ برجام را دارای اهمیت بسیار دانست و خواهان تسهیل ایجاد امکان گفتوگو میان جناحهای ذینفع شد.
روسیه: اقدام آمریکا نقض قطعنامه ۲۲۳۱ بود
به گزارش خبرگزاری مهر، هیأت نمایندگی روسیه در سازمان ملل متحد با اعلام اینکه به قطعنامه شورای امنیت در خصوص تمدید «تحریم تسلیحاتی علیه ایران» که آمریکا آن را پیشنهاد داده بود، رأی منفی داد، در بیانیهای تأکید کرد: «ما همواره با تلاشها برای تحمیل تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران از طریق شورای امنیت سازمان ملل مخالفیم. رویه تأیید مورد به موردِ انتقال سلاح به داخل ایران یا خارج از این کشور در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت نه ارتباطی به حق ایران برای توسعه برنامه صلحآمیز هستهای داشته و نه مشروط به هیچ شرط دیگری بوده است. این رویه از آغاز موقت بوده و دقیقاً برای یک دوره ۵ ساله معرفی شده و هرگز قرار نبوده تمدید شود. ما کماکان بر اساس این فرضیه عمل میکنیم که هیچ دلیل حقوقی و یا دلایل دیگر برای تجدیدنظر در چنین رویکردی وجود ندارد».
در ادامه این بیانیه آمده است: «علاوه بر این، پیشنهاد آمریکا نقض آشکار ضمیمه «ب» قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت است که صراحت دارد تنها روش مشروع برای تجدیدنظر در تقویم زمانی مربوط به نظام فوقالذکر برای انتقال سلاح، تصمیم متفقالقول کمیسیون مشترک برجام است. آمریکا با توجه به خروج عامدانهاش از این توافق در سال ۲۰۱۸ که هیچگاه هم آن پنهان نکرد حق خود برای استفاده از این ابزار را از دست داد».
میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی مستقر در وین هم در یک پیام توئیتری به این موضوع واکنش نشان داد: «تلاش آمریکا برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران شکست خورد. کاملاً قابل پیشبینی بود. این تلاش، بیاساس بود. کسانی که در این زمینه نگرانیهایی مطرح میکنند نباید مبالغه به خرج دهند. فقط به یاد بیاورید: قبل از سال ۲۰۱۰ هیچ تحریم [تسلیحاتی علیه ایران] در کار نبود و هیچ فاجعهای رخ نداد. الان هم اتفاقی نمیافتد».
واکنش «فرانسه» و «آلمان» به شکست قطعنامه آمریکا
واکنش آلمان
نماینده آلمان در سازمان ملل در بیانیهای بر تعهد برلین به پایبندی به برجام تأکید کرده و از طرف دیگر به تکرار ادعاهایی درباره ایران پرداخته است. در این بیانیه آمده است:«آلمان به اجرای کامل قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت که برای تأیید برجام صادر شده متعهد است. ما به همراه فرانسه و پادشاهی متحده انگلیس، به رغم چالشهای ایجادشده توسط خروج آمریکا از برجام در می ۲۰۱۸ و عدم پایبندی سیستماتیک ایران به تعهدات کلیدیاش از جولای ۲۰۱۹، سرسختانه برای حفظ برجام تلاش کردهایم و به تلاشهایمان در این زمینه ادامه خواهیم داد. ما به برجام پایبندیم و از ایران میخواهیم تمامی اقدامات مغایر با این توافق را به عقب برگردانده و بدون تأخیر به پایبندی کامل به این توافق برگردد.
همزمان، ما به شدت درباره رفتارهای ایران در منطقه نگرانیم. از زمان تصویب قطعنامه ۲۲۳۱، ایران مکرراً مفاد مربوط به تحریمهای تسلیحاتی شورای امنیت را به طرق مختلف از جمله با ارسال سلاح به یمن، لبنان، سوریه و عراق نقض کرده است. بنابراین، ما با نگرانیهای مطرحشده از جانب برخی از اعضای شورای امنیت درباره انقضای تحریمهای مربوط به سلاحهای متعارف علیه ایران موافقیم. وزرای خارجه تروئیکای اروپایی به صراحت گفتهاند که انقضای این محدودیتها برای امنیت و ثبات منطقه تبعات منفی خواهد داشت.
با این وجود، آلمان به این قطعنامه رأی ممتنع داد زیرا این قطعنامه به ما برای حل موثر مخاطرات مشخصشده در بالا و بهبود امنیت و ثبات در منطقه کمک میکند. مشخص بود که این پیشنویس قادر به جلب حمایت شورای امنیت نخواهد بود. ما معتقدیم که برای یافتن راهی که مورد قبول اعضای شورای امنیت باشد و بتواند پاسخهای مناسبی برای مقابله با چالشهای ناشی از انقضای این تحریمها فراهم آورد به زمان و رایزنیهای بیشتری نیاز است.»
واکنش فرانسه
فرانسه نیز ضمن ابراز نگرانی از آنچه رفتارهای ایران در منطقه خوانده شده بر پایبندی به برجام تأکید کرده است. در متن بیانیه هیأت نمایندگی فرانسه چنین آمده است:«فرانسه بار دیگر بر تعهد خود به حفظ برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ این شورا که این توافق را تأیید کرد تأکید میکند.
از آنجا که ما به برجام متعهدیم، به شدت از نقض تعهدات هستهای ایران ذیل این توافق نگرانیم. ما از ایران میخواهیم تمامی اقدامات مغایر با برجام را بدون تأخیر به عقب برگرداند و ما به تلاشهای مستمر خود در چارچوب مکانیسم حل و فصل اختلافات در برجام برای بازگرداندن ایران به پایبندی کامل برجام ادامه خواهیم داد.
ما به شدت از رفتارها بیثباتکننده ایران در منطقه نگرانیم که از آن جمله میتوان به نقض مفاد مربوط به سلاحهای متعارف در قطعنامه ۲۲۳۱ از طریق انتقال سلاح به یمن، لبنان، سوریه و عراق و همچنین بازیگران غیردولتی اشاره کرد. بر همین اساس، انقضای تحریمهای سازمان ملل در خصوص سلاحهای متعارف که توسط قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت پایهگذاری شده و اکتبر سال جاری به پایان میرسد، میتواند تبعات جدی برای امنیت و ثبات منطقه داشته باشد.
با وجود این فرانسه به پیشنویس قطعنامه پیشنهادی رأی ممتنع داد زیرا این قطعنامه محتوی پاسخ مناسب به چالشهای ناشی از انقضای این تحریمها نبود؛ ضمن آنکه این قطعنامه بنا به این دلیل که قادر به جلب حمایت اعضای شورا نیست و فاقد مبانی لازم برای رسیدن به اجماع بر سر آن است احتمالاً قادر به پیشبرد امنیت و ثبات در منطقه نیز نخواهد بود.»
منبع:
1. پامپئو: برای تمدید تحریمهای ایران هر کاری میکنیم / ایسنا
2. استقبال نماینده ایران از شکست آمریکا در شورای امنیت / ایسنا
3. بیانیه پامپئو پس از شکست سنگین آمریکا در شورای امنیت / ایسنا
4. چرا انگلیس به قطعنامه تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران رأی نداد؟ / ایسنا
5. چین: پیشنویس آمریکا در راستای ادامه سیاست «فشار حداکثری» بود / ایسنا
6. روسیه: اقدام آمریکا نقض قطعنامه ۲۲۳۱ بود / مهر
7. واکنش «فرانسه» و «آلمان» به شکست قطعنامه آمریکا / الف
8. موسوی: در تاریخ ۷۵ ساله سازمان ملل سابقه نداشته آمریکا تا این حد منزوی باشد / ایسنا