التهاب قیمتها در بازار خودرو
.jpg "دلایل افزایش قیمت خودرو در بازار")
این در حالی است که استدلال سیاستگذاران تنظیم بازار خودرو این بود که درج قیمت در وب‌سایت‌ها زمینه سفته‌بازی و دلالی با قیمت‌های نجومی را افزایش می‌دهد و بازار خودرو را به هم ریخته است. هرچند مخالفان حذف قیمتها از وب‌سایت‌های خرید و فروش معتقد بودند که این سایت‌ها به نوعی باعث شفافیت قیمتها و شکل‌گیری نظام عرضه و تقاضای کالاها می‌شوند و حذف قیمت، راهکار درستی برای تنظیم بازار نیست. با افزایش التهابات بازار خودرو و مسکن که از ابتدای امسال شدت گرفت، سایت‌های خرید و فروش آنلاین به شکل‌گیری فضای دلالی و قیمت‌سازی به‌ویژه در بازار خودرو متهم شدند و گفته شد یکی از عوامل ایجاد هیجان و التهاب در بازار خودرو و مسکن کشور فعالیت سودجویان و تعدادی از دلالان فعال در این حوزه است که با فعالیت گسترده و سازمان‌یافته در سایت‌های واسط باعث افزایش بی‌رویه وخارج از عرف قیمت خودرو و مسکن شده‌اند.
در نخستین روز خردادماه سال جاری، قیمت خودروها و املاک باید از پلتفرم‌ها برداشته شود و پس از دستور قضایی برای حذف قیمتها در بخش املاک و خودرو افراد با باز کردن هر یک از آگهی‌های خرید و فروش و یا اجاره ملک و خودروهای فروشی در این سایت‌ها با کلمه توافقی در بخش قیمت کالا روبرو می‌شوند. سال 97 هم شبیه این اتفاق در بازار طلا و سکه افتاد؛ پس از آنکه تعدادی از معامله‌گران طلا و ارز دستگیر شدند، درج قیمت واقعی روی ویترین صرافی‌ها ممنوع شد و حتی محدودیت خرید و فروش برای افراد به وجود آمد در نتیجه این اقدامات، التهاب در بازار فلزات گرانبها و ارزهای خارجی کاهش نیافت و مردم به فروشندگان نامعتبر مراجعه کردند، دلالان به کانال‌های متنوع در شبکه‌های مجازی روی آوردند و البته مصرف‌کنندگان واقعی هم موفق به تامین نیازهای خود نشدند.
نارضایتی مردم از حذف قیمت خودرو
در حال حاضر عدم دسترسی به قیمتها باعث نارضایتی مردم و دشوار شدن فرآیند اجاره و معامله مسکن و خودرو شده است، پس از این اقدام قضایی افرادی که برای اجاره مسکن یا خرید خودرو از سایت و اپلیکیشن دیوار استفاده می‌کردند با حذف نمایش قیمتها دچار سردرگمی شدند. در این میان برخی معتقدند این اقدام در تضاد آشکار با بازار شفاف است و تجربه‌های گذشته نشان داده که اقدامات دستوری این‌چنینی تاثیر خاصی بر وضعیت آشفته قیمت خودرو و مسکن نداشته و حتی ممکن است با ایجاد عدم شفافیت به روند افزایشی قیمت مسکن و خودرو دامن بزند.از مهمترین اشکالات حذف قیمت این دو بخش می‌توان به افزایش هزینه کاربران در جست‌وجو، برقراری تماس‌های بیهوده و هدر رفتن وقت و انرژی، عدم شفافیت قیمتها و به طور کلی دشوار شدن فرآیند معاملات اشاره کرد.
هر چند این اقدام دولت با هدف تعدیل قیمتها صورت گرفته اما حذف قیمت دو کالای سرمایه‌ای از این سایت‌های فروش آنلاین عملا باعث قطع رابطه مستقیم فروشنده و خریدار شده است.
خودروسازان هر سه ماه یکبار اجازه دارند برای افزایش قیمت درخواست دهند
امرالله امینی استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به اینکه بر اساس مصوبه‌ای که شورای رقابت تصویب کرده به دلیل افزایش تورم و نوسانات دائم نرخ ارز، خودروسازان هر سه ماه یکبار اجازه دارند، برای افزایش قیمت درخواست دهند، گفت: وی با تاکید بر اینکه صنعت خودروسازی ایران درگیر یک سیکل معبوبی شده، که این چرخه مدام تکرار می‌شود، افزود: در مورد وضعیت صنعت خودرو و اینکه مدام قیمتها افزایش پیدا می‌کند، اما باز خودروسازان از این وضعیت ناراضی هستند، باید چند عامل را ریشه این افزایش بی رویه قیمت خودرو دانست، که تمامی هم ندارد.
امینی اظهار داشت: اولین نکته به این مسئله مربوط می‌شود که مدیران خودروساز همگی سیاسی هستند و بعد از اینکه دولت یا وزیر صنعت تغییر می‌کند آنها نیز صندلی خود را از دست می‌دهند، این موضوع نشان‌دهنده آن است که مدیران متخصص برای این صنعت انتخاب نمی‌شود و در نتیجه این شرکت‌ها برنامه راهبردی و مشخصی برای اصلاح وضعیت خود ندارند
این کارشناس بازار خودرو بیان داشت: نکته دوم نیز به این قضیه برمی‌گردد که خودروسازان به طور واقعی خصوصی نشده اند، که اگر این طور بود دیگر دولت مدیران آنها را انتخاب نمی‌کرد، همین موضوع باعث سوء مدیریت در این شرکت‌ها و زیان‌دهی آنها شده که این مسئله چند اتفاق را رخ می‌زند، اول اینکه آنها از قدرت مالی لازم برای تحقیق و توسعه و همچنین تولید محصولات متنوع و باکیفیت برخوردار نیستند و مجبور می‌شوند یک خودرو را برای ۲۰ سال به صورت ممتد تولید کنند، دوم هم اینکه به دلیل جبران زیان انباشته، مدام درخواست افزایش قیمت می‌کنند، اما به دلیل اینکه هر روز به میزان این زیان انباشته افزوده می‌شود، این افزایش قیمتها نیز دردی از خودروسازان دوا نخواهد کرد.
وی اضافه کرد: نکته سوم به اتلاف منابعی مربوط است که در دولت‌های مختلف به خصوص در دوره احمدی‌نژاد در صنعت خودرو رخ داد، وی در سفر‌هایی که به کشور‌هایی نظیر ونزوئلا و سنگال انجام داد، وعده تاسیس خط تولید خودرو را داد و میلیارد‌ها تومان از منابع این صنعت و کشور را به هدر داد، این در حالیست که خط تولیدی که در سنگال احداث شد، الان چند سالی است که خاک می‌خورد.
رشد قیمت دلار علت افزایش قیمت خودرو در بازار
رییس انجمن صنایع همگن قطعه‌سازی گفت: مهمترین دلیل افزایش قیمت خودرو به رشد قیمت دلار در بازار باز می‌گردد.
محمدرضا نجفی‌منش درباره راهکار وضعیت بازار خودرو اظهار داشت: من فکر می‌کنم گام اول این است که دولت جز در کالای ضروری و اساسی که به سفره و خوراک مردم ربط دارد، از قیمت‌گذاری خارج شود.
وی افزود: خودرو نیاز اصلی نیست، باید درست عمل کرد. باید اجازه داد صنعت خودرو نفس بکشد. خودروساز نباید متضرر شود.
رییس انجمن صنایع همگن قطعه‌سازی تصریح کرد: من به تجربه خودمان در دهه هفتاد اشاره می‌کنم. در این دوره دولت، قیمت را براساس حاشیه بازار تعیین کرد. به عنوان مثال می‌گفت این خودرو اگر هفت میلیون تومان است، خودروساز به قیمت ۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان تحویل دهد.
نجفی‌منش ادامه داد: کم کم بازار با قیمت کارخانه هماهنگ می‌شد و کارخانه دوباره ۳۰۰ هزار تومان قیمت را پایین می‌آورد. دیدیم این وضعیت آرامشی ۱۳ ساله را در بازار خودرو ایجاد کرد.
وی خاطرنشان کرد: به عبارت دیگر، در این دوره ۱۳ ساله قیمت نهاده‌های خودرو ۲۰۰ تا ۳۰۰ درصد افزایش یافت، اما خودرو تنها ۲۵ درصد گران شد. این تجربه خوبی بود که می‌تواند دوباره مدنظر قرار گیرد
افزایش نرخ ارز و عدم عرضه قیمت خودرو را بالا برد
سعید موتمنی، رییس اتحادیه فروشندگان خودرو نیز در خصوص حذف قیمتها از سایت‌های معاملات آنلاین می‌گوید: «این موضوع که تنها دلیل افزایش قیمت خودرو را سایت‌های فروش آنلاین و نرخ‌گذاری دلالان در این سایت‌ها بدانیم تصور درستی نیست زیرا هم قیمت ارز نوسان داشته و هم در شرایط کنونی موضوع عرضه خودرو و تامین نیاز مردم مطرح است.»موتمنی با اشاره به عدم همکاری‌ها در زمینه اعلام قیمت‌های روزانه به سایت‌های فروش آنلاین می‌گوید: «تنها در صورتی که قیمت پایه برای خودرو وجود داشته باشد می‌توان به قیمت‌گذاری‌ها اعتماد کرد همانند رویه‌ای که برای قیمت‌گذاری لوازم خانگی به وجود آمده بود و همه اقلام در همه جا به یک میزان قیمت‌گذاری می‌شد البته پیش از حذف قیمتها قرار بر این بود تا نرخ خودرو در اختیار سایت‌های دیوار، شیپور و باما قرار گیرد تا بتوانند آن را مرجع خود قرار دهند، اما این اتفاق رخ نداد و هیچ کس حاضر به ارائه قیمت خودرو به پلتفرم‌ها نشد.»
او با تاکید بر اینکه عدم نظارت بر آگهی‌ها باعث حذف قیمتها شد، می‌گوید: اصالت آگهی در سایت‌های دیوار و شیپور بسیار مهم است تا افراد سودجو در این فضا اقدام به کلاهبرداری نکنند وگرنه تا دو سال قبل که ممنوعیتی برای واردات خودرو وجود نداشت قیمت‌گذاری در این سایت‌ها هم مشکلی نداشت اما از زمان محدودیت در عرضه خودرو به بازار با دستور قضایی قیمتها را حذف کردند. سال گذشته نیز با حذف قیمت خودرو و مسکن در پلتفرم‌های فروش اینترنتی به مدت تقریبا سه ماه، مردم و فعالان این حوزه با وضعیتی مشابه موقعیت امروز روبرو شدند.
منبع:
1.کارگرآنلاین / التهاب قیمتها در بازار خودرو
2.فرارو / چرا خودرو مدام گران می‌شود؟
3.خبرآنلاین / مکانیزم قیمت‌گذاری خودرو تغییر می‌کند؟
4.شبکه خبر / دلایل افزایش حبابی قیمت خودرو در چند روز اخیر
