شریعتمداری در یادداشت خود نوشته بود"حضرت آیتالله سیستانی (دام عزّه) در این دیدار از نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل خواستند که انتخابات پارلمانی عراق تحت نظارت نمایندگانی از سازمان ملل متحد انجام پذیرد! که با عرض پوزش باید به محضر ایشان عرضه داشت این درخواست اولاً؛ دون شأن و جایگاه برجسته و قابل احترام حضرت آیتالله سیستانی است. در واقع این سازمان ملل است که برای توجیه صلاحیت خود به تائید حضرت ایشان نیاز دارد."
به عقیده مدیر مسئول کیهان سخنان مرجع بزرگ شیعیان عراق "با جایگاه و منزلت عراق به عنوان یک کشور مستقل که استقلال و آزادگی خود را با ایثارها، از خودگذشتگیها، خوندادنها و خوندل خوردنهای مردم شریف و مخصوصاً جوانان غیور آن سرزمین مقدس به دست آورده است، همخوانی ندارد."
حسین شریعتمداری در بخش دیگری از یادداشت خود تاکید کرده بود"دعوت از سازمان ملل برای نظارت بر انتخابات یک کشور، اعلام ورشکستگی آن کشور، بدبینی به ملت و خوشبینی به بیگانگان است و بدیهی است که این دو مقوله از ساحتقدسی حضرت آیتالله سیستانی مرجع عالیقدر جهان تشیع به دور است."
او سازمان ملل را متهم کرده بود که "به صورت یک اهرم فشار، در اختیار قدرتهای زورگو، مخصوصاً آمریکا و متحدان غربی و عبری و عربی آن قرار دارد. "
مدیر مسئول روزنامه کیهان در پایان یادداشت خود معتقد بود که در گزارش دیدار آیتالله سیستانی با نماینده سازمان ملل "اشتباه" رخ داده است و "انتظار آن است که دفتر معظمله این بخش از گزارش ملاقات یادشده را تصحیح کند."
شریعتمداری گفته بود موضع آیتالله سیستانی دون شان اوست
آیتالله سیستانی چه گفت؟
جنین هنیس پلاسخارت، نماینده دبیرکل سازمان ملل در عراق ۲۳ شهریور ماه با آیتالله سید علی سیستانی مرجع عالیقدر این کشور، دیدار و گفتگو کرد.پلاسخارت به عنوان نماینده دبیرکل سازمان ملل در عراق، تنها مقام بینالمللی است که آیتالله سیستانی حاضر است با او دیدار و گفتگو کند. همین مسئله نشان میدهد که او چقدر به عدم دخالت خارجی در امور عراق پایبند است.
نماینده دبیرکل سازمان ملل در عراق پیش این در بحبوبه اعتراضات اجتماعی اکتبر ۲۰۱۹ تا فوریه ۲۰۲۰ در یازدهم نوامبر ۲۰۱۹ با آیت الله سیستانی دیدار و پیرامون اوضاع عراق با او بحث و گفتگو کرد.
در دیدار اخیر نماینده سازمان ملل، آیتالله سیستانی درباره اهمیت انتخابات پارلمانی سال آینده سخن گفت. براساس بیانیه دفتر مرجع شیعیان عراق او تاکید کرد: "انتخابات زودهنگام به خودی خود یک هدف نیست بلکه مسیر مسالمت آمیز صحیح برای خروج از بن بست فعلی است."
اما بخش مهمی که مورد انتقاد حسین شریعتمداری قرار گرفته بود این است: «انتخابات پارلمانی که قرار است سال آینده برگزار شود، از اهمیت بالایی برخوردار است و باید شرایط لازم را برای آن فراهم آورد که به نتایج آن درجه بالایی از اعتبار بدهد تا شهروندان را به مشارکت گسترده در آن ترغیب کندو برای این هدف باید مطابق با یک قانون منصفانه و عادلانه و به دور از منافع شخصی برخی فراکسیونها و طرفهای سیاسی انجام شود همچنان که باید در مراحل مختلف برگزاری آن، روند شفافیت مراعات شود و نظارت بر آن به صورت جدی و با هماهنگی بخش مربوطه در هیئت سازمان ملل متحد صورت گیرد.»
انتقاد روزنامه کیهان بازتاب وسیعی در رسانهها داشته، اما به نظر میرسد برداشت روزنامه کیهان با آنچه که از سخنان آیتالله سیستانی توسط دفتر او منتشر شده متفاوت است.
روزنامه کیهان اینگونه برداشت کرده که مرجع شیعیان عراق خواستار نقش مستقیم سازمان ملل در نظارت بر انتخابات شده است، اما، خبرگزاری شفقنا که نزدیک به محافل مذهبی عراق است تفسیر دیگری از سخنان آیتالله سیستانی ارائه کرده است.
شفقنا با اشاره به بیانیه دفتر مرذجع شیعیان عراق درباره دیدار او با نماینده سازمان ملل نوشته است: «بیانیه یاد شده از نظارت بر انتخابات توسط سازمان ملل سخن نمیگوید بلکه از هماهنگی نظارت با ضوابط سازمان ملل سخن میگوید، ومعنای آن اینست که نظارت صرفا از سوی عراقیها صورت گیرد، ولی ویژگی اشخاص ناظر وضوابط اعمال شده در اجرای انتخابات با ضوابط سازمان ملل همخوان باشد، تا جای هیچگونه اعتراض و ایراد از طرف بعضی گروههای ذی ربط در صحت انتخابات وجود نداشته باشد."
واکنش ها به این ماجرا
سخنگوی وزارت خارجه ایران
سخنگوی وزارت خارجه ایران همچنین در پاسخ به سوالی در ارتباط با مطلب منتشر شده در یکی از روزنامههای صبح کشور در ارتباط با مواضع آیت الله سیستانی در دیدار اخیرشان با نماینده سازمان ملل در عراق با اشاره به اهمیت مرجعیت برای مردم ایران و عراق و احترامی که ملت و دولت های دو کشور برای این رکن مهم قائل هستند، خاطر نشان کرد: آیت الله سیستانی نقش بیبدیلی در عراق دارد و دارای جایگاه ویژه ای در بین شیعیان هستند.
وی ادامه داد: موضع مطرح شده ربطی به ارکان جمهوری اسلامی ایران ندارد، ما برای مرجعیت احترام ویژهای قائل هستیم و طبیعی است که تحمل نمیکنیم که به جایگاه مرجعیت خدشه ای وارد و به این جایگاه تخطی شود.
ظریف: آیت الله سیستانی سرمایهای برای جهان اسلام است
به گزارش روز دوشنبه ایرنا ظریف در توئیتی که به زبان عربی منتشر کرد ، افزود: ایران نقش ایشان در برقراری امنیت در عراق و ثبات آن و حفظ حاکمیت و وحدت سرزمینی این کشور و رهایی از قدرتهای اشغالگر و ساختن عراق جدید بر اساس انتظارات ملت برادر عراق را ارج می نهد.
نوری المالکی اقدام روزنامه کیهان و حسین شریعتمداری را محکوم کرد
نوری المالکی نوشت: «توهین به مرجعیت، توهین به همه مردم عراق است.»
رهبر ائتلاف قانون عراق در بیانیهای تصریح کرد: «حضرت آیتالله سیستانی، مرجع عالیقدر تشیع همواره در خدمت امنیت عراق برای حفاظت از روند سیاسی بوده و در سختترین شرایط از کشور پشتیبانی کرده است و ایشان مورد حمایت همه طیفهای ملت عراق قرار دارد.»
مالکی افزود: «یادداشت یک روزنامه در ایران و انتقاد موجود در آن که توهین به مرجعیت عالیقدر در پی استقبال ایشان از جنین هنیس پلاسخارت، نماینده ویژه سازمان ملل به شمار میآید را شدیدا محکوم میکنیم، این اقدام توهین به همه مردم عراق به شمار میرود.»
المالکی در پایان از این روزنامه خواست تا این موضع نامطلوب خود اصلاح کند، موضعی که با موضع جمهوری اسلامی ایران و احترام عمیق این کشور به مرجعیت عالیقدر در تعارض است.
بر اساس گزارشها برهم صالح رئیس جمهور، مصطفی کاظمی نخستوزیر، محمد الحلبوسی رئیس پارلمان عراق و فائق زیدان، رئیس شورای عالی قضایی عراق که در جلسهای مشترک حاضر بودند، انتقاد از آیتالله سیستانی را محکوم کردهاند.
وب سایت شفقنا نزدیک به منابع عراقی به نقل از این مقامهای عالی عراق گزارش کرده است که "هر گونه اهانت به مقام مرجعیت محکوم است و جایگاه رهبری معنوی نزد مردم عراق و مسلمانان و انسانیت محفوظ و معتبر است".
روسای قوای عراق گفتهاند رهنمودهای آیتالله سیستانی در دیدار با نماینده ویژه سازمان ملل در امور عراق "نقشه راهی است که ضامن پایان دادن به بحرانها و حرکت به سمت انتخابات زودهنگام، سالم و آزاد" است.
عذرخواهی حسین شریعتمداری درباره یادداشت اخیر راجع به بیانات آیتالله سیستانی
آقای حسین شریعتمداری در یادداشتی در روزنامه کیهان نوشت: یادداشت اینجانب در کیهان روز شنبه ( 5 مهرماه 99 ) که با توجه به انگیزه نگارش آن , عنوان "برخاسته از ارادت " را بر تارک خود داشت و از دلشورهای نسبت به بخشی از بیانیه دفتر حضرت آیت الله سیستانی درباره نظارت سازمان ملل بر انتخابات پارلمانی عراق حکایت می کرد , بازتاب گسترده ای درپی داشت و با برداشت های متفاوتی روبرو شده است که کماکان نیز ادامه دارد . از این روی توضیح پیش روی را ضروری میدانم.
متن کامل این یادداشت به شرح زیر است:
استناد اینجانب در یادداشت مورد اشاره به متن فارسی بیانیه ای بود که دفتر حضرت آیت الله سیستانی در باره ملاقات معظم له با خانم "جینین هینیس پلاسخارت” نماینده ویژه دبیر کل سازمان ملل متحد منتشر کرده بود . برداشت نگارنده از بیانیه یاد شده آن بود که حضرت ایشان خواستار نظارت مستقیم سازمان ملل بر انتخابات آینده عراق شدهاند.
خوشبختانه دفتر حضرت آیتالله سیستانی ( دام عزّه) درپی انتشار یادداشت کیهان توضیحی ارائه کرد که نشان میداد برداشت اینجانب با واقعیت فاصله داشته است و حضرت ایشان آنگونه که در بیانیه دفتر معظم له آمده است خطاب به نماینده ویژه دبیر کل سازمان ملل فرمودهاند " باید در مراحل مختلف برگزاری آن (انتخابات ) روند شفافیت مراعات شود و نظارت بر آن به صورت جدی و با همآهنگی بخش مربوطه در هیئت سازمان ملل متحد صورت پذیرد " و در ادامه آمده است "بیانیه یاد شده از نظارت بر انتخابات توسط سازمان ملل سخن نمی گوید بلکه از همآهنگی نظارت با ضوابط سازمان ملل سخن میگوید و معنای آن این است که نظارت صرفاً از سوی عراقیها صورت میگیرد ولی ویژگی اشخاص ناظر و ضوابط اعمال شده در اجرای انتخابات با ضوابط سازمان ملل همخوان باشد تا جای هیچگونه اعتراض و ایراد از طرف بعضی گروههای ذیربط در صحت انتخابات وجود نداشته باشد ".
همانگونه که ملاحظه می شود منظور ایشان همخوانی نظارت با ضوابط سازمان ملل بوده است و نه نظارت سازمان ملل بر انتخابات عراق. از این روی برداشت اینجانب از نظر حضرت آیت الله سیستانی با آنچه ایشان فرموده بودند همخوانی نداشته است که به خاطر این خطای ناخواسته از محضر معظم له پوزش میخواهم و امید آن که عذر تقصیر اینجانب را بپذیرند.
و اما در این وجیزه اشاره به سه نکته را ضروری میدانم ;
1 ــ بعد از انتشار یادداشت کیهان , مسئولان و شخصیت های بلند پایه عراق, از جمله آقایان رئیسجمهور, نخست وزیر, رئیس دستگاه قضائی, رئیس مجلس, آقای نوری مالکی, آقای حیدر العبادی و … با صدور بیانیههای جداگانه به حمایت از حضرت آیتالله سیستانی برخاستند و ضمن ابراز ارادت به ساحت مقدس مرجعیت, اینجانب و یادداشتی را که نوشته بودم, به شدت محکوم کردند. اعتراض حضرات را میپذیرم و جائی برای خُردهگیری نمی بینم ولی آنچه در این میان حائز اهمیت است و درخور تقدیر, اتحاد و یکپارچگی مسئولان محترم عراق در دفاع از مرجعیت و حمایت از معظم له است که به یقین, برای مردم شریف عراق امید آفرین و برای دشمنان اسلام ناامیدکننده و رنج آور خواهد بود و از این روی بایسته شکر.
2 ــ برخی از منتقدان, یادداشت نگارنده را توهینآمیز نامیدهاند که اتهامی ناروا و به دور از انصاف است چرا که تواضع نسبت به ساحت حضرت آیت الله سیستانی و عرض ادب و ابراز ارادت به ایشان در سطر سطرِ یادداشت یاد شده موج میزند و اینجانب به باور قلبی و نه تشریفات ظاهری, از جایگاه برجسته و قابل تقدیر و احترام ایشان یاد کردهام. به عنوان مثال ــ و فقط یک نمونه از آن میان ــ تاکید داشته ام که "با توجه به جایگاه برجسته و قابل احترام حضرت آیت الله سیستانی, این سازمان ملل است که برای توجیه صلاحیت خود به تائید حضرت ایشان نیاز دارد و نه ایشان به سازمان ملل" . نسخههای فراوان روزنامه کیهان به وضوح نشان میدهند که همواره از اقدامات حضرت آیت الله سیستانی با تقدیر یاد کردهایم و مخصوصاً نقش ایشان در حفظ استقلال عراق را ستودهایم.
3 ــ شماری هرچند اندک نیز با اشاره به حضور حضرت آیت الله سیستانی در عراق و اینکه معظم له یکی از مراجع بزرگوار عراق هستند, به نگارنده اعتراض کردهاند که چرا درباره ایشان سخن گفتهای؟! در این خصوص گفتنی است مرزهای جغرافیائی اگرچه معتبر و قابل احترام هستند ولی نمیتوانند جدا کننده امت یکپارچه اسلامی از یکدیگر باشند. آیت الله سیستانی متعلق به جهان تشیع است که گسترهای فراتر از این کشور و آن کشور دارد و به ایران و عراق و لبنان و سوریه و پاکستان و … محدود نمیشود.
منبع:
1. واکنش های داخلی و خارجی به انتقاد حسین شریعتمداری از آیت الله سیستانی / پرسش
2. نوری المالکی اقدام روزنامه کیهان و حسین شریعتمداری را محکوم کرد / تجارت آنلاین
3. واکنش سخنگوی وزارت خارجه به یادداشت حسین شریعتمداری علیه آیت الله سیستانی / انتخاب
4. انتقاد از آیتالله سیستانی در ایران؛ ماجرا چیست؟ / فرارو
5. توضیح مهم حسین شریعتمداری درباره یادداشت اخیر راجع به بیانات آیتالله سیستانی/ "برداشتم اشتباه بود" / تسنیم
6. توییتر