پایان تمام محدودیت‌های تسلیحاتی ایران پس از 13 سال + واکنش ها

وزارت امور خارجه اعلام کرد: از امروز، همه محدودیت‌های انتقالِ اقلام تسلیحاتی به و از جمهوری اسلامی ایران و همچنین اقدامات و خدمات مالی مرتبط با آن به صورت خودکار خاتمه یافت.

يکشنبه، 27 مهر 1399

تخمین زمان مطالعه:

نویسنده : تحریریه راسخون

موارد بیشتر برای شما

به گزارش راسخون، وزارت خارجه ایران در خصوص پایان محدودیت‌های تسلیحاتی و ممنوعیت سفر تعدادی از شهروندان و مسئولین نظام بیانیه‌ای صادر کرد.

متن بیانیه به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
امروز، یک روز بسیار مهم برای جامعه جهانی است، که برخلاف تلاش‌های رژیم ایالات متحده، از قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت ملل متحد و برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) صیانت کرده است. از امروز، همه محدودیت‌های انتقالِ اقلام تسلیحاتی به و از جمهوری اسلامی ایران و همچنین اقدامات و خدمات مالی مرتبط با آن و تمامی ممنوعیت‌های ورود یا عبور از قلمرو دولت‌های عضو ملل متحد که پیش از این علیه برخی از شهروندان و مسئولین نظامی ایران تحمیل شده بودند، به صورت خودکار خاتمه یافت. بر اساس یکی از نوآوری‌های برجام، اختتام قطعی و بدون قید و شرط محدودیت‌های تسلیحاتی و ممنوعیت‌های مسافرتی مستلزم هیچ‌گونه تصویب قطعنامه‌ی جدیدی نیست و هیچ نیازی به صدور بیانیه و یا هیچ اقدام دیگری از سوی شورای امنیت ملل متحد ندارد.

لغو محدودیت‌های تسلیحاتی و ممنوعیت مسافرتی بگونه‌ای طراحی شده است که خودکار بوده و به هیچ اقدام دیگری نیاز ندارد. این مهم پس از مذاکرات نفس‌گیر و با پیش‌بینی دقیق از امکان نقض تعهد از سوی یک یا چند طرف دیگر برجام به دست آمد. همین روش برای پایان محدودیت‌های موشکی در سال ۱۴۰۲ (۲۰۲۳) و نیز پایان کامل پرونده هسته‌ای در شورای امنیت در سال ۱۴۰۴ (۲۰۲۵) هم پیش‌بینی شده است.

بنابراین، از امروز، جمهوری اسلامی ایران می‌تواند هرگونه سلاح و تجهیزات لازم را، از هر منبعی، بدون محدودیت قانونی و صرفاً براساس نیازهای دفاعی خود تهیه کند و همچنین می‌تواند بر مبنای سیاست‌های خود تسلیحات دفاعی صادر کند. در اینجا باید این نکته مورد تاکید واقع شود که سنگ بنای سیاست خارجی ایران رد سلطه و فشار در هر شکل آن است. از این رو، تحمیل هرگونه محدودیت در هر زمینه‌ای – از جمله مالی، اقتصادی، انرژی و تسلیحاتی – هیچگاه از جانب ایران به رسمیت شناخته نشده است.

در عین حال، دکترین دفاعی ایران بر پایداری عظیم مردم و توانمندیهای بومی استوار است. از زمان دفاع مقدس و جنگ تحمیلی هشت ساله رژیم صدام علیه ایران—که طی آن مردم دلاور ایران قربانی تسلیحات پیشرفته و آتش‌افروز غربی شد—تاکنون جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر قابلیت‌ها و ظرفیت‌های بومی، نیازهای دفاعی خود را تأمین کرده است. این دکترین همچنان محور اصلی و اساسی کلیه اقدامات جمهوری اسلامی ایران در حفظ قدرت دفاعی بوده و خواهد بود. تسلیحات غیرمتعارف و کشتارجمعی و واردات بی‌رویه سلاح‌های متعارف در دکترین دفاعی جمهوری اسلامی ایران جایگاهی ندارد. توان بازدارندگی کشور مبتنی بر دانش و توانمندی بومی و برخاسته از قدرت و مقاومت مردم ایران است. در تاریخ معاصر، ایران به رغم اختلاف و برتری در قدرت، هیچگاه آغازگر جنگ نبوده است.

ولی متأسفانه معاملات سودآور تسلیحاتی- عمدتاً میان کشورهای غربی و برخی کشورهای منطقه- به طرز قابل توجهی به ارتکاب جنایات جنگی در منطقه—همانند تجاوز علیه مردم بی‌دفاع یمن—کمک نموده و به آن دامن زده است.

علیرغم تلاش‌های ناموفق ایالات متحده برای جلوگیری و از بین بردن منافع ایران از قطعنامه ۲۲۳۱، دولت‌های عضو ملل متحد موظفند قوانین و مقررات خود را با این قطعنامه که «از دولت‌های عضو دعوت می‌کند که نسبت به این تغییرات توجه مقتضی داشته باشند» سازگار کنند. جمهوری اسلامی ایران توجه همه دولت‌های عضو را به مفاد روشن قطعنامه ۲۲۳۱ و جدول زمانی مربوطه جلب می‌نماید.

ایالات متحده، که نیرنگ‌های غیرقانونی و بدخواهانه آن در تلاش برای نقض هر چه بیشتر قطعنامه شورای امنیت، در طول سه ماه گذشته چندین بار توسط شورای امنیت به طور قاطع رد شده است، باید رویه مخرب خود را در قبال قطعنامه ۲۲۳۱ رها کرده؛ به پایبندی کامل به تعهدات خود بر اساس منشور ملل متحد بازگردد؛ اقدامات مغایر با حقوق بین‌الملل و نادیده گرفتن نظم بین‌المللی را متوقف نماید؛ و از دامن زدن به بی ثباتی در منطقه غرب آسیا اجتناب ورزد. بدیهی است هرگونه اقدامی در تعارض با مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ و خصوصاً بند ۱ قطعنامه و چارچوب‌های زمانی مندرج در آن، در شمار نقض ماهوی قطعنامه و اهداف برجام محسوب گردیده و جمهوری اسلامی ایران متقابلاً حق انجام اقدامات لازم برای تأمین منافع ملی خود را محفوظ می‌دارد.

واکنش قالیباف به پایان تحریم تسلیحاتی ایران

قالیباف با اشاره به انقضای محدودیت‌های تسلیحاتی مقرر در قطعنامه ۲۲۳۱ که موعد آن امروز فرا می‌رسد، گفت: این موضوع بدون شک یک شکست قابل توجه برای دولت کم خِرد آمریکا و رئیس جمهور پرادعا، اما ناتوان و منزوی آن است که با وجود اقدام غیرقانونی در جهت فعال کردن مکانیسم اسنپ بک، با استهزاء جامعه جهانی مواجه شد و نتوانست در این مسئله خللی وارد کند.

وی تأکید کرد:، اما تبدیل این شکست آمریکا به یک دستاورد راهبردی برای ملت ایران چیزی نیست که فقط با سخنرانی اتفاق بیفتد بلکه باید گام‌های مهمی در واکنش متناسب و بازدارنده در قبال فشار‌های بیشتر آمریکا و همچنین فروش و خرید سلاح انجام پذیرد.

ظریف: عادی سازی همکاری دفاعی ایران با جهان، پیروزی‌ برای آرمان چندجانبه‌گرایی است

محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در آستانه برداشته شدن تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران، در توئیتر نوشت: «یک روز بسیار بزرگ برای جامع جهانی که علی‌رغم تلاش‌های شرورانه آمریکا، از قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد و برجام حفاظت کرد.»

وی افزود: «عادی‌سازی همکاری‌های دفاعی ایران با جهان یک پیروزی برای آرمان چندجانبه‌گرایی، و صلح و ثبات در منطقه ماست.»

ظریف تاکید کرد: «بر اساس قطعنامه 2231 امروز تحریمهای تحمیلی علیه تسلیحات در کشورم بطور خودکار پایان می‌یابد. عجیب نیست که با تجهیز کورکورانه به سلاح مخالف باشیم. از آن رو که سلاح در ایران برای دفاع است، بر خلاف عملکرد دیگر کشورها، نه جنگ به راه انداخته و نه سبب فساد می‌شود. ما ایمان داریم که امنیت با اراده ملت ما و خودکفایی‌اش محقق می‌گردد. اهداف ما همیشه صلح آمیز و دفاعی است.»

روانچی: از امروز، تجارت اسلحه ایران نیازی به موافقت قبلی شورای امنیت ندارد

مجید تخت روانچی در صفحه توییترش نوشت: ۵ سال پس از روز تصویب برجام -و مطابق قطعنامه ۲۲۳۱ -محدودیت های غیرقانونی تسلیحاتی علیه ایران اکنون خاتمه یافته است. از امروز، تجارت اسلحه ایران نیازی به موافقت قبلی شورای امنیت ندارد. آمریکاسعی کرد مانع این امر شود، ولی شکست خورد؛ چراکه شورا تلاش‌های آمریکا را مردود دانست.

توییت سخنگوی وزارت خارجه در پی پایان محدودیت‌های تسلیحاتی ایران

سعید خطیب زاده بامداد یک شنبه با انتشار تصویر بیانیه وزارت خارجه درخصوص پایان محدودیت‌های تسلیحاتی ایران و همچنین بازنشر توییت محمد جواد ظریف، وزیر خارجه نوشت: روزی بسیار مهم برای جامعه بین‌المللی که - در مخالفت با تلاش‌های بدخواهانه ایالات متحده - از قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت ملل متحد و برجام صیانت کرده است. عادی سازی همکاری دفاعی ایران با جهان از امروز، پیروزی‌ای برای آرمان چندجانبه‌گرایی و نیز صلح و امنیت در منطقه‌مان به شمار می‌آید.

سخنگوی وزارت خارجه روسیه:همکاری های نظامی ایران و روسیه افزایش می یابد

ماریا زاخارووا سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه هم همین دو روز پیش در پاسخ به سوال خبرنگار ایرنا در باره موضع روسیه در باره پایان یافتن تحریم تسلیحانی ایران در ۱۸ اکتبر (‌۲۷ مهر) گفت: همه امکانات و فرصت ها که باتوجه به منقضی شدن بخشی از موارد درباره همکاریها تسلیحاتی در قطعنامه ۲۲۳۱ بوجود می آید برای همکاری‌های دوجانبه به نفع مردم دو کشور روسیه و ایران بطور شایسته مورد توجه قرار خواهد گرفت.

سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه با تاکید بر لزوم توسعه روابط ایران و روسیه تصریح کرد: برای ما ایران شریک مطمئن در بسیاری از عرصه ها است.

وی با بیان اینکه آمریکا در شورای امنیت در مساله لغو محدودیت تسلیحاتی ایران رفتار فریبکارانه داشت، گفت: امیدواریم با توجه لغو تحریم های تسلیحاتی ایران در ۱۸ اکتبر( ۲۷ مهر)، آمریکا در این مورد عاقلانه رفتار کند.

زاخارووا اظهار داشت: همان طور که مشخص است در سال ۲۰۱۵ شورای امنیت سازمان ملل هیچگونه محدودیت تسلیحاتی در مورد ایران وضع نکرد بلکه تهران بخشی از محدودیت ها را بطور داوطلبانه برای تسریع روند مثبت مذاکرات در مورد برجام برعهده گرفت و ۲۷ مهر به صورت طبیعی به پایان می رسد و دیگر برگشت پذیر نیست.

نگاهی گذرا پایان محدودیت‌های تسلیحاتی ایران پس از ۱۳ سال

بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ ، در سال پنجم اجرای برجام روز یکشنبه ۲۷ مهرماه ۱۳۹۹ زمان پایان محدودیت‌های تسلیحاتی و نیز مسافرتی ۲۳ شخص حقوقی ایران است.

بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱، بر مبنای دوره‌های زمانی پنج، هشت و ده ساله پس از تاریخ قبول توافق برجام و نه تایید شورای امنیت، تحولاتی ایجاد خواهد شد. از این رو در تاریخ ۱۸ اکتبر ۲۰۲۰ که برابر با ۲۷ مهرماه ۱۳۹۹ است، سال پنجم قبول توافق برجام محقق خواهد شد و بر همین مبنا در این تاریخ دو تحول مهم "لغو محدودیت‌های تسلیحاتی ایران" و "لغو محدویت‌های مسافرتی برخی اشخاص حقیقی" ایران اتفاق می‌افتد.

تحریم های تسلیحاتی ایران از اوایل سال ۱۳۸۶ در قطعنامه ۱۷۴۷ تحت الشعاع برنامه هسته‌ای ایران به طور محدود وارد شد و بعد از آن در قطعنامه‌های بعدی این تحریم‌ها ولو محدود مورد تایید قرار گرفت، اما با قطعنامه ۱۹۲۹ در سال ۱۳۸۹ تحریم‌های گسترده تسلیحاتی علیه ایران اعمال شد.

در چند ماه گذشته دولت آمریکا با وجود خروجش از توافق هسته‌ای در می ۲۰۱۸، با نزدیک شدن به پایان تاریخ لغو خودکار تحریم تسلیحاتی ایران در ۱۸ اکتبر (۲۷ مهر) تلاش کرد تا این مساله را به شکل‌های مختلف لغو کند. ترامپ فکر می کرد با خروج عجولانه و بدون پشتوانه بین‌المللی‌اش از توافق هسته‌ای توانسته آن را از بین ببرد اما بعد از دو سال هر چند که این توافق در بخش‌های زیادی دیگر اجرا نمی‌شد اما در همان بخش‌های اندک عصبانیت ترامپ و دستگاه سیاست خارجی‌اش را بر انگیخت.

علاوه بر این همراهی نکردن بی سابقه اکثریت اعضای شورای امنیت با آمریکا در اعمال تحریم علیه ایران یا از بین بردن برجام بیش از پیش او را در این وادی تنها و عصبانی کرد. این در حالی است که ترامپ در روزهای کرونایی حاکم بر جهان و کشورش در آستانه انتخابات ریاست جمهوری در نوامبر، روزهای سختی را پشت سر می‌گذارد.

ترامپ برای دو بار سعی کرد از مسیر شورای امنیت و با ارایه یک پیش‌نویس قطعنامه‌ جدید، قطعنامه ۲۲۳۱ را به نحوی ملغی و بی اثر کند اما اعضای شورای امنیت یک صدا از این اقدامات پیروی نکردند. در همین راستا آمریکا تلاش کرد با ارایه پیش‌نویس قطعنامه‌ای، محدودیت‌های تسلیحاتی ایران که موضوع بند ۵ ضمیمه (ب) و شق ب بند ۶ ضمیمه (ب) قطعنامه ۲۲۳۱ است را مجدد تمدید کند اما این پیش نویس، تصویب نشد.

ترامپ تهدید کرد که اگر این پیش نویس تصویب نشود از مکانیسم "اعمال دوباره تحریم‌ها" که در توافق هسته ای برای اعضای برجام در نظر گرفته شده است، استفاده خواهد کرد. موضوعی که باز هم با مخالفت اکثریت کشورهای عضو شورای امنیت به جز یک کشور کوچک، دومینیکن مواجه شد. ۱۳ کشور عضو شورای امنیت اعم از اعضای دائم و غیردائم این شورا در نامه‌های جداگانه به رییس شورا بر غیرقانونی بودن اقدام آمریکا صحه گذاشتند و آن را رد کردند.

بعد از آن آمریکا یک جانبه و با استفاده از قدرتش در ۳۰ شهریور (۲۰ سپتامبر) در ابلاغیه‌ای، بازگشت قطعنامه‌های قبلی شورای امنیت درباره ایران که بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ لغو شده‌اند را اعلام کرد. این ابلاغیه با مخالفت ایران و کشورهای عضو شورای امنیت که در میان آنها اعضای باقی مانده در برجام حضور دارند مواجه شد. آنها اعلام کردند که اقدام آمریکا مشروع نیست و او با توجه به خروج رسمی از برجام، اهلیت انجام چنین کاری را به عنوان یک عضو مشارکت کننده در توافق هسته‌ای ندارد.

با این وجود، آمریکا با اعمال تحریم علیه تعدادی از افراد و مقامات هسته‌ای و نظامی و در مرحله بعد تحریم ۱۸ بانک و نهاد مالی ایران به نوعی در تلاش است تا اسنپ بک را یک جانبه و در سطح ملی از سوی خود اجرا کند. این اقدامات هر چند برای ایران به لحاظ اقتصادی و به ویژه در حوزه کالاهای بشردوستانه دشواری های زیادی را ایجاد کرده است اما مهمترین هدف آمریکا که فسخ برجام و مذاکره بر سر توافقی جدید بوده را محقق نکرده است.

به گزارش ایسنا، بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ برخی تعهدات در برجام در زمان بندی مشخص پنج، هشت و ده ساله اجرایی می شوند. برای تعیین تاریخ دقیق اجرای این تعهدات، تاریخ قبول برجام که ۹۰ روز پس از تایید برجام در ۲۰ ژوئیه ۲۰۱۵ است یعنی در ۱۸ اکتبر ۲۰۱۵ تعیین می شود. بر همین مبنا باید گفت که ۱۸ اکتبر ۲۰۲۰ (۲۷ مهر ۱۳۹۹) پنجمین سال اجرایی شدن برجام است و بر همین اساس تعهدات مندرج در برجام باید محقق شود. در این تاریخ، دو تحول مهم در خصوص محدودیت‌های تسلیحاتی ایران و محدویت‌های مسافرتی برخی اشخاص حقیقی اتفاق می‌افتد.

واکنش کاربران به پایان تسلیحاتی ایران

منبع:
1. پایان محدودیت‌های تسلیحاتی ایران پس از ۱۳ سال / ایسنا
2. توییت سخنگوی وزارت خارجه در پی پایان محدودیت‌های تسلیحاتی ایران / ایسنا
3. روانچی: از امروز، تجارت اسلحه ایران نیازی به موافقت قبلی شورای امنیت ندارد / ایسنا
4. ظریف: عادی سازی همکاری دفاعی ایران با جهان، پیروزی‌ برای آرمان چندجانبه‌گرایی است / تسنیم
5. تمام محدودیت‌های اقلام تسلیحاتی ایران پایان یافت / مهر
6. واکنش قالیباف به پایان تحریم تسلیحاتی ایران / فرارو
7. واکنش کاربران به پایان تسلیحاتی ایران / توییتر
** درج توییت های کاربران توییتر نشان از تایید یا رد آنها نیست و صرفا برای آگاهی مخاطبین درج می شود.

ارسال نظر

با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.

متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.