به گزارش راسخون؛ بحران قره باغ طی هفته های گذشته تبدیل به خبر اول منطقه شده است و جنگ شکل گرفته بین ارمنستان و جمهوری آذربایجان علاوه بر کشورهای 2 طرف، کشورهای همسایه را نیز تحت تاثیر قرار داده است. این جنگ و بحران شکل گرفته ناشی از آن هر از چندی بین 2 کشور مانند زخمی کهنه سر باز می کند. جمهوری ارمنستان سال‌ها پیش یعنی در اوایل فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در جنگی که با جمهوری آذربایجان بر سر منطقه قره باغ به راه انداخت بخش‌هایی از خاک این جمهوری تازه استقلال یافته را اشغال کرد.

دور جدید درگیری ها میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان بر سر منطقه قره باغ از ششم مهرماه سال جاری و با گلوله باران مواضع یکدیگر آغاز شد. به دنبال این رویارویی نظامی، ارمنستان با اعلام وضعیت جنگی فراخوان عمومی داد و مردم را به خدمت زیر پرچم فراخواند؛ جمهوری آذربایجان نیز متقابلاً وضعیت جنگی اعلام کرد. اما به رغم آنکه دو طرف طی این مدت سه بار بر سر توقف درگیریها و برقراری آتش بس با یکدیگر به توافق رسیده اند (دو بار با میانجی گری روسیه و یکبار با میانجی گری آمریکا)، درگیریها همچنان ادامه یافته و هر کدام از طرفهای درگیر دیگری را به نقض آتش بس متهم می کند.

جمهوری آذربایجان در این مناقشه با تکیه بر اصل حفظ تمامیت ارضی خواستار پایان اشغالگری ارمنستان شده و از سوی دیگر طرف ارمنی با استناد به اصل «حق تعیین سرنوشت» خواستار به رسمیت شناخته شدن حقوق ارامنه در منطقه قره باغ شده است.

بالاخره «نیکول پاشینیان» نخست‌وزیر ارمنستان دوشنبه‌شب به‌وقت محلی در بیانیه‌ای اعلام کرد که با رهبران روسیه و جمهوری آذربایجان بر سر پایان جنگ در منطقه مورد مناقشه «قره‌باغ» به توافق رسیده است. پاشینیان در بیانیه‌ای گفت: «توافقنامه‌ای را با رئیس‌جمهور روسیه و آذربایجان برای پایان دادن به جنگ در قره‌باغ امضا کردم.»

او اضافه کرد: «تصمیمی گرفتم که برای همه‌مان سخت است. آتش‌بس، برای مردم ما و خود من بسیار دردناک است.»

پاشینیان تصریح کرد: «این پیروزی نیست، اما تا زمانی که شما اذعان نکنید که باخته‌اید، شکستی در کار نخواهد بود. ما هرگز اذعان نمی‌کنیم که باخته‌ایم و این آغاز عصر وحدت ملی برای ما خواهد بود.»

وی گفت: «در برابر شهدای همه شما زانو می‌زنم. در برابر همه سربازان، افسران، ژنرال‌ها و نیروهای داوطلب که با جانشان از سرزمین مادری‌مان دفاع کردند، تعظیم می‌کنم.»

رئیس‌جمهور آذربایجان: خوشحالم که جنگ تمام شد

الها م علی اف لحظاتی پس از امضا توافق نامه در پیامی به مردم جمهوری آذربایجان که از طریق تلویزیون دولتی این کشور بطور زنده پخش شد ، شرایط این بیانیه مشترک را اعلام کرد.

طبق توافق حاصله میان طرفیها ، از ساعت ۰۰: ۰۰، ۱۰ نوامبر جاری(۲۰ آبان ماه) به وقت مسکو درگیری های نظامی در منطقه مورد مناقشه قره باغ بطور کامل متوقف می شود.

ارمنستان متعهدمی شود ۱۵ نوامبر ( ۲۵ آبان ماه ) جاری شهرستان " کلبجر " ، ۲۰ نوامبر (۳۰ آبان ماه) شهرستان " آقدام " و اول دسامبر (۱۱ آذر) سال جرای میلادی شهرستان " لاچین" را به جمهوری آذربایجان پس دهد .

در خط مقدم جبهه در منطقه قره باغ کوهستانی و در امتداد جاده لاچین در قره باغ نیروهای حافظ صلح روسیه به تعداد یک هزار و ۹۶۰ نظامی ، ۹۰ ماشین زره پوش و ۳۸۰ خودروی نظامی مستقر می شود .

نیروهای حافظ صلح روسیه همزمان با خروج نیروهای ارمنی از قره باغ در این منطقه مستقر خواهد شد و مدت اقامت نیروهای روسی در منطقه ۵ سال خواد بود.

بر اساس این سند ، آوارگان جنگی تحت کنترل کمیسریای عالی سازمان ملل متحد در امور آوارگان به منطقه قره باغ کوهستانی و شهرستانهای همجوار ان بر می گردند .

الهام علی اف امضا این سند را دست آورد مهم برای جمهوری اذربایجان اعلام کرد .

اظهارات پوتین

کاخ کرملین هم در بیانیه‌ای اعلام کرد که ولادیمیر پوتین و الهام علی‌اف و پاشینیان بیانیه‌ای مشترکی را درباره آتش بس در منطقه قره باغ امضا کردند.

همزمان، ولادیمیر پوتین در سخنانی گفت که طبق بیانیه مشترک، نیروهای حافظ صلح در منطقه قره‌باغ کوهستانی مستقر خواهند شد و آتش‌بس جدید، شرایط لازم برای حل بلندمدت بحران قره‌ باغ را فراهم خواهد آورد.

رئیس جمهور روسیه تاکید کرد که آتش بس جدید از بامداد امروز سه شنبه (10 نوامبر) به وقت مسکو وارد مرحله اجرا شده است.

مفاد توافق آتش‌بس

گزارش رسانه‌ها حاکی است طبق مفاد این آتش‌بس مقرر شد هر دو طرف موقعیت‌های سرزمینی فعلی خودشان را به شکلی که در حال حاضر هست، حفظ کنند؛ این به معنی آن است که دستاورد‌های نظامی به دست امده برای جمهوری آذربایجان از زمان آغاز درگیری‌ها حفظ خواهند شد.

متن کامل بیانیه مشترک روسای جمهور روسیه، جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان به شرح زیر است:
-ما روسای جمهوری آذربایجان، نخست‌وزیر جمهوری ارمنستان و رئیس‌جمور فدراسیون روسیه موارد ذیل را اعلام می‌کنیم:

۱- آتش‌بس کامل و توقف کامل عملیات‌های نظامی در مناطق درگیری در قره‌باغ کوهستانی از ساعت ۰۰:۰۰، ۱۰ نوامبر ۲۰۲۰ به وقت مسکو اعلام خواهد شد. جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان که از این به بعد به عنوان «طرف‌ها» مورد اشاره قرار خواهند گرفت مواضع سرزمینی خودشان را حفظ خواهند کرد.

۲- منطقه آغ‌دام و اراضی جمهوری آذربایجان در منطقه قازاخ که تحت سیطره جمهوری ارمنستان بود، از تاریخ ۲۰ نوامبر به آذربایجان واگذار خواهد شد.

۳- گروهی از نیرو‌های صلح‌بان فدراسیون روسیه شامل ۱۹۶۰ پرسنل نظامی، ۹۰ نفربر زره‌پوش، ۳۸۰ خودرو و تجهیزات ویژه در طول منطقه تماس قره‌باغ کوهستانی و در طول کریدور لاچین مستقر خواهند شد.

۴- استقرار نیرو‌های صلح‌بان فدراسیون روسیه، به موازات عقب‌نشینی نیرو‌های مسلح ارمنستان صورت خواهد گرفت. مدت زمان استقرار نیرو‌های حافظ صلح روسیه ۵ سال خواهد بود و این مدت به طور خودکار برای ۵ سال بعد تمدید خواهد شد، مگر آنکه هر کدام از طرفین ۶ماه قبل از انقضای این دوره، قصد خود را برای انقضای این بند اعلام کند.

۵- به منظور افزایش اثربخشی فرایند‌های کنترلی بر روی اجرای توافقات توسط طرف‌های درگیری، یک مرکز آشتی برای نظارت بر آتش بس تشکیل خواهد شد.

۶- جمهوری ارمنستان منطقه کلبجار را تا ۱۵ نوامبر ۲۰۲۰ و منطقه لاچین را تا ۱ دسامبر ۲۰۲۰ تحویل جمهوری آذربایجان خواهد داد و کریدور لاچین را تا عرض ۵ کیلومتر پشت سر خواهد گذاشت. این اتصال قره‌باغ به ارمنستان را تضمین می‌کند. این مسئله بر وضعیت شهر شوشا هم موثر خواهد بود. طبق این توافق، طی سه سال آینده، برنامه‌ای برای احداث یک مسیر جدید حمل و نقل در طول کریدور لاچین مشخص خواهد شد. این مسیر، ارتباط بین استپاناکرت و ارمنستان را میسر خواهد کرد. جمهوری آذربایجان، ایمنی تردد شهروندان، خودرو‌ها و کالا‌ها در طول کریدور لاچین در هر دو جهت را تضمین می‌کند.

۷- آوارگان و پناهندگان داخلی باید تحت نظارت دفتر کمیسارریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان به خاک قره‌باغ و مناطق همجوار برگردند.

۸- اسرای جنگی و سایر بازداشت‌شدگان و اجساد افراد کشته‌شده مبادله خواهند شد.

۹- تمامی محور‌های مواصلاتی اقتصادی و حمل و نقل در منطقه رفع انسداد شده‌اند. جمهوری ارمنستان به منظور سازمان‌دهی تردد بدون مانع شهروندان، خودرو‌ها و کالا‌ها در هر دو جهت، ارتباطات حمل و نقلی بین مناطق غربی جمهوری آذربایجان و جمهوری خودمختار نخجوان را فراهم می‌کند. کنترل ارتباطات حمل و نقلی تحت کنترل سرویس خدمات مرزی FSB روسیه خواهد بود.

۱۰- با توافق طرفین، ساخت محور‌های حمل و نقل جدید برای متصل کردن جمهوری خودمختار نخجوان به مناطق غربی آذربایجان انجام خواهد شد.

ارمنی ها به تصمیم پایان جنگ در قره باغ اعتراض کردند

شماری از ساکنان ایروان بامداد روز سه شنبه به نشانه اعتراض به برقراری آتش بس در منطقه قره باغ، از زنجیر ماموران پلیس عبور کرده و وارد ساختمان دولت ارمنستان شدند.

بر اساس این گزارش، پس از اینکه «نیکول پاشینیان» نخست وزیر ارمنستان از دستیبابی به توافق برای آتش بس در قره باغ خبر داد، صدها نفر در میدان جمهوری (میدان اصلی ایروان) که ساختمان دولت در آن قرار دارد، اجتماع کردند.

ماموران پلیس از زور در مورد معترضان استفاده نکرده و سعی کردند آنها را آرام کنند.

شماری از معترضان هم اکنون می خواهند به سوی ساختمان دولت ارمنستان که ممکن است پاشینیان در آن باشد، حرکت کنند.

واکنش های کاربران

منبع:
1. تسنیم/ همه چیز درباره جنگ قره باغ؛ جمهوری آذربایجان و ارمنستان چه می‌خواهند؟
2. ایرنا/ ارمنی ها به تصمیم پایان جنگ در قره باغ اعتراض کردند
3. میزان/ مناقشه قره باغ و راه حل درگیری نزاع جمهوری آذربایجان و ارمنستان
4. همشهری آنلاین/ خبر خوش از همسایه‌های شمالی؛ پایان جنگ قره باغ؟ | توافق ارمنستان با روسیه و آذربایجان | متن کامل توافق
5. مشرق نیوز/ در قره باغ آتش بس شد؛ باکو و ایروان ناآرام شد +عکس و فیلم
6. ایمنا/ اعتراضات گسترده مردم ارمنستان برای قبول آتش ‌بس قره باغ + فیلم
7. توییتر
** درج توییت های کاربران توییتر نشان از تایید یا رد آنها نیست و صرفا برای آگاهی مخاطبین درج می شود.