اما به خاطر نبود توافق نامه رسمی برای تزریق واکسن به گردشگران احتمال ناکام ماندن آنها و از دست رفتن پولشان برای سفر و واکسن وجود دارد.
سفر با آپشن واکسن روند جدیدی در صنعت گردشگری جهان محسوب میشود. ترکیب “سفر” با جراحی زیبایی، پزشکی و حتی “زایمان یا تولد” غیرمعمول نیست و در سالهای اخیر گردشگران زیادی برای استفاده از این خدمات به سراغ تورهای مسافرتی رفتهاند، اما همهگیری کرونا نوع جدیدی از توریسم و گردشگری به نام “توریسم واکسن” در جهان را رقم زده است.
این روزها گردشگری واکسن توسط آژانسهای سفری در سراسر اروپا برای دریافت واکسن کرونا ارائه میشود و برخی از گردشگران برای تزریق واکسن کووید- ۱۹ به کشوری دیگری میروند.
اما آیا سفر به کشوری دیگر برای واکسیناسیون قانونی است و آیا تورهای گردشگری، مجاز به ارائه این نوع خدمات هستند؟ و از آنجا که میلیونها نفر در سراسر دنیا در انتظار نوبتشان برای تزریق واکسن کرونا ماندهاند، آیا تزریق واکسن به خارجیان اجحاف در حق مردم محلی به شمار نمیآید؟
با این حال، در ادامه به معرفی برخی از کشورهایی که تور واکسن کرونا را در سبد صنعت گردشگری خود جای دادهاند خواهیم پرداخت. شایان ذکر است که سفر با هدف تزریق واکسن تنها محدود به تور نمیشود و این روزها افراد دوتابعیتی در کشور خودمان نیز برای تزریق واکسن بار سفر برمیبندند.
تورهای واکسن در آلمان و اتریش
آژانس مسافرتی آلمانی «فیت رایزن» نخستین بار ارائه خدمات مسافرتی همراه با واکسن خود را در فوریه سال جاری میلادی (بهمن ۱۳۹۹) آغاز کرد. شرکت اتریشی «ایمفرایسن» نیز طیف وسیعی از رزروهای مسافرتی را با دسترسی تضمینشده به واکسیناسیون کرونا انجام میدهد.رویکرد دو شرکت آلمانی و اتریشی، با انتقاد از کاهش سرعت واکسیناسیون در اروپا انجام گرفته است و مقصد بسیاری از این تورها، روسیه و تزریق واکسن «اسپوتنیک وی» محسوب میشود.
سفر نروژیها به روسیه برای تزریق واکسن
بنا بر گزارش یورو نیوز، آژانس «ورلد ویزیتور» در نروژ با ارائه تور تزریق واکسن در روسیه، یکی از پیشگامان این سبک نودرآمد گردشگری است. مشتریان این آژانس مسافرتی قادر خواهند بود تا با پرداخت هزینه ۱,۱۱۹ یورو در ماه، برای دریافت دو دز واکسن اسپوتنیک وی دو بار به روسیه سفر کنند.
گزینه دیگر پیش روی مسافران این شرکت گردشگری، پرداخت هزینه ۲,۹۹۹ یورویی برای اقامت ۲۲ روزه در یک اقامتگاه لوکس درمانی برای تزریق واکسن در کشور روسیه است.
گزینه سوم پیش روی مسافران آژانس هوایی ورلد ویزیتور، اقامت در یک «اسپا هتل» (هتلی با هدف ارائه خدمات معالجه فردی و درمانی) در ترکیه پس از تزریق واکسن در ترمینال فرودگاه مسکو است.
فلوریدا؛ مقصدی لوکس برای واکسیناسیون
فراگیری واکسیناسیون در ایالت فلوریدای آمریکا، امکان تزریق این واکسن به متقاضیانی از سایر نقاط آمریکا و حتی کشورهای دیگر را فراهم کرد؛ بهگونهای که در مدت زمانی اندک، فلوریدا به مقصدی لوکس برای واکسیناسیون ثروتمندان شد.یک شرکت گردشگری کانادایی با دریافت هزینهای بین ۲۵ تا ۸۰ هزار دلار، تور واکسیناسیون یکروزه را با جت شخصی به فلوریدا ترتیب میدهد.
آلاسکا؛ استفاده از واکسن برای جذب گردشگران
مایک دانوی، فرماندار ایالت آلاسکا، از برنامههای خود برای ترغیب گردشگران به بازدید از این ایالت در تابستان با بهانه واکسیناسیون فرودگاهی خبر میدهد. این موضوع میتواند معضل رکود صنعت توریسم در ایالت آلاسکا را متحول کند. گرچه ناعادلانه خواندن این امر بهواسطه توزیع نامتوازن واکسن در آمریکا نیز امری مهم است؛ چراکه درخواستهای ایالتهایی مانند میشیگان که زیر فشار آمار مبتلایان قرار دارند، برای افزایش سهمیه واکسن توسط دولت رد شده است.آیا دولتها از گردشگری واکسن حمایت میکنند؟
اگرچه گزارشهایی مبنی بر واکسیناسیون “اسپوتنیک وی” روسی میتواند از اوایل ماه جولای سال جاری (اواسط خرداد) در مرکز اخبار قرار گیرد اما دولت روسیه رسما چراغ سبز خود را به توریستهای خواهان واکسیناسیون نشان نداده است.
با این حال به نظر میرسد روسیه به صورت جدی و بی سر و صدا روی برنامهای کار میکند که به خارجیان فرصت تزریق واکسن کووید-۱۹ در روسیه را بدهد و احتمالا این برنامه از ماه جولای آینده بیشتر از قبل عملیاتی خواهد شد.
از طرفی رفتار دولت روسیه تاکنون به گونهای بوده که گویی در مورد راهاندازی چنین برنامهای تردید داشته است. رسانههای روسی در روزهای گذشته روند واکسیناسیون گردشگران را پوشش دادهاند.
رویترز در گزارشی نوشت: روسیه دوست دارد “اسپوتنیک وی” در صدر کالاهای صادراتیاش قرار گیرد.
بسیاری از کشورهای جهان این واکسن را تائید کردهاند اما اتحادیه اروپا در مورد استفاده از این واکسن تردید دارد.
یورو نیوز در این باره نوشت: “دیمیتری پسکوف” سخنگوی “کرملین” با اعلام اینکه شهروندان روسیه “الویت مطلق” واکسیناسیون هستند، اعلام کرده که دولت، گردشگری واکسن را نیز مورد ملاحظه قرار میدهد.
از سوی دیگر شایعات فضای مجازی در باره تورهای واکسیناسیون گردشگران از ترکیه به صربستان از سوی سفیر ترکیه در بلگراد و سفارت صربستان در آنکارا تکذیب شدهاند. تنها شهروندارن ترک تبار و با مجوز اقامت در صربستان قادر به تزریق واکسن هستند.
آیا گردشگری واکسن قانونی است؟
در حال حاضرهیچ توافق نامه رسمی برای اطمینان از واکسیناسیون گردشگران خارجی وجود ندارد. بنابراین احتمال ناکام ماندن گردشگران واکسن و از دست رفتن پول هزینه شده برای سفر و واکسنشان وجود دارد.بعضی از کشورها به صراحت اعلام کردهاند که از گردشگران واکسن استقبال نمیکنند. برای مثال در بریتانیا تزریق واکسن تنها از طریق سیستم بهداشت و درمان ارائه میشود و افراد باید منتظر دستور دکتر یا سیستم بهداشت برای تزریق آن باشند. در عین حال مشخصات فردی و آدرس محل سکونت افراد در حین مراجعه با کادر تزریق مورد تائید قرار میگیرد و احتمالا چند کشور دیگر نیز چنین اقداماتی را در محل تزریق انجام دهند.
گردشگری واکسن تا چه حد اخلاقی است؟
گردشگردی واکسن میتواند به هدف مشترک پایان دادن به شیوع ویروس همهگیر کرونا کمک کند اما در حالیکه که اکثر مردم جهان هنوز منتظر تزریق واکسن خود هستند آیا استفاده از این واکسنها برای افراد مرفهتر آن هم در قالب یک سفر یا تعطیلات، عادلانه به نظر میرسد؟
در برخی کشورها مانند صربستان که شهروندانش به دلیل انتشار اطلاعات غلط یا دلایل دیگر تمایل زیادی به استفاده از واکسنها ندارند، ارائه دوزهای اضافی به خارجیان قبل از اتمام انقضای تاریخ واکسن کاری اخلاقی محسوب میشود.
از طرفی گردشگری واکسن برای مردم کشورهای در حال توسعه میتواند اضطراب انتظار برای دریافت واکسن را کاهش دهد. برخی از کشورهای ثروتمند با احتکار دوزهای اضافی واکسن روند واکسیناسیون جهانی را آغاز کردهاند و افرادی که از طریق گردشگری واکسن ترتیب این واکسیناسیون را به هم میزنند، به تشدید مشکلات دامن میزنند.
سودجویی و خطر تزریق مواد غیراستاندارد در تورهای مسافرتی واکسن
دکتر احسان شمسی کوشکی استادیار اخالق پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران می گوید: ضمن اینکه این موضوع ممکن است باعث سوءاستفاده برخی افراد شود؛ به طوری که حتی ممکن است به کشوری با قول تزریق واکسن کرونا سفر کنند، اما چیزی را دریافت کنند که استاندارد لازم را نداشته باشد. زیرا در حال حاضر واکسنهای کرونا در درون سیستمهای بهداشتی توزیع میشود که البته سیستمهای دولتی هستند و به شدت هم بر روی هر یک عدد واکسن سختگیری وجود دارد. بنابراین سفر به کشوری برای دریافت واکسن کرونا، مردم را در معرض سوءاستفاده قرار میدهد تا افراد سودجو به بهانه تزریق واکسن کرونا، آنها را به کشورهای دیگر ببرند و پولهای گزافی از آنها دریافت کنند و بعد ممکن است حتی مواد غیر استاندارد به افراد تزریق کنند. زیرا قاعدتا در حال حاضر سیستمهای بهداشتی کشورها اعلام تزریق واکسیناسیون را در سطح جهانی انجام ندادند.وی با بیان اینکه تاکنون بسیار بعید میدانم که وضعیت دسترسی یک کشور به واکسن کرونا به جایی رسیده باشد که بخواهد برای اتباع سایر کشورها، واکسن کرونا تزریق کند، گفت: در عین حال باید توجه کرد که واکسیناسیون اقدامی کاملا فنی و علمی است. ممکن است یک واکسنی که وارد بازار میشود، برای همه افراد مناسب نباشد. بنابراین یک شرکت توریستی نمیتواند اعلام کند که من افراد را به فلان کشور برده و برایشان واکسن کرونا تزریق میکنم. این اقدام کاری کاملا علمی است و اگر قرار باشد کسی این اقدام را انجام دهد، باید از طریق سیستم پزشکی کشورها باشد.
تبلیغاتی فاقد وجاهت علمی
شمسی کوشکی تاکید کرد: من این نوع تبلیغات را فاقد وجاهت علمی، فنی و قانونی میدانم و به احتمال بسیار زیاد این اقدامات، راههایی هستند که ممکن است منجر به سوءاستفاده از مردم شوند. البته ممکن است در برخی کشورهای ثروتمند در آینده به حدی به واکسن کرونا دسترسی داشته باشند تا با دریافت پول از اتباع سایر کشورها به آنها واکسن تزریق کنند، اما این اقدام فعلا وجود ندارد و مردم هم نباید به این تبلیغات توجه کنند.وی درباره تبلیغات تور استانبول برای تزریق واکسن کرونا که اخیرا در فضای مجازی مطرح شده، گفت: اطلاعی از اینگه واکسن کرونا در اختیار ترکیه قرار گرفته یا خیر، ندارم، اما به طور کلی اگر هم واکسن کرونایی در اختیار ترکیه قرار گرفته باشد، تعداد محدودی است که آنها را اولویتبندی می کنند و بر اساس اولویت به افراد کشور خودشان تزریق خواهند کرد. بنابراین در حال حاضر وضعیت واکسن کرونا در دنیا به صورتی نیست که کسی بخواهد به عنوان توریست واکسیناسیون به کشور دیگری برود. در عین حال با توجه به جنبههای فنی که واکسیناسیون دارد، عوارض و مشکلاتی که ممکن است ایجاد شود، اصلا توصیه نمیشود که مردم این اقدام را انجام دهند.
پشت پرده تورهای واکسن کرونا در ایران چیست؟
سردار مهدی حاجیان، درباره تمهیدات پلیس در مورد سوءاستفادههای احتمالی پیرامون واکسن کرونا گفت: در بحث واکسن مردم باید بدانند که پلیس با جدیت و حساسیت موضوع سلامت مردم را دنبال کرده و در این فضا با هماهنگی نهادهای مربوطه نظیر وزارت بهداشت و ... با هرنوع سودجویی و اخلالگری برخورد خواهد کرد.
وی ادامه داد: به عنوان مثال در فضای مجازی تورهای جعلی را اعلام کردند که در آن گفته شده بود میتوان با سفر به ترکیه یا کشوری دیگر واکسن کرونا دریافت کرد. همه این ها رصد شد و جعلی است و اتفاقا با عاملان آن هم برخورد شد و هم تعدادی هم دستگیر شده و سایتشان هم بسته شد.
سخنگوی ناجا با تاکید بر اینکه پلیس بر این فضا رصد دارد، اظهارکرد: ما به شکل روزانه و دائمی این فضا و مطالب مربوط به آن را رصد کرده و با موارد تخلف و سودجویی برخورد خواهیم کرد.
منبع:
1. تجارت نیوز/ کدام کشورها تور واکسن ارائه میدهند؟
2. کجارو/ تور واکسن کرونا چیست؟
3. اقتصاد نیوز/ پشت پرده تورهای واکسن کرونا چیست؟
4. تابناک/ ماجرای تورهای مسافرتی واکسیناسیون کرونا