نقد مستند زیورک به مناسبت روز دختر

«زیورک» روایت دخترکی ساربان به مقاومت کویر

فیلم مستند «زیورک» ساخته مهدی میرزایی به تهیه کنندگی سید رائد امیری تهرانی در جشنواره فیلم سینما حقیقت در حال اکران آنلاین هست.
يکشنبه، 23 خرداد 1400
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما
«زیورک» روایت دخترکی ساربان به مقاومت کویر
زیورک دخترکی 12 ساله است که به همراه خانواده‌اش از 200 شتر ارباب نگه‌داری می‌کنند. خانواده زیورک به تنهایی در میان ریگ‌های روان زندگی می‌کنند و از ابتدایی‌ترین امکانات مانند آب شرب مناسب، برق و ... محروم هستند. پدر زیورک 5 دختر دارد و در انتظار فرزند پسر هستند. مادر زیور که حامله است به امیدی که فرزندش پسر باشد ماه قبل از زایمان از پیش آنها به 50 کیلومتر آنسوتر به روستا می‌رود و زیور و خواهران کوچکش تنها می‌مانند. رفته‌رفته بقیه خواهرها نیز می‌روند و زیور که از همه زرنگ‌تر است مجبور است که به پدرش کمک کند و نمی‌تواند شتر‌ها را رها کند.

تهیه کننده: سیدرائد امیری‌تهرانی
تهیه شده: سازمان هنری رسانه‌ای اوج
نویسنده و کارگردان: مهدی میرزایی
با همکاری مرکز رسانه ای عهد

فیلم مستند «زیورک» ساخته مهدی میرزایی به تهیه کنندگی سید رائد امیری تهرانی  که در جشنواره فیلم سینما حقیقت در حال اکران آنلاین هست

«زیورک» روایت دخترکی ساربان به مقاومت کویر
 
با هم بخشی از نقد منوچهر دین پرست بر این مستند خوش ساخت را مرور می کنیم:
مستندهایی با بن‌مایه‌های انسان شناسی و فرهنگ شناسی را می‌توان گونه‌ای پژوهش در لایه‌های مختلف زندگی، باورها و اعتقادات و حتی سبک زندگی مردم دانست. مستند «زیورک» توانسته با نشان دادن چنین شیوه‌ای، داستانی از زندگی بخشی از مردم سیستان و بلوچستان را روایت کند. روایتی که از زبان دخترکی بازگو می‌شود که می‌خواهد جهان خود را تغییر دهد. اما تغییرات او بدون تاثیرات منطقه‌ای که در آن زندگی می‌کند، نیست. تاثیراتی که از اجبار محیط زیست و باورهای کهن منطقه حکایت دارد.

«زیورک» روایت دخترکی ساربان به مقاومت کویر
 
این مستند روایتگر زندگی دختری است که در خانواده‌ای ساربان زندگی می‌کند و این خانواده تنها و بدون همسایه در ریگ‌زارهای جازموریان مشغول نگهداری 250 شتر از شترهای مردم هستند و مدام از نقطه‌ای به نقطه‌ای دیگر کوچ می‌کنند. زیورک دختر 12 ساله‌ای است که همه کارهای گله‌های شتر را انجام می‌دهد، اما دوست ندارد که در این محیط و در این فضا بماند و دلش می‌خواهد به روستای صولان برود. او با زبان کودکانه می‌گوید که آنجا برق و تلویزیون دارد، چیزی که در زندگی روستایی او وجود ندارد. بر این اساس کارگردان با درک موقعیت ویژه این روستا توانسته ارزیابی خوبی از استان سیستان و بلوچستان داشته باشد. چرا که استان سیستان و بلوچستان دومین استان کشور از نظر مساحت است و به دلیل موقعیت سوق الجیشی و آب و هوایی ویژه خود و با توجه به فرهنگ و تمدن کهن مورد بی‌توجهی و حتی بی‌مهری قرار گرفته است. اما این نکته را نباید فراموش کرد که استان سیستان و بلوچستان که تمدنی کهن دارد حضور استعلایی‌اش را بر تمامی باورها سایه افکنده و نمی‌توان جهان پیچیده این سنت را فراموش کرد. انتخاب دخترکی برای این مستند زیبایی‌های این تمدن را با زبان و گویش محلی به گونه‌ای نشان داده که گویی ما خود نیز در آن جهان حضور داریم

«زیورک» روایت دخترکی ساربان به مقاومت کویر
.
«زیورک» نمایشی از حضور دخترکی است که اطرافش را به خوبی می‌بیند و تفاوت‌ها را به خوبی احساس می‌کند. او با اینکه کودکی بیش نیست اما به اندازه یک بزرگسال از دنیای اطرافش آگاه است. او به خوبی می‌داند که نگاهبانی از شتر چگونه است. او به خوبی می‌داند که شتر جزوی از زندگی آنها و به عبارتی محلی برای امرار معاش است. بر این اساس، ما با روایتی کودکانه در این مستند رو به رو هستیم که می‌تواند باورهای کودک را در لایه‌های مختلف زندگی روستایی او به خوبی دریابیم. لایه‌هایی که نشان از حضور کسانی است که سال‌ها در این منطقه با تمام مرارت‌ها و سختی‌ها زندگی کرده‌اند. سختی‌هایی که می‌تواند برای هر کسی باور نکردنی باشد. اما مستند «زیورک» به جای نشان دادن فلاکت و بدبختی و سیه‍‌روزی منطقه‌ای محروم که از ابتدایی‌ترین امکانات نیز محروم است، داستانی برای تماشاگر فراهم کرده که گویی برای دخترک این زندگی بخشی از دنیای اوست. پس او، هم می‌تواند در این دنیا زندگی کند و هم می‌تواند آن را تغییر دهد. جدال تغییر اگرچه به این سادگی نیست و نشان از اتفاقات مختلفی است اما حضور دخترک در کنار خانواده زیبایی‌هایی هم دارد. زیبایی‌هایی که می‌توان در این مستند به تماشا نشست از آوازهای بومی که پدر می‌خواند تا به دنیا آمدن بچه شتر که چگونه او را نگهداری می‌کنند.

«زیورک» روایت دخترکی ساربان به مقاومت کویر
 
با تمامی این مواردی که طرح شد، مستند «زیورک» که در منطقه‌ای حدفاصل مرز استان کرمان و سیستان و بلوچستان در روستایی به نام چارون فیلمبرداری شده، مجموعه‌ای کوتاه و گذرا از نمایش آداب و رسوم، شیوه‌های معیشت، اقتصاد، انواع مراسم، زبان و گویش، خوراک و پوشاک و در مجموع فرهنگ اصیل و سنتی مردم سیستان و بلوچستان را در معرض دید علاقه‌مندان قرار داده است.


معرفی عوامل:
 
  1. سید رائد امیری تهرانی
«زیورک» روایت دخترکی ساربان به مقاومت کویر
 

سید رائد امیری تهرانی فارغ التحصیل کارشناسی ارشد تهیه کنندگی دانشگاه صدا وسیما. تهیه کننده، مستند ساز، پژوهشگر و مدرس دانشگاه است

وی مدیرسابق تولید مرکز پژوهشهای اسلامی صدا و سیما. مدیرتولید دانشکده دین و رسانه دانشگاه صدا وسیما همچنین داور و عضو هیات انتخاب چندین جشنواره از جمله : در بخش حمایت از مستندسازان سومین دوره جشنواره فیلم حقیقت، دو دوره جشنواره فیلم اشراق ،جشنواره فیلم طوبی، جشنواره پیامبر اعظم و جشنواره هنرهای آسمانی (مستند و فیلم کوتاه) جشنواره فیلم دانشجویی همچنین استاد راهنما و مشاور پایان نامه های رسانه ای است.

امیری تهرانی تهیه کننده و کارگردان بیش از ۱۲۰ فیلم مستند از جمله مجموعه مستند ۱۳قسمتی حسین سیدالشهدا، مجموعه مستند ۷۰قسمتی سبک زندگی “بندگیمستندهای: بهجت، محراب امتحان، ن و القلم، زیورک، در جستجوی مطلق، آتش در نخلستان (برخی از آثار برگزیده و حائز مقام در چندین جشنواره ی فیلم و مستند می باشد)

2- مهدی میرزایی
مهدی میرزایی متولد بهمن ماه ۱۳۶۳ در روستای تمگران قلعه گنج  لیسانس ادبیات فارسی و در حال حاضر مشغول به تحصیل در رشته تولید سیما در دانشگاه صدا و سیما می باشد .

وی فیلم سازی را با دیدن اثار سایرین، تجربیات کاری خویش و دوست و استاد خویش حجت دهقان و آموخته هایش از کتاب های مختلف فرا گرفته و اکنون نیز با رفتن به دانشگاه صداوسیما در حال تقویت و به ثمر نشاندن استعداد و ذوق هنری خویش می باشد. انگیزه او از ورود به عرصه فیلم سازی به تصویر کشاندن پتانسیل ها و محرومیت های جنوب شرق و اقدام جهت محو افکار کهنه و اشتباه و نقطه ضعف های فرهنگی بوده است .

او در طی سالیان فیلم سازی با کسب اولین مقامش در جشنواره فیلم کلات کهنوج و بعد از آن در جشنواره های اردیبهشت هرمزگان، آفتاب و بسیج کرمان، تیاب چابهار و تا کسب مقام اخیرش در جشنواره قرآن و عترت جنوب کرمان با فیلم (باغ ما که خشک نشده ) در بخش مستند و با کسب رتبه اول درخشیده است.
موسسه فیلم سازی ماهکان (مهتاب)، محل شکوفایی ایده ها و به تصویر کشیده شدن آثار ماندگار چون لگار (با کسب رتبه اول در جشنواره آفتاب کرمان)، تیر آرش، شناسنامه گشمیران، آن مرد آسمانی و می باشد که روایت گر رشادت ها شهدا منطقه و نیز نشان دهنده طبیعت زیبای جنوب می باشد.
 

بخشی از فیلم زیورک


ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
اخبار مرتبط