مدیرعامل سابق آمازون و ثروتمندترین فرد جهان، جف بزوس توانست با اولین پرواز سرنشین‌دار شرکت بلو اوریجین و راکت نیو شپرد به فضا سفر کند. در این سفر جف بزوس را برادرش، جوان‌ترین و مسن‌ترین فضانورد تاریخ همراهی کردند و این ۴ نفر توانستند به بالاتر از خط کارمان بروند.
بزوس می‌خواست به اولین بنیانگذار شرکت فضایی خصوصی و میلیاردی تبدیل شود که به فضا سفر می‌کند، اما بنیانگذار ویرجین گلکتیک، «ریچارد برانسون» چند روز زودتر از ثروتمندترین فرد جهان به این موفقیت دست پیدا کرد. با این وجود، سفر آنها با یکدیگر متفاوت است، چرا که بزوس به ارتفاع بالاتری رفته، توانسته از خط کارمان عبور کند و البته نحوه سفر هم با یکدیگر فرق داشته است.
موشک نیوشپرد در ساعت ۹:۱۲ صبح به وقت منطقه زمانی شرقی(۱۷:۴۲ به وقت تهران) به فضا پرتاب شد.
در این سفر والی فانک(Wally Funk) ۸۲ ساله به عنوان مسن‌ترین فضانورد، اولیور دیمن(Oliver Daemen) ۱۸ ساله به عنوان جوان‌ترین مسافر فضا و مارک بزوس برادر جف بزوس، او را در این سفر همراهی می‌کردند.
مسافران نیوشپرد ۴۵ دقیقه قبل از پرتاب موشک به سمت آن حرکت کردند و در ساعت ۱۷:۰۵ به وقت تهران بر روی صندلی‌های خود مستقر شدند. جف بزوس بر روی صندلی شماره ۶ نشست در حالی که برادرش بر روی صندلی شماره ۴، اولیور دیمن صندلی ۱ و والی فانک بر روی صندلی ۳ نشستند و پس از بررسی‌های نهایی دریچه‌ی کپسول بسته شد.
والی فانک در این سفر یک عکس از خودش به همراه برد و آن را بر روی شیشه کپسول چسباند تا از این عکس و منظره‌ی بیرون از پنجره در فضا تصویری ثبت کند.
جف بزوس و همراهانش پس از حدود ۱۰ دقیقه به زمین بازگشتند. چتر نجات کپسول آنها باز شد و این کپسول با سرعت ۱۶ متر بر ساعت کاهش ارتفاع داده و در صحرای تگزاس فرود آمد. آنها در این سفر برای لحظاتی بی‌وزنی و گرانش صفر را تجربه کردند.
چندی پیش نیز ریچارد برانسون، میلیاردر و کارآفرین انگلیسی با فضاپیمای شرکت ویرجین گلکتیک که متعلق به خودش است در قالب اولین پرواز توریستی، به فضا رفت و گرانش صفر را تجربه کرد.
در بازار شرکت‌های خصوصی فضانوردی در حال حاضر یک شرکت دیگر نیز وجود دارد: اسپیس ایکس متعلق به ایلان ماسک مالک خودروسازی تسلا. این شرکت پیش از این فضانوردانی از سراسر جهان را به ایستگاه فضایی آی‌اس‌اس برده است.
رقابت میلیاردرها
گردشگری فضایی برنامه‌ای است که درحال حاضر ۲ شرکت فضایی بلو اوریجین و ویرجین گالکتیک آن را دنبال می‌کنند. تصور اولیه شاید این باشد که پول چیز خوبی است و می‌شود با صرف آن به فضا رفت و برای دقایقی احساس بی‌وزنی کرد و انحنای زمین را به نظاره نشست! اما واقعیت اینجاست که برای این ۲ میلیاردر یعنی بزوس و برانسون، پول درآوردن از این راه شیرین‌تر است. برنامه آنها کسب درآمد فوق‌العاده در آینده‌ای نزدیک از صنعت جدیدالتاسیس «گردشگری فضایی» خواهد بود. البته پیش‌تر نیز برخی افراد به‌عنوان گردشگر به فضا رفته بودند، اما اکنون بحث صنعت گردشگری فضایی و تجاری کردن آن مطرح است.
رقابت تجاری
زمانی که جف بزوس اعلام کرد که در روز بیستم ژوئیه سال ۲۰۲۱ در نخستین سفر سرنشین‌دار بلو اوریجین به فضا حضور خواهد داشت، عده‌ای ریسک این کار را درنظر گرفته و هشدارهایی را در این خصوص صادر کردند. با این حال، ریچارد برانسون توانست خود را زودتر از رقیبش به فضا برساند و او را در این راه شکست دهد. شکستی که گویا برای بزوس گران تمام‌شده و شاید به همین‌خاطر هم بود که پس از این اتفاق، شرکت بلو اوریجین با تهیه یک جدول گرافیکی به مقایسه و تفاوت سفر این شرکت با سفر ویرجین گالکتیک پرداخت. به‌نظر می‌رسد که در این مقایسه، زودتر رسیدن سر ریچارد برانسون به فضا به چالش کشیده شده باشد.
در این جدول به چند ویژگی برتر نیوشپرد به فضاپیمای ویرجین گالکتیک ازجمله داشتن سیستم فرار و پنجره‌های بزرگ‌تر برای بهتر دیدن فضا اشاره شده است. بزوس همچنین در صفحه شخصی خود در اینستاگرام نوشته بود: «من می‌خواهم به این سفر بروم؛ زیرا این کاری است که من همواره می‌خواستم در تمام زندگی‌ام انجام بدهم. این یک ماجراجویی است. این برای من یک معامله بزرگ است.» بزوس همچنین گفت که او برادرش را نیز با خود خواهد برد و یک صندلی را نیز به حراج می‌گذارد که بعدتر به قیمت ۲۸ میلیون دلار به والی فانک، فضانوردی که به‌دلیل زن بودنش هرگز نتوانست به سفر فضایی نبود، فروخته شد.
پیشاهنگ سفر به فضا
یوری گاگارین ۱۲ آوریل سال ۱۹۶۱ سوار بر فضاپیمای وستوک−۱ به فضا رفت و مدار زمین را به طور کامل پیمود. پیش از او هیچ انسانی به فضا سفر نکرده بود. گاگارین زمانی که برای پرواز به فضا انتخاب شد، در حال گذراندن دوره خلبانی جت‌های جنگی بود. هفت سال پس از این سفر تاریخی در ۲۷ مارس ۱۹۶۸ جنگنده میگ−۱۵ که گاگارین و مربی پروازش سوار بر آن بودند، دچار سانحه شد و سقوط کرد. هر دو سرنشین هواپیما کشته شدند.
پیش از گاگارین
تا پیش از آنکه گاگارین به فضا برود، تجربه کمی از حضور موجودات زنده در فضا وجود داشت. بلکا و استرلکا، دو سگی که در تصویر دیده می‌شوند، ۴۰ موش، یک خرگوش و دو موش صحرایی نخستین حیواناتی بودند که به فضا فرستاده شدند و به سلامت به زمین بازگشتند. آنها روز ۱۹ اوت ۱۹۶۰ همراه با ماهواره فضایی اسپوتنیک ۵ متعلق به شوروی سابق به فضا پرتاب شدند و در یک کپسول به سلامت بر زمین فرود آمدند.
گاگارین پس از بازگشت از فضا مورد استقبال پرشوری قرار گرفت و با عنوان سفیر برنامه فضایی اتحاد جماهیر شوروی به سراسر جهان سفر کرد. او قرار بود پس از اتمام دوره آموزشی خلبانی جت‌های جنگنده، در برنامه فضانوردی شوروی مشغول به کار شود که در پروازی تمرینی دچار سانحه شده و کشته شد. گمان می‌رود سقوط هواپیمای گاگارین و مربی پروازش احتمالا به دلیل انجام مانور‌های خطرناک بوده باشد.
گاگارین به‌رغم شرایط دوران جنگ سرد به دلیل عملکردش از طرف غرب نیز ستایش شد. همزمان اخبار رسیده از آمریکا حکایت از آن داشت که ایالات متحده نیز در تلاش برای اعزام فضانورد به فضاست. در تصویر مقاله‌ای به قلم ورنهر فن براون، طراح آمریکایی آلمانی‌تبار موشک، در مجله آمریکایی Huntsville Times دیده می‌شود. نویسنده در این مقاله هشدار داده، آمریکا باید بسیار تلاش کند تا در زمینه فضانوردی از شوروی عقب نماند.
نخستین فضانورد آمریکایی
۲۰ فوریه ۱۹۶۲ ایالات متحده نخستین فضانورد خود را همراه با موشک "مرکوری− اطلس−۶" به فضا فرستاد. جان گلن سه بار در مدار زمین گشت و به سلامت در آب‌های اقیانوس اطلس فرود آمد. گلن از گاگارین باتجربه‌تر بود. او پیش از سفر به فضا چندین سال به عنوان خلبان جت‌های جنگی و آزمایشی در نیروی دریایی ارتش آمریکا مشغول به کار بود و توانسته بود رکورد سرعت در یک پرواز فراقاره‌ای را به نام خود ثبت کند.
نخستین فضانورد زن
دوسال پس از سفر گاگارین به فضا، شوروی نخستین فضانورد زن را به فضا فرستاد. مأموریت والنتینا ترشکوا همراه با فضاپیمای وستوک−۶ سه روز به طول انجامید و او موفق شد ۴۸ مرتبه مدار زمین را بپیماید. در این تصویر او در بین همکارانش گاگارین (راست) و بیکوفسکی (چپ) دیده می‌شود. ترشکوا که حالا دهه نهم زندگی را طی می‌کند در سال ۲۰۱۴ پرچم بازی‌های المپیک زمستانی در شهر سوچی روسیه را حمل کرد.نخستین گام انسان بر ماه
روز ۲۰ ژوئیه ۱۹۶۹ نیل آرمسترانگ و باز آلدرین، دو فضانورد آمریکایی نخستین انسان‌هایی بودند که قدم بر کره ماه گذاشتند. این واقعه تاریخی آمریکا را در رقابت بر سر اکتشاف فضا یک بر هیچ از شوروی جلو انداخت. تا به امروز تنها ناسا (اداره کل ملی هوانوردی و فضای آمریکا) توانسته انسان را به ماه ببرد.
ثمره همکاری‌ها
با پایان جنگ شرق و غرب دو طرف در زمینه اکتشاف فضا دست همکاری به سوی هم دراز کردند. این همکاری در سال ۱۹۸۶ با راه‌اندازی ایستگاه فضایی "میر" تبلور یافت. شوروی از فضانوردان غربی برای پژوهش در این ایستگاه دعوت کرد. این همکاری امروزه در ایستگاه فضایی بین‌المللی موسوم به ISS به ثمر نشسته که محصول همکاری مشترک ناسا، سازمان فضایی روسیه، سازمان فضایی اروپا، سازمان فضایی کانادا و سازمان فضایی ژاپن است.رؤیا‌های آینده
همکاری‌های دولت‌ها در زمینه اکتشاف فضا در آینده نیز قطعا افزایش خواهد داشت. احتمالا مأموریت بعدی سفر به کره ماه یا مریخ باشد. شاید در آینده‌ای نزدیک ایستگاه‌های پژوهشی روی کره ماه مثل چیزی که در تصویر می‌بینید، جایگزین ایستگاه فضایی بین‌المللی شود. شما چه فکر می‌کنید؟
منبع:
1. ایسنا/"جف بزوس" به فضا رفت و برگشت+فیلم
2. اقتصادآنلاین/بازگشت گردشگران و بزوس از فضا پس از سفری ۱۱ دقیقه‌ای
3. الف/آغاز عصر جدید سفرهای فضایی
4. برترین ها/ رقابت میان دو میلیاردر بر سر سفر به فضا
