▼حرف روز

شایسته‌سالاری و دولت انقلابی

آغاز دهه پنجم انقلاب و پیوند آن با صدور بیانیه گام دوم، افقی جدید را پیش روی جمهوری اسلامی گشوده است که باید بدان به‌مثابه فرصتی برای پیشرفت کشور نگریست. میدان‌دار این عرصه و موتور محرکه آن قرار است جوانان مؤمن انقلابی باشند که با همت و اراده و توان جوانی، اهداف انقلاب را به جلو ببرند. تحقق حضور «جوان باانگیزه و مؤمن و متشرّع» در مدیریت کشور نیازمند اراده‌ای جمعی است تا این چرخش نخبگانی صورت گیرد.

در این میان توجه به ملاحظاتی که تحقق این امر را تبدیل به فرصتی برای نظام اسلامی خواهد کرد، ضروری است. یکی از ملاحظات مهم در این عرصه، توجه به این حقیقـت است که آنچه روح و جوهره کارآمدی جمهوری اسلامی را تشکیل می‌دهد، وجود افراد شایسته و باصلاحیت در رأس مسئولیت‌هاست که توانایی اداره جامعه را داشته و بتوانند اهداف حکومت اسلامی را محقق نمایند. به همین خاطر در اسلام معیارهایی برای حاکمان و مسئولین نظام اسلامی عنوان گردیده که وجود آن در مسئولین، شرط لازم برای مشروعیت‌یابی ایشان است و اعتبار حاکمان نیز به تداوم این معیارهاست.

در منطق رهبری، جوان‌گرایی در تقابل با شایسته‌سالاری نیست. این‌گونه نیست که بتوان با تأکید بر جوان‌گرایی، شایستگان را حذف نمود و یا آنکه امور را به دست جوانی سپرد که شایستگی و تخصص انجام کاری را ندارد! بدون شک نگرش رهبری بر سپردن امور به جوانان شایسته و صاحب صلاحیت است و باید نسبت به این شاخص دقت لازم نمود تا رویکرد حکیمانه اتخاذشده به فساد و ناکارآمدی نینجامد.

توجه به این نکات آنگاه بیشتر مفید فایده است که رئیس‌جمهوری جدید بر مسند قدرت می‌نشیند و با تغییر در صندلی عالی‌ترین قدرت اجرایی کشور، صدها مدیر عالی‌رتبه و میانی جابه‌جا می‌شوند. این تغییرات باید طبق الگویی منطقی و مکانیزمی با بازدهی بالا رقم بخورد که متأسفانه در طول تغییر دولت‌های پس از انقلاب اسلامی روندی استاندارد و مبتنی بر منطق شایسته‌سالاری در جمهوری اسلامی طرح‌ریزی نشده است. فقدان تحزب و تشکل‌های سیاسی منسجم که از دل آن مدیران همسو و همفکر با یک الگوی حکمرانی مشخص بیرون بیاید، یکی از بزرگ‌ترین موانع تحقق این ضرورت در اداره کشور است. نبود این سازوکار موجب شده است تا انتخاب مسئولان حالت شخصی و مبتنی بر روابط خصوصی و دوستی و آشنایی حداقلی ممکن شود که آفتی برای شایسته‌سالاری است. دولت انقلابی باید نسبت به این معضل هوشمند باشد و اجازه ندهد این معضل دامن‌گیر دولت شود. (نویسنده: مهدی سعیدی)

▼گزارش روز

ماهی‌گیری اصلاح‌طلبانه!

جریان اصلاحات در دولت روحانی تمام تلاش خود را کرد تا از طریق مذاکره و برجام مشکلات کشور را برطرف کند. شور نشستن بر سر میز مذاکره با آمریکا در سیاسیون اصلاحات آن‌قدر بالا بود که آن‌ها در اجرای برجام به 28 شرط ابلاغی عمل نکردند و همین مسئله، خسارت محض را در پی داشت. این روزها که کار به دولت جدید واگذار شده است، بازندگان قبلی خود را در جایگاه منتقد قرار داده‌اند و مطالبه روند محکوم به شکست گذشته را از دولت جدید دارند!

گزاره‌های خبری: 1- «جبهه اصلاحات ایران»‌ در بیانیه‌ای به روند سیاست خارجی و دیپلماسی هسته‌ای واکنش نشان داده و آورده است: «موقعیت دیپلماتیک ایران در نیل به توافق برجام در دولت‌های یازدهم و دوازدهم از سوی مدعیان (منتقدین سیاست‌های برجامی دولت روحانی) تخریب شد و به فرجام دلخواه ملّت و تیم تلاشگر مذاکره‌کننده ایرانی دست نیافت». 2- «فیاض زاهد» فعال سیاسی اصلاح‌طلب با اشاره به تحولات اخیر در حوزه مذاکرات و برجام در روزنامه اعتماد نیز می‌نویسد: «برجام به نتیجه نرسد، ماه‌عسل دولت رئیسی پیش از نوروز به پایان خواهد رسید!». 3- محمدرضا خباز»، دیگر فعال سیاسی اصلاح‌طلب در مصاحبه با نامه نیوز گفته است: «واقعیت آن است که آینده اقتصاد به برجام گره خورده است. بدون برجام دولت چگونه می‌خواهد اقتصاد کشور را با وجود تحریم به سامان کند. اصلاً چنین چیزی قابل‌تصور نیست!».

گزاره‌های تحلیلی: 1- کسانی که امروز خود را در جایگاه مدعی قرار داده‌اند، ابتدا باید به این سؤال پاسخ دهند که آن‌ها در طول مذاکرات برجامی چه دستاوردی برای ملت ایران به ارمغان آورده‌اند؟ آیا در دوران هشت سال گذشته که این آقایان مدعی بلد بودن زبان دنیا و حل مشکل تحریم‌ها با مذاکره بودند، تحریم‌های ضدایرانی کاهش یافت یا بر آن افزوده شد؟ آیا صنعت هسته‌ای تقریباً تعطیل و در قلب راکتور هسته‌ای بتن ریخته نشد؟ 2- شرایط کنونی برجام حاصل خروج آمریکا از برجام و مسئولیت‌ناپذیری و سکوت برخی کشورها در برابر اقدامات آمریکا است. حمایت چین و روسیه از مواضع ایران و حتی اعتراف لسانی سایر اعضای برجام بر گره خوردن این توافق با خروج غیرمسئولانه آمریکا از آن، سندی محکم بر این مدعا است؛ اما سیاسیون اصلاح‌طلب بی‌اعتنا به این واقعیت، درصدد تفسیر غلط با هدف ماهی‌گیری از وضع گل‌آلود هستند. 3- خروج آمریکا از برجام در سال‌های گذشته به ترامپ نسبت داده شده است درحالی‌که این اقدام با حمایت همه‌جانبه جمهوری‌خواهان انجام شد، احتمال به قدرت رسیدن دوباره آن‌ها در آینده نزدیک و تکرار دوباره اقدامات ترامپ در خصوص برجام بسیار محتمل است؛ بنابراین جمهوری اسلامی باید از تجربه گذشته درس گرفته و تضمین بگیرد که هیچ دولتی در ایالات‌متحده مجدداً جهان و حقوق بین‌الملل را به سخره نخواهد گرفت و این شرایط را تکرار نخواهد کرد. (نویسنده: فرهاد کوچک‌زاده)

▼خبر ویژه

استاد اقتصاد: حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی قیمت دلار را کاهش می‌دهد

«حامد نجفی علمدارلو» استاد اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس می‌گوید: «هدف اولیه سیاست ارز 4200 تومانی، تأمین کالاهای اساسی با قیمت مناسب برای آحاد جامعه بود. بااین‌وجود این سیاست به نتیجه نرسید. در ۳ سال گذشته ۴۶ میلیارد دلار از منابع ارزی به سیاست ارز ۴۲۰۰ تومانی تخصیص یافت که رانتی معادل ۵۹۶ هزار میلیارد تومان در آن وجود داشت. فقط در سال ۱۴۰۰ از جیب هر ایرانی 4.3 میلیون تومان برداشته شده است. با توجه به اینکه دولت تصمیم به حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی کرده است، احتمالاً در کوتاه‌مدت نوساناتی در بازار تولید و مصرف به وجود آید، اما با سازگار شدن بازیگران زنجیره تأمین، قیمت‌های تعادلی جدید منجر به رونق تولید، عرضه و درنهایت صادرات خواهد شد». این استاد که سابقه همکاری با مرکز پژوهش‌های مجلس نیز دارد، معتقد است: «حذف این ارز منجر به افزایش عرضه ارز می‌شود. انتظار است که قیمت دلار روند کاهشی داشته باشد؛ اما این روند کاهشی منوط به مدیریت انتظارات تورمی از سوی نهادهای اثرگذار است».

▼ اخبار

کشور وارد مرحله خوبی خواهد شد!

چهارشنبه هفته گذشته مدیران رسانه‌های اصلاح‌طلب با رئیس‌جمهور دیدار کردند. نکته قابل‌توجه این دیدار آن بود که به گفته رحمانیان، مدیرمسئول روزنامه شرق تشکیل این جلسه را دفتر آیت‌الله رئیسی پیگیری کرد و اصلاح‌طلبان متقاضی این جلسه‌ نبودند. نکته دیگر آن است که شرکت‌کنندگان این جلسه که جزو منتقدان دولت سیزدهم هستند همگی به سعه‌صدر و صداقت رئیس‌جمهور اذعان دارند. منصور مظفری، مدیرمسئول روزنامه آفتاب یزد درباره این جلسه نوشته است: «بحث واکسن را باید شاهکار دولت آیت‌الله رئیسی به شمار آورد. وقتی فهمیدیم تولید و واردات و رابطه با کشورهای دیگر از اروپا و آسیای دور گرفته تا همسایگان نیز دنبال شده است، نفس راحتی کشیدیم. حالا باید به روزهای بهتر فکر کرد!».

الیاس حضرتی، مدیرمسئول روزنامه اعتماد هم تشکیل این جلسه از سوی رئیس‌جمهور را قابل‌تقدیر دانست. حسین عبداللهی، مدیرمسئول روزنامه آرمان ملی گفته است: «رئیسی زمانی که رئیس قوه قضائیه هم بود، این جلسات را برگزار می‌کرد. او همچون گذشته با سعه‌صدر پذیرا بود و ما حرکت و گفته‌ای از وی ندیدیم که تلقی این را داشته باشیم که از گفته‌ای ناراحت یا رنجیده شده است. رئیسی خیلی با فراغ بال و سعه‌صدر و توأم با صداقت برخورد کرد». مهدی رحمانیان، مدیرمسئول روزنامه شرق نیز می‌گوید: «روح و شکل جلسه هم به‌گونه‌ای بود که برای تمامی کسانی که آنجا بودند، دلپذیر بود. از این زاویه دلپذیر بود که عالی‌ترین مسئول اجرایی کشور، با حوصله می‌نشیند و حرف کسانی را گوش می‌دهد که در تعبیری که در جامعه است، منتقدش هستند و از لحاظ فکری به او نزدیکی ندارند. برداشت او از فضای عمومی کشور این بود که ان‌شاءالله کشور وارد مرحله خوبی خواهد شد و من امیدوارم».

خوش چشم: خصومت استکباری امریکا پایانی ندارد

«سیدمصطفی خوش‌چشم» کارشناس مسائل بین‌الملل با اشاره به خصوصیت‌های استکباری آمریکا در نسبت با سایر کشورها، اظهار کرد: «تاریخ نشان داده که آمریکا قدرت استکباری است و توقع دارد که سایر کشورها به وظایف خود عمل کنند اما خودش مسئولانه رفتار نمی‌کند، چراکه پایبند و متکی به قدرت است و با این تصور که درحقیقت قدرت اول دنیا است، خودش را محق به انجام هر کاری می‌داند». خوش‌چشم در پاسخ به این سؤال که ایران باید چه تضمین‌هایی از آمریکا بگیرد، تأکید کرد: «تضمین در دست خود ماست. اگر قرار باشد برجام احیا شود، ابتدا باید شروط نظام اجرایی شود؛ یعنی آمریکایی‌ها اول باید تحریم‌ها را بردارند و فرصت چندماهه راستی آزمایی به ما بدهند.

در ادامه کار، سیاست‌های ما باید به‌گونه‌ای باشد که باعث ایجاد بازدارندگی در آمریکایی‌ها شود؛ یعنی آمریکا را باید مجاب کنیم که در صورت خروج مجدد از برجام، عکس‌العمل‌های ما شدید خواهد بود». وی افزود: «ایران باید در صورت شکست خوردن مذاکرات آینده، طراحی داشته باشد و این تصویر را به آمریکایی‌ها بدهد که تنش بالا خواهد رفت و مؤلفه‌های قدرت ایران به‌شدت بالا می‌رود. این تصویر برای آن خواهد بود که آمریکایی‌ها تعهدات خود را بپذیرند و انجام بدهند. ما باید هزینه‌های خروج آمریکا از برجام را بالا ببریم».

مهم ترین شرکای تجاری ایران در 1400

سخنگوی گمرک خبر داد: «ایران از ابتدای ۱۴۰۰ تا پایان مهرماه، حدود ۹۹ میلیون تن کالا به ارزش تقریبی ۵۵ میلیارد دلار را با کشور‌های جهان تبادل کرده است. در این مدت ۱۴۲ کشور به‌صورت مستقیم کالای ایرانی را خریداری کردند و ۱۱۰ کشور نیز فروشنده کالا به ایران بودند». ایران 75.2 میلیون تن کالا به ارزش ۲۷ میلیارد و ۷۴ میلیون دلار در هفت ماه گذشته صادر کرده که چین با هفت میلیارد و ۶۸۹ میلیون دلار، عراق با پنج میلیارد و ۴۸۳ میلیون دلار، ترکیه با سه میلیارد و ۳۹۷ میلیون دلار، امارات با دو میلیارد و ۵۹۰ میلیون دلار و افغانستان با یک میلیارد و ۱۲۶ میلیون دلار پنج مقصد اول صادرات کالای ایرانی بودند. در خصوص واردات کشور در هفت ماه سال ۱۴۰۰ نیز در ۲۳ میلیون و ۵۰۵ هزار تن کالا به ارزش ۲۷ میلیارد و ۷۳۹ میلیون دلار از گمرک‌های اجرایی ترخیص شد که امارات با هشت میلیارد و ۵۹۶ میلیون دلار، چین با شش میلیارد و ۱۰۷ میلیون دلار، ترکیه با دو میلیارد و ۸۶۱ میلیون دلار، آلمان با یک میلیارد و ۳۹ میلیون دلار و سوئیس با یک میلیارد و ۳۵ میلیون دلار، پنج کشور اول فروش کالای موردنیاز کشور در هفت ماه نخست سال بودند.

‌اخبار کوتاه
◄ نماینده سابق انگلیس: اعتماد به آمریکا سخت است!/ نماینده سابق پارلمان انگلیس طی اظهاراتی گفته است: «ایرانی‌ها در هیچ شرایطی مقابل آمریکا زانو نخواهند زد؛ آن‌ها می‌توانند در چشم بر هم زدنی متحدین آمریکا را با خاک یکسان کنند!». جورج گالوی در گفتگو با راشاتودی گفته است: «ضمانت آمریکا به عدم خروج مجدد از توافق غیرممکن است و حسن‌ نیت به آمریکا سخت است. ایران در هیچ زمینه‌ای وابسته به آمریکا نیست. ایرانی‌ها در شرایط اضطرار تمام راه‌های پیشرفت را اختراع کرده‌اند».

◄ اصلاح قانون بازار اوراق بهادار با مشارکت دولت و مجلس/ وزیر اقتصاد، بازار سرمایه را نمایشگر سیاست‌هایی دانست که در حوزه‎های مختلف قانون‌گذاری، صنعتی، معدنی، نفتی، پالایشی و پتروشیمی صورت می‌گیرد. خاندوزی افزود: «بهبود بلندمدت و ایجاد اعتماد در بازار مستلزم همکاری و هماهنگی تمام بخش‌های اقتصادی است. کارگروه مشترکی بین وزارت اقتصاد و مجلس شروع به کار کرده تا طرح اصلاح قانون بازار اوراق بهادار ظرف حداکثر یک ماه آینده به نتایج نهایی برسد».

◄ نظام بروکراتیک به‌شدت ضد کارآفرینی!/ وزیر کار در حاشیه نشست کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی بر واقعیت دست‌وپا گیر نظام بروکراتیک بر سر راه کارآفرینان صحه گذاشت و گفت: «بخش زیادی از گلایه کارآفرینان، نظام اداری دست‌وپا گیر و مشکلاتی است که در مسیرشان وجود دارد. نظام بروکراتیک ما به‌شدت ضد کارآفرینی است و متأسفانه ساختارهای معیوب را هنوز درهم نشکسته‌ایم. صدور مجوز آموزشگاه‌های آزاد فنی و حرفه‌ای از ۸ ماه به ۳ روز کاهش یافته است و در یک ماه بیش از ۵۰۰ مجوز صادر شده است».

◄ پشت ‎پرده‌‌های امنیتی گرانی‌های اخیر!/ دادستان کل کشور گفت: «یکی دو ماه است به صورت افسارگسیخته گرانی‌ها را در برخی از نیازهای مردم مشاهده می‌کنیم که به نظر می‌رسد پشت ‎پرده‌هایی دارد. پشت پرده‌های این گرانی‌ها را دستگاه‌های امنیتی باید دنبال کنند؛ اما برخورد با گران فروشانی که بی‌ضابطه قیمت‌ها را بالا می‌برند، جزء وظایف سازمان تعزیرات است. ما از ظرفیت دادستانی در این زمینه استفاده می‎کنیم».

◄ علت عدم تحویل خودروهای تولیدی به بازار!/ رئیس اتحادیه فروشندگان خودرو خبر داد: «افزایش قیمت خودرو روی کاغذ است و تقاضایی در بازار وجود ندارد و خودروسازان قیمت تمام‌شده خودرو‌ را اعلام نکرده‌اند. هم‌اکنون حدود ۱۵۰ هزار دستگاه خودرو در پارکینگ‌ها رسوب کرده است و این خودروها باید تا آبان تحویل داده می‌شد. به بهانه کمبود قطعه، این خودرو‌ها را در پارکینگ نگه داشته‌اند، اما دلیل اصلی آن انتظار برای افزایش قیمت است».

◄ نتانیاهو: ایران خوب می‌داند ما ضعیف هستیم!/ نخست‌وزیر سابق رژیم صهیونیستی گفت: «امروز ایران به‌خوبی می‌داند که ما ضعیف هستیم. تا یک ماه دیگر ایران به مذاکره هسته‌ای با کشورهای ابرقدرت جهانی باز خواهد گشت و این امر خطری حیاتی برای اسرائیل است».