یادداشت روزنامه‌های ۲۵ آذر
روزنامه کیهان
دوستان پنجره باز نماند!/حسین شریعتمداری
۱- در اظهارات این روز‌های مسئولان محترم مذاکرات هسته‌ای کشورمان با آنچه در آغاز مذاکرات مطرح شده بود، تفاوت‌هایی دیده می‌شود که امید است نشانه تغییر در اهداف از پیش اعلام شده نباشد. پیش از این و قبل از شروع دور دوم مذاکرات وین (در دولت سیزدهم) سخن از لغو همه تحریم‌ها در میان بود که تحریم‌های برجامی بخشی از آن است. به عنوان مثال. آقای حسین امیرعبداللهیان، وزیر محترم امورخارجه کشورمان طی یادداشتی در شماره ۱۶ آذرماه (۷ دسامبر) روزنامه کامرسانت، چاپ مسکو تاکید کرده بودند که «بدون لغو تمامی تحریم‌ها، راهی برای احیای برجام وجود ندارد»؛ و یا اوایل آذرماه، آقای علی باقری مذاکره‌کننده ارشد کشورمان با انتشار مقاله‌ای در وبگاه «فایننشال تایمز» اعلام کرده بودند که: «تحریم‌ها باید به طور کامل برداشته شود».۲- دیروز (۲۴ آذر ماه)، جناب امیر عبداللهیان در گردهمایی سفرا و رؤسای نمایندگی‌های جمهوری اسلامی ایران در کشور‌های همسایه اظهار داشت؛ «رویکرد ما رفع کامل تحریم‌های برجامی در مقابل رفع نگرانی‌های مورد ادعای طرف‌های مقابل درخصوص برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ایران است» و همان روز آقای دکتر باقری نیز در مصاحبه با پرس تی وی گفت؛ «از نظر ما هر تحریمی که متناقض با مفاد برجام باشد باید لغو شود؛ چه این تحریم‌ها در دوران اوباما وضع و اعمال شده باشند چه در دوران ترامپ، چه بایدن. همینطور همه تحریم‌های مرتبط با برجام و تمامی تحریم‌هایی که تحت کارزار فشار حداکثری دولت قبلی اعمال شده‌اند، چون مرتبط با برجام است می‌بایست لغو شوند».
۳- همان‌طور که ملاحظه می‌شود، سخن از لغو «تحریم‌های برجامی» است و نه «لغو همه تحریم‌ها» و این درحالی است که بسیاری از تحریم‌های آمریکا علیه ایران به بهانه‌های غیر‌هسته‌ای وضع شده است. آمریکا در دوران اوباما ۵۰۰ نهاد را به بهانه‌های مختلف تحریم کرد و در دوره ترامپ این تحریم‌ها دو برابر شد؛ و بایدن هم، که دولت آقای روحانی انتخاب او را به فال نیک گرفته بود! تحریم‌های جدیدی بر تحریم‌های قبلی افزود! و در مجموع تحریم‌های آیسا، سیسادا، ویزا، کاتسا و ... که عمدتاً در دوران اوباما وضع شده‌اند از جمله آنهاست.
۴- اگر قرار است لغو تحریم‌ها فقط شامل تحریم‌های برجامی باشد و همان تحریم‌ها به بهانه‌های واهی و خصمانه دیگر نظیر حقوق بشر و تروریسم و صنایع موشکی و حضور در منطقه و امثال آن باقی بمانند، مذاکرات وین چه سودی دارد و با چه انگیزه‌ای صورت پذیرفته و قابل توجیه است؟! با شناختی که از دوستان تیم هسته‌ای داریم بی‌تردید در پی‌آنند که راه را بر سوءاستفاده حریف ببندند، از این روی باید مراقب باشند که بعد از بستن در، دشمن از پنجره وارد نشود!
آمریکا از تحریم‌ها به عنوان یک اهرم علیه اقتصاد کشورمان بهره می‌گیرد و از آنجا که توان استفاده از همه اهرم‌های دیگر - از جمله اهرم نظامی- را از دست داده است، به سختی می‌توان باور کرد از تحریم‌ها دست بکشد. از این روی ضمن تاکید بر لغو همه تحریم‌ها، باید در پی خنثی کردن تحریم‌ها بود. همانگونه که خوشبختانه دولت سیزدهم بودجه و سایر برنامه‌های عمرانی خود را بدون دخالت دادن عامل و فاکتور تحریم‌ها بسته و دنبال می‌کند. در همین زمینه گفتنی است که اوباما بعد از تصویب برجام در «کمیته روابط عمومی آمریکا - اسرائیل» موسوم به ایپک ضمن ابراز خشنودی از برجام گفته بود، تحریم‌های ایران قابل ادامه نبود و همپیمانان ما تداوم آن را به زیان خود دانسته و حاضر به همراهی مستمر نبودند.
۵- بهانه غرب ابراز نگرانی از تولید سلاح هسته‌ای در ایران است! و حال آنکه اطمینان دارد ایران در پی تولید سلاح هسته‌ای نیست و آن را حرام می‌داند، ولی چنانچه بر بهانه واهی خود اصرار دارد، مذاکرات هسته‌ای باید بعد از نابودی تسلیحات اتمی رژیم صهیونیستی، هند، پاکستان و ... موکول شود چرا که براساس معاهده NPT هیچیک از دو کشور پاکستان و هند و رژیم جعلی اسرائیل مجاز به داشتن سلاح هسته‌ای نیستند و چنانچه ادعا می‌شود آنها عضو NPT نمی‌باشند، چرا باید ایران در عضویت ان پی تی باقی بماند و حال آنکه مطابق بند ۱۰ ان پی تی، می‌تواند از این معاهده خارج شود.
۶- این نکته نیز گفتنی است که راهبرد هسته‌ای و در نتیجه راهبرد مذاکراتی دولت سیزدهم با دولت قبلی تفاوت جدی و بنیادین دارد. دولت آقای رئیسی برخلاف دولت آقای روحانی معتقد نیست که هر توافقی بهتر از عدم توافق است، بلکه بر این باور است که هیچ توافقی بدون لغو همه تحریم‌ها قابل قبول نیست.
روزنامه وطن امروز
سیاسی‌کاری آژانس در بحبوحه مذاکرات وین/مهدی گرگانی
در حالی که تیم مذاکره‌کننده ایران با جدیت و حسن نیت برای احیای توافق هسته‌ای ۱۳۹۴ پا به وین گذاشته است، آمریکا و کشور‌های اروپایی در چند جبهه در حال اعمال فشار به ایران برای دستیابی به خواسته‌های حداکثری خود هستند؛ پروپاگاندای رسانه‌ای، خبرسازی، اخلال در بازار دلار و ارز، فشار سیاسی و همچنین استفاده از ابزار آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به رهبری «رافائل گروسی».۱- مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از چند هفته قبل از شروع مذاکرات وین، تحرکات گسترده‌ای را برای تحت تاثیر قرار دادن مذاکرات به راه انداخته است. یکی از ابعاد اقدامات گروسی -که در راستای پازل آمریکا علیه برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ایران است- ایجاد هراس در جامعه بین‌الملل در زمینه فعالیت‌های هسته‌ای ایران است؛ فعالیت‌هایی که همواره تحت نظارت‌های آژانس باقی مانده است. گروسی طی چند ماه اخیر با کلیدواژه‌های «زمان و پیشرفت برنامه هسته‌ای» تلاش کرده قدرت‌های جهانی و جامعه بین‌الملل را برای اعمال فشار بیشتر به ایران برای حضور در پای میز مذاکرات ترغیب کند. وی در مصاحبه با شبکه «فرانس ۲۴» در زمینه پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران گفت: «مواد هسته‌ای بیشتری غنی‌سازی شده است و نسل جدیدتری از سانتریفیوژ‌ها در حال چرخش هستند. تغییراتی در مقایسه با سال ۲۰۱۵ به وجود آمده است البته ۲ طرف از بازگشت به شکل اولیه این توافق (برجام) سخن می‌گویند، اما «زمان کمی» باقی مانده است».
استفاده از ادبیات پیشرفت برنامه هسته‌ای و زمان کم در اظهارات دیپلمات‌های اروپایی حاضر در وین نیز به وضوح شنیده می‌شود که نشان‌دهنده هماهنگی کامل و نوعی تقسیم کار میان آژانس با غرب در مذاکرات وین است. ۲- سیاسی‌کاری و پرونده‌سازی بخش دیگر پروژه رافائل گروسی علیه ایران در برهه کنونی است. در مقایسه با یوکیا آمانو، مدیرکل سابق آژانس که توافق هسته‌ای در زمان وی به امضا رسید و ۱۵ مرتبه پایبندی ایران به تعهداتش را تایید کرد، رافائل گروسی به مراتب تجربه کمتری در این زمینه دارد و به لحاظ ملیت آرژانتینی، قرابت فکری و سیاسی بیشتری به آمریکا و غرب دارد.
در حالی که با خروج آمریکا از برجام و عدم اجرای تعهدات طرف‌های اروپایی چیزی از برجام باقی نمانده است، گروسی همواره تلاش کرده علیه فعالیت‌های ایران در چارچوب برجام شائبه‌سازی و با ایجاد سوالات مشخص، پشت سر هم پرونده‌سازی کند. اگرچه اجازه ایران به آژانس برای نصب مجدد دوربین در تأسیسات کرج شاید یک اقدام بر اساس حسن‌نیت بوده باشد، اما بدون تردید درباره سوءنیت آژانس و سیاسی‌کاری در برنامه هسته‌ای ایران هیچ تردیدی وجود ندارد. تاریخچه سیاسی‌کاری آژانس در قبال برنامه هسته‌ای ایران این تجربه را پیش روی ما قرار داده که در کنار تعامل، هر نوع اعتماد به این نهاد، یک اشتباه مهلک و خلاف منافع و امنیت ملی است.
۳- مساله دیگری که باید به آن اشاره کرد، استاندارد‌های دوگانه آژانس در قبال برنامه هسته‌ای ایران است که موضوع آن حتی به یکی از نشست‌های وین نیز کشیده شد. «وانگ کانگ» نماینده چین در آژانس با اشاره به این مساله، خطاب به نمایندگان غربی گفت: چرا آمریکا و انگلیس می‌گویند ایران نمی‌تواند اورانیوم غنی‌شده بالاتر از ۷/۳ درصد تولید کند، اما خودشان به صورت آشکار چندین تن اورانیوم غنی‌شده ۹۰ درصد به استرالیا منتقل می‌کنند؟ این یک نمونه بارز از استاندارد‌های دوگانه است و مانند توافق هسته‌ای ایران، مساله انتقال تکنولوژی زیردریایی‌های اتمی به استرالیا (اوکاس) یک مساله مهم است و آژانس و جامعه جهانی باید به آن توجه کنند. «حقی اویغور» کارشناس تبعه ترکیه نیز با انتقاد از استاندارد‌های دوگانه آژانس و غرب در زمینه فعالیت‌های هسته‌ای، آن را یکی از موانع مذاکرات در وین خوانده و می‌گوید: هنگامی که بحث امنیت غرب آسیا و اسرائیل پیش کشیده می‌شود، استاندارد‌های دوگانه بسیار زیاد است؛ اسرائیل زرادخانه اتمی دارد، اما این واقعیت توسط آژانس پیش کشیده نمی‌شود.
۴- از سوی دیگر رژیم جعلی صهیونیستی طی سال‌های گذشته تعدادی از بزرگ‌ترین دانشمندان هسته‌ای ایران را با کمک اطلاعاتی که از آژانس درباره دانشمندان ایرانی به بیرون درز کرده به شهادت رسانده، علیه تاسیسات ایران حملات سایبری انجام داده و به خرابکاری در تاسیسات و سایت‌های غنی‌سازی ایران از جمله در کرج دست زده است. در این موارد که اقدامات علیه ایران است، آژانس همواره بحث بی‌طرفی خود را پیش کشیده و تلاش کرده از وظایف خود در قبال آن طفره برود! رژیم صهیونیستی همواره تلاش کرده مذاکرات وین را به شکست بکشاند و در این راستا از هیچ تلاشی فروگذار نمی‌کند. مشخص نیست چرا آژانس و کشور‌های غرب که ظاهرا به دنبال احیای برجام هستند علیه اقدامات تل‌آویو برای به شکست کشاندن مذاکرات سکوت کرده‌اند و نه‌تن‌ها مساله زرادخانه اتمی و فعالیت‌های مخفیانه اتمی این رژیم را دنبال نمی‌کنند، بلکه به دنبال اجرای اوامر این رژیم جعلی در مذاکرات وین هستند.
روزنامه خراسان
پاتک ایران به سناریوی مقصر نمایی/دکتر هادی محمدی
یک هفته از آغاز مذاکرات جدید وین در دور هفتم گذشته و امروز درحالی مذاکرات شروع می‌شود که ایران برای کمک به روند مذاکرات و جلوگیری از بهانه تراشی‌های غربی‌ها از یک توافق مهم با آژانس بین المللی انرژی اتمی در موضوع دوربین‌های نظارتی رونمایی کرد. روز گذشته خبر رسید که جمهوری اسلامی ایران موافقت کرده تا دوربین‌های آسیب دیده در خرابکاری مرکز ساخت سانتریفیوژ تسا در کرج توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی تعویض شود. این موضوع از مسائل مهم میان ایران و آژانس به شمار می‌رود که تنش‌هایی را نیز در ماه‌های اخیر به همراه داشته و در دو سفر شهریور و آذرماه رافائل گروسی مدیرکل آژانس به تهران نیز مطرح شده بود تا جایی که به عنوان یکی از بهانه‌های طرف‌های مقابل مورد سوء استفاده قرار می‌گرفت. روز گذشته و با ابتکار عمل ایران در این موضوع از بروز سوءتفاهم در روابط ایران و آژانس جلوگیری به عمل آمد.اما اصل موضوع چه بود؟
طبق بند‌های نظارتی برجام قرار شد تا در مجموع ۲۲ دوربین علاوه بر توافقات پادمانی و معمول میان ایران و آژانس و به عنوان دوربین‌های برجامی کار نظارت بر تاسیسات هسته‌ای ایران را برعهده داشته باشند. از این ۲۲ دوربین ۴ عدد در مجتمع ساخت سانتریفیوژ‌های پیشرفته ایران موسوم به «تسا» در کرج قرار داشتند. دوم تیر امسال در جریان یک خرابکاری که در قالب حمله پهپادی صورت گرفت، بخشی از این تاسیسات آسیب دید و از جمله این ۴ دوربین نظارتی آژانس بین المللی انرژی اتمی. ایران پس از این خرابکاری اعلام کرد در صورتی اجازه می‌دهد تا این دوربین‌ها توسط آژانس تعویض شوند که اولا آژانس این حادثه را محکوم کند، ثانیا بررسی‌های فنی و قضایی به پایان برسد و ثالثا ایران قبل از نصب دوربین‌ها بتواند بررسی کاملی راجع به آنها انجام دهد. حالا با خبر دیروز مشخص شد که هر سه شرط ایران به صورت کامل یا نسبی محقق شده و ایران در توافقی که می‌تواند به روند مذاکرات در وین نیز کمک زیادی کند اجازه نصب مجدد این دوربین‌ها را به آژانس داده است.
نکته مهم در این میان نسبت این اقدام با قانون راهبردی مجلس است. در این قانون آمده که ایران نباید همکاری‌های پروتکلی و برجامی خود در حوزه نظارت را با آژانس ادامه دهد. بر همین اساس هم تهران از اسفند سال گذشته اجرای پروتکل الحاقی و فعالیت‌های فراپادمانی خود را متوقف کرد و درباره دوربین‌های فراپادمانی یعنی همین ۲۲ دوربین نیز اعلام کرد که اگرچه این دوربین‌ها کار تصویربرداری خود را انجام می‌دهند، اما این تصاویر را در دسترس بازرسان آژانس قرار نخواهد داد. حتی شهریور امسال که گروسی به تهران سفر کرد، ایران به آژانس اجازه داد بدون دیدن تصاویر، کارت‌های حافظه دوربین‌ها را که پر شده بودند تعویض کند. در این ده ماه گذشته نیز روند به همین شکل ادامه داشته و تا زمانی که دو طرف به توافق نرسند ادامه خواهد داشت و این اقدام مغایرتی با قانون مجلس ندارد. البته بدیهی است اگر دو طرف به توافقی در مذاکرات وین برسند که همه را ملزم به انجام تعهدات برجامی خود کنند، کما این که ایران نیز هدف از مذاکرات خود را بازگشت به تعهدات برجامی همه طرف‌ها اعلام کرده، یکی از موارد توافق برجام فعالیت همین دوربین‌های نظارتی است که از آن زمان بازرسان آژانس هم می‌توانند به تصاویر ضبط شده آن دسترسی داشته باشند.
این روز‌ها بخشی از مذاکرات نه در پشت میز و توسط دیپلمات‌ها که در میدان رسانه و تاثیر گذاری بر فضای افکار عمومی در جریان است. غرب طی روز‌های گذشته حجم سنگینی از فضا سازی روانی را برای ایجاد تصور کارشکنی از سوی ایران و بازی مقصر سازی به کار گرفته است. ایران با اقدام دیروز خود در توافق با آژانس بار دیگر پالس مثبتی به وین که مذاکرات در آن جا در جریان است فرستاد تا هم حسن نیت خود را ثابت کرده باشد و هم در بازی مقصریابی غربی‌ها، بهانه دیگری را از دستشان بگیرد. باید دید طرف مقابل تا چه میزان قدر این همکاری تهران برای موفقیت مذاکرات را می‌داند و او نیز گام‌های مناسبی برای حل اختلافات برمی‌دارد یا خیر؟
روزنامه ایران
رتبه بندی صادرکنندگان به مثابه ریل‌گذاری توسعه صادرات غیر نفتی/احسان قمری
نهاد‌های حاکمیتی در سراسر دنیا در راستای وظایف حاکمیتی خود و با هدف احتراز از تصدی‌گری نسبت به فراهم کردن شرایط بهبود فعالیت فعالان بخش خصوصی اقدام نموده و ضمن رصد و نظارت بر فعالیت آنها، ارزیابی لازم را با هدف توسعه همه‌جانبه کشورهایشان فراهم می‌نمایند. حوزه تجارت خارجی به عنوان یکی از بخش‌های تشکیل دهنده تولید ناخالص ملی هر کشور از این قاعده مستثنی نبوده و قریب به اتفاق کشور‌ها با هدف تفوق صادرات بر واردات و بهبود تراز تجاری کشورهایشان اقداماتی انجام داده و در این مسیر گام برمی‌دارند؛ لذا حمایت از تجارت خارجی کشور از سوی دولت‌ها ضرورتی انکارناپذیر بوده و لازم است شرایطی فراهم شود تا ضمن رعایت مقررات و دستورالعمل‌های موجود، ابزار‌های تشویقی در جهت توسعه صادرات به کار گرفته شوند.حمایت از صادرکنندگان و تشویق جامعه صادرکنندگان در ایران به دهه ۸۰ برمی‌گردد.
در آن زمان سالانه اعتباراتی در قالب بودجه‌های سالانه جهت پرداخت جوایز صادراتی به کلیه صادرکنندگان بر اساس گروه‌های مختلف کالایی و خدماتی تخصیص و جوایز صادراتی به کلیه صادرکنندگان پرداخت می‌شد. فارغ از کارایی و اثرگذاری این گونه پرداخت‌ها که با دیدگاه‌های مختلف کارشناسان اقتصادی روبه‌رو شد، به‌نظر می‌رسید دو چالش بزرگ در پرداخت این گونه جوایز صادراتی وجود داشت که البته بعد‌ها با اصلاحاتی پرداخت جوایز صادراتی به پرداخت مشوق‌های صادراتی تغییر یافت و سیاست پرداخت‌های غیر مستقیم و حمایت‌های غیر‌مادی جایگاه اصلی در حمایت‌های تجاری را به خود اختصاص داد.
چالش اول مربوط به جامعه هدف پرداخت‌ها بود که صرفاً شاخص میزان صادرات غیر نفتی مد نظر قرار می‌گرفت و در سال‌های اول نوع کالا‌های صادراتی و حتی کشور‌های هدف، اثرگذاری چندانی در شاخص‌های تأثیرگذار بر تعیین میزان جوایز صادراتی را نداشت لذا صادرکنندگان تلاش می‌کردند به هر روش ارزش صادرات خود را افزایش دهند. شایان ذکر است که در آن سال‌ها از مفهوم جهش صادراتی استنباط کاملی صورت نمی‌گرفت و صرفاً توسعه صادرات غیر نفتی در افزایش کمی صادرات خلاصه می‌شد. چالش دوم مربوط به اثرگذاری این گونه جوایز صادراتی بر توسعه صادرات غیرنفتی بود که با توجه به متغیر‌های گسترده اثرگذار بر توسعه صادرات غیر نفتی و لزوم ثابت نگه‌داشتن سایر متغیر‌ها با هدف کمی کردن اثرات متغیر مد نظر، ارزیابی چندان دقیقی انجام نگردیده و لذا نمی‌توان در این خصوص، حداقل در کوتاه مدت و میان مدت نظرات دقیقی بیان کرد.
به هر حال از اوایل دهه ۹۰ رویکرد پرداخت جوایز و پرداخت‌های مستقیم به پرداخت مشوق‌های غیرمستقیم تغییر کرده و براساس بسته‌های حمایت از صادرات غیرنفتی و مطابق بر برنامه‌ها و فعالیت‌های صادراتی صادرکنندگان، نسبت به پرداخت مشوق‌های صادراتی اقدام گردید. با عنایت به نکات پیش‌گفته شده به نظر می‌رسد تطابق میان برنامه‌های صادراتی و مشوق‌های صادراتی، ضرورتی انکارناپذیر بوده و لازم است شرایطی فراهم شود که انجام هر نوع حمایت و اتخاذ سیاست‌های تشویقی براساس معیار‌های مرتبط با صادر کننده طراحی گردیده و اجرا گردد.
رتبه‌بندی صادرکنندگان بر اساس معیار‌های کارشناسی یکی از فعالیت‌های مثبتی است که بازخورد مطلوبی بر ایجاد انگیزه میان صادرکنندگان داشته و در نهایت مقدمات شناسنامه‌دار کردن جامعه صادر کنندگان را فراهم خواهد کرد. بر اساس اطلاعات موجود، بیش از ۲۸ هزار صادر کننده از ابتدای سال ۱۳۹۷ تاکنون نسبت به انجام فعل صادراتی اقدام نموده‌اند که لازم است ضمن تعیین شاخص‌های مختلف، رتبه بندی آنها صورت گرفته و در نهایت شرایطی فراهم شود که امکان ارتقای رتبه هر یک از صادر کنندگان فراهم شود. در این مسیر صادرکنندگان با تکمیل و بارگذاری اطلاعات مورد نیاز در سامانه جامع تجارت، فرایند رتبه‌بندی را انجام داده و در نهایت به صورت پویا قادر خواهند بود تا نسبت به ویرایش اطلاعات و بالا بردن رتبه خود اقدام نمایند.
مهم‌ترین کارکرد سامانه رتبه‌بندی صادرکنندگان، کارکرد تشویقی آن می‌باشد. طرح مشوق‌های هوشمند که اجرای آن در صورت تخصیص اعتبارات از سال‌جاری آغاز خواهد شد مکمل رتبه‌بندی صادرکنندگان بوده و از این پس معیار رتبه‌بندی به عنوان مهم‌ترین شاخص اثرگذار هر نوع حمایتی در نظر گرفته خواهد شد. صادرکنندگان بر اساس رتبه صادراتی خود که بیانگر اهلیت صادراتی می‌باشد طبقه‌بندی شده و بر این اساس مورد حمایت قرار می‌گیرند. همچنین با توجه به ضرورت استفاده از ابزار‌های تشویقی در حوزه ایفای تعهدات ارزی به نظر می‌رسد یکی از کارکرد‌های اثرگذار در ایفای تعهدات ارزی در جهت تأمین ارز مورد نیاز واردات کالا‌های اساسی، مواد اولیه، ماشین‌آلات و تجهیزات مورد نیاز تولید، استفاده از رتبه‌بندی در جهت تسهیل و تسریع ایفای تعهدات ارزی نقش بسزایی دارد. ذکر این نکته ضروریست که حدود ۳ هزار و ۵۰۰ صادرکننده ۱۰۰درصد ایفای تعهدات ارزی خود را ایفا کرده‌اند که لازم است در رتبه‌بندی صادرکنندگان، مد نظر قرار گیرد.
بی شک رتبه‌بندی صادرکنندگان، حرکتی بدیع در جهت شناخت صادرکنندگان بوده و در صورت تکمیل فرایند رو به رشد سامانه جامع تجارت، تنظیم‌گری در حوزه تجارت خارجی و مانع‌زدایی با سرعت بیشتری انجام خواهد پذیرفت.
روزنامه شرق
مسببان کجایند؟/سیدمصطفی هاشمی‌طبا
ریاست‌جمهور محترم در سفر به استان لرستان فرمودند هر که کارآمدی دارد، باید از او در مدیریت‌ها استفاده شود. دل‌دادگی به انقلاب و نظام امر مهمی است، اما از بانیان وضع موجود نباید استفاده شود. البته اشاره نکردند که وضع فعلی یعنی چه. هرچند یافتن مسببان و درس‌گرفتن از اقدامات آنها به مصداق «ادب را از که آموختی» کار پسندیده‌ای است، اما قبل از آن باید تصویری از وضع فعلی داده شود (با وضع چهار ماه قبل) و سپس مسبب هر یک را جست‌وجو کرد، حال اینکه محروم از شغل یا خدمات دولتی یا حتی حیات شوند، امری قضائی است و نیاز به اقدامات دقیق و مبسوط دارد. اما یک نکته تأمل‌برانگیز در این بیان دیده می‌شود و آن اینکه این عبارت نشان‌دهنده آن است که وضع فعلی خراب است و، چون هیچ‌گونه استثنا یا توصیف تکمیلی در عبارت «وضع فعلی» نیامده، نشان می‌دهد که کلا وضع فعلی کشور خوب نیست. البته احتمالا ایشان چنین نیتی نداشته‌اند و احیانا برخی موارد در ذهن ایشان بوده که آن را به‌صورت کلی بیان کرده‌اند، اما به‌هرحال بیان ایشان این حسن را دارد که اجازه می‌دهد وضع فعلی ترسیم شود.در حقیقت اگر بخواهیم وضع فعلی را بدانیم، به‌اصطلاح باید یک عکس از بالا گرفته شود تا همه چیز در آن به‌وضوح دیده شود. حال برآنیم که با تصور مجملی که از وضع کشور وجود دارد، چند مورد از وضع کنونی کشور را تحلیل کنیم و چه خوب است این امر به اندیشکده‌های متعددی که برای ۵۰ سال آینده پیش‌بینی وضع کشور را مطالعه کرده‌اند، داده شود تا تحلیل وضع کشور و مسببان وضع آن معلوم شود. وضع فعلی را می‌توان در چند وضعیت ملاحظه کرد. البته دل‌دادگی به انقلاب و نظام حتما امر مهمی است، اما به‌جز حسن سوابق و عمل قابل قبول آیا «دل‌دادگی‌سنج» دیگری وجود دارد که البته برخی ظواهر و کلام را با دل‌دادگی اشتباه می‌گیرند و صدالبته در این مختصر نمی‌خواهیم به این امر بپردازیم، بلکه بیشتر می‌خواهیم به‌صورت بسیار مجمل تصویری از ایران فعلی بدهیم و مسببان آن را فرا بخوانیم.
من البته مانند برخی که همه مصائب را به مقامات برمی‌گردانند، نیستم و معتقد هستم بسیاری از امور کشور به‌دلیل کج‌فهمی و نبود اراده و اقدام مسئولان پایین‌تر یا غلط انجام شده یا انجام نشده است؛ مثل موضوع زباله کشور که در ۴۰ سال گذشته درحالیکه می‌توانست با سرمایه‌گذاری اندکی طلای کثیف به طلا تبدیل شود، بلااقدام مانده است. می‌توان گفت که در ۴۰ سال فقط در تهران ۶۰ میلیون تن زباله تولید، دفن و موجب آلودگی سرزمین اطراف تهران و تبعات ناهنجار آن شده است و اگر قیمت بین‌المللی زباله (از جمله خرید زباله توسط چین از آمریکا) را در نظر بگیریم، متوجه می‌شویم که چه ثروت هنگفتی را تبدیل به تهدید برای محیط زیست کرده‌ایم. این فقط یک مثال است. حال بپردازیم به وضع ایران.
اگر ایران را از بالا ملاحظه کنیم، می‌توانیم مشاهده کنیم که:
۱- شهر‌های ایران گسترش فراوان یافته است، همان‌طور که بسیاری از دشت‌ها به بیابان تبدیل شده‌اند.
۲- خانه‌های شهری و روستا‌ها به آب لوله‌کشی و گاز لوله‌کشی مجهز شده است. شبکه برق در سراسر ایران گسترش یافته و تقریبا همه از نعمت برق و گاز به حد وفور یا اسراف استفاده می‌کنند درحالیکه نیروگاه‌های ما با راندمان بسیار پایین حجم زیادی از گاز تولیدی ایران را می‌سوزانند.
۳- در شهر‌ها آب لوله‌کشی تصفیه‌شده صرف آبیاری باغچه‌ها، شستن ماشین و شست‌وشوی سطوح زمین می‌شود و هیچ‌کس به آن توجه نمی‌کند.
۴- ارزش پول ملی به‌شدت کاهش یافته و قدرت خرید مردم به‌شدت تضعیف شده و به‌خصوص از محرومان محرومیت‌زدایی نشده است و تعداد افراد زیر خط فقر افزایش پیدا کرده‌اند.
۵- در ایران یک میلیون چاه عمیق آب‌های زیرزمینی را به سطح زمین می‌آورند و این باعث خالی‌شدن آبخوان‌ها و درنتیجه نشست نیمی از دشت‌های ایران شده و احتمال نشست زمین و واژگونی دکل‌های انتقال برق، شکستن لوله‌های گازرسانی، نشست راه‌آهن و جاده‌ها و ترک‌خوردگی ساختمان‌ها و آثار باستانی شده است و هیچ‌کس به آن توجه نمی‌کند.
۶- با وجود شعار جهش تولید و رفع مشکلات تولید، گاز و برق کارخانه‌ها را قطع می‌کنند و به منازل و اماکن خدماتی می‌دهند.
۷- در ایران ۴۰ سال است که تصفیه‌خانه‌های فاضلاب در دست اجراست و تکمیل نمی‌شود و در برخی شهر‌ها فاضلاب از میان کوچه‌ها می‌گذرد و در برخی موارد به خانه‌ها سرازیر می‌شود.
۸- در ایران کشاورزی عمدتا به‌صورت قدیمی و سنتی اجرا می‌شود و از امکانات جدید فقط از کود زیاد و سموم دفع آفات به‌صورت حداکثری استفاده و باعث افزایش سرطان می‌شود و آب در حجم زیاد هدر می‌رود.
۹- در ایران دائما اتومبیل‌های پرمصرف و با تکنولوژی قدیمی تولید می‌شود و هیچ اتومبیلی از گردونه مصرف خارج نمی‌شود و موجب آلودگی هرچه بیشتر شهر‌ها می‌شود و بیماری‌های فراوانی برای مردم ایجاد می‌کند.
۱۰- در ایران در ۴۰ سال معادل ۳۵۰ میلیارد دلار ارز در بازار آزاد توسط بانک مرکزی فروخته شده و به‌جای آنکه این ارز صرف سازندگی کشور و مردم شود، توسط قاچاقچیان استفاده شده و عمده آن توسط افراد به‌صورت سرمایه از کشور خارج می‌شود و به ترکیه، قبرس، امارات، کانادا و آمریکا انتقال می‌یابد.
۱۱- در ایران در زمان بحبوحه جنگ خشک‌سالی و بی‌آبی هزاران هکتار برنج‌کاری می‌شود و همه فاضلاب‌های شهری خوزستان و بسیاری شهر‌های دیگر به رودخانه کارون و دیگر رودخانه‌ها می‌ریزد و هیچ اقدامی نمی‌شود.
۱۲- در ایران همچنان جنگل‌ها تراشیده می‌شود و از سطح جنگل‌های قدیمی استفاده‌های سوداگرانه شده و مزارع به ویلا تبدیل می‌شود و صدای هیچ‌کس شنیده نمی‌شود. ۱۳- در ایران درحالیکه روستا‌ها همچنان با زلزله پنج‌ریشتری فرو می‌ریزد و بافت‌های کهنه شهری جان مردم را تهدید می‌کند، در تهران و شهر‌های بزرگ همچنان برج‌های پرزرق‌و‌برق و ویلا‌های وسیع و مدرن و پرهزینه ساخته می‌شود و شهرداری‌ها همچنان مجوز‌های مربوطه را صادر می‌کنند و مصالح ساختمانی که باید صرف جلوگیری از تلفات مردم بر اثر زلزله شود، حرام می‌شود و همه تماشا می‌کنند.
۱۴- در ایران چند سال صرف می‌کنند و برنامه پنج‌ساله می‌نویسند و رئیس‌جمهوری برنامه چهارم را خمیر می‌کند و رئیس‌جمهور و دیگری آن را به هیچ می‌انگارد و درحالیکه برنامه ششم همین امسال هم پایدار است، در بودجه‌نویسی برای سال ۱۴۰۰ کمترین توجهی به آن نمی‌شود. تصویر ایران از بالا بسیاری دیگر از مسائل را نشان می‌دهد. چه خوب است که ریاست‌جمهور به یاد مسببان وضع فعلی کشور افتاده و چه خوب است که «عدم فعل و اقدام» هم از سوی قوه قضائیه به‌عنوان جرم مطرح شده است. خوب است عدم اقدام برنامه مصوب چهارم و ششم از سوی رؤسای جمهور و سازمان برنامه و بودجه و مجلس در تصویب قوانین بودجه کشور مورد توجه رئیس قوه قضائیه قرار گیرد و چه خوب است که هر کس در هر مقامی به خود هم نگاه کند که آیا من مسبب این وضع نبوده‌ام؟
اخبار ویژه ۲۵ آذر
روزنامه کیهان
اقتصاد ایران در سال ۲۰۲۲ از رکود تورمی خارج می‌شود
مؤسسه اعتباری فیچ پیش‌بینی کرد اقتصاد ایران در سال میلادی پیش‌رو که از دی‌ماه آغاز می‌شود، از رکود تورمی خارج شود. موسسه اعتباری فیچ در گزارشی به تحلیل صنعت بانکداری و خدمات مالی در ایران پرداخت و چشم انداز خود درباره این بخش از اقتصاد ایران را ارائه داد. به گزارش روزنامه دنیای اقتصاد، پیش‌بینی متغیر‌های کلان مانند تورم و رشد اقتصادی از دیگر بخش‌های این گزارش موسسه فیچ است. گزارش فیچ تأکید می‌کند با ترمیم تولید و صادرات نفت، احتمال کاهش فشار بر ارزش ریال ایران وجود دارد. در ادامه این گزارش، بر کاهشی شدن سطح تورم ایران و بهبود قدرت خرید مصرف کنندگان تاکید دارد؛ از همین رو مصرف خصوصی و تشکیل سرمایه ثابت حقیقی افزایش قابل توجهی خواهد یافت. بر اساس پیش‌بینی فیچ، در سال ۲۰۲۲، رشد اقتصادی در ایران به ۴/۴ درصد خواهد رسید و نرخ تورم کاهش می‌یابد.این مؤسسه با پیش‌بینی رشد ۴/۴ درصدی اقتصاد ایران در سال آینده می‌نویسد: با توجه به انقباض شدید تولید نفت در سال ۲۰۲۰، بخشی از این رشد به دلیل بازیابی بخشی از تولید نفت رقم می‌خورد. از سوی دیگر بخشی از کاهش تولید ناشی از محدودیت‌های کووید از جمله مقررات منع آمد و شد و بسته شدن مرز‌های تجاری رقم خورده بود. محدودیت‌های مداوم کرونا، همراه با تورم بالا، اثر منفی خود را بر هزینه مصرف کنندگان بر جای می‌گذارد. با توجه به انجام واکسیناسیون انتظار می‌رود این بخش از اقتصاد، بازیابی شود و بخشی از رشد در کوتاه مدت از این محل رقم بخورد. با این حال مادامی که توافق هسته‌ای جدیدی صورت نگیرد شاهد بازیابی قابل توجه تولید و صادرات نفت نخواهیم بود. این موسسه در تحلیل خود اعلام کرده است که پیش‌بینی‌اش از رشد اقتصادی ایران (بدون توافق) در سال ۲۰۲۲ را از ۳/۸ درصد به ۴/۴ درصد افزایش داده و در صورتی که توافق زودتر حاصل شود اقتصاد ایران به راحتی می‌تواند در سال ۲۰۲۲ بین ۶ تا ۷ درصد رشد را تجربه کند.
اختصاص ارز برای کالا‌های اساسی باید هوشمند شود، نه حذف
اظهارات رئیس سازمان برنامه و بودجه درباره حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی کالا‌های اساسی، فاقد جامعیت لازم است. روزنامه فرهیختگان نوشت: اظهارات رئیس سازمان برنامه پیرامون سه مولفه راهبردی «نرخ ارز، تورم و نقدینگـی» فاقد جامعیت لازم بوده و این نگرانی را به‌وجود می‌آورد که ممکن اسـت در معرض آدرس غلط همان مدیران و کارشناسـان دولت روحانی قرار گرفته باشند به عبارت دیگر، آنچه موجب بهم‌ریختگی اقتصاد شـده، نه ارز ۴۲۰۰ تومانی بلکه رهاسـازی متغیر کلیدی مثل ارز بازار آزاد و عدم کنترل و نظارت بر جریان ورود و خروج ارز به کشـور بوده است.برخلاف نظر بدنه کارشناسی فوق‌الذکر که روند افزایش نرخ ارز از سال ۱۳۹۷ تاکنون را یک روند طبیعی ناشی از واقعیت‌های اقتصاد ایـران جلوه می‌دهد، این‌گونه نبوده بلکه ناشـی از کاسـتی‌ها در مدیریت ارز و نظام ارزی بوده که مورد سوءاستفاده دشـمنان بیرونی درکنار طمع‌ورزی برخی منفعت‌طلبان داخلی بوده اسـت؛ لذا اقدام درسـت آن است کـه دولت با حفظ ارزش پول ملی، نه تنها به این روند رسـمیت نبخشـد بلکه همانگونه که رهبر معظـم انقلاب فرمودند؛ انحرافی که در مسیر ارزی اقتصاد ایران به‌وجود آمده را اصلاح کند، نه آنکه با گران کردن ارز کالا‌های اساسـی بر این مسیر انحرافی صحه بگذارد.
نویسنده درباره برخی استدلال‌ها درباره ناموفق بودن ارز ۴۲۰۰ تومانی در کنترل نسبی تورم خاطرنشان کرد: طبـق گزارش بانک مرکـزی؛ تـورم نقطه به نقطه اقلامی که مسـتقیما ارز ۴۲۰۰ تومانی دریافـت می‌کنند، طی دوره اسـفند ۱۳۹۶ تا تیرماه سـال ۱۴۰۰ حدود ۱۹۰ درصد بوده در حالـی که تورم اقلام غیرمشـمول، افزایش قیمتی بالغ بر ۴۳۳ درصد را تجربه کرده اسـت. این مقایسه حاکی از آن است که تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی به کالا‌ها در کنترل نسـبی نرخ تورم موثر بوده است.
ثانیا؛ افزایش قیمت ۲۰۰ درصدی کالا‌هایی همچون شکر، قند، برنج خارجی و... پس از حذف شـمولیت ارز ۴۲۰۰ تومانی در اردیبهشـت و بهمن ۱۳۹۸ حاکی از موفقیت این سیاسـت در کنترل قیمت در زمان تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی بوده است. نویسنده با رد این ادعا که حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی حداکثر به تورم ۷ درصدی ختم می‌شود، می‌افزاید: این تفکر دچار یک «غفلت راهبردی» دیگر می‌شـود و آن، غفلت از تورم ناشی از افزایش هزینه‌های تولید به دلیل گران کردن ارز کالا‌های اساسی و افزایش نرخ ارز آزاد است. همان چیزی کـه در ادبیات علمی بدان تورم مبتنی بر فشـار هزینه cost push گفته می‌شـود. طبق آمار سازمان توسعه و تجارت بیش از ۸۰ درصد واردات رسمی کشـور کالا‌های واسطه‌ای و سرمایه‌ای است و افزایش نرخ ارز، تولید را به شدت گران می‌کند.
بی‌توجهی به تورم هـای انتظاری و ساختاری ناشی از افزایـش نـرخ ارز و قـدرت قیمت گذاری عوامـل اقتصادی و نگاه تک‌بعـدی بـه تـورم ناشی از رشـد نقدینگی، سیاستگذار را به یک غفلت راهبـردی دیگـر نیـز دچـار کـرده، آنجـا کـه معتقـد است «کسری بودجـه دولت ام‌المصائب است.» ایـن عبارت ناشی از آن اسـت کـه در ذهـن سیاستگذار، ایرانی اصلی‌ترین عامـل رشـد نقدینگی، کسری بودجـه دولـت بـوده لذا سعی می‌کنـد از هـر طریقـی ایـن کسـری را جبـران کـنـد امـا دسـت بـه اسـتقراض مستقیم از بانک مرکزی نزنـد! ولـو بـا حـذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و ایجـاد شـوک در ارز کالا‌های اساسی ذی‌نفع شدن دولت در افزایش نرخ ارز به امید پوشش کسری بودجه هم سـرابی بیش نیسـت، چون دولت خود بزرگ‌ترین مصرف‌کننده در اقتصاد ایران اسـت و از تبعات تورمی ناشـی از افزایش نرخ متأثر خواهد شـد و معضل کسری بودجه از این طریق حل نخواهد شد.
اسرائیل از متحدان ایران هم می‌ترسد؛ چه رسد به خود ایران!
یک روزنامه منطقه‌ای با تأکید بر اینکه اسرائیل عاجز از درگیری نظامی با ایران است، مصرف این تهدید‌ها و بلوف‌های نظامی را در مذاکرات برجامی عنوان کرد. روزنامه رأی‌الیوم نوشت: خبرگزاری رویترز هفته گذشته از قول یک مقام آمریکایی که نامش را فاش نکرده، از رایزنی با اسرائیل درخصوص انجام حمله علیه تاسیسات هسته‌ای ایران در صورت شکست مذاکرات وین خبر داد. روزی هم نیست که رسانه‌های اسرائیل، متنی را منتشر نکنند مبنی بر اینکه رژیم اسرائیل در حال برنامه‌ریزی در این زمینه است. اما از سوی دیگر می‌بینیم زمانی که مقاومت فلسطین در اعتراض به تعلل اسرائیل در تداوم آرامش، تهدید به تشدید تنش کرد، یائیر لاپید وزیر خارجه رژیم اسرائیل به قاهره شتافت تا از مقامات مصری بخواهد، جهت متقاعد کردن فلسطینی‌ها برای ادامه آرامش تا رسیدن به توافق، میانجیگری کنند.همچنین بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر سابق اسرائیل در دو سال گذشته بیش از ۱۰ بار از مسکو بازدید کرد و هدف اصلی این سفر‌ها دعوت از روسیه برای میانجیگری با ایران بود تا نیرو‌ها و مقر‌های نظامی خود در سوریه را چند کیلومتر از مرز‌های سرزمین‌های اشغالی فلسطین دور نماید. این دو نمونه نمایانگر میزان رعب و وحشت اسرائیل از ایران و مقاومت و هرگونه اقدام احتمالی اتخاذ شده از سوی آنها است. علاوه بر همه اینها نیرو‌های اسرائیلی از زمانی که سید حسن نصرالله، پس از کشته شدن یکی از اعضای حزب‌الله در سوریه، تل‌آویو را تهدید کرد، صهیونیست‌ها در حالت آماده‌باش قرار گرفته‌اند.
اسرائیل برای بازداشتن دوستان ایران از انجام حمله علیه خود، همه‌گونه اقدامی انجام می‌دهد تا چه رسد به اینکه خود بخواهد به‌صورت محدود و یا گسترده علیه ایران حمله نظامی انجام دهد. اگر اسرائیل تا این اندازه عاجز و ناتوان است، پس چرا هراز چندگاهی، ایران را تهدید می‌کند؟ علل و عوامل و اهداف متعددی وجود دارد. اول، بالا بردن روحیه سربازان و شهرک‌نشینان اسرائیلی است. اسرائیل می‌خواهد وانمود کند که نه تنها می‌تواند از آنها حمایت به عمل آورد، بلکه دشمن شماره یک آنان را مورد تهدید قرار می‌دهد.
دوم، تحت فشار قرار دادن ایران به منظور ارائه امتیازات در مذاکرات هسته‌ای، و سوم، تحت فشار قرار دادن آمریکا تا به خواسته‌های مالی، فنی، فناوری، تجاری و یا اقتصادی اسرائیل پاسخ مثبت دهد. همچنان که «ایهود اولمرت» نخست‌وزیر سابق اسرائیل خاطرنشان کرد که تهدید‌های اسرائیل علیه ایران بیش از هر چیزی با آمریکا در ارتباط است. چهارم، حفظ دستاورد‌های دوران ریاست ترامپ و از جمله ازسرگیری روابط با برخی از کشور‌های عربی از طریق ایران‌هراسی. ترامپ رفت و به همراه وی فشار‌هایی که بر برخی از کشور‌ها برای برقراری روابط با اسرائیل اعمال می‌کرد نیز رفت و همچنین وعده‌هایی که به سایر کشور‌ها همچون مغرب و سودان برای برقراری روابط با اسرائیل داده بود، نیز رفت.
مشکل کارگزاران و اتحاد ملت با دبیرکل‌های تاریخ گذشته حل نمی‌شود
یک فعال اصلاح‌طلب در واکنش به تعیین افراد تاریخ مصرف گذشته برای دبیرکلی دو حزب «کارگزاران» و «اتحاد ملت» گفت: مرعشی و منصوری به جای دبیرکلی باید بازنشسته شوند. سایت نامه نیوز (وابسته به طیف مدعیان اعتدال)، از قول مهدی آیتی، عضو فراکسیون مشارکت در مجلس ششم نوشت: مدت بسیار زیادی است که جبهه اصلاح‌طلب درگیر یک سردرگمی هستند؛ دلیلش هم این است که جبهه اصلاحات در چند سال اخیر دچار شکست‌های متعدد شد و لیدر اصلاحات هم حالت بازنشسته دارد. اکنون اصلاح‌طلبان لیدر قدرتمندی ندارند. حالا در این شرایط تغییرات جزئی مانند تغییر یک یا دو دبیرکل احزاب اصلاح‌طلب دردی از درد‌های بی‌شمار اصلاحات درمان نمی‌کند و هیچ راه‌حلی هم برای مشکلات کشور به حساب نمی‌آید. واقعیت این است که حداقل برای یک دهه دوران مدیریت اجرایی اصلاح‌طلبان به پایان رسیده است و اتفاقا من این شرایط را به فال نیک می‌گیرم، زیرا اصلاح‌طلبان می‌توانند در ۱۰ سال پیش رو به باز‌سازی و نو‌سازی خود بپردازند.اکنون مردم حرف اصلاح‌طلبان را قبول ندارند، زیرا جبهه اصلاحات دیگر نماینده مردم نیست. در این شرایط اصلاح‌طلبان باید با واردکردن نیرو‌های جدید و جوان نوعی نوگرایی را در میان خود راه بیندازند و باید شاهد نواصلاح‌طلبی باشیم. زمان آن فرارسیده که یک حزب فراگیر تشکیل دهیم. وجود احزاب پراکنده و بی‌برنامه مانند کارگزاران، اتحاد ملت، مردم‌سالاری و... نمی‌تواند کاری از پیش ببرد. ما نیاز داریم که طرح‌هایی نو در قالب یک حزب فراگیر مطرح شود و هر فردی از هرجای این کره خاکی بخواهد عضو این حزب شود، بتواند.
موضوع دیگر آن است که واقعا نیازمند ورود نیرو‌های جوان هستیم. فعالان سیاسی قدیمی اصلاح‌طلب که هنوز نامشان مطرح است، فسیل شده‌اند، حرف‌هایشان ناکارآمد است و ایده‌ای ندارند. آنها باید بازنشست شوند و عرصه را برای جوانان باز کنند؛ جوانان تحصیل‌کرده به خصوص در رشته‌های علوم انسانی که ایده‌ها و طرح‌های تازه دارند. آقای مرعشی و خانم منصوری بازنشسته سیاسی هستند وهیچ حرفی برای گفتن ندارند و به‌جای آنکه تازه بیایند و دبیرکل شوند، باید از گردونه خارج و بازنشسته شوند. امروز مردم حرف‌های آقای خاتمی را هم قبول ندارند، چه رسید به اینها.
جدایی در درون جبهه اصلاحات قطعی است
مشاور رئیس دولت اصلاحات، آب پاکی را روی دست مدعیان اصلاح‌طلبی ریخت و گفت: زیر سقف جریان اصلاح‌طلبی گلی نخواهد رویید. محمدرضا تاجیک درباره حمایت اصلاح‌طلبان از دولت روحانی و افول جایگاه این جریان، به سایت «جماران» گفت: جریان اصلاح‌طلبی باید طرحی نو دراندازد. زیر این سقف اصلاح‌طلبی ابری نخواهد بارید، زیر این سقف آفتابی نخواهد تابید، گلی نخواهد رویید، به قول اخوان ثالث ما فقط زیر این سقف یک نوع باغ بی‌برگی خواهیم داشت. جریان اصلاح‌طلبی‌نیازمند شکستن بت و بت‌خانه خود است. این جریان در مقطع خاص تاریخی قفل، مومیایی و منجمد و گفتمانش تبدیل به یک جریان فراتاریخی شده است.وی با بیان اینکه «کسی منتظر مهلت خمیازه اصلاح‌طلبان نیست»، درباره امید به بخش قدرت‌طلب اصلاح‌طلبان اظهار داشت: چندان امیدی به اینها ندارم. آنانی که زلف زیبای اصلاح‌طلبی را به زلف زمخت قدرت گره زده‌اند، امروز جریان اصلاح‌طلبی را به حاشیه برده‌اند. جریان اصلاح‌طلبی قرار بود که یک جریان گفتمانی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی باشد، اما عده‌ای آن را محبوس در قفس آهنین قدرت کردند و رنگ قدرت را بر تمامی پیکر او پاشیدند. از نظر اینان، اصلاح‌طلبی تا در قدرت و با قدرت است، زنده است، در غیر این صورت مرده یا رو به احتضار است. یار غار شدن، زیر هر چتری قرار گرفتن و زیر لحاف هر جریانی خسبیدن توجیه شد و بدین ترتیب، اعتبار و حیثیت جریان اصلاح‌طلبی خدشه‌دار شد؛ و لذا من اساساً امیدی به این‌گونه افراد ندارم. من این تحول و حال و احوال را نمی‌بینیم.
تاجیک با پیش‌بینی «شقاق جدید» در جریان اصلاح‌طلبان گفت: بی‌تردید، ما در آینده با نوعی شقاق در جریان اصلاح‌طلبی مواجه خواهیم بود. بعضی از اصلاح‌طلبان از نیستان خود می‌برند، اما اصل خویش باز نمی‌جویند؛ چون در این اصل طراوت و شکوفایی را نمی‌بینند. ما در آینده همچنین شاهد جریان‌های اصلاح‌طلبی در صورت‌ها و سیرت‌های متفاوتی هستیم. در درون جریان رسمی نیز، تحولاتی خواهیم دید.
تاجیک با دعوت برخی احزاب و محافل داخلی جبهه اصلاحات به کنار رفتن گفت: من معتقدم احزاب حاضر نیستند بشنوند. اگر هم بشنوند نه استعداد امکان عمل دارند و نه می‌توانند مطالب را اجرایی و عملیاتی کنند شاید همانگونه که در بیانم پوشیده گفتم، پیشنهاد استراتژیک من در شرایط کنونی برای احیا جریان اصلاح‌طلبی این است که آنانی که این جفا را در حق آن کردند از میان برخیزند. مگر نمی‌خواهید جریان اصلاح‌طلبی را نجات دهید، نخست خودتان از میان برخیزید. من معتقدم تا وقتی ویترین اصلاح‌طلبی اینها هستند کسی نمی‌ایستد داخل ویترین را نگاه کند، کسی وارد این مغازه نمی‌شود که جنسی بخرد، باید ویترین را عوض کرد در این ویترین افرادی هستند که چنبره زدند و دیری است که از پیکره جریان اصلاح‌طلبی خون، قدرت و منفعت را می‌مکند. حزب بدون حزب‌های اصلاح‌طلب امروزی، اکثرا محفل دوستانی هستند که با یکدیگر عهد بسته‌اند دست از طلب قدرت ندارد تا کامشان برآید. می‌دانم بحث رادیکال است. عده‌ای دیریست جا خوش کرده‌اند و برای خودشان فضایی ساختند.
روزنامه وطن امروز
پیام تسلیت رهبر انقلاب در پی درگذشت والده حجت‌الاسلام فاضل‌لنکرانی
حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای در پیامی درگذشت والده حجت‌الاسلام والمسلمین فاضل‌لنکرانی را تسلیت گفتند. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری متن پیام رهبر حکیم انقلاب اسلامی به این شرح است:بسم الله الرحمن الرحیم
جناب حجت‌الاسلام والمسلمین آقای حاج‌شیخ محمدجواد فاضل‌لنکرانی دامت‌افاضاته
درگذشت والده مکرمه رحمت‌الله‌علی‌ها را به جنابعالی و دیگر بازماندگان آن مرحومه تسلیت عرض می‌کنم و رحمت و رضوان الهی را برای ایشان و نیز والد مکرم مرحوم آیت‌الله فاضل‌لنکرانی مسألت می‌نمایم.
سیدعلی خامنه‌ای
۲۴ آذر ۱۴۰۰
«مهدی عرفاتی» دبیر شورای اطلاع‌رسانی دولت شد
علی بهادری‌جهرمی، سخنگو و رئیس شورای اطلاع‌رسانی دولت، در حکمی مهدی عرفاتی را به عنوان دبیر شورای اطلاع‌رسانی دولت منصوب کرد. بر اساس این گزارش در حکم علی بهادری‌جهرمی آمده است: تحقق نهضت تبیین و روایتگری صادقانه از برنامه‌ها و اقدامات دولت مردمی، ایجاد تعامل مستمر با اصحاب رسانه و انسجام‌بخشی در فعالیت مراکز اطلاع‌رسانی و روابط عمومی‌های دستگاه‌های اجرایی و انجام امور پیوست این حکم از اهم انتظارات اینجانب در این دوره مدیریتی است. امید است با اتکال به خداوند متعال در انجام وظایف محوله و تحقق آرمان‌های نظام جمهوری اسلامی بر اساس قانون اساسی، بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی و مفاد عهدنامه مدیران دولت مردمی موفق و موید باشید.تحریم پهپادی بی‌نتیجه است
معاون سیاسی دفتر عقیدتی- سیاسی فرماندهی کل قوا با بیان اینکه اقدامات کنگره آمریکا برای محدود کردن توان پهپادی ایران راه به جایی نمی‌برد، گفت: پهپاد‌های ایران تهدیدی برای دیگر کشور‌ها نیست. سردار رسول سنایی‌راد در گفتگو با مهر با اشاره به اقدام کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا در تصویب لایحه ۲ حزبی ممنوعیت هرگونه تأمین، فروش یا انتقال پهپاد‌های نظامی جمهوری اسلامی ایران با وجود تحریم‌های ظالمانه در صنعت دفاعی گفت: یکی از آنها تولید موشک‌های نقطه‌زن است، لذا در پاسخ به سوال شما می‌شود گفت آنچه آمریکایی‌ها برای ایجاد مانع در روند پیشرفت صنعت پهپاد‌های تولید جمهوری اسلامی ایران در کنگره دنبال می‌کنند، نمی‌تواند راه به جایی ببرد. وی تصریح کرد: واقعیت این است که رسیدن جمهوری اسلامی ایران به این دانش و فناوری‌های بسیار پیشرفته در حوزه‌های مختلف از جمله موشکی و سایر عرصه‌های دفاعی در حالی بوده که ایران تحت فشار‌های حداکثری و تحریم‌های ظالمانه بوده و مطمئنا این روند پیشرفت و دستاورد‌ها با تصمیم دشمنان ما و همراهی آنها صورت نگرفته است که امروز بخواهد با مخالفت و ممانعت آنها دچار تغییر و اختلال شود.رئیس قوه قضائیه در چهارمین سفر استانی به گلستان می‌رود
رئیس قوه قضائیه در چهارمین سفر استانی خود امروز به همراه جمعی از مسؤولان عالی قضایی به استان گلستان سفر می‌کند. در این سفر بررسی مسائل و مشکلات قضایی- حقوقی استان گلستان و نتیجه ارزیابی تیم‌های کارشناسی که از هفته‌های گذشته برای بررسی آخرین مسائل و تهیه گزارش‌های کارشناسی در این استان حضور یافته‌اند در دستور کار حجت‌الاسلام غلامحسین محسنی‌اژه‌ای قرار خواهد گرفت. دیدار با مردم، قضات، کارکنان و مسؤولان قضایی و حضور در جلسه شورای اداری از دیگر برنامه‌های رئیس قوه قضائیه در سفر به استان گلستان خواهد بود. محسنی‌اژه‌ای پیش‌تر به استان‌های ایلام، قزوین و خوزستان سفر کرده است.تکذیب حقوق ۸۰ میلیونی در مجلس
نایب‌رئیس مجلس گفت: کسی در مجلس حقوق ۸۰ میلیون تومانی دریافت نکرده و حقوق نمایندگان زیر ۲۰ میلیون تومان است. محمدحسن آصفری، نماینده مردم اراک در مجلس در جلسه علنی مجلس، در تذکر شفاهی، اظهار داشت: موضوع حقوق‌های نجومی باید در بودجه سال ۱۴۰۱ مورد توجه قرار گیرد و جلوی این ریخت‌و‌پاش‌ها که متاسفانه در برخی دستگاه‌ها وجود دارد، گرفته شود. آصفری در ادامه بیان کرد: امروز فیش‌هایی از خود مجلس منتشر شده، لذا باید پرسید آقای نیکزاد، فیش ۸۰ میلیون تومانی که گفته می‌شود برای یکی از کارکنان مجلس است، صحت دارد یا خیر؟ اگر صحت دارد باید با آن برخورد شود، در غیر این صورت مجلس موضع رسمی خود را اعلام کند. در ادامه علی نیکزاد، نایب‌رئیس مجلس در پاسخ به تذکر این نماینده گفت: از همکاران استدعا دارم مطالبی که در شبکه‌های اجتماعی مطرح می‌شود را از تریبون رسمی مجلس بیان نکنند. اولا اینکه کسی در مجلس حقوق ۸۰ میلیون تومانی نمی‌گیرد و ثانیا امروز در برنامه سلام تهران حضور داشتم و در آنجا نیز درباره دریافتی نمایندگان مطالبی مطرح شد که خلاف است، چرا که حقوق نمایندگان زیر ۲۰ میلیون تومان است. وی ادامه داد: لذا تاکید می‌کنم جایگاه ساختاری نمایندگان در کشور به اندازه یک بخشداری نیست و ما حقوق ۸۰ میلیون تومانی نداریم و حقوقی که در هیأت‌رئیسه بحث شده و به نمایندگان پرداخت می‌شود، زیر ۲۰ میلیون تومان است و نباید مطالبی که در فضای مجازی گفته می‌شود، از تریبون مقدس مجلس مطرح شود.روزنامه خراسان
۵۲ شرکت دولتی اطلاعات حقوق و مزایا را در «پاکنا» ثبت نکردند
۵۲ شرکت دولتی اطلاعات حقوق و مزایای خود را که مکلف هستند به صورت ماهیانه ثبت کنند، طبق اعلام دیوان محاسبات، درخصوص انجام آن اقدام نکردند.«شرکت‌های هرمی دلاری» دردام وزارت اطلاعات
یک منبع آگاه با اشاره به ظهور شرکت‌های هرمی دلاری گفت: کلاهبرداران هرمی در قالب «کسب درآمد به دلار» و «سرمایه‌گذاری در بورس‌های بین‌المللی» مبالغ بالای ارزی را از کشور خارج کردند.خسارت ۴ هزارمیلیاردی خاموشی‌ها به بنیاد مستضعفان
پرویز فتاح، رئیس بنیاد مستضعفان در دیدار با اعضای کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی گفت: قطعی برق صنایع در تابستان امسال، خسارتی معادل چهار هزار میلیارد تومان را به صنایع بنیاد مستضعفان وارد کرد که این خسارت به کشور است.وجود ۱۳هزار واحد تولیدی راکد در کشور
صادقی نیارکی، معاون امور صنایع وزارت صمت به راه‌اندازی واحد‌های راکد به عنوان یکی از سیاست‌های کلان این وزارتخانه اشاره و با بیان این که مقرر شده امسال دو هزار واحد راکد مجدد راه‌اندازی شوند، خاطرنشان کرد: ١٣ هزار واحد راکد در کشور داریم.عضو قضایی شورای رقابت: افزایش قیمت خودرو غیرقانونی است
غلامعلی صدقی، عضو قضایی شورای رقابت و معاون نظارت دیوان عالی کشور طی نامه‌ای از دادستان کل کشور خواستار پیگیری اقدامات غیر قانونی وزارت صمت و خودروسازان در خصوص افزایش قیمت شد و تأکید کرد: اقدام خودروسازان قطعاً دادگستری را با انبوهی از پرونده‌های قضایی روبه رو می‌کند.برخورد با مدیران بانک‌های متخلف درنرخ سود دردستورکار
پیگیری‌ها نشان می‌دهد که در روز‌های گذشته بانک مرکزی به بانک‌هایی که نرخ سود بالا پرداخت می‌کنند تذکر جدی داده است و پرونده برخورد انضباطی با مدیران برخی از این بانک‌ها را که بیشتر بانک‌های خصوصی هستند به جریان انداخته است.روزنامه ایران
قاضی معروف اخراج نشد، جابه‌جا شد
خبر اول اینکه، قاضی مسعودی مقام که آبان ماه سال ۹۸ به عنوان رئیس مجتمع رسیدگی به جرایم اقتصادی منصوب شده بود، پس از دو سال کار قضایی با این مسند خداحافظی کرد و به جای دیگری منتقل شد. او که در این مدت رسیدگی به پرونده تعدادی از آقازاده‌ها و متهمان سرشناسی از جمله حسین هدایتی، هادی رضوی، علی بخشایش و پرویز کاظمی را برعهده داشت، طی هفته‌های گذشته از این مسند کنار رفت که حرف و حدیث‌هایی در این خصوص شکل گرفت. اگر چه حجت‌الاسلام مصدق معاون اول قوه قضائیه علت رفتن مسعودی مقام را پایان یافتن مأموریت وی اعلام کرد. علی القاصی رئیس کل جدید دادگستری تهران هفته گذشته در مراسم تودیع و معارفه دادستان تهران اعلام کرد: اصرار زیادی شد که ایشان به فعالیت خود ادامه دهند؛ اما در نهایت مسئولیت مستقیم این مجتمع به بنده محول شد. القاصی در پاسخ به سئوالی مبنی بر وضعیت قاضی مسعودی مقام گفت: صرفاً یک جابه‌جایی صورت گرفته است و وی همچنان در شعبه سوم دادگاه ویژه رسیدگی به جرایم اخلالگران و مفسدان اقتصادی مشغول به خدمت است.فاطمیه را صحنه نمایش وحدت مسلمانان می‌کنیم
دست آخر اینکه، جمع گسترده‌ای از جامعه هیأتی و فعالان این عرصه در واکنش به اظهارات اخیر امام جمعه اهل سنت آزادشهر بیانیه‌ای صادر و اعلام کردند: محبت اهل بیت(ع) محوری برای اتحاد مسلمان‌هاست تا دل‌ها را نزدیک کند. به گزارش خبرگزاری فارس، در بخشی از این بیانیه که از سوی ۳۱۳ فعال حقیقی و حقوقی هیأت‌های مذهبی امضا شده، آمده است: حُبّ اهل‌بیت(ع) در اسلام به گروه خاصّی اختصاص ندارد و همه مسلمین از صدر اسلام تا امروز محبّ اهل‌بیت(ع) محسوب می‌شوند و محبت و احترام به ایشان را واجب می‌دانند. از نگاه قاطبه مسلمانان در مذاهب مختلف اعم از جعفری، حنفی، شافعی، مالکی، حنبلی، علوی، زیدی و... همچنان‌که وجود مبارک حضرت رسول‌الله(ص) محور وحدت بین مسلمین است و همچنان‌که قرآن کریم و کعبه شریف محور اتّحاد مسلمین است، محبّت اهل‌بیت(ع) هم می‌تواند محوری باشد برای اتّحاد مسلمان‌ها تا دل‌ها را به هم نزدیک کند. در ادامه این بیانیه تأکید شده: بی‌شک جریان تاریخی صهیونیسم، اساس مکر و عداوت پنهان و آشکار با جبهه اهل ایمان و امیرمؤمنان علی(ع) و ائمه مؤمنین(ص) بوده و هست و همه کسانی که در طول تاریخ قدمی در مسیر بغض اهل ایمان و ائمه مؤمنین (ع) برداشته‌اند به شکلی سر در آخور عناد ایشان داشته‌اند.روزنامه شرق
وال‌استریت‌ژورنال:دیدار با بن‌سلمان با میانجیگری قطر
روزنامه وال‌استریت‌ژورنال گزارش داد قطر به دنبال میانجیگری میان ریاض و آنکارا برای برگزاری نشستی میان محمد بن‌سلمان، ولیعهد سعودی و رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه است. این روزنامه آمریکایی افزود: موفقیت‌آمیز‌بودن تلاش‌های قطر در برگزاری نشستی میان بن‌سلمان و اردوغان که پیش‌تر تصور آن هم ممکن نبود، نشانگر گشایش احتمالی در اختلافی است که منطقه را برای چندین سال به چند بلوک تقسیم کرد. منابع آگاه به وال‌استریت‌ژورنال گفتند مسئولان قطری تلاش کردند تا اردوغان و بن‌سلمان را که هفته پیش هم‌زمان در دوحه به سر می‌بردند، دور یک میز گرد هم آورند؛ اما این اتفاق نیفتاد. این منابع افزودند مسئولان قطری اکنون در‌صدد هماهنگی برای تعیین زمان و مکان مناسب به‌منظور برگزاری این نشست در هفته‌های آتی هستند.روابط عربستان و ترکیه پس از قتل فجیع جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد سعودی، در داخل کنسولگری عربستان در استانبول تیره‌و‌تار شد. یکی از اختلافات عربستان و ترکیه را می‌توان ناشی از نگاه ایدئولوژیک این دو کشور دانست؛ اختلاف درباره پرونده‌های سیاسی منطقه‌ای، به‌ویژه درباره اخوان‌المسلمین، علت اصلی وجود اختلاف بین عربستان سعودی و ترکیه در گذشته بوده است. در همین زمینه ترکیه از قطر در بحران اخیر علیه عربستان حمایت کرد و شاید یکی از دلایل این امر صرف‌نظر از روابط اقتصادی فی‌مابین، روابط مثبت و خوب دوحه با جماعت اخوان‌المسلمین و جنبش حماس باشد که ترکیه نیز با این گروه‌ها به لحاظ ایدئولوژیک روابط خوبی دارد.
عربستان سعودی تمایل زیادی دارد تا خود را به ترکیه که به‌شدت با بحران اقتصادی و سقوط پیاپی ارزش لیر این کشور مواجه است، نزدیک کند. بدون‌تردید در شرایط کنونی نیز فشار‌های زیادی علیه اردوغان مطرح خواهد شد، اگر او بخواهد روابط ترکیه با عربستان را عادی‌سازی کند. شکی نیست که اردوغان از مسئله قتل خاشقجی به‌عنوان یک اهرم مؤثر علیه سعودی‌ها استفاده خواهد کرد و سعی می‌کند تا جای ممکن، عربستانی‌ها را تحت فشار قرار دهد.
