جنگ احد یکی از عبرت های تاریخ

حضرت آیت الله العظمی خامنه ای ولی امر مسلمین جهان از جنگ احد به عنوان یکی از عبرت های تاریخ یاد کرده و فرمودند: وقتی میدان جهاد و امتحانی پیش می‏آید، کمبود ایمانِ ما خودش را نشان می‏دهد.

شما به اتفاقی که در جنگ احد افتاد، توجه کنید. آن 50 نفری که دچار نفرین و شکوه همه مسلمان ها در طول این 14 قرن شدند، مسلمان بودند؛ اصحاب پیغمبر بودند؛ خیلی از آن‏ها در جنگ بدر شرکت کرده بودند؛ مردمان بدی نبودند اما همین‏ها دچار آن آفت شدند.

یعنی به‏خاطر جمع‏آوری غنیمت، گردنه را رها کردند؛ میدان را به دشمن دادند و موجب شدند که مقدار زیادی از خون های پاک بر زمین ریخته شود؛ خونی مثل خون حمزه سیدالشهداء بر زمین ریخته شد؛ پیغمبر زخم خورد و حکومت اسلام و نظام نوپای اسلامی دچار تزلزل شد؛ به‏خاطر کوتاهی این 50 نفر.

قرآن درباره این 50 نفر می‏فرماید 'ان الذین تولوا منکم یوم التقی الجمعان انما استزلهم الشیطان ببعض ما کسبوا' (سوره آل عمران آیه 155) یعنی کاری که این‏ها کردند، نتیجه اشتباهات و لغزش هایی بود که قبل از این کرده بودند. هر لغزشی به نوبه‏ خود لغزش های دیگری را بر انسان تحمیل می‏کند؛ یعنی پایه‏ ایمان را سست می‏کند و سستی ایمان، تأثیر سوء خودش را در عمل بعدی ما می‏گذارد.

وقتی ما لغزش پیدا می‏کنیم، این لغزش روی ایمان ما -و لو نامحسوس- تأثیر می‏گذارد. 'انما استزلّهم الشّیطان ببعض ما کسبوا' کار خطایی را قبلا یک نفر انجام می‏دهد، بعد این خطا در ایمان او تاثیر منفی می‏گذارد، بدون اینکه خود انسان هم متوجه شود؛ مثل خیلی از وقت ها که انسان از حالی به حالی می‏رود لیکن تغییر حال خود را متوجه نمی‏شود.

... پس آن لغزش و اشتباه، در ایمان اثر گذاشت. کم بودن ایمان، در عمل بعدی ما اثر می‏گذارد. مثلا وقتی میدان جهاد و امتحانی پیش می‏آید، کمبود ایمانِ ما خودش را نشان می‏دهد. ما که با یک ایمان وافر در جایی توانسته‏ایم جَستی بزنیم، حرکتی بکنیم و کار بزرگی انجام دهیم، وقتی در مقابل همان کار قرار می‏گیریم، می‏بینیم دست و پامان می‏لرزد؛ درست مثل اینکه کسی در جوانی می‏توانسته از جوی دو متری بپرد اما الان وقتی به همان جوی می‏رسد، نمی‏تواند.

اثر منفی عمل روی ایمان و ایمان روی عمل، نتیجه‏اش شکست جنگ احد می‏شود؛ نتیجه‏اش عقب‏ رفت‏های گوناگون دیگر می‏شود؛ نتیجه‏اش این می‏شود که 50 سال بعد از هجرت پیغمبر و 40 سال بعد از وفات آن حضرت، نوه‏ او- یعنی امام حسین (علیه‏السّلام)- در مقابل حکومت جانشین پیغمبر قرار می‏گیرد و با آن وضع فجیع به شهادت می‏رسد. من یک‏وقت گفتم این‏ها عبرت های تاریخ است؛ فراتر از درس است.

* از بیانات رهبر انقلاب در دیدار اعضای هیات دولت‏ (بیستم آبان 1383)
/2759/