استاد فلسفه هنر دانشگاه تهران گفت: کلمه خیال در قرآن تنها یک بار و عقل 800 بار به کار رفته است اما نکته اینجاست که همین خیال دارای مراتبی است و آنچه در قرآن آمده اشاره به مفهوم خاصی دارد.
به گزارش راسخون به نقل از فارس، نخستین نشست از مجموعه نشستهای جدید فلسفه و عرفان سرای اهل قلم با موضوع «بررسی عالم خیال نزد ابن عربی و سهروردی» عصر روز گذشته (13 مهر ماه) با حضور حسن بلخاری استاد زیباییشناسی و فلسفه هنر دانشگاه تهران و علی محمد صابری استاد گروه فلسفه و عرفان اسلامی مجتمع تربیت دبیر پیامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) برگزار شد.
در این مراسم حسن بلخاری با اشاره به اینکه خیال دارای واژهشناسی متعددی است، گفت: تلفظ صحیح این واژه خَیال است نه خیال، این تفاوت به دلیل اهمیت مؤلفههای زبانی است.
وی با اشاره به اینکه از خیال میتوان تعابیر مختلفی را براساس قرآن و منابع دیگر بدست آورد، گفت : البته متون در ترجمه قرآنی قلب معنایی میشود بنابراین یک واژه ممکن است دارای معانی مختلفی باشد و نوع بیان یک مبحث در بیان ذات آن تأثیر دارد.
بلخاری با تأکید بر اینکه ظرف ابن عربی و سهروردی در تبارشناسی خیال به قرآن میرسد، گفت: به دلیل اینکه انقیاد مطلق ابن عربی و سهروردی با قرآن کریم و جعل الفاظ و معانی آن اهمیت دارد نه اینکه چون تنها قرآن یک متن مقدس است بنابراین اگر متن اندیشه ابن عربی قرآن است وی در تلاش برای شرح و بسط آن برآمده و هرگز در برابر آن موضع نگرفته است.
2 معنای متفاوت وهم در فلسفه
این استاد فلسفه هنر دانشگاه تهران با اشاره به اینکه وهم در فلسفه دو معنی دارد، گفت: معنای نخست به قوه مدرک امور جزئیه گفته میشود و دوم به قوهای که نبود و نیستی را بود و بود را نبود جلوه میدهد بخشی از خیال از واهمه تشکیل شده است چرا که همواره میبافت و میبافت.
وی با اشاره به اینکه واژه خیال یک بار و در سوره طه با عنوان «یُخَیَّلُ» آمده است، گفت: در آیه 66سوره طه آمده است :«قَالَ بَلْ أَلْقُوا فَإِذَا حِبَالُهُمْ وَعِصِیُّهُمْ یُخَیَّلُ إِلَیْهِ مِن سِحْرِهِمْ أَنَّهَا تَسْعَى»؛ گفت [نه] بلکه شما بیندازید پس ناگهان ریسمانها و چوبدستىهایشان بر اثر سحرشان در خیال او [چنین] مىنمود که آنها به شتاب مىخزند.
بلخاری در ادامه افزود: درباره شرح این داستان باید گفت که موسی و ساحران مشاجره کردند و ساحران به موسی میگویند که تو آغاز کن اما موسی نمیپذیرد و خطاب میکند که شما بیندازید زمانی که ساحران ریسمانهای خود را انداختند قرآن فرمود که یخیل، ریسمانها تبدیل به مار شد و حرکت کرد و موسی زمانی که حرکت آنها را دید تصور کرد که اینها حرکت میکنند و عقب رفت اینجا باید گفت که موسی در تصور صادق بود ولی در تصدق خیر بنابراین یخیل دراینجا به این معنا است که آنچه نبود، بود انگاشته شد.
همه اسیر دیوار وهم دنیایی هستیم
در ادامه همچنین علی محمد صابری، استاد گروه فلسفه مجتمع آموزشی تربیت دبیر پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) با اشاره به اینکه عالم خیال مقصود همان دوران پس از رحلت پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) است، گفت: نظریه مُثُل در تمثیلی که افلاطون با عنوان تمثیل غار بیان کرد، میگوید همه ما انسانها در غاری که سیاهچاله دنیاست گرفتار شدهایم و این غار روی به دیواری با حجاب و مانعی است و نمیگذارد نوری که آن سوی دیوار است، منعکس شود.
وی در ادامه افزود: غل و زنجیرها اجازه نمیدهد که شناخت انسان از گمان و توهم بیشتر شود اما اگر انسان اراده کند آرام به جای سایههای دیوار خودش را میتواند پیدا کند و بعد از غار جلوتر رود. انسان تلاش میکند که عالم را فراخ ببیند و به سمت نور برود اینجا باید حرکتش را عمیق کند تا به ارتقا و معرفت بالا برود و از عالم وهم خارج شود.
صابری با اشاره به اینکه عالم مثال برای سهروردی فراتر از عقل نیست، گفت: او یک فیلسوف با فکر عقلی، حکمی و عرفانی است.
وی با بیان اینکه تخیل با زبان بدن از بین نمیرود، گفت : تخیل با نفس باقی میماند و اگر تحت تأثیر عقل نباشد به توهم و امیال و آرزوهای بیپایان مبدل میشود در حالی که اگر تحت تاثیر عقل باشد به زعم سهروردی تبدیل به جبرئیل میشود یعنی فرشته میشود در غیر این صورت کابوسی بیش نیست.
/2759/
بلخاری در نشست «بررسی عالم خیال نزد ابن عربی و سهروردی» :
«خیال» در قرآن کریم یک بار و «عقل» 800 بار به کار رفته است
استاد فلسفه هنر دانشگاه تهران گفت: کلمه خیال در قرآن تنها یک بار و عقل 800 بار به کار رفته است اما نکته اینجاست که همین خیال دارای مراتبی است و آنچه در قرآن آمده اشاره به مفهوم خاصی دارد.
يکشنبه، 14 مهر 1392
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
تازه های اخبار
خرید هاست از وب رمز
استقبال از توریست ها در شهر وان
مستکبران ترسو حتی در رسانه
بررسی چالش ها و ظرفیت های مراکز درمانی موقوفه و خیریه در نظام سلامت کشور
گزارش کامل حمله موشکی ایران به رژیم اسرائیل
پیام تسلیت گزینشگران سازمان اوقاف شهر یزد
بررسی سیر نظام مالکیتی در ایران
نقش و جایگاه حزب الله لبنان و دبیرکل شهید آن
اهمیت شفافیت و پاسخگویی در تشکل های خیریه و نهاد وقف
پیام تسلیت پرتال فرهنگی راسخون
بیشترین بازدید هفته
تنظیم دستی فرکانس در گیرنده های دیجیتالی برای شبکه های صدا و سیما
اسامی تمام بازیگران مختار به همراه نقش آنها
۱۱۴ آیه پرکاربرد قرآن با ترجمه کاملا درست و البته متفاوت!
ماجرای فروش کفش زنانه در سایت دیوار چیست؟!
حوادث شش ماه پایانی منتهی به ظهور بر طبق تقویم سال ظهور - بخش اول
داستانک های زیبا از امام رضا علیه السلام
شیطان زشتیها را زیبا جلوه میدهد
زیارت حضرت زینب سلام الله علیها + ترجمه
پاسخ آنلاین به سوالات شرعی توسط دفتر آیتالله العظمی مکارم شیرازی
عشق پیری گر بجنبد سر به رسوایی زند
موارد بیشتر برای شما
نخستین تصاویر حزبالله از درگیری مرزی با دشمن صهیونیستی
طوفان ۸ دقیقهای شاعر مطرح فلسطینی برای سید شهید مقاومت
لحظه برخورد موشک های حزب الله به سرزمین های اشغالی
تاکتیکهای وحشیانه اسرائیل در جنگ
تصاویر جدیدی از موشکباران پایگاه نواتیم در عملیات وعدهٔ صادق ۲
آبروریزی بزرگ برای آقای رئیس جمهور؛ کپیبرداری خاویر میلئی از سریال آمریکایی در سخنرانی سازمان ملل
روایت جالب استاد دانشگاه آمریکایی از پیام خطبههای رهبر انقلاب
توضیحات جالب کارشناس برنامه صداوسیما؛ شهر تهران چند سال است که به این نام شناخته میشود؟
گل عجیبی که «ایلان مسلر» دروازهبان تیم ساندرلند دریافت کرد!
تمسخر گنبد آهنین اسرائیل توسط رسانه چینی با چاشنی موشکباران سپاه!
اعتراف صریح سخنگوی ارتش اسرائیل به هدف قرار گرفتن پایگاه هوایی در حمله اخیر ایران
تمجید سید حسن خمینی از شجاعت رهبر انقلاب
اولین پیغام ویدیویی نتانیاهو بعد از حمله موشکی سپاه: حق پاسخگویی داریم و این کار را انجام خواهیم داد
لوحههــای فلزی زیارت نامهها
خلاصه دیدار پرسپولیس ۱ - چادرملو صفر