اندیکاتور (Indicator) در تحلیل تکنیکال چیست و چه کاربردی دارد؟

یکی از روش‌های بسیار کاربردی و مفید برای آنالیز بازار، تحلیل تکنیکال است. تحلیل تکنیکال بر اساس بررسی حرکت نمودار قیمت در گذشته، به بررسی و پیش‌بینی آینده بازار می پردازد. در این مطلب قرار است تا به بررسی اندیکاتورها و کاربرد آن ها در تحلیل تکنیکال بپردازیم.

يکشنبه، 30 شهريور 1399

تخمین زمان مطالعه:

نویسنده : تحریریه راسخون

موارد بیشتر برای شما

اندیکاتور (Indicator) در تحلیل تکنیکال

همانطور که می دانید امروزه محبوبیت بازار سهام بورس بسیار بالا رفته است. شاید خود شما هم از کسانی باشید که به تازگی بورس آشنا شده و بخشی از سرمایه خودتان را وارد این بازار هیجان انگیز کرده باشید. مسلماً شما هم در این بازار به دنبال سود کردن و حفاظت از سرمایه خودتان هستید.

به همین جهت لازم است که برای بهره گیری از بیشترین پتانسیل بازار، ابزار‌ها و روش های مختلف تحلیل بازار را به خوبی بشناسید. یکی از این روش‌های بسیار کاربردی و مفید برای آنالیز بازار، تحلیل تکنیکال است.

تحلیل تکنیکال بر اساس بررسی حرکت نمودار قیمت در گذشته، به بررسی و پیش‌بینی آینده بازار می پردازد. در این مطلب قرار است تا به بررسی اندیکاتورها و کاربرد آن ها در تحلیل تکنیکال بپردازیم. با ما همراه باشید تا شما را بیشتر با این ابزار کاربردی آشنا کنیم.

مفهوم اندیکاتور در تحلیل تکنیکال

برای شروع لازم است بدانید که اندیکاتور‌ها یکی از مهمترین و اصلی‌ترین ابزارهای تحلیل تکنیکال هستند. اندیکاتورها موجب تجربه‌های خوب و مثبتی در بسیاری از تحلیلگران تکنیکال شده اند و به همین دلیل استفاده از آن ها توسط متخصصین و کارکشته‌های بورس توصیه شده است.

اندیکاتورها در واقع نمودارهای کمکی هستند که به ما در انجام عملیات تحلیل‌ تکنیکال کمک بسیار زیادی می کنند. اندیکاتورها از روی نمودار قیمت‌ها و زمان انتشار آن ها، اطلاعات مورد نیاز خودشان را استخراج می‌کنند و سپس این اطلاعات را در توابع ریاضی خاصی قرار می دهند.

در انتهای این فرایند، آن ها اطلاعات بسیار مفیدی را در مورد تصمیم گیری در آینده به کاربران ارائه می‌دهند. البته باید توجه داشته باشید که در تحلیل و تصمیم‌گیری اولویت با نمودار قیمت است و اندیکاتورها صرفاً یک ابزار کمکی به حساب می آیند. (1)

موارد استفاده از اندیکاتور

همانطور که گفتیم اندیکاتورها جهت شناخت بهتر بازار و به دست آوردن یک درک صحیح از وضعیت فعلی ایجاد شدند. بدیهی است که بدون دانش کافی اندیکاتورها به تنهایی نمی تواند کمکی به افزایش بهره‌وری ما بکنند. موارد کلی استفاده از اندیکاتور عبارتند از: (2)

آگاهی از تغییر روند بازار

پیش بینی قیمت مناسب برای ورود به معاملات

گرفتن گواهی تایید جهت تشخیص درست روند بازار ( تشخیص صحت تجزیه و تحلیل)

انواع اندیکاتورها

به طور کلی اندیکاتورها به چهار دسته تقسیم می شوند، جالب است بدانید که سه دسته اول از اندیکاتور‌ها تحت قالب اندیکاتور‌های عمومی هستند، اما یک دسته از آن‌ها اندیکاتور هایی هستند توسط آقای «بیل ویلیامز» ایجاد شده اند. در ادامه به مرور این دسته‌ها می پردازیم:

اندیکاتورهای روندی trend

اندیکاتورها معمولاً بر روی میانگین قیمت ایجاد می‌شوند و اعمال عملیات خودشان روی نمودار قیمت اطلاعات بسیار مفیدی را برای تحلیل و تصمیم‌گیری در اختیار معامله گر قرار می‌دهند. (3)

نوسانگر ها oscillator

نوسانگر‌ها مجموعه‌ای از اندیکاتور‌ها هستند که هدفشان سنجیدن و بررسی میزان هیجان خریداران و فروشندگان سهام است. به طور ساده نوسانگر‌ها دماسنج هیجانات کاربران فعال در بازار بورس هستند و ما را از میزان هیجان تبادل سهام و همچنین میزان مبادلات آگاه می کنند.

این اندیکاتور‌ها حول یک خط مرکزی یا در سطح معینی از نمودار نوسان می کند و پس از آنالیز رفتار‌های کاربران به ما اطلاعات مفیدی را در مورد وضعیت بازار می‌دهند. نوسانگرها به دو دسته مرکزی و نواری تقسیم می شوند. (3)

۱ - «نوسانگر مرکزی»

نوسانگر‌ها در بالا و پایین یک. یا خط مرکزی مرتبط با نمودار، نوسان می‌کنند و برای شناسایی قدرت و همچنین ضعف حرکت قیمت‌ها به کار می‌روند. این اندیکاتور‌ها می توانند تغییر قیمت سودی و نزولی را نشان دهند.

۲ - «نوسانگر نواری»

این نوسانگر‌ها برای شناسایی سطوح اشباع خرید و همچنین سطوح اشباع فروش طراحی شده‌اند. از از آنجایی که این نوسانگر‌ها ببین روحت مشخص نوسان را انجام می دهند برای بازار هایی که روند مشخصی ندارند یا محدوده معاملاتی دارند بسیار کاربردی‌تر هستند، چرا که نتایج شان در موارد ذکر شده بسیار بهتر است. (3)

حجم volume

این دسته از اندیکاتور‌ها حجم و البته ارزش معاملات مختلف را مورد ارزیابی قرار می دهند. از آنجایی که حجم معاملات در بازه‌های زمانی مختلف دارای نکات بسیار ارزشمندی برای تحلیلگران به حساب می آید،این اندیکاتور هم در بسیاری از تحلیلگران فوق العاده محبوب و پر استفاده است.

اندیکاتور حجم با بررسی میزان و تعداد معاملات روی یک سهم به شما کمک می کند تا در مورد سرمایه گذاری و یا عدم سرمایه گذاری روی یک شرکت تصمیمات صحیحی بگیرید.

اندیکاتورهای آقای بیل ویلیامز bill wiliams

این دسته از اندیکاتورها توسط آقای ویلیامز طراحی شده اند و در طراحی آن‌ها از فرمول‌های پیچیده ریاضی، سری فیبوناچی و اعداد واکنش گرا استفاده شده است. البته نکته مثبت در مورد این اندیکاتور‌ها این است که همه آن ها توسط دختر آقای ویلیامز آپدیت و بهینه سازی شده اند. اندیکاتورهای ویلیامز در بازار بورس بسیار محبوب و کاربردی هستند. (4)

انواع اندیکاتورها از حیث سیگنال زمانی

اندیکاتورها از نظر سیگنال زمانی به دو دسته تقسیم می شوند:

۱ -اندیکاتورهای تاخیری

این اندیکاتور‌ها در کوتاه مدت اخطار‌های تغییر و نوسان قیمت را به ما نمی‌دهند بلکه صرفاً به ما می‌گویند که قیمت در روند صعودی قرار دارد یا در روند نزولی.

همین باعث شده تا اکثر کارشناسان و متخصصان بورس اتفاق نظر داشته باشند که اندیکاتورهای تاخیری در روند‌های طولانی مدت و بازه‌های زمانی بلندمدت بهترین کارایی را دارند.

به طورکلی اندیکاتور‌های تاخیری روند اخطارهای مربوط به خرید یا فروش را دیر صادر می کنند، ولی با توجه به اینکه از اخطار های مقطعی و کوتاه مدت صرف نظر می‌کنند میزان ریسک را در معامله‌ها تا حد بسیار زیادی پایین‌تر می آورند و معامله گر را در جهت پیشروی بازار قرار می دهند. (5)

۲ -اندیکاتورهای پیشرو

اندیکاتورهای پیشرو برای بررسی و تجزیه و تحلیل فروش‌های هیجانی در بازار هستند. همچنین برای پیش بینی سریع طرح نرخ‌ها و تغییر جهت هایی که در بازه کوتاه مدت انجام می شوند به ما کمک بیشتری می‌کنند.

برای مثال اندیکاتورهای پیشرو قابلیت این را دارند که میزان خرید و فروش دو ارز مختلف نسبت به هم را بررسی بکنند و به محض تغییر در روند خرید یا فروش، نوسانات ایجاد شده را به سرمایه گذار اطلاع بدهند. (5)

آشنایی با مفهوم همگرایی و واگرایی

زمانی که بین نمودار قیمت ‌بینی‌های اندیکاتور اختلافات قابل توجهی نشود اندیکاتور نتواند با تغییرات هماهنگ رفتار کند شاهد پدیده‌ای به نام واگرایی (Divergence) هستیم و در صورتی هم که نمودار قیمت با روند اندیکاتورها کاملاً با هم هماهنگ باشند شاهد پدیده‌ای به نام همگرایی (Convergence) خواهیم بود.

همگرایی‌ها به طور کلی نشانه‌های خوبی هستند اما در طرف مقابل، واگرایی‌ها نشان دهنده‌ی ضعف های احتمالی در عملکرد اندیکاتور‌ها هستند که این موضوع می‌تواند موجب بروز اشتباهات در مورد تشخیص صحیح روند بگردد. البته اگر واگرایی‌ها در نواحی برگشتی نمودار مشاهده شوند، احتمال برگشت را افزایش می‌دهند و این برای تحلیل گرانی که این نواحی برگشتی را تشخیص داده اند یک خبر بسیار عالی به حساب می آید. (6)

آشنایی با برخی از اندیکاتورهای پر طرفدار

مکدی (MACD)

اندیکاتور مکدی به بررسی قدرت و شتاب یک روند می پردازد. این اندیکاتور شامل دو میانگین متحرک است؛ دو خط میانگین متحرک در این اندیکاتور خط مکدی و خط سیگنال نام دارند. شرایط خاصی در بازار موجب می‌شود تا این دو خط همدیگر را قطع کنند. تقاطع این دو خط سیگنال هایی را برای تحلیل گران صادر می کند که می‌توان بر اساس آنها تصمیم گیری‌ها را انجام داد. (7)

شاخص قدرت نسبی (RSI)

یکی از پرکاربردترین اندیکاتور‌ها در دنیای بورس اندیکاتور قدرت نسبی است که قدرت روند و جهت روند را به خوبی پیش بینی می کند. اندیکاتور قدرت نسبی در دسته نوسانگر‌ها قرار می گیرد و برای پیاده سازی استراتژی معاملاتی خرید در پایین‌ترین قیمت و فروش در بالاترین قیمت ایده آل است. (8)

میانگین متحرک (MA / EMA)

اندیکاتور میانگین متحرک از اندیکاتور هایی است که با میانگین گیری از قیمت‌های گذشته متوسط قیمت را در دوره‌های مختلف مورد آنالیز قرار می دهد. میانگین متحرک توسط این اندیکاتور به دو صورت ساده و نمایی محاسبه می‌شود. (8)

استوکستیک (Stochastic)

نوبت به پرطرفدارترین اندیکاتور در بین نوسان‌گیر‌ها رسید! این اندیکاتور در بازارهای پرنوسان بسیار کاربرد دارد و برای خروج و ورود سریع به یک سهم بسیار مناسب است. هر چقدر عمق بازار بیشتر باشد این اندیکاتور نیز عملکرد بهتری نشان خواهد داد. (9)

اندیکاتور باندهای بولینگر (Bollinger Bands)

این اندیکاتور توسط جان بولینگر طراحی شده است و شامل دو نوار نوسانی است که در بالا و پایین یک میانگین حرکت می کنند. افزایش نوسانات موجب می‌شود که باندهای این اندیکاتور پهن‌تر شوند وکم شدن نوسانات نیز موجب می‌شود فاصله این نوار‌ها از هم کمتر شود. (10)

اندیکاتور ابر ایچیموکو (Ichimoku Cloud)

تشخیص حمایت و مقاومت، تشخیص روند قیمت، سنجش شتاب و در نهایت یافتن سیگنال‌های معاملاتی از ابر ایچیموکو (Ichimoku Cloud) یک اندیکاتور همه کاره ساخته است. ابر ایچیموکو توسطه یک روزنامه نگار ژاپنی به نام «گیوچی هوسودا» توسعه داده شده است. (11)

مزایا و هدف از به کار بردن اندیکاتور در تحلیل ها

در بسیاری از مواقع تصمیم گیری شرایط نیاز به بررسی‌های فراوان و صرف زمان زیادی دارد، اندیکاتورها ساخته شدند تا تصمیم گیری را برای معامله گران در شرایط مختلف بازار ساده‌تر کنند و موجب صرفه جویی در زمان برای کاربران و معامله گران میشوند. در مواقعی که معامله گران با گزینه‌های مختلف مواجه می شوند، اندیکاتورها می‌توانند تصمیم گیری‌ها را بسیار سریع‌تر کنند.

بسیاری از موارد نیز وجود دارند که از چشم و ذهن انسان دور می مانند، اما ابزارهایی مانند اندیکاتورها کمک می‌کنند تا تحلیل‌های دقیق‌تری داشته باشیم و با ترکیب آن ها با تجربه خودمان ایده‌های تجاری بسیار خوب و جدیدی را ایجاد کنیم. به طور کلی هدف استفاده از اندیکاتور‌ها در معاملات و تحلیل‌ها این است که به درک صحیح تری از روند بازار برسیم و بتوانیم به موقع در برابر نوسان ها واکنش نشان دهیم. (12)

نتیجه گیری و جمع بندی

در این مطلب به بررسی انواع اندیکاتور‌ها و ویژگی های آن ها پرداختیم. از طرفی اندیکاتورهای پرکاربرد و پرطرفدار را نیز بررسی کردیم. با نگاهی اجمالی به مطلب در میابیم که اندیکاتورها فقط یک ابزار کمکی برای موفقیت در تشخیص روند بازار به حساب می آیند، این یعنی برای موفق شدن در بازار باید از فاکتورهای بیشتری کمک بگیریم.

پس نباید فراموش کنیم که یادگیری در بازار بورس و سهام از مهم‌ترین کارهای یک سرمایه گذار موفق است، چرا که با کمک یادگیری است که ما متوجه می شویم چه چیزی را در کجا و در چه زمانی به بهترین شکل قرار دهیم. در انتها امیدواریم که از این مطلب خوشتان آمده باشد و روزهای پر از موفقیتی را برای شما آرزومندیم.

پی نوشتها