(س سیزدهم ق)، نقاش و قلمدان‏ساز. از هنرمندان دوره‏ى فتحعلى‏شاه و محمدشاه قاجار بود كه در هنر خود مهارت داشت. از آثار رقم‏دار این هنرمند، قلمدان گل و مرغى زیبایى در زمینه‏ى نخودى سیر است كه در وسط و رویه‏ى آن قرنقل آبى خوشرنگى تصویر شده است و در طرفین نیز گلهاى متنوع رنگینى است كه بین آنها، پروانه‏ها ...

(س نهم ق)، نقاش فلزات. از هنرمندان اهل بیرجند و مقیم عثمانى بود كه در نقش و تصویر بر روى فلزات دست پرهنر داشت. از بهترین آثار وى، كوزه برنزى زیبایى است كه در كمال نفاست و استادى انجام یافته و به انواع گلهاى تزیینى آرایش شده است، با رقم: «كاتبه و ناقشه و فارغه حسین بن شهاب البیرجندى فى ربیع‏الاول سنه ...

(س سیزدهم ق)، نقاش و قلمدان‏ساز. از هنرمندان اوایل دوره‏ى قاجار است كه در گل و بته و گل و مرغ چابكدست و توانا بود. از قلمدانهاى وى نمونه‏هایى در دست هست كه از قدرت هنر نقاشى او حكایت مى‏كند. ...

(س سیزدهم ق)، نقاش و قلمدان‏ساز. از هنرمندان دوره‏ى ناصرى بود و به شیوه‏ى آقا نجف نقش مى‏آفرید. در عین تقلید از استادان دوره‏ى زندیه، آثارش صبغه‏ى خاص داشت. از آثار وى قلمدان زیبایى است كه بر رویه‏ى آن سایه‏پردازیهاى ماهرانه‏اى عمل آمده و در شیوه‏ى آقا نجف است. طرفین قلمدان پر از گل و مرغهاى چشم‏نواز ...

(س نهم ق)، نقاش و فلزكار. اهل اسفراین و از استادان كوفتگر و فلزكار و طلاب‏كوب زمان خود بود. از آثار بى‏نظیر این هنرمند، پنجره‏ى بى‏نظیرى است در آستانه‏ى قدس رضوى كه به مهارت تمام شبكه و كنده‏كارى و طلاكوبى شده و كتیبه‏هاى زرین و نقوش هندسى عالى دارد. این پنجره كه روى سنگ مرمر نصب شده و فولادى و زركوب ...

(س سیزدهم و چهاردهم ش)، سازنده‏ى تار. وى از معروفترین سازندگان تار در تهران بود. تارهاى ساخت او همه خوب و خوش‏آهنگ بودند. فرزندش، رمضان شاهرخ، نیز پیشه‏ى وى را ادامه داد. ...

(س چهاردهم ق)، قلمدان‏ساز. اهل اصفهان بود. وى علاوه بر قلمدان خام، جعبه‏هاى مقوایى و قاب آینه و سیگاردان و جلد هم مى‏ساخته است. ...

(س هشتم ق)، فلزكار. اهل كرمان بود. وى سازنده‏ى كره‏ى آسمانى فلزى است كه توسط على بن محمد قوشچى به سلطان محمد فاتح عثمانى هدیه شد. مسیر سیارات و سایر نقوش آن به وسیله‏ى ابوحسین عبدالرحمن صوفى، رسم و توسط جعفر كرمانى تهیه شد. این كره سماوى یكى از نفایس ستاره‏شناسى است كه به خط كوفى پیرآموز رقم «رسمت هذه ...

(1313 -1253 ق)، شاعر و صحاف. از مردم تبریز بود. از رهگذر پیشه‏ى صحافى و جلدسازى امرار معاش مى‏كرد، و در زادگاهش مى‏زیست او به دو زبان فارسى و تركى، نیكو شعر مى‏گفت. «دیوان» او شامل اشعارى به هر دو زبان است. ...

(س سیزدهم ق)، نقاش. از استادكاران و میناسازان ماهر دوره فتحعلى شاه قاجار بود. از آثار مینایى این استاد سر قلیان مینایى پرآذینى است كه تصاویر گل و بلبل دارد و در داخل آرایش گلها، تصاویرى است كه به تردستى نقاشى شده است با رقم: «كمترین تقى 1225».[1] (س سیزدهم ق)، میناساز. به روایتى وى فرزند محمدحسن میناساز ...

(ز 1311 ق)، نقاش مذهب و قلمدان‏ساز. بنا به روایتى جد مادرى او میرزا باباى اصفهانى نقاش‏باشى است كه از نقاشان صاحب نام قاجار بوده است. تقوى یكى از استادان مشهور است كه در چهره‏پردازى و انتخاب رنگها در آبرنگ دستى توانا داشت و تذهیب را به نازك قلمى و شیوا مى‏ساخت. وى در تذهیب شیوه‏اى استادانه داشت و پیرو ...

(س یازدهم ق)، نقاش، مذهب و معرق‏ساز. اهل تبریز بود و در نقوش اسلیمى، به شیوه سوخت و معرق، دستى بكمال داشت. از آثار امضادار این هنرمند جلد ضربى و سوخت معرقى است، در موزه ویكتوریا آلبرت لندن كه جلد پرآرایش نسخه‏ى «نظامى» بوده و در زمینه‏هاى آبى و سبز و زرد و سرخ فرجام پذیرفته است، با رقم: «عمل محمد محسن ...

زندگی نامه مختصر: (1347 -1273 ش)، مینیاتورساز. پدرش قلمدان‏ساز و نقاش بود. وى از سن هفت سالگى وارد كارگاه پدرش شد و پس از چندى به كارگاه ملاعلى قلمدان‏ساز رفت و چنان مینیاتورهاى عالى ساخت كه مشتریها فقط كارهاى او را خریدارى مى‏كردند. در هیجده سالگى كارگاهى ساخت و به تقلید از آثار استادان بزرگ پرداخت. ...

(ز 1313 ق)، حكاك و خطاط. نگین تراش و نگارگر نقوش بر روى عقیق‏هاى سخت و فلزات بود كه هم در مهرهاى فرورفته و هم در مهرهاى برجسته مهارت داشت. وى خطوط شش‏گانه بخصوص خط نستعلیق را خوش مى‏نوشت، و از شیوه‏ها، شیوه‏ى میر عماد را پذیرفته بود. ...

(ز 1212 ق)، كاشى‏تراش. از آثار وى: كاشیكارى دو طرف در بزرگ كنده‏كارى مسجد تبریزیها، در نطنز كه با كاشیهاى خشتى الوان تزیین گشته و رقم طلب آمرزش مى‏كند استاد اسماعیل كاشى‏تراش 1212 ه ق». ...

(وف 1290/1285 ق)، نقاش رنگ و روغن، قلمدانكار و خطاط. نقاشى را در مدرسه‏ى دارالفنون و زیر نظر زبده‏ترین استادان زمان خود آموخت. در اغلب رشته‏هاى هنرى، از قبیل: آبرنگ و سیاه‏قلم و نقطه‏پردازى و شبیه‏سازى پراستعداد بود. آثار رنگ و روغنى خود را با رنگهاى شاد و زنده تصویر مى‏كرد و بعضى اوقات از رنگ سیاه و ...

(ز 933 ق)، مذهّب، خطاط و شمشیرساز. هنرمند ذوفنونى از محل تكه تركمان، نزدیك مشهد بود كه در هنگام حمله سلطان سلیم به ایران و فتح تبریز، از موطن اصلى خود رخت بربسته و در دربار سلطنتى پادشاه عثمانى به كار هنرى مشغول گشته بود. از آثار این استاد كه در سال 933 ق به پایان رسانده: شمشیر منقش و استادانه سلطان ...

(اوایل س یازدهم ق)، نجار، طراح و نگارگر. از آثار رقم‏دار این استاد، درب چوبى كم نظیر و پر مهارت یكى از بقاع متبركه است كه به نقوش اسلیمى و ترنجى مشبك پیراسته گشته است و در نوع خود زیبا و استادانه است. در بالا و داخل مربعات كوچكتر، نقوشى از تركیب چهار على، به خط تزیینى كوفى و در دو مربع بزرگتر چپ و راست، ...

(اوایل س سیزدهم ق)، نگارگر فلزات و شمشیر ساز. از آثار رقم‏دار وى: قمه‏ى زیبا و استادانه‏اى است در موزه‏ى ویكتوریا آلبرت لندن، با رقم «ابن عبداللَّه احد الحسینى». ...

(س دوازدهم و سیزدهم ق)، نقاش و مجلّد. وى از جمله استادان ممتاز گل و بوته‏سازى در اواخر دوران زندیه بود، كه جلدهاى رغنى در حد اعلاى نفاست مى‏ساخت. آثار بازمانده از وى: یك جلد زیبا است با تاریخ 1199 ق و همچنین یك جلد كتاب گلستان سعدى كه زمینه‏ى آن مرغش آلبالویى زیبایى است، تصاویر گل و بلبل و پیچكهاى ریز ...