روزنامه نگاری
نوراللَّه دهاقانی

(وف 331 ش)، روزنامه‏نگار. معروف به دهقانى. وى از یك خانواده‏ى روحانى بود و در دهاقان اصفهان متولد شد. تخحصیلات خود را در مدارس قدیمى اصفهان به پایان رساند. او به زبان فرانسه، علوم عربى و جامعه‏شناسى آشنا بود و بیشتر مطالعاتش در تفسیر قرآن بود. وى پس از تأسیس مدرسه‏ى صارمیه به تدریس عربى و فارسى مشغول ...

میرزا یحیی دولت آبادی

(1318 -1241 ش)، روزنامه‏نگار، نویسنده، مورخ، شاعر. در دولت‏آباد اصفهان متولد شد و در همان جا نشو و نما یافت. در پنج سالگى به تحصیل خط و سواد مشغول شد از سال 1251 ش كه یازده ساله بود به اتفاق خانواده‏اش چندین سفر به عراق عرب، خراسان و تهران كرد و در سال 1260 ش به اصفهان بازگشت و در همین شهر با میرزا آقاى ...

باقر دبیران

(1318 -1266 ش)، روزنامه‏نگار. معروف به دبیرزاده ملایرى. در ملایر متولد شد. پس از طى تحصیلات معمولى به مشاغل دولتى پرداخت. در بیست و دو سالگى علاقه زیادى به راهنمایى و تشویق مردم براى حفظ ملیت و تحریك حس میهن پرستى داشت، به همین جهت اغلب اوقات در انجمنها و معابر و مساجد به ایراد نطق‏هاى مهیجى در این زمینه ...

سیمین دانشور

(تو 1300 ش)، داستان‏نویس، مترجم، محقق، مدرس دانشگاه و روزنامه‏نگار. در شیراز دیده به جهان گشود و تا پایان دوره‏ى متوسطه در مدرسه‏ى مهرآیین شیراز تحصیل كرد. پس از آن وارد دانشگاه تهران شد و در سال 1328 ش با نگارش رساله‏ى «علم الجمال در ادبیات فارسى» موفق به دریافت درجه‏ى دكترى ادبیات فارسى در این رشته‏ى ...

محمدعلی داعی الاسلام

(1330 -1256 ش)، روزنامه‏نگار، زبانشناس، فرهنگ‏نویس و شاعر، متخلص به داعى. وى از سادات نیاكى بود كه در لاریجان متولد شد. در آمل و تهران و اصفهان صرف و نحو عربى و فارسى و سایر علوم را فراگرفت و در همان سالها مجله‏ى «الاسلام» را جهت مناظره با عیسویان در اصفهان دایر كرد. داعى پس از آموختن زبان انگلیسى به ...

محمد خیابانی

(1338 -1297 ق)، عالم دینى و روزنامه‏نگار. در تبریز متولد شد. در كودكى به روسیه رفت و پس از بازگشت به تحصیل مقدمات و علوم متداول زمان چون هیات و حكمت و طبیعیات پرداخت و بعد از چندى به سلك روحانیت درآمد و امام جماعت مسجد كریم خان محله خیابانى تبریز شد. پس از اوج‏گیرى جنبش مشروطه به این جنبش پیوست و نماینده‏ى ...

حسن خوانساری صدر

(تو 1325 ق)، روزنامه‏نگار. از چهار سالگى در مدرسه‏ى آلیانس اصفهان به تحصیل پرداخت و با اینكه در هفت سالگى پدرش را از دست داد، دوره‏ى اول متوسط را در اصفهان گذراند و پس از آن به تحصیل علوم دینى پرداخت. در بیست و دو سالگى به تهران آمد و وارد دارالفنون شد و دوره‏ى دوم متوسطه را در آنجا به پایان برساند. ...

ابراهیم خواجه نوری

(تو 1279 ش)، روزنامه‏نگار و حقوقدان. تحصیلات مقدماتى خویش را در تهران و مدرسه‏ى سن‏لویى فراگرفت. در فرانسه و بلژیك در رشته‏هاى پست و تلگراف و اقتصاد و حقوق ادارى تحصیل كرد و به ایران بازگشت و عهده‏دار مشاغل مختلف دولتى شد. وى مدیر روزنامه‏ى «جوانان» بود كه بیش از یك ماه انتشار نیافت. او همچنین مدیریت ...

عباس خلیلی

(1350 -1272 ش)، روزنامه‏نگار، نویسنده و مترجم. در نجف متولد شد. وى مقدمات علوم عربى و ادبى را در همان شهر فراگرفت. به دنبال پیدایى نهضت ضد انگلیسى در عراق به مبارزه علیه انگلیسى‏ها پرداخت و از طرف آنها به اعدام محكوم شد ولى، از عراق به ایران گریخت و در روزنامه‏ى «رعد» مشغول به كار شد. پس از فرار سید ...

عبدالرحیم خلخالی

(1321 -1251 ش)، روزنامه‏نگار، مترجم و مصحح. مشروطه‏خواه و همكار سید رضاى شیرازى بود كه در تحریر و نشر روزنامه‏ى روزانه‏ى «مساوات» همكارى داشت. امروز خلخالى بیشتر به خاطر چاپ نسخه مورخ 827 ق «دیوان» حافظ مشهور است. وى در تهران درگذشت. آثار او: «حافظ نامه»؛ «به یكدیگر محبت كنید»؛ «حرص باعث هلاكت است» كه ...

حسین محمدعلی خطیبی

(تو 1295/1294 ش)، ادیب، روزنامه‏نگار و شاعر. در تهران متولد شد. وى تحصیلات ابتدایى و متوسطه را در دبیرستان ثریا و مدرسه‏ى دارالفنون، شعبه‏ى ادبى به پایان رسانید. سپس دوره‏هاى مختلف عالى دانشكده‏ى ادبیات و علوم انسانى را با موفقیت گذراند و در سال 1324 ش موفق به اخذ دكترى زبان و ادبیات فارسى شد. ملك‏الشعراء ...

احمد خاوری کاشانی

(وف 1333 ق)، روزنامه‏نگار و شاعر. معروف به فخرالواعظین. وى در سال 1329 ق روزنامه كاریكاتورى و انتقادى تند را با نام «میزان» در تهران تاسیس كرد. سید احمد پس از انحلال مجلس، خاورى به گوشه‏ى انزوا پناه جست و با وجود شكستگى جسمى و افسردگى روحى در برابر مخالفان مردانه ایستادگى كرد. روزنامه «ثریا» كه ابتدا ...

پرویز ناتل خانلری

(1369 -1292 ش)، شاعر، روزنامه‏نگار، نویسنده، زبانشناس و محقق. در تهران متولد شد. پس از اتمام تحصیلات ابتدایى و متوسطه، به دانشكده‏ى ادبیات راه یافت و موفق به دریافت لیسانس ادبیات فارسى شد و در ضمن تدریس، در مدارس تهران، به ادامه‏ى تحصیل پرداخت. وى با نگارش رساله‏ى «تحقیق در عروض فارسى»، موفق به دریافت ...

علی محمد حکمت بوشهری

(تو 1279 ق)، طبیب، شاعر و روزنامه‏نگار. در بوشهر متولد شد و در زادگاه خود و شیراز تحصیل كرد. حكمت در علم طب دست داشت. وى مدیر روزنامه‏ى «آشتى» و صاحب كتابخانه نفیسى بوده است. از اوست: مطربا بفرست رحمت، عاشقان عود را وز درود رود آگه كن دل داوود را ...

حسین حزنی مکریانی

(1367 -1296 ق)، شاعر و روزنامه‏نگار. در مهاباد متولد شد. وى از آغاز جوانى به مسایل كردشناسى و تحقیق درباره‏ى زبان و ادبیات كردى و روزنامه‏نگارى علاقه‏مند بود. براى ادامه‏ى تحصیل به عراق رفت و براى نخستین بار در حلب چاپخانه كردستان را دایر كرد و پس از آن در رواندوز، چاپخانه‏ى زارى كرمانجى را به كار انداخت. ...

علی اصغر حریری

(تو 1284 ش)، شاعر، نویسنده، روزنامه‏نگار و پزشك. در شهر تبریز به دنیا آمد و علوم ابتدایى و متوسطه را در همان شهر فراگرفت. وى از همدرسان شهریار و غلامحسین رعدى و حسنیعلى پسیان بود. از آنجا به تهران آمد و در رشته‏ى حقوق به تحصیل مشغول شد. پس از اخذ لیسانس به تبریز بازگشت و در آنجا به انتشار روزنامه‏ى مستعجل ...

محسن حریرچیان

(تو 1292 ش)، روزنامه‏نگار، نویسنده و شاعر، متخلص به ساعى. در تهران متولد شد. پس از اتمام تحصیلات مقدماتى، در رشته‏ى علوم اقتصادى و روزنامه‏نگارى به تحصیلات ادامه داد و فارغ‏التحصیل شد، پس از آن همكارى با مطبوعات را آغاز كرد و به نشر آثار منظوم و منثور پرداخت. وى به منور مطالعه به كشورهاى اروپایى و آسیایى ...

محمد حجازی

(تو 1279 ش)، نویسنده و روزنامه‏نگار. ملقب به مطیع‏الدوله. پدرش مستوفى دربار قاجار بود. محمد تحصیلات مقدماتى را در مدرسه‏ى سن‏لویى به پایان رساند و بعد از آنكه مدتى در اروپا به سر برد، به ایران آمد و عهده‏دار سمتهاى مختلفى شد، از جمله مدیر مجله‏ى «ایران امروز» و «پست و تلگراف و تلفن» شد و مقالات خود را ...

جهانگیر شیرازی

(1326 -1294 /1292 /1291 ق)، نویسنده، روزنامه‏نگار و شاعر. مشهور به صوراسرافیل. در شیراز و در خانواده‏اى تهیدست متولد شد و پس از فراگیرى علوم مقدماتى به تهران آمد و در مدرسه دارالفنون به تحصیل علوم جدید پرداخت. جهانگیرخان در همین دوران به مجلس آقا شیخ هادى نجم‏آبادى راه یافت و تحت تأثیر منش آزادیخواهانه‏ى ...

جعفر جهان

(تو 1286 /1284 ش)، روزنامه‏نگار و نویسنده. پس از پایان دوره مقدماتى وارد دبیرستان دارالفنون شد و بعد از آن به دانشكده‏ى حقوق دانشگاه تهران راه یافت و موفق به اخذ دانشنامه تحصیلى در رشته علوم قضایى گردید. دكتر جهان به زبانهاى فرانسه، عربى و انگلیسى آشنا بود و سفرهایى به فرانسه، انگلستان، هندوستان، لبنان ...