(ز 697 ق)، مجلد و مذهب. از این هنرمند، اثرى بر جاى مانده، كه در داخل یك شمسه‏ى تودرتوى شكل گنبدى است و به خط رقاع رقم دارد: «رسم شمس‏الدین بن ضیاءالدین الزوشكى 697». ...

(وف 1081 ق)، خطاط، نقاش، مذهب و شاعر، متخلص به شفیعا. مشهور به پیشوا. از سادات حسینى هرات بود و در خط شاگرد فصیحى شاعر است كه در دستگاه مرتضى قلى خان شاملو بود. شفیعا خط نسخ و نستعلیق و شكسته را خوش مى‏نوشت و خط شكسته را به جایى رساند كه به نام وى، شفیعایى خوانده مى‏شد و بعدها درویش عبدالمجید این خط ...

(س یازدهم ق)، مذهب. وى برادر قطب‏الدین یزدى، خطاط معروف و از مذهبان و حل‏كاران نامى عصر بود. ...

(س نهم ق)، نقاش، مذهب، خطاط و شاعر. وى در مشهد سكونت داشت و مكتب‏دارى مى‏كرد. سیمى از كاتبان دربار بایسنقر میرزا و شاگرد جعفر بایسنقرى بود و هفت قلم را خوش مى‏نوشت. شعر را نیز نیكو مى‏سرود و در سرعت قلم بى‏نظیر بوده است. در معمارى و رنگ‏آمیزى و مركب‏سازى و افشان‏گرى و تذهیب و رنگ كارى كاغذ سررشته داشت ...

(س نهم ق)، مذهب و مصور. در تذهیب و تصویرسازى دست پر هنرى داشت. متاسفانه احوال این هنرمند، در هیچ یك از تذكره‏هاى قدیمى یاد نشده است. از آثار وى: تصویر رزم‏آور قهرمانى كه بر اسب خوش تراشى نشسته و نیزه‏ى بلند خود را به دهان اژدها فروبرده است، با رقم: «عمل العبد سلطانعلى»؛ نسخه‏ى مصورى كه حدود بیست مینیاتور ...

(813 -784 ق)، نقاش، مذهب، خطاط، موسیقیدان و شاعر. وى نزد پدر تعلیم دید و در خط نستعلیق دست داشت. در زمان پادشاهى او نقاشى مینیاتور به پایه‏هاى والاترى از ترقى رسید و نگارگران چیره‏دستى بوجود آمدند. سلطان احمد خود به عربى و فارسى شعر مى‏سرود و در تصویر و تذهیب و خاتم‏بندى و موسیقى بى‏مانند بود و شش قلم ...

(س دهم و یازدهم ق)، مذهب. از تذهیب‏كاران نادره كار عصر شاه عباس اول بود كه در هنر تذهیب دست داشته و در حل‏كارى نیز صاحب قلم بوده است. آثار رقم‏دارى از وى دیده نشده است. ...

(س دهم و یازدهم ق)، مذهب. معروف به میر زین‏العابدین. اهل تبریز و از مذهبان نازك قلم دوره‏ى شاه عباس بود. نسخه كتابى به خط علیرضا عباسى به تاریخ 1010 ق موجود است كه حواشى آن را این استاد تذهیب كرده و رقم نهاده: «زین‏العابدین مذهب تبریزى»؛ از آثار منسوب وى، حواشى و حل‏كارى و تزیینات شاهنامه‏ى زیبایى است ...

(وف 1274 ق)، خطاط، نقاش و مذهب. از معاصران و مصاحبان غلام محمد هفت قلمى بود. وى جوانى خوش اخلاق و خوش طبع و شیرین زبان بود كه در هنر نقاشى، تذهیب، جدول‏كشى، صحافى، علاقه‏بندى و سنگ تراشى مهارت داشت. او نستعلیق را به شیوه‏ى قدما مى‏نوشت و در خوشنویسى از روش رشیدا پیروى مى‏كرد و خود مجموعه‏ى نفیسى از آثار ...

(؟)، مذهب. از مذهبان نادره كار و چیره‏دست اصفهان بود كه در تذهیب قرآنها و كتابها و فرامین و مرقعات دست پرقدرت داشت. وى فرزندى به نام میرزا عبدالعلى داشته كه او نیز در هنر خود سرآمد بوده است. ...

(ز 1311 ق)، نقاش و مذهب. وى به شیوه كلاسیك اروپایى و تركى نقاشى مى‏كرد. از آثار او: حلیه‏اى بزرگ و مذهب و مزین كه علاوه بر خط استادانه، تذهیبى در شیوه كلاسیك دارد، با رقم: «كتبه و ذهبه العاجز عبدكم رسا 1311». ...

(س دهم ق). نقاش و مذهب. وى شاگرد و دخترزاده سلطان محمد معروف بود كه از شاگردان و همكاران بهزاد به شمار مى‏آمد. او در تذهیب و چهره‏پردازى و سایر عوامل تصویرسازى دست پرتوان داشت و جزو نقاشان كتابخانه سلطنتى محسوب مى‏شد. این هنرمند، در تربیت و آرایش تاج پادشاهى كوششها نموده و چون رضایت خاطر شاه را فراهم ...

(1344 -1293 ق)، خطاط، مذهب، مترجم و شاعر، متخلص به حكمت. معروف به موتمن دیوان مشیر الكتاب. در تهران متولد شد. نزد پدر تحصیل علم كرد و نزد میرزا على محمد صفا به فراگیرى خط پرداخت. وى در تهران درگذشت و در صفاییه دفن شد. الهى، نسخ و ثلث را خوب مى‏نوشت و در تذهیب و نقاشى و حجارى و نجارى نیز مهارت داشت. حكیم ...

(س سیزدهم ق)، نقاش و مذهب. وى در هنر خود مهارت داشت و تنها یك اثر رقم‏دار از او به جاى مانده و آن، جلد قرآن كریم است كه خط آن را میرزا شریف كتابت كرده و میرزا رشیدا نیز ماده تاریخى به نظم درآورده و نام مذهب را نیز جزو ابیات یاد كرده است: حبذا این محكم تنزیل كز حسن خطش احمد و یاقوت هر دو واله‏اند و ...

(س دهم ق)، نقاش، مذهب و شاعر. بغدادى الاصل و مقیم تبریز بود كه در هنر خود سرآمد مستعدان و رموز و دقایق آن شهره شهر به شمار مى‏رفت. در بدایت حال به تهذیب و آرایش روضه‏ى مطهره‏ى امام حسین (ع) مفتخر شد و در نزد شاه طهماسب اول قدر و منزلت والایى كسب كرد. به همین دلیل فرمان ریاست جماعت هنرمندان شهر تبریز ...

(وف 1269 ق)، خطاط، مذهب و شاعر، متخلص به حجاب. وى شاگرد وصال شیرازى بود. در سال 1266 ق با پسران وصاف به هندوستان رفت و دو سال بعد به شیراز بازگشت. حجاب انواع نستعلیق را از شش دانگ تا غبار استوار و عالى مى‏نوشت و در سرودن شعر نیز مهارت داشت. صاحب «حدیقه الشعراء» آورده: «... در رسوم شاعرى هم بین‏الاقران ...

(س دهم ق)، مذهب و نقاش. از مردم هرات و در چهره‏پردازى و تذهیب نازك قلم بود. صاحب «تاریخ رشیدى» او را ملایوسف و از شاگردان بهزاد نقاش معرفى كرده است. در تذكره‏ها و تاریخهاى قدیمى از جمله در كتاب «بدایع الوفایع» واصفى وى را مولانا جلال‏الدین یوسف نقاش معرفى كرده و بعضى از آثارش از جلمه، صحنه نبرد نوجوانى ...

(س سیزدهم ق)، نقاش و مذهِّب. از هنرمندان دوره‏ى ناصرى بود كه در ترسیم و تذهیب و حل كارى و طلااندازى دستى پراستعداد داشت. از آثار وى: قلمدان فوق‏العاده‏اى كه به تذهیب و آرایش طلایى نقش شده و به خط رقاع استادانه رقم «ذهبه سید جعفر 1285» دارد؛ جلد قرآن مذهب و مرصع كه سرلوحها و حواشى آن پرتشعیر و زرین و ...

(ز 1311 ق)، نقاش مذهب و قلمدان‏ساز. بنا به روایتى جد مادرى او میرزا باباى اصفهانى نقاش‏باشى است كه از نقاشان صاحب نام قاجار بوده است. تقوى یكى از استادان مشهور است كه در چهره‏پردازى و انتخاب رنگها در آبرنگ دستى توانا داشت و تذهیب را به نازك قلمى و شیوا مى‏ساخت. وى در تذهیب شیوه‏اى استادانه داشت و پیرو ...

(س سیزدهم ق)، مذهب و شاعر. اهل شیراز بود و شغل وى مذهبى. او در تذهیب اوراق دست توانایى داشت و جدول‏كشى نیز مى‏كرد. منزل وى محل اجتماع ادیبان و ظریفان بود. گاهى نیز شعر مى‏گفته و صاحب دیوان بوده است. ...