(س دوازدهم ق)، نقاش و مذهب. ملقب به صحافباشى. از نقاشان عهد مظفرالدین‏شاه قاجار بود و شاید لقب خود را از او دریافت كرده باشد. در معرق‏سازى و تذهیب و نقوش ابتكارى و تجلید استادانه نسخه‏هاى خطى و تعمیر و ترتیب صفحات آب‏دیده و از بین رفته كتابها، مهارت استادانه‏اى داشت و صحاف‏باشى آستان قدس رضوى بود. ...

(ز 1298 ق)، نقاش، مذهب، نویسنده و شاعر، متخلص به فرهنگ. وى شاعرى توانا و در انشاء نیز مسلط بود. در ابتدا بهار تخلص مى‏كرد ولى بعدها تخلص خود را به فرهنگ تغییر داد. شغلش تذهیب «كلام‏الله مجید» بود. از آثار امضادار او جلد روغنى مذهب و ممتازى است كه بهترین معرف او در امر طلاكارى است. رقم این اثر «محمدعلى ...

(س دوازدهم ق)، مذهب. هنرمند دوره‏ى افشارى و زندیه بود و در هنر خود مهارت داشت. از آثار وى: تذهیب برازنده و پرمایه قرآنى است كه به حسن سلیقه تمام آرایش و تذهیب شده، با رقم: «تم التذهیب على نقى المذهب سنه 1157». ...

(س دوازدهم و سیزدهم ق)، نقاش و مذهب. هنرمند دوره‏ى فتحعلى‏شاه قاجار بود. از آثار وى، قلمدان تابوتى بزرگى كه تذهیب استادانه‏اى دارد و رویه‏ى آن، به گل و مرغ رنگى آذین شده و در بین آنها پیكار بین شیرى و پلنگى به طرزى ماهرانه مصور شده است. از حل‏كارى و طلااندازى و تاریخ 1150 ق معلوم است كه این قلمدان از ...

(س سیزدهم ق)، نقاش و مذهب. اهل همدان و نقاش گل و مرغ دوره‏ى ناصرى و مظفرى از پیروان مكتب ابوطالب مدرس بود كه در تصویر و شبیه‏سازى نیز دست داشت و در جانورسازى و نقش ساختمانها ماهر بود. از آثار او، قلمدان گل و مرغى زیبایى است كه در رویه آن تصویر یكى از رجال قاجارى كه گویا سفارش‏دهنده‏ى قلمدان بوده نقش ...

(س یازدهم ق)، نقاش و مذهب. وى غیر از علیرضا عباسى، خوشنویس معروف، است. او در تذهیب و تشعیر، استاد نادره‏كارى بود و در تصویر و چهره‏پردازى به شیوه‏ى ایرانى و هندى دست توانایى داشت و از آثار وى: قلمدان تابوتى زیبایى است كه تذهیب پرمایه و چهره‏هاى طلایى دارد و در شیوه‏هاى متنوع تدهیب و آرایش گلهاى اسلیمى ...

(س دهم ق)، مذهب و نقاش، مذهب شیرین‏نگار اهل قزوین و از شاگردان خواجه عبدالعزیز اصفهانى بود و در كتابخانه‏ى شاه‏طهماسب صوفى (984 -930 ق) به خلق آثار هنرى اشتغال داشت. تنها اثر به جا مانده‏ى وى، تصویر برازنده‏اى است كه در متن نسخه‏ى «تیمورنامه‏ى» هاتفى جلب‏نظر مى‏كند و در آن، نقش دو دختر كه با پسر جوانى ...

(س دوازدهم ق)، نقاش، مذهب، خطاط و شاعر. از ایل معروف افشار ارومیه بود و چنین برمى‏آید كه وى، برادر بزرگ الله‏وردى نقاش باشد. على اشرف شاگرد ممتاز استاد محمد زمان الو بود و برخى نیز او را شاگرد استاد محمد على بیگ، نقاش‏باشى دربار نادرشاه، دانسته‏اند. وى با میرزا احمد نیریزى، خطاط معروف نسخ، دوست و همدم ...

(س پنجم ق)، مذهب و خطاط. وى مذهب نادره‏كار عصر خویش بود كه در خط و كتابت نیز دست پرقدرت و استوارى داشت. تنها اثر رقم‏دار وى، تذهیب و كتابت سى جزو قرآن مجید است كه در كمال شیوایى تذهیب شده و در آغاز هر جزو و سر سوره‏ها، صفحات تمام تذهیب و ترصیع در مقابل هم قرار گرفته است. اسامى سور و بسمله، به خطوط و ...

(س سیزدهم ق)، نقاش، مذهب و قلمدان‏ساز. هنرمند ماهر شیرازى بود كه از طرف ناصرالدین شاه مفتخر به لقب مذهب‏باشى شد. وى در تمام شیوه‏هاى طلاكارى و تذهیب و تشعیر و افشان و حل‏كارى و ترصیع الوان سرلوحها، استادى تمام عیار بود. همچنین در آبرنگ و قلمدان و جلدسازى نیز استاد بود و در گل و مرغ و تصویر و شبیه‏پردازى ...

(س هفتم و هشتم ق)، مذهب و خطاط. از اهالى همدان بود و در تذهیب و طلاكارى و كتابت خطوط مختلف از قبیل ریحان و ثلث و نسخ مهارت داشت. از آثار ارزنده‏ى وى، كتابت و تذهیب شش جزو از قرآن مجید است كه جهت دارالخیرات و رشیدیه‏ى همدان كتابت شده، با رقم: «كتبه و ذهبه... عبدالله بن محمد بن محمود الهمدانى فى شهور سنه ...

(س دهم ق)، نقاش و مذهب. وى در تذهیب و ترتیب سرلوح‏ها و شمسه‏ها دستى توانا داشت. رنگ روغن را به مهارت كار مى‏كرد و مدت بیست سال در كتابخانه‏ى شاهزاده سلطان ابراهیم میرزا به مشهد رفت و در آن شهر ساكن شد و همان جا درگذشت. از آثار وى: تذهیب نسخه‏ى «دیوان» سلطان ابراهیم میرزا متخلص به جاهى، كه جمال مشهدى ...

(س دهم ق)، مذهب و خطاط. كاتب و مذهب قرآنى است. از آثار وى، قرآنى به خط نسخ خوش و سرلوحها و سرسوره‏ها تذهیب گردیده، با رقم: «... خدمه به تذهیبه و تحریره عبدالصمد شیرازى سنه 943». ...

(س سیزدهم ق)، نقاش، مذهب و خطاط. اهل اصفهان بود. وى آبرنگ‏كار بود و در ارائه‏ى چهره و شبیه‏پردازى مهارت داشت. او به غیر از آبرنگ، در كارهاى روغنى و فن تذهیب نیز دست داشت و خط نستعلیق را هم نیكو مى‏نوشت. وى در یكى از آثارش خود را عبدالرزاق مخترع نامیده است. از آثار وى: تصویر در آتش انداختن حضرت ابراهیم ...

(1340 -1276 ق)، نقاش، مذهب و قلمدان‏ساز. ملقب به صنیع همایون. وى نواده‏ى آقا نجفعلى نقاشباشى است كه در اصفهان چشم به جهان گشود. او در ابتداى كار از پدر هنرمندش فیضها برد و بعد در خدمت میرزا آقا امامى و محمد باقر سمیرمى و سایر استادان دیگر به كس هنر اشتغال داشت. صنیع همایون در صورت‏سازى و چهره‏پردازى ...

(ز 1322 ق)، نقاش و مذهب. ملقب به صنیع همایون. از اهالى طالقان بود كه در مجمع‏الصنایع تهران حجره‏اى مخصوص به خود داشت و به خلق آثار بدیع مى‏پرداخت. وى از هنرمندان طراز اول و بلندپایه‏ى زمان ناصرالدین شاه است كه آثار بسیار خوبى در تذهیب و نقاشى پدید آورده و در هنر میناسازى نیز دست داشته است. میرزا رضى ...

(س سیزدهم ق)، نقاش و مذهب. ملقب به صنیع‏الزمان. وى مذهب نازك‏قلم و شیرین‏كار دوره‏ى ناصرى بود. صنیع‏الزمان در تشعیر و حل‏كارى و ترصیع و گل‏آرایى مهارت داشت و انواع تزیینات متداوله را به خوبى انجام مى‏داد. از آثار وى آینه‏اى است كه به انواع آرایش تذهیبى جلب‏نظر مى‏كند. در وسط قاب آینه، تصویر گل بزرگى ...

(س دهم ق)، شاعر، نقاش و مذهب. وى از شاعران مكتب وقوع و از منجمان عهد شاه عباس صفوى (1038 -996 ق) است كه به حسن اشعار و مكارم اخلاق و طرز غزل از امثال خود ممتاز و در فن نقاشى و تذهیب نیز سرآمد بود. از آثار وى: «دیوان» شعر؛ «رساله‏اى در تقویم»، در چهار فصل، كه آن را براى پیر بداق‏خان پرناك و به نام شاه ...

(؟)، خطاط و مذهب. از آثار وى: قرآن عظیم رحلى، به خط ریحان دو دانگ عالى، با رقم: «خطاط و مذهب سید میركى بن سید احمد الشیرازى»، در بقعه‏ى مولوى در قونیه. ...

(س دهم ق)، مذهب. وى از مذهبان شیرین قلم و نادره كار روزگار خود بود. یگانه اثر وى: تصویر دو عاشق در كنار هم و زن چادر به سرى كه صراحى شراب به دست گرفته و به دیگرى عرضه مى‏كند، با رقم: «مشقه شیخى مذهب فى سنه 945». ...