(ز 1248 ق)، مذهب، نقاش و خطاط. هنرمند ذوفنون بود كه خطوط نسخ و رقاع را استادانه مى‏نوشت و در جلدسازى نیز تبحر داشت. وى جمله فنون كتابت را از قبیل خط و تذهیب و جدول‏سازى و حل كارى و حتى جلد روغنى و آرایش آن را خود انجام مى‏داد و تمام رشته‏ها را پرمایه عمل مى‏آورد. از آثار او: ادعیه‏اى به خط نسخ و جلد ...

(ز 1120 ق)، نقاش و مذهب. استاد لایه چین در زمان شاه سلطان حسین صفوى (1135 -1105 ق) بود و در این شیوه‏ها نقش تصویر مى‏نمود. وى در چهره‏سازى و مجلس‏آرایى و صنعت تذهیب دستى قوى داشته و شیوه‏ى لایه‏چینى را خوب مى‏دانسته است. از آثار وى: تصویر شاه عباس كبیر با لباس زربفت، با رقم: «محمدرحیم 1120»؛ تصویر لایه‏چینى ...

(س سیزدهم ق)، مذهب و قلمدان‏ساز. نواده‏ى آقا ابوطالب مدرس بود. وى تذهیب را نزد آقا محمدجواد مذهب آموخت و در این هنر مشهور شد. محمدحسین ابرى‏سازى و قلمدان‏سازى را خوب مى‏دانست و در حل كارى و زرینه‏سازى و نقوش اسلیمى و سایر مراحل فنون طلاكارى نیز استاد شیرین قلمى به شمار مى‏آمد. آثار رقم‏دار وى مشاهده ...

(ز 1286 ق)، قلمدان‏ساز و مذهب. از معاصران دوره‏ى ناصرالدین‏شاه و مظفرالدین‏شاه قاجار و سازنده‏ى اسكلت مقوایى و نقاش و مذهب قلمدان‏ها بود. وى در مقواسازى قلمدان‏ها و صنعت ابرى و تذهیب، از شاگردان ابوطالب مدرس به شمار مى‏آمد و در قلمدان‏هایى كه اسكلت مقوایى آن، به دست او انجام پذیرفته، عموما داراى مهر ...

(ز 1281 ق)، مذهب و خطاط. وى مذهبى نازك قلم بود و در خط نسخ نیز قلمى شیوا داشت. تنها اثر وى رساله‏ى دینى و احكام شرعى است كه علاوه بر تذهیب و آرایش صفحات و جداول كناره‏ها، متن اصلى رساله را نیز به خط نسخ شیواى خود كتابت كرده است و حواشى نسخه با تذهیبهاى زیبا و گلهاى الوان و كتیبه‏هاى مذهب و گنبدى آرایش ...

(ز 1339 ق)، مذهب. وى از طرف ناصرالدین‏شاه و مظفرالدین‏شاه قاجار لقب مذهب باشى داشت و در تذهیب و حل كارى استاد بود. از آثار وى: قاب آینه مذهب و پر پیرایه‏اى كه تمام نقوش و مراحل مختلف صنعت تذهیب در آن اجرا شده، با رقم: «محمدتقى مذهب باشى»؛ آرایش و پیرایش متنوع و با حلاوت ابیاتى كه براى پرنس ارفع‏الدوله ...

(ز 1293 ق)، مذهب، نقاش، قلمدان‏ساز و خطاط. از شاگردان سید ابوالقاسم حسینى مذهب باشى اصفهانى بود و شیوه‏ى وى را پیروى مى‏نمود. میرزا محمدتقى علاوه بر هنر تذهیب و مراحل مختلف آن، در تصویرسازى و چهره‏پردازى نیز مهارت داشت. عمده كار این استاد، تهیه جلد و قاب آینه و قلمدان و سایر كارهاى روغنى بود كه در كارگاه ...

(ز 1000 ق)، مذهب و خطاط. از مذهبان شیرین قلم شیراز بود و در خط نستعلیق نیز دست داشت. از آثار رقم‏دار وى، كه نمونه خط نستعلیق استادانه و همچنین صنعت تذهیب خود را یكجا ارائه داده، یك نسخه كلام‏اللَّه مجید، به خط عبدالوهاب شیرازى و به سال 1000 قمرى است، با رقم: «... بسعى و اهتمام العبد الاحقر، محمد تاج‏الدین ...

(ز 1314 ق)، نقاش و مذهب. از آثار او: قاب آینه زیبا و استادانه‏اى كه بر روى آن، تصویر زن جوانى با لباسهاى اروپایى نقش بسته و بچه خردسال خود را در بغل گرفته است، با رقم: «كمترین اقل الحاج میرزا محمدباقر مذهب باشى نقاشباشى آستان قدس 1314». ...

(ز 1304 ق)، مذهب. از مذهبان و حل كارانى بود كه در آبرنگ و سیاه‏قلم نیز دست داشت. از آثار وى: تصویر سیاه‏قلمى مرد معممى كه صورت آن به سایه‏پردازى و در شیوه‏ى صنیع الملكى انجام یافته، با رقم: «سید باقر بن میرطاهر 1298»؛ جلد روغنى مذهب و افشانى كه گلهاى متنوعى به شیوه‏ى حل كارى انجام داده، با رقم: «ذهبه ...

(س یازدهم ق)، مذهب، خطاط و شاعر. از اهالى قصبه‏ى ایواوغلى، از توابع شهر خوى و از قورچیان سلطان حمزه میرزا (م 1069 ق)، نواده‏ى شاه طهماسب، بود. در خوشنویسى و تذهیب و طلاكارى مهارت داشت و بیشترین كارهاى این هنرمند، تذهیب و تزیین و حاشیه‏بندى قطعات و نسخه‏هاى خطى بود و چون در صنعت شعر نیز دست داشت، اغلب ...

(ز 1099 ق)، مذهب و خطاط. تشعیرساز و حل كار عصر خود بود و آرایش و آذین نسخه‏هاى خطى و قرآنها را به عهده داشت. از آثار وى: تذهیب و كتابت قرآن خوش خطى كه با ورقهاى آبى‏رنگ تهیه گشته و صفحات اول و حواشى آن، به تردستى ترصیع شده است، با رقم: «كتبه و ذهبه محمد افضل بن محمدعلى سنة 1099». ...

(وف 1231 ق)، مذهب و شاعر، متخلص به محرم. پدر وى نسخ‏نویس معروف اصفهانى و مشهور به صائغ است. براساس شهرت پدر او را محرم اصفهانى نیز خوانده‏اند. میرزا محمدعلى مدتى در شیراز ساكن بوده و با داورى شیرازى، فرزند وصال، ملاقات داشته است. سپس به یزد رفته و به تذهیب و تزیین نسخه‏ها و قطعات اشتغال داشته و همان ...

(س نهم ق)، مذهب و خطاط. از آثار وى: نسخه‏اى به نام «رشف النصایح الایمانیه»، در كتابخانه‏ى گلستان تهران، با رقم: «تم الكتاب... فى سنه 851 كتبه و ذهبه العبد الضعیف المذنب مجد المذهب غفر له». ...

(س نهم و دهم ق)، مجلد و مذهب. از یاران و همردیفان استاد سلطانعلى مشهدى و نگارگر تزیینات بر روى جلدها بود. سلطانعلى مشهدى در نامه‏اى كه به یكى از فرزندان سلطان حسین میرزا مرقوم داشته، نام این جلدساز را جزو استادان نامى آن دوره، از قبیل سید بابا افشانگر، عبدالله قاطع و سایرین درج كرده است. ...

(ز 1034 ق)، مذهب. از آثار وى: یك نسخه «خمسه‏ى» نظامى مزین كه با شیرین قلمى و شایستگى تذهیب كرده و رقم نهاده: «تمت هذا الكتاب بعون اللَّه الملك الوهاب فى سنه 1034 فى دارالفیض شیراز... لطف‏اللَّه مذهب». ...

(س هفتم ق)، خطاط و مذهب. وى در حل كارى و تحریر خطوط و تذهیب گوناگون استاد بود. از آثار وى: قرآن بزرگ و نفیسى كه سر سوره‏ها با نقوش اسلیمى تذهیب شده و نام سوره‏ها به خط محقق كتابت گشته است، با رقم: «ذهبه كتبه كرمشاه تبر...». ...

(ز 1069 ق)، نقاش، مذهب و خطاط. از آثار وى: دو كتیبه در مسجد جامع قزوین، به قلم سه دانگ كتیبه‏ى متوسط، با رقم‏هاى: «بتوفیق... ابوالمظفر شاه عباس الحسینى الموسوى الصفوى... مطابق سنه‏ى تسع و ستین و الف من الهجرة... كتبه العبد كاوس نقاش» و «كتبه الفقیر كاوس مصور». ...

(س دهم ق)، مذهب، نقاش و خطاط. از تذهیب‏كاران و تصویرگران بود و در خط نستعلیق نیز مهارت داشت. این هنرمند برادرى نیز به نام كمال‏الدین عبدالوهاب مشهور به خواجه كاكا داشت كه به شغل اجدادى خود علاقه‏مند بود و در شیراز زندگى مى‏كرد. از آثار تذهیب و خطى وى، قطعه خط گلزارى است كه به شیوایى تمام تزیین شده، با ...

(س دهم ق)، نقاش و مذهب. وى حدود 955 ق به همراه میرسید على و خواجه عبدالصمد شیرین‏قلم و سایر هنرمندان ایرانى به دعوت همایون پادشاه به هند رفت و جزو مذهبان عالى مقام كتابخانه سلاطین هندى درآمد. این هنرمند شخصیتى والا و در دربار اكبرى احترام فراوانى داشت و همیشه به همراهى میر سیدعلى و عبدالصمد شیرازى و ...