قرآن
علی اکبر مولوی شیرازی

(وف 1307 ق)، فقیه، عالم دینى، قارى، زاهد و شاعر، متخلص به مولوى. در علم تجوید و قرائت قرآن مجید متبحر بود. او در شیراز درگذشت و در تكیه‏ى حافظیه به خاك سپرده شد. از آثارش: «دیوان» شعر. ...

ابوالوفاء عبدالجبار مفید رازی

(س پنجم و ششم ق)، عالم امامى، فقیه و قارى. اصل وى از نیشابور بود. سپس ساكن رى گردید. او از بزرگان علماى شیعه و فقیه رى و به قارى رازى یا مقرى رازى مشهور بود. از شاگردان قاضى ابن البراج (م 481 ق) و شیخ سلار بن عبدالعزیز دیلمى (م 448 ق) و شیخ جعفر بن محمد دوریستى و ابوالجوائز حسن بارى كاتب و شیخ نجاشى، ...

ابومعاذ فضل مروزی

(وف 211 ق)، محدث، نحوى و مقرى. از عبداللَّه بن مبارك و داوود بن ابى‏هند و عبید بن سلیم/ سلیمان روایت كرد. اهل مرو و محمد بن على بن حسن بن شقیق از وى روایت كرده‏اند. ابومنصور ازهرى در كتاب «تهذیب اللغة» خود از وى بسیار روایت كرده است. از آثارش كتاب «القراآت»، در قرآن است. ...

ابونصر ابوحامد محمد گرگانجی مروزی

(ح 484/ 481 -390 ق)، مسند، عالم علوم قرآنى و قارى. شیخ القراء در خراسان و اهل مرو بود. لیكن مدتى ساكن گرگانج، از نواحى خوارزم شد لذا به گرگانجى مشهور شد. او در طلب علوم قرآنى و قرائت بر مشایخ مسافرت‏ها كرد. قراآت و آداب را در مرو از ابوحسین عبدالرحمان بن محمد دهان فراگرفت. او در نیشابور بر ابوعبداللَّه ...

ابومحمد عمرو کلابی نیشابوری

(وف 238 ق)، فقیه، محدث و قارى. نزد على بن حمزه كسائى تلاوت آموخت و از هشیم بن بشیر و عبدالوارث ثقفى و ابوبكر بن عیاش و ابوعبیده حداد و قاسم بن مالك مزنى و یحیى بن زكریا بن ابى‏زائده و عبدالعزیز بن ابى‏حازم و سفیان بن عیینه و زیاد بن عبداللَّه بكائى و ابن علیه و معاذ عنبرى و همطبقه آنان حدیث شنید. نسائى ...

ابوالحسن علی بن حمزة بن عبداللَّه بن بهمن بن فیروز اسدی فارسی کسایی

(وف 189 ق)، قارى، ادیب، لغوى و نحوى. یكى از قراء سبعه است. اصلش از ایران بود كه در یكى از روستاهاى كوفه به دنیا آمد و در بغداد سكنى گزید. وى در تلاوت مدتى شاگرد حمزه یكى دیگر از قراء سبعه بود و موافق حمزه قرائت مى‏كرد، ولى عاقبت قرائت مخصوصى اتخاذ نمود. حفص و ابوعمر دورى از راویان مشهور قرائت او هستند. ...

ابوعبداللَّه محمد کازرونی

(وف 455 ق)، فقیه شافعى، محدث و مقرى. وى شیخ شافعیه و ساكن آمد و فقیه آنجا بود. او از احمد بن حسین بن صیاح بلدى و قاضى ابوعمر هاشمى و ابن‏رزقویه و ابوالفتح بن ابى الفوارس بغدادى حدیث شنید. قرآن را نزد ابوالحسن على بن احمد بن عمر بغدادى حمامى خواند. فقیه نصر مقدسى به نزد وى رفت و در محضرش فقه آموخت و فقیه ...

سراج ‏الدین ابوحفص عمر قزوینی فارسی

(وف 745 ق)، مفسر و قارى. او بر قوام‏الدین شیرازى قرائت كرد. از علوم مختلف بهره‏ها داشت، بویژه در عربیت ماهر بود. وى در جوانى قبل از چهل سالگى درگذشت. از آثار وى: «الكشف على الكشاف» یا «الكشف عن مشكلات الكشاف»، در تفسیر كه حاشیه‏اى بر «كشاف» زمخشرى است؛ «نصیحه السملم المشفق لمن ابتلى بحب المنطق». ...

قراب سرخسی هروی

(بعد از 414 -330 ق)، حافظ، محدث، فقیه، زاهد، مقرى و ادیب. وى برادر ابویعقوب اسحاق قراب است. از منصور بن عباس و ابوبكر اسماعیلى و ابواحمد بن غطریفى و ابوعمر بن حمدان و ابواحمد حاكم و مخلد بن جعفر باقرحى و بشر بن احمد اسفراینى و على بن عیسى عاصمى و همطبقه‏ى آنان حدیث شنید. در بغداد نزد امام عبدالعزیز داركى ...

ابوالقاسم قاری مشهدی خراسانی

(ز 1083 ق)، قارى و شاعر. در مشهد به دنیا آمد و در شیراز سكنى گزید، لذا به او قارى شیرازى نیز گفته‏اند. محمد بن شمس‏الدین قارى كاظمى در شیراز علم قرائت و تجوید را در محضر وى فراگرفته است. سید ابوالقاسم از قاریان مشهور عهد شاه‏عباس صفوى است. از آثار وى: «اللؤلؤئیه» یا «نظم اللئالى»، منظومه‏اى فارسى در ...

ابومحمد اسماعیل قاری رمجاری نیشابوری

(531 -439 ق)، مسند، محدث و قارى. نسبتش به رمجار از توابع نیشابور مى‏رسد. او از ابوالحسین عبدالغافر فارسى «صحیح» مسلم و احادیث یحیى بن یحیى تمیمى را شنید و همچنین از ابوحفص بن مسرور صوفى، از خدمتگزاران ابوالقاسم قشیرى، چند جزئى را شنید. ابوالعلاء عطار و ابوالقاسم بن عساكر و ابوسعد سمعانى و حسن بن محمد ...

ابوعبدالله محمد غزال زعفرانی اصفهانی

(وف 369 ق)، حافظ، محدث، قارى و نویسنده. از مقلب به شیخ القراء. وى از محمد بن على فرقدى و عبدان اهوازى و محمد بن زبان و على بن احمد علان قاسم بن عصار دمشقى و دیگران حدیث شنید. ابوسعد مالینى و ابونعیم حافظ و ابوبكر احمد بن محمد بن حارث ادیب و عبدالعزیز بن احمد بن فاذویه از وى حدیث شنیدند. گفته‏اند كه او ...

ابواحمد محمد عسال اصفهانی

(349 -269 ق)، قاضى، حافظ، محدث، قارى، مفسر، فقیه و مورخ. از شیوخ خود: پدرش و ابومسلم كجى و محمد بن ایوب بن ضریس رازى و ابوبكر بن ابى‏عاصم و محمد بن اسد مدینى و حسن سرى و ابراهیم حلوانى و بكر بن سهل دمیاطى و همچنین از شیوخ شهرهاى اصفهان و همدان و بغداد و كوفه و بصره و حرمین و واسط و رى و خوزستان حدیث ...

ابوالفضل عبدالرحمان عجلی رازی

(454 -370 ق)، قارى، ادیب و شاعر. معروف به ابن‏بندار و مشهور به شیخ‏الاسلام.در مكه به دنیا آمد و قرآن را بر ابوعبدالله مجاهدى و على بن داوود دارانى و ابوالحسن حمامى قرائت كرد. عجلى حدیث را در مكه و بغداد و دمشق و بصره و كوفه و حمص و مصر و اصفهان و رى و تستر و فساء و نیشابور و نساء و گرگان از محدثین بزرگ ...

ابوالحسن مؤید رضی‏ الدین طوسی

(617 -524 ق)، قارى، مسند و محدث. «صحیح» مسلم را از فراوى و «صحیح» بخارى را از وجیه و ابوالمعالى فارسى و عبدالوهاب بن شاه و «الموطأ» را از هبه‏الله سیدى و «تفسیر ثعلبى» را از عباسه عصارى و «الوسیط» واحدى را از عبدالجبار خوارى و «الغایه» ابن‏مهران را از زاهر بن طاهر و «الاربعین» حسن بن سفیان را از فاطمه ...

ابوابراهیم اسحاق طوسی

(655 -564 ق)، قارى، محدث، ادیب و دانشمند. در مراكش ادب آموخت. قسمتى از «صحیح» مسلم را از دایى مادرش، ابوعبدالله بن زرقون، استماع كرد و قراآت هفت‏گانه را نزد على بن هشام جذامى آموخت. او از ابومحمد بن عبیدالله حدیث شنید و از ابوعبدالله بن خلیل قیسى، آخرین شاگرد ابوعلى غسانى، اجازه روایت داشت. ابوجعفر بن ...

ابوالحسن محمد طفال نیشابوری

(448 -359 ق)، قارى، مسند و محدث. معروف به ابن‏طفال. اصل وى از نیشابور است.پدرش در مصر سكونت گزید و او در مصر به دنیا آمد. طفال فرشنده‏ى نوعى گل است.او از قاضى ابوطاهر احمد ذهلى و ابوالحسن بن حیویه نیشابورى و ابومحمد حسن بن رشیق و احمد بن محمد بن سلمه خیاش و عبدالواحد بن احمد بن ابى‏محمد بن قتیبه و احمد ...

طاهر طاهر اصفهانی

(وف 786 ق)، قارى و شاعر. معروف به استادالقراء اصفهانى. از آثار وى: قصیده‏ى «طاهریه» در قراآت دهگانه به روایت شاطبیه؛ «نظم الجواهر» قصیده‏اى در«اختلافات الآیات»، بر وزن شاطبیه «نظم الجواهر»، قصیده‏اى در رؤوس آیات. آقا شیخ آقا بزرگ تهرانى در «طبقات اعلام الشیعه» و جاى جاى «الذریعه» و به تبع ایشان صاحب ...

ابوعبدالرحمان طاووس طاووس یمانی

(106 -33 ق)، مفسر، قارى، فقیه، محدث، زاهد و صوفى. اصلش ایرانى است، در یمن به دنیا آمد. ابن‏جوزى اسم او را ذكوان و لقب او را طاووس آورده و گوید از آنجا كه او طاووس القراء بود به طاووس مشهور شد. او از بزرگان تابعین و از راویان ابن‏عباس و ابوهریره و فقیهى گرانمایه به شمار مى‏آید. مجاهد و عمرو بن دینار از ...

عبدالرحیم سلطان القراء تبریزی

(1336 -1255 ق)، قارى و عالم. وى در تبریز به دنیا آمد. در خانواده‏اى اهل علم برآمد و در جوانى براى دریافت درجات عالیه قرائت از تبریز به كشورهاى مختلف مسافرت كرد و در خیوه‏ى ازبكستان در خدمت حاج شیخ محمد كسب علم كرد و با شیخ شامل داغستانى در نهضتى اسلامى علیه روسها شركت كرد و پس از پیروزى مدتى در داغستان ...