(-ح40ق)
حبیبه از زنان برجسته شیعه در مدینه و کوفه، و زنی فاضل، جلیل القدر، و از اصحاب رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم بوده است. همسر وی سهل بن حنیف نیز از اصحاب برجسته پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم و از جمله نقباء دوازده گانه بود که در عقبه با آن حضرت بیعت کردند. او در تمامی ...

حُبّی زنی عابد، زاهد و از محبان اهل بیت علیهم السلام بود و در عصر امام جعفر صادق علیه السلام می زیست. او اهل کوفه بود و به مکه هجرت نمود و در مجاور خانه خدا سی سال به عبادت و ریاضت پرداخت. رجال نویسان شیعه همگی بر وثاقت و زهد او متفق القول هستند. او آن چنان در عبادت اصرار می ورزید که ...

حَبّوس دختر بشیر فرزند محمد بن حیدر شهابی عاملی از امرا و حاکمان شیعی در لبنان است. وی در سال 1182ه.ق در شویفات جبل عامل به دنیا آمد، و در دربار پدرش پرورش یافت و با رجال و علما و شاهزادگان لبنان مجالست و معاشرت داشت و از زنان صاحب رای و حزم و شجاعت و بلند همّت بود. پدرش در اداره حکومت ...

حبابه دختر جعفر مشهور به والبیّه یا والبه یمن و کنیه اش ام النّدا است. اغلب عالمان در محدثان و مورخان بزرگ شیعه چون شیخ طوسی و کلینی و علامه مجلسی او را محدث و راوی حدیث از امام علی علیه السلام و سایر امامان تا امام رضا علیه السلام دانسته اند. نقل می کنند که حبابه در زمان امام زین العابدین علیه ...

حاجیه خانم، زنی عالم، فاضل، ادیب و شاعری مشهور بوده است. وی علوم اسلامی و فنون ادب را نزد افاضل علمای شیراز فراگرفت و خط زیبایی داشت و در اکثر علوم اسلامی و ادبیات صاحب نظر بود. او زنی پارسا و بسیا پرهیزگار بود و هنگام سفر و زیارت بیت الله الحرام جمعی از علما و دیگران با او عازم مکه می ...

 (زبیده قاجار)

زبیده خانم بیست و هفتمین دختر فتحعلی شاه قاجار از ماه آفرین خانم شیرازی و همسر علیخان نصرالملک بوده است. وی زنی پارسا و نیکوکار و در عمل به شعایر دینی کوشا بود. زبیده بعداً به حلقه عرفا پیوست و از مریدان میرزا علینقی همدانی شد. نقل می کنند که دوبار ...

 (-ز 930ق)
جهان خانم از زنان سخنور، ادیب، شاعر و فاضله عصر خود بود. وی علوم اسلامی و فنون ادب را از افاضل معاصرین خود فراگرفت و تبحّر کافی یافت. او با شاه اسماعیل اول صفوی ازدواج کرد و به دربار صفویه راه یافت. طبع موزونی در شعر داشت، و تا سال 930 ه.ق در قید حیات بود.

 (-790ق)
جهان خاتون از شاعران قرن هشتم به شمار می رود. وی فنون شعر و ادب را از افاضل علمای شیراز فرا گرفت و در بلاغت و فصاحت به کمال رسید. منزل این بانو مجمع شاعران و علمای شیراز و سایر شهرها بود. وی از معاصران خواجه حافظ شیرازی و عبیدزاکانی بود و با این دو شاعر به نظم و نثر مکاتبه ...

 (21 صفر 1023- 3 رمضان 1092ق)
جهان آرا بیگم، دختر شاه جهان (پادشاه هندوستان)، زنی فاضله و ادیب و شاعر بوده است. وی در دربار پدرش تربیت یافت. مادرش بانو بیگم از محبان علم و علما و ملقب به ممتاز محل بود. وی علوم اسلامی و فنون ادب را در کاخ سلطنتی نزد علمای هندوستان فرا گرفت ...

 (-ح 150 ق)

جویریه همسر عیسی بن موسی هاشمی، زنی دانشمند و محدث بوده است و نام او را در کتب حدیث در شمار اصحاب امام صادق علیه السلام و راویان حدیث شیعه آورده اند. وی در حدود سال 150 ه.ق چشم از جهان فروبست.

 (-604ق)

جوهره، دختر هبه الله دوامی بغدادی، دانشمندی محدث و ارباب فصاحت و بلاغت بوده است. وی در خاندان علم و فضل شیعی بغداد زاده شد و علوم مقدماتی را از بزرگان خاندان خود فرا گرفت و سپس نزد شیخ ابوالنجیب و ابوالوقت علم حدیث آموخت. وی با شیخ عبدالرحیم بن ابوالنجیب ...

 (460-530)
وی دختر عبدالله بن عبدالکریم بن طلحه القشیری، اهل نیشابور و از زنان پارسا و محدث بوده است. از جدّش ابوالقاسم حدیث شنید و سمعانی در نیشابور از او استماع حدیث کرد.

 (1295-رمضان 1318ق)
فصل بهار خانم، ملقّب به ایران الدّوله متخلّص به جنّت، دختر سلطان حسین میرزا نیرالدّوله -فرزند فتحعلی شاه قاجار-از شعرا و هنرمندان بوده است.
وی پس از کسب علوم مقدماتی تمایل زیادی به شعر پیدا کرد و بیشتر اوقات خود را به آن اختصاص می داد. او با توجه به فضای ...

جمانه دختر مسیب بن نجبه (نجیبه)فزاری است که با حذیفه بن یمان ازدواج کرد. پدرش از اصحاب امیرالمؤمنین و امام حسن علیهم السلام بود. مسیب پس از شهادت امام حسین علیه السلام با سلیمان صرد خزاعی، بر ابن زیاد خروج کرد و در سال 65ه.ق کشته شد. جمانه از راویان حدیث است و از همسرش روایت کرده است. ...

(-485ق)

وی دختر علی بن الحسن بن الحسین الشّجری، از زنان محدّث و اهل سیستان بوده است برای کسب علم و حدیث به قرآن و خراسان سفر کرد و از سهل بن عبدالله قاری حدیث شنید. او به کودکان قرآن می آموخت و سمعانی از او حدیث نوشته است.

 (-40ق)

جسره، دختر دجاجه عامره کافیه، از تابعین و راویان حدیث است. وی از امیرالمؤمنین علی علیه السلام و ابوذر غفاری و ام سلمه و عایشه روایت کرده است و همچنین قدامه بن عبدالله عامری و ممدوح هذلی و افلت بن خلیفه از جسره روایت کرده اند.

جسره ...

جرهمه شاعری شیعی و از دوستداران خاندان عصمت و طهارت علیهم السلام بوده است. به احتمال قریب به یقین، این بانوی گرانقدر پیش از ابن شهرآشوب مازندرانی می زیست. جرهمه اشعاری در مدح علی بن ابی طالب علیه السلام سروده است که ابیاتی از آنرا ابن شهرآشوب  در کتاب المناقب ثبت کرده است؛ و همچنین ...

 (-50ق)

جروه دختر مره بن غالب تمیمی، در فصاحت و بلاغت و تبارشناسی و آگاهی به ریشه قصص عرب سرآمد عصر خویش بود. وی از قبیله بنی تمیم از قبایل معروف شیعه است. در کتاب های معروف وی را در شمار نوابغ زنان شیعه ثبت کرده اند. ابن طیفور در بلاغات النساء می نویسد:«شبی ...

 (-60ق)

جرباء زنی دانشمند و صاحب جمال بوده است. وی مادر اسحاق دختر طلحه همسر امام حسن مجتبی علیه السلام بود که طلحه از او متولد شد و پس از وفات امام حسن علیه السلام به همسری امام حسین علیه السلام درآمد و فاطمه از بطن اوست. اعتماد السلطنه در خیرات حسان می نویسد: ...

 (-150ق)

این صحابه امام جعفرصادق علیه السلام، از زنان دانشمند و راویان حدیث است. در پاره ای از کتاب های رجال نام او را سریّه و مکنی به ام ولد و مشهور به جده ابی طاهر احمدبن عیسی آورده اند. وی در سال 150 ه.ق درگذشت.