(-150ق)

این صحابه امام جعفرصادق علیه السلام، از زنان دانشمند و راویان حدیث است. در پاره ای از کتاب های رجال نام او را سریّه و مکنی به ام ولد و مشهور به جده ابی طاهر احمدبن عیسی آورده اند. وی در سال 150 ه.ق درگذشت.

 (-40ق)
این بانوی دانشمند دختر مصفح عامری و از راویان حدیث است. عبدالبر معتقد است که جبله حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم را درک کرده است و از پدرش و او از امیرالمومنین علیه السلام روایت می کند. وی همچنین با واسطه ای از طریق حاطب از ابوذر غفاری روایت می کند و فضیل بن فرزدق ...

وی دختر حاج میرزا صادق قزوینی از زنان فاضل، شاعر و نیکوکار شیعه است. او قرآن کریم و فنون ادب را نزد افاضل علمای قزوین فراگرفت. پدر جان خانم از بزرگان و اعیان قزوین بود، و خود همسر فتحعلی شاه قاجار بوده است و در تمام اعیاد و سفرها از ملازمین و مشاورین شاه بود.

او به ...

جانان بهارلو علوم اسلامی و فنون ادب و شعر را نزد پدرش آموخت. سپس در طی مدارج اجتهاد و تفسیر و تأویل از علمای هند بهره مند شد. وی اصلاً ایرانی تبار بود و پدرش عبدالرحیم خان پور پیران سردار بزرگ هند و از عرفا و محبان اهل بیت علیهم السلام بوده است. جانان بهارلو در فصاحت و بلاغت و جامع فنون ...

جاریه از شیعیان حضرت علی علیه السلام و دوستداران خاندان عصمت و طهارت علیهم السلام بود که در خانه معاویه می زیست. روزی که خبر شهادت حضرت به شام رسید و معاویه مطلع شد، جاریه را فراخواند و گفت: ای کنیز سرودی بخوان که امروز چشم من روشن شده است. چون جاریه از حادثه آگاه شد، بسیار ناراحت شد ...

 پدر جاریه از یاران علی بن ابی طالب علیه السلام بود و خود زنی محدث و ادیب. نقل می کنند که امام حسن علیه السلام کفالت وی را برعهده گرفت. مشهور است که اساتید معتبر امامیه یعنی، شیخ منتجب الدین صاحب بشاره المصطفی و اربعون حدیثاً و ابن شهرآشوب، مؤلف مناقب و علامه مجلسی گردآورنده احادیث ...

 (-183ق)

نقل می کنند زمانی که موسی بن کاظم علیه السلام در زندان بود، هارون الرشید، جاریه را به زندان فرستاد تا خدمت امام علیه السلام کند. پس از مدتی هارون الرشید خواست از حُسن خدمت جاریه مطلع شود، مأمورین زندان جاریه را دیدند که سر به سجده گذارده است و مرتب می ...

وی زنی عابد و از راویان مهم حدیث شیعه است و احادیث او در کتاب های معتبر حدیث خاصه بحارالانوار آمده است. وی در کوفه زاده شد و او را با گروهی از کنیزان خدمت مأمون خلیفه وقت بردند. وی در کاخ خلیفه در رفاه کامل به سر می برد. سپس مأمون او را به امام رضا علیه السلام بخشید و در بیت امام رضا ...

وی زنی عابد و از راویان مهم حدیث شیعه است و احادیث او در کتاب های معتبر حدیث خاصه بحارالانوار آمده است. وی در کوفه زاده شد و او را با گروهی از کنیزان خدمت مأمون خلیفه وقت بردند. وی در کاخ خلیفه در رفاه کامل به سر می برد. سپس مأمون او را به امام رضا علیه السلام بخشید و در بیت امام رضا علیه السلام ...

ثریا محسنی بانویی عالم و فاضل و ساکن کربلا بود و قبل از سال 1342ه.ق در عتبات از آیت الله العظمی مرعشی نجفی اجازه روایت گرفته است. وی در درس فقه و اصول و حدیث میرزا محمد هندی شرکت می کرد و به بانوان درس فقه و اصول و حدیث می داد.

 (-پیش از 427ق)

وی دختر ابوشجاع محمد بن ابراهیم استرآبادی و مادر ابوحاجب محمد و از زنان محدّث بوده است. تمیمه از ابوزرعه یمنی روایت کرده است.

 (-ز 629ق)

وی دختر ابوسعید بن اموسان و از زنان محدّث اصفهان بوده است.

ابوعبدالله حسین بن عبدالملک از وی حدیث روایت کرده است.

 (-ز 532 ق)

وی دختر مفضل بن عبدالخالق اصفهانی و از زنان محدّث بوده است.

او از ابوعبدالله قاسم بن ثقفی روایت کرده و سمعانی را در سال 532 ه.ق اجازه داده است.

دختر امیر سیف الله ابی الحسن حمدانی، بانوی ادیب و مسلط به شعر و ادبیات عرب بود. وی فن شعر و ادبیات را نزد فاضل ترین علمای درباری فرا گرفت و نیز نقل می کنند که با سید شریف رضی مکاتبه داشت. شریف رضی در دیوان خود تقیه را از «افاضل زنان قوم خویش» وصف می کند. تقیه از شام به مصر ...

(-ز پس از 557ق)

ترکان دختر سلطان محمود سلجوقی، از زنان نیکوکار و فاضل شیعه در قرن ششم هجری است. ترکان زمرد ملک تزییناتی در حرم مطهر امام رضا علیه السلام انجام داد. چنانکه مشهور است وی هزینه نصب کاشی های هشت ضلعی نفیس معروف به کاشی های سنجری را در ازاره حرم تقبل کرد. ...

(-ح 661 ق)

وی دختر قطب الدین محمودشاه از اتابکان یزد و از زنان با تدبیر و نیکوکار و ملکه فارس بود. او در دربار پدرش پرورش یافت و با بزرگان و علما مجالست داشت، و پس از اینکه به سن رشد رسید با اتابک سعد بن ابوبکر از اتابکان فارس ازدواج نمود و چون همسرش درگذشت قدرت را ...

 (-ز 750 ق)

تاشی خاتون، همسر محمودشاه و مادرشاه ابواسحاق اینجو، از زنان نیکوکار و فاضل شیعه است. وی قبه و گنبدی عالی برای مرقد سید احمد بن موسی علیه السلام معروف به شاه چراغ بنا کرد. مدرسه و کتابخانه ای در جنب حرم شاه چراغ تأسیس و مجموعه ای از کُتب نفیس را به ...

پوران دختر حسن بن سهل که نامش خدیجه و از زنان ادیب و دانشمند شیعه و متبحر در علم نجوم بوده است. پوران در رمضان سال 210ه.ق با مأموران خلیفه عباسی ازدواج کرد و جشن عروسی وی در تاریخ مشهور است. سیدبن طاووس در فرج المهموم فی علم النجوم درباره پوران چنین می نویسد: «در هوش سرآمد بود و ...

 (-1282ق)

وی دختر میرزا عیسی قائم مقام و خواهر میرزا ابوالقاسم قائم مقام صدراعظم مقتول محمدشاه قاجار و از زنان نیکوکار شیعه است. آقا بزرگ تهرانی در الذریعه، او را از مهمترین وقف کنندگان کتاب به کتابخانه آستان قدس رضوی معروف کرده است.

(-ز200ق)

وی از زنان پرهیزگار و از اهالی نیشابور بود.

می گویند؛ هنگامی که امام رضا علیه السلام در راه سفر به مرو، در محله بلاش آباد نیشابور توقف نمودند به خانه زنی وارد شدند. چون امام علیه السلام آن خانه را پسندیدند، آن زن نیز به پسنده معروف شد.