در دوران‌های حساس تاریخی نیروهای مادی تولید با نیروهای اجتماعی، سیاسی و ذهنی در تضاد قرار می‌گیرد، چرا که نیروهای مادی از قالب‌های نهادی فراتر می‌رود.

مارکس نسبت به نقش آینده فلسفه تردید داشت. او فکر می کرد که فلسفه از بقایای فرهنگ بورژوایی است، اما به انتقاد فلسفی از جامعه موجود ادامه می داد، زیرا ادعا می کرد که انتقادهایش «علمی» است.

به نظر مارکس مهم ترین سوسیالیست رابرت آون است که از کودکی با کارگری در منچستر انگلستان شروع کرد و در نهایت، صنعتگری ثروتمند و مهم شد.

در مطالعه پیرامون رشد تنش میان طبیعت و تاریخ در هر دوره زمانی، شخص متفکر به دوره بعدی هدایت می‌شود.

تاریخ انسان را می توان از خلال تقسیم روز افزون کار دنبال کرد. هر چه جامعه رشد بیشتری یابد، تقسیم بیشتری را تجربه خواهد کرد.

به نظر انگلس روزی که علم تجربی مطالعه درباره چیزها را کنار گذاشت و مطالعه پیرامون فرایندهای طبیعی را پذیرفت، به کشف قوانین کلی حرکت نزدیکتر شد.