0
مسیر جاری :
آیا تاریخ معنا دارد؟ فلسفه تاریخ

آیا تاریخ معنا دارد؟

افسانه ها و اسطوره ها تأثیر شدیدی بر اذهان کسانی دارند که به آنها باور دارند. قوّت این تسلط، ربط اندکی با صدق دارد ـ به همین دلیل، افسانه های تاریخی متداول مشکلاتی را برای مورخان به وجود آورده اند. بنابراین،...
جادوی عصر اسطوره فلسفه تاریخ

جادوی عصر اسطوره

اسطوره چیست؟ پاسخ فرهنگ لغت کوچک آکسفورد چنین است: حکایتی صرفاً تخیلی که معمولاً افراد، اعمال و حوادثی فراطبیعی را در بر دارد و به برخی از تصورات رایج مربوط به پدیده های طبیعی یا تاریخی تجسم می بخشد.
فراتر از تاریخ فلسفه تاریخ

فراتر از تاریخ

شاید اینجا جای آن نباشد که تأثیر مستمر مارکس را، چه بر جریان تاریخ طی صد و پنجاه سال و چه بر پژوهش تاریخ، توصیف کنیم. بنابراین، تنها به چند شرح کوتاه بسنده می کنم.
پاسخ مارکس به پرسشهای تاریخ فلسفه تاریخ

پاسخ مارکس به پرسشهای تاریخ

(1) مفاد تاریخ چیست؟ تاریخ تمام جوامعی که تاکنون زیسته اند، تاریخ نزاع طبقاتی بوده است (Marx, 1973a, p. 67). سرنخ ما، مطالب او درباره شرایط مادی زندگی است، چیزی که هگل آن را جامعه مدنی می نامد و اینکه
مارکس و فلسفه تاریخ فلسفه تاریخ

مارکس و فلسفه تاریخ

در این کتاب میان فاعلی تاریخ ـ تاریخ (1) ـ و تاریخ نگاری ـ تاریخ (2) ـ تفاوت نهادم. در این بخش، بر بعد سوم نظر می‌اندازیم: فلسفه تاریخ؛ یعنی آنچه ما در کل، هم از تاریخ (1) و هم از تاریخ (2) می‌سازیم. کارل...
ایدئالیسم و تاریخ فلسفه تاریخ

ایدئالیسم و تاریخ

شاید بتوان ایدئالیسم را همچون این نظریه فلسفی تعریف کرد که تنها چیزی که وجود دارد اذهان یا حالات ذهنی و یا هر دو هستند. تنها برای آنکه بتوانیم تجربه گرایی را وارد این بحث کنیم، می توان ایدئالیسم را در...
تاریخ پوزیتیویستی فلسفه تاریخ

تاریخ پوزیتیویستی

اما در قرن نوزدهم، چند مورخ توانمند تلاشهای شجاعانه ای را صورت دادند تا تاریخ را بر مبنای اصول پوزیتیویستی بنویسند، یعنی آنکه قوانین زیربنایی جامعه بشری را، درست مانند دانشمندان که قوانین طبیعی را آشکار...
سلجوقیان متقدم در تاریخ نگاری سده های میانه و دوره ی معاصر تاریخ و تاریخ‌نگاری

سلجوقیان متقدم در تاریخ نگاری سده های میانه و دوره ی معاصر

موضوع نوشتار حاضر، برآمدن گروهی از ترکان از زندگی گمنام قبیله ای در دشت های اوراسیای غربی و تبدیل آنان به رهبران امپراتوری است که بر خاورمیانه و آسیای میانه چیره گشت. این گروه از ترکان، تحت رهبری نوادگان
تأملی در وضعیت پژوهش های سلجوقی در ایران تاریخ و تاریخ‌نگاری

تأملی در وضعیت پژوهش های سلجوقی در ایران

در قیاس با پژوهش های مربوط به دیگر ادوار تاریخی ایران، و وسعت و تنوع رخدادها و تحولات ایران دوره ی سلجوقی، تحقیقات صورت گرفته درباره ی این دوره در ایران، دارای میراث و سابقه ی قابل توجهی نیست. به طوری...
جستجوی مورخ برای کشف الگوها تاریخ و تاریخ‌نگاری

جستجوی مورخ برای کشف الگوها

با این حال، شاید فعالیت مورخ معمولی نیز ورای پرسش نباشد. علی الظاهر، این فعالیت بی زیان است. خود عمل نگارش تاریخ، مستلزم نوعی الگوبرداری است. هیچ اثر تاریخی، نمی تواند امید داشته باشد هر چیزی را که اتفاق...