تاریخ چیست؟

تاریخ مفهومی انتزاعی است که حداقل دو معنا از آن برداشت میشود: گاه ناظر به وقایع گذشته و گاه معطوف به مطالعه و بررسی وقایع است.

يکشنبه، 21 مهر 1398

مفهوم عینیت در تاریخ

عینیت یکی از مسایل مطرح شده در فلسفه علم تاریخ است که در قرون اخیر نظر فیلسوفان و مورخان را به خود جلب کرده است.

شنبه، 20 مهر 1398

واقعیت غیر قابل دانستن اقلیدس

هر عمل فکر، آن چنان که بالفعل وقوع می یابد، مثل هر تجربه ی دیگر، به عنوان بخشی از پیکر حیات متفکر، در بستری وقوع می یابد که از آن می روید..

دوشنبه، 1 بهمن 1397

نگاهی به مفهوم کلی تاریخ (قسمت اول)

اگر تجربه به عنوان جریان حالات متوالی مفهوم شود، فکر باید در حکم چیزی مفهوم شود که می تواند ساختار این جریان و صورتهای توالی را که به نمایش در...

دوشنبه، 1 بهمن 1397

نگاهی به مفهوم کلی تاریخ (قسمت دوم)

مسلم است که با امتداد عمل عام حافظه در مورد خاص که هر چه به یاد آورده می شود یک عمل تفکر است، بازسازی تاریخ ذهن خود شخص امکان پذیر می شود، آیا...

دوشنبه، 1 بهمن 1397

نگاهی به مفهوم کلی تاریخ (قسمت سوم)

ویژگی فکر این است که علاوه بر وقوع اینجا و اکنون در این بستر، می تواند خود را در یک تغییر بستر دیگر حفظ و در بستری متفاوت احیا کند.

دوشنبه، 1 بهمن 1397

درک واقعیات گذشته در شرایط کنونی (قسمت اول)

اعمال تفکر به یقین در زمان های معین وقوع می یابند؛ ارشمیدس ایده‌ی وزن مخصوص را در گرما به کشف کرد. ولی رابطه‌ی آنها با زمان، مثل رابطه‌ی احساسات...

دوشنبه، 1 بهمن 1397

درک واقعیات گذشته در شرایط کنونی (قسمت دوم)

شرط وجود چیزی ممکن است به یکی از دو طریق زیر به آن مربوط شود: یا به عنوان چیزی که باید اول وجود داشته باشد، اما پس از به وجود آمدن، وجودش متوقف...

دوشنبه، 1 بهمن 1397

تاریخ نگاه به گذشته(قسمت اول)

مورخ گذشته را با باور کردنی ساده‌ی شاهدی عینی که حوادث مورد بحث را دیده و مدرکش را ضبط کرده است، نمی شناسد. آن نوع وساطت، حداکثر چیزی که به دست...

دوشنبه، 1 بهمن 1397

تاریخ نگاه به گذشته (قسمت دوم)

عمل تفکر دانش است و دانش چیزی بیش از شعور بی واسطه است. بنابراین، فرایند دانش جریان صرف شعور نیست. شخصی که شعورش صرفا توالی حالات باشد، صرفنظر...

دوشنبه، 1 بهمن 1397

تاریخ علم است؛ نه کم تر، نه بیشتر (قسمت اول)

تاریخ به هیچ یک از این طریقه ها سازمان داده نمی شود. جنگها و انقلابها و دیگر فرایندهایی که تاریخ به آنها می پردازد، تعمدا به دست مورخان، تحت...

يکشنبه، 30 دی 1397

تاریخ علم است؛ نه کم تر، نه بیشتر (قسمت دوم)

ضرورت برهان برای هر ادعای معرفت با به نمایش در آوردن زمینه هایی که آن دانش بر آنها استوار است، خصیصه ی کلی علم است، زیرا از این واقعیت ناشی می...

يکشنبه، 30 دی 1397

استدلال درعلوم تاریخ

گاه بخواهد فکر کردن را متوقف کند. آنچه از دستش بر نمی آید این است که فرض اولیه را وضع کند، به فکر کردن ادامه دهد و به نتیجه‌ای برسد متفاوت با...

يکشنبه، 30 دی 1397

مورخ مرجع علوم تاریخ

در زندگی عملی همه روزه، ما همواره و به حق اطلاعاتی را که اشخاص دیگر به ما عرضه میکنند می پذیریم، با این باور که این اطلاعات هم کامل و هم صحیح...

يکشنبه، 30 دی 1397

تاریخ انتقادی قرن هفدهم

آلمان وطن «تاریخ انتقادی» در اواخر قرن هجدهم و اوایل قرن نوزدهم، اهمیت کار ویکو آنقدر که می بایست شناخته نشده بود؛ ولی به کلی هم ناشناخته نبود...

يکشنبه، 30 دی 1397

تاریخ سرهم بندی شده

اگر نقد مورخ را به نتیجه‌ای مثبت هدایت کند حداکثر چیزی که به او می دهد یک عبارت «هیچ مانعی ندارد» است، زیرا نتیجه‌ی مثبت در واقع این است که شخصی...

يکشنبه، 30 دی 1397

ماهیت آدمی و تاریخ آدمی (قسمت دوم)

ما با تظاهر به توضیح اصول طبیعت آدمی، در واقع نظام کاملی از علوم را پیشنهاد می‌کنیم که بر شالودهای تقریبا یکسره جدید بنا شده و تنها شالوده‌ای...

يکشنبه، 30 دی 1397

ماهیت آدمی و تاریخ آدمی (قسمت اول)

خودشناسی در این جا به معنای شناخت از ماهیت جسمانی آدمی و کالبدشناسی و فیزیولوژی او نیست؛ حتی شناخت از ذهن تا آن جا که شامل احساسات، حساسیت ها...

يکشنبه، 30 دی 1397

عشق مقدس فیلسوف

همه‌ی فلاسفه‌ی بزرگ این آرامش ذهن را دارند، همهی هیجان آنان به هنگام روشن شدن دید مصرف شده است، و چنان می نویسند که گویی اشیا را از قله‌ی کوه...

يکشنبه، 30 دی 1397

روشهای جستار تاریخی نوین

جمهوری افلاطون شرح آرمانی تغییر ناپذیر حیات سیاسی نیست، بلکه آرمان یونان است، آنگونه که افلاطون آن را دریافت و تفسیر می کرد. اخلاق ارسطو اخلاقی...

يکشنبه، 30 دی 1397