مسیر جاری :
گفتمان غیریت ساز در ایران
بخشی از گفتمان ادبیات سیاسی ایران و به ویژه ادبیاتی كه متأثر از رآلیسم سوسیالیستی است، مروج غیریت است و در این زمینه «آل احمد» از دیگران گوی سبقت ربوده است. در میان آثار نسبتاً فراوان- و البته كم مایه...
شیه نیهیلیسم اخوان ثالث
بخشی از گفتمان ادبی دهه پنجاه دارای رنگ و بوی نیهلیستی است كه كم و بیش ریشه در حوادث سالهای 1330 دارد و در عین حال چنان كه گفتیم از تأثیر ادبیات نیهیلیستی مجاور یعنی روسیه نیز بركنار نیست. در این نوع ادبیات...
واقع گرایی سوسیالیستی و پیشاهنگانش
در تشكیل گفتمان ادبیات نوین ایران آمیزه ای از عوامل فردی، جمعی، ساختاری، سنتی، مدرن، پسامدرن و... دخیل بوده اند. به عنوان مثال در عین حال كه نمی توان منكر تأثیر مدرنیسم و حتی پسامدرنیسم در تشكیل و تكوین...
چهره های برجسته ادبیات سیاسی مشروطه
از شاعران ملی آذربایجان قفقاز است كه تأثیر چشمگیری در تفكر مشروطه خواهی داشت. «عباس صحت» یكی دیگر از شاعران آذربایجان در مورد میزان نفوذ صابر بر گفتمان آن دوره می نویسد: «اشعار صابر در این پنج سال بیش...
طنزپردازی در آستانه ی مشروطیت
در ایران شیخ عطار (627-540)، سنایی غزنوی (535-473) و عبید زاكانی (772 وفات) از پیشكسوتان طنز محسوب می شوند. در ادب فارسی گاهی هجو و طنز و هزل مترادف هستند. سنایی در بیت زیر «هجا» را معادل طنز می گیرد:
تصنیف و ترانه پیش از انقلاب مشروطه
«پاریسی ها فقط حرف نمی زدند بلكه تصنیف هم می خواندند. این تصنیف ها نشانهایی برای یادآوری و وسایلی قدرتمند برای گسترش پیامها بودند... پاریس مملو از آواهایی بود كه بسیاری از آنها سیاسی بودند چنان كه بنا...
سفرنامه های ایرانی
یکی از عوامل مؤثر در تشکیل و تشدید گفتمان سیاسی، سفرنامه ها بود، چه سفرنامه هایی که به وسیله ایرانیان در داخل و یا خارج نوشته شد و چه سفرنامه هایی که به وسیله اروپائیان به رشته تحریر درآمد. البته در روزگار...
چاپ كتاب در ایران
یكی از عوامل مؤثر در شكل گیری گفتمان سیاسی دوران مظفری، چاپ و نشر كتاب است؛ چه كتابهایی كه از زبان خارجی به فارسی برگردانده می شد و چه كتابهایی كه در داخل ایران و یا توسط خود ایرانیان در داخل و یا خارج،...
نخستین شب نامه ها در ایران
شب نامه نوشته كوتاهی است كه به طور مخفیانه تهیه و در چندین نسخه تكثیر می شود. لحن انتقادی تند و گزنده ای دارد و نیش دارتر و زهرآگین تر از روزنامه است. در واقع می توان گفت شب نامه به مثابه قطعنامه ای است...
پیدایش روزنامه در ایران
یكی از پدیده هایی كه ارتباط تنگاتنگی با جریان مدرنیته داشت و عامل مهم هشیارگری و بیداری شد، نشر روزنامه بود. همزمان با موج «از جا كندن» و «جهانی شدن»، روزنامه ها پا به عرصه حیات سیاسی خاورمیانه نهادند....