مسیر جاری :
بحران حس تاریخی
ادبیات نیمه دوم قرن بیستم، دارای ویژگی های خاصی است كه آن را در سراسر تاریخی بشر ممتاز می سازد. ادبیات این دوره با مسائل حاد و خاص و گاهی نوین دست و پنجه نرم می كند. مسائلی كه سبب شده انسان و انسانیت در...
جشن هنر، نماد پدیده ی دوفرهنگی
در دهه ی 50، دوگانگی در صحنه فرهنگی دو نماد عمده داشت. جشن هنر شیراز مظهر فرهنگ جدید و جشنواره توس نمادی از فرهنگ سنتی محسوب می شد. «نخستین جشنواره حماسی توس در 23 تیرماه 1354 گشایش یافت. این
اصلاحات ارضی و بحران فرهنگی
در میان عوامل بحران زای فرهنگی، اصلاحات ارضی مقام منحصر به فرد دارد. اصلاحات ارضی برای جهان سوم و بویژه برای ایران در حكم یك زمین لرزه سیاسی بود! این پدیده در كشورهای مسلمان واكنشهای اعتراض آمیز و
زبان گفتمان مذهبی
می توان گفت آنچه «حمید عنایت» در مورد برتری زبان عالمان دین بر زبان روشنفكران دوران مشروطه گفته است، در دوران انقلاب اسلامی و در دهه 50 مصداق می یابد. به نوشته وی:«آثار اینان- روشنفكران غربی مآب مثل
تعزیه و گفتمان عاطفه گری
یكی از جنبه های مهم گفتمان سیاسی ایران به ویژه در دهه 50 گفتمان عاطفه گری است كه بیشتر به صورت مراسم و مناسك مذهبی و روضه خوانی و تعزیه (شبیه خوانی) و مانند آن مطرح می شود. این نوع ادبیات در بسیج مردم...
غیریت در گفتمان مذهبی دهه ی پنجاه
بخشی از ادبیات مذهبی ایران در این دهه بر غیریت و تضاد تأكید می نمود. آغازگر گفتمان مذهبی معترض سیدجمال الدین اسدآبادی (1314-1251ه. ق) است و یكی از اقدامات مهم او اینكه: «در فاصله سالهای 1291-1269 میان...
سینمای غیریت ساز دهه ی پنجاه
در آغاز این گفتار لازم است، یادآور شوم كه من در این زمینه نه مدعی هستم و نه متخصص؛ زیرا نه سینماگرم و نه سینماپرست و حتی نه سینمارو! آنچه در این بخش آن هم به طور بسیار كوتاه می آورم، بدین منظور است كه...
گفتمان غیریت ساز در ایران
بخشی از گفتمان ادبیات سیاسی ایران و به ویژه ادبیاتی كه متأثر از رآلیسم سوسیالیستی است، مروج غیریت است و در این زمینه «آل احمد» از دیگران گوی سبقت ربوده است. در میان آثار نسبتاً فراوان- و البته كم مایه...
شیه نیهیلیسم اخوان ثالث
بخشی از گفتمان ادبی دهه پنجاه دارای رنگ و بوی نیهلیستی است كه كم و بیش ریشه در حوادث سالهای 1330 دارد و در عین حال چنان كه گفتیم از تأثیر ادبیات نیهیلیستی مجاور یعنی روسیه نیز بركنار نیست. در این نوع ادبیات...
واقع گرایی سوسیالیستی و پیشاهنگانش
در تشكیل گفتمان ادبیات نوین ایران آمیزه ای از عوامل فردی، جمعی، ساختاری، سنتی، مدرن، پسامدرن و... دخیل بوده اند. به عنوان مثال در عین حال كه نمی توان منكر تأثیر مدرنیسم و حتی پسامدرنیسم در تشكیل و تكوین...