این گفتار بر آن است تا با تأمل در نکات و دقایق دو دیدگاه مختلف در حوزه فلسفه غرب و فلسفه اسلامی (فلسفه ویلیام اُکام و حکمت متعالیه) و تبیین تفاوت میان این دو رویکرد مختلف، ضمن وصول به نکات مفید در مکاتب...

واقع نمایی گزاره های معرفتی از مباحث تأثیرگذار فلسفه علم محسوب می شود. دست کم دو رویکرد مشهور درباره واقع نمایی وجود دارد که عبارتند از: عینیت گرایی و خودبنیادی. این رویکردهای معرفتی، مواضع گوناگونی را...

مقارنت و همزمانی بعضی رویدادهای تاریخی در مکانهای مختلف گاهی چنان خلاف انتظار است که حیرت انسان را در مورد تاریخ بر می انگیزد و این معنا و مفهوم را به ذهن القا می کند که گویی یک روح آگاه طبق یک برنامه...

در حکمت متعالیه لزوم باور به «اصالت وجود» و«وحدت حقیقت وجود» استفاده از الگو تشکیکی وجود است. بنابراین دیدگاه، هر نوع تفاوت و اختلافی به حاق هستی بازگشته و هیچ عامل دیگری جز خود هستی در این تمایزات دخالت

نظریه مراتب وجود جایگاه هر پدیده ای را در عالم هستی مشخص می کند. به کمک این نظریه می توان مرتبه وجودی هر چیزی را، از حالت انسان گرفته تا یک اثر هنری و معماری، یا یک نظریه علمی و اجتماعی و یا هر چیز دیگری

حرکت از مباحثی است که بسیار مورد توجه حکمای یونان بوده است. از نظر الئائیان حرکت چیزی جز توهم و خیال انسان نیست که از خطای چشم سرچشمه می گیرد. برخلاف پارمیندس، هراکلیتوس معتقد بود که عالم سراسر در تغییر...

چندی است که اصطلاح «فلسفه تطبیقی» در لسان اهل فلسفه به خصوص در ایران رواج یافته است. فلسفه تطبیقی نسبت به برخی از دانشهای دیگر چون دستور زبان تطبیقی، ادبیات تطبیقی، زیبایی شناختی تطبیقی در آغاز راه است.

در حکمت متعالیه لزوم باور به «اصالت وجود» و«وحدت حقیقت وجود» استفاده از الگو تشکیکی وجود است. بنابراین دیدگاه، هر نوع تفاوت و اختلافی به حاق هستی بازگشته و هیچ عامل دیگری جز خود هستی در این تمایزات دخالت

ساختار، شکل و قالب اسفار اربعه به مثابه نظام حکمت متعالیه است به گونه ای که بدون این نظام حکمت متعالیه سامان و قراری ندارد و مسائل و مباحث و مراحل آن هرگز نه ترتیب منطقی لازم را پیدا می کند و نه آثار و...

مقاله حاضر در صدد بررسی آن است که آیا الهیات نظام مند که یکی از انواع الهیات است، در آثار صدرا تا چه اندازه موجود است و به تعبیر دیگر نظام الهیاتی صدرالمتألهین تا چه اندازه از یک نظم و نسق و نظامندی برخوردار...