نویسنده می‌کوشد تا ضمن تقریر عمومی اصل علیت و تحلیل رابطه علّی- معلولی، در مطالعه‌ای تطبیقی میان آراء غزالی و برخی فلاسفه غربی (مالبرانش، هیوم، رایشنباخ) و طرح نقادی‌های غزالی بر علیّت، پیشگامی غزالی در...

پیوند شاگرد با آموزگار برپایه‌ی بزرگداشت، فروتنی، خاکساری، خدمت و چرب زبانی است. پس از آنکه پدر یا سرپرست کودک، با نگاه به ویژگی‌های تعیین شده، آموزگار شایسته‌ای پیدا کرد. فرزندش را به دست او می‌سپارد....

همه‌ی آموزشنامه‌هایی که مسلمانان نوشته‌اند با فضیلت دانش و ارج و بهای دانشمندان آغاز می‌شود. غزّالی نیز در احیاء و منهج المتعلّم به درازا درباره‌ی ارزش دانش و دانشیان گواه‌هایی نقلی و عقلی می‌آورد. او...

مسلمانان از دیرباز به نگارش گونه‌ی ویژه‌ای از نگاشته‌ها در ارج و بهای دانش و دانشیان و آیین فرادهی و فراگیری دست یازیده‌اند. این دسته از نگاشته‌ها «آموزش نامه» (Instructive Procedures) نام گرفته است. این...

اقبال و ادبار روشنفکران معاصر جهان اسلام (عرب و ایرانی) به سنّت فلسفه اسلامی از جهات گوناگون تأمّل‌برانگیز است. این نوشته می‌کوشد تا از رهگذر مطالعه تطبیقی مواجهه روشنفکری عرب با ابن رشد- به عنوان نماینده...

این نوشته در خدمت طرح این معناست که هرچند غزالی در طرح آرای اخلاقی خود متأثر از نظریات اخلاق یونانی است، اما تأثیر عمیق وی از کسانی چون حارث محاسبی و ابوطالب مکی به شکل‌گیری نظریه اخلاق عرفانی خاصّ وی...

مسأله امکان معرفت و پاسخ به استدلال‌های شک گرایانه نقطه آغاز فلسفه‌ورزی است و نوع مواجهه با شکاکیت و دشواری‌های آن از مبادی و مقاصد فکری- فرهنگی متفکران متأثر است. نویسنده این مقاله با اتکاء به آثار غزالی...

غزالی علاوه بر بررسی آیاتی از قرآن که از نگاه او نمونه‌های قیاس‌اند، آیات دیگری را نیز چنان تفسیر می‌‌کند که گویی در آن‌ها به قیاس اشاره شده است. برجسته‌ترین آیه- که در پنج جای کاملاً یا نسبتاً مجزا تکرار...

همان طور که پیشتر آمد، لبّ کلام در قسطاس آن است که قرآن مشتمل بر منطق قیاسی است. به عبارت دیگر، هیچ نیازی به معلم و حجت جدیدی- آن گونه که تعلیمیه می‌‌گویند- نیست، زیرا محمد [صل‌الله‌علیه‌و‌آله] این جایگاه...

غزالی در القسطاس المستقیم درصدد استخراج منطق قیاسی از قرآن و نشان دادن عدم تعارض وحی و عقل است. نویسنده مقاله با تحلیل محتوایی این کتاب، به انگیزه غزالی در بهره گرفتن از آیات قرآنی در تأئید منطق قیاسی...