توحید - خداشناسی
امام علی علیه‌ السلام فرمودند:
وَ سُئِلَ علیه السلام کَیْفَ یُحَاسِبُ اللَّهُ الْخَلْقَ عَلَى کَثْرَتِهِمْ فَقَالَ علیه السلام کَمَا یَرْزُقُهُمْ عَلَى کَثْرَتِهِمْ فَقِیلَ کَیْفَ یُحَاسِبُهُمْ وَ لَا یَرَوْنَهُ فَقَالَ علیه السلام کَمَا یَرْزُقُهُمْ وَ لَا یَرَوْنَهُ.
از امام علی علیه السلام سوال شد چگونه پروردگار به حساب این همه مردم می رسد؟ حضرت فرمودند: همان گونه که با جمعیت بسیارشان در دنیا روزی شان می دهد. عرض کردند: چگونه به حساب مردم می رسد در حالی که او را نمی بینند؟ حضرت فرمودند: همان طور که روزی شان می دهد و او را نمی بینند.
نهج البلاغه: حکمت 292
امام علی علیه‌ السلام فرمودند:
کَمْ مِنْ مُسْتَدْرَجٍ بِالْإِحْسَانِ إِلَیْهِ وَ مَغْرُورٍ بِالسَّتْرِ عَلَیْهِ وَ مَفْتُونٍ بِحُسْنِ الْقَوْلِ فِیهِ وَ مَا ابْتَلَى اللَّهُ سُبْحَانَهُ أَحَداً بِمِثْلِ الْإِمْلَاءِ لَهُ.
چه بسیار گنهکارانی که خداوند برای اتمام حجت به تدریج به آنها نیکی کند ولی به عذاب نزدیکشان سازد و چه بسیار افرادی که به خاطر تعریف و تمجید مردم گرفتار عجب و غرور شدند و خداوند هیچ کس را مثل کسی که او را در زندگی مهلت داده امتحان نکرده است.
نهج البلاغه: حکمت 252
امام حسین علیه السلام فرمودند:
اَىّ شَىْ‏ءٍ کنْتُمْ قَبْلَ أَنْ یخْلُقَ اللّهُ عَزّوَجَلّ آدَمَ (ع)؟ قَالَ کنّا اَشْبَاحَ نُورٍ نَدُورُ حَوْلَ عَرْشِ الرّحْمنِ فَنُعَلّمُ لِلْمَلاَئِکةِ التّسْبِیحَ وَ التّهْلِیلَ وَ التّحْمِیدَ.
از امام حسین علیه السلام پرسیده شد: «قبل از این‏که خداوند عزّوجل آدم علیه السلام را خلق کند، شما چه چیزى بودید؟ حضرت فرمودند: ما شبح ‏هایى از نور بودیم که بر گرد عرش خدا مى‏ چرخیدیم و به ملائکه درس تسبیح و توحید و ستایش خدا را مى‏ آموختیم.
بحار الانوار: ج ۵۷، ص ۳۱۱